De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 4 januari pagina 9

4 januari 1936 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

n g o P ^ o h h e v v a d d a t C \ k n b d z n v n r e e s o i ~s b ii s d o h b h DE KLEINE KRANT 4 Januari 1986 Dit nummer bestaat nlt n blad WAT BHEXGJT Verbluffende heldentende prognose hadden het buitenkansje, eenige vragen te kunnen stellen aan de beroemde astrologe Madame To E val, die op doorreis naar Berlijn even te Amsterdam vertoefde. Zij stond ons vriendelijk te woord en was direct bereid, onze vragen omtrent 1936 te beantwoorden. De Crisis zal ongetwijfeld dit jaar eindigen," zei zij, evenals vorig jaar. De Abbessynische oorlog eveneens. Verder zou ik mij sterk moeten ver gissen als er dit jaar geen Olympische Spelen zouden worden gehouden in Berlijn. Omtrent den gulden behoeft u zich niet ongerust te maken: die blijft 100 centen. Hitler zal een commu nistisch complot ontdekken, en Laval aftreden. Waarschijnlijk zal Willy den Ouden een nieuw record op haar naam brengen." Wat denkt u van de Europeesche toestanden?" vroegen wij. Het is moeilijk, daarover iets definitief te zeggen. Omtrent oorlog kunt u genist zijn. Er zal verder dit jaar nog geen algemeene ontwapening tot stand ko men. Vermoedelijk wordt men het ook op de Vlootconferentie niet geheel eens." Hoe weet u al dat positieve nieuws zoo precies?" waagden wij het te vragen. Dat is mijn geheim. Maar dat het betrouwbaar is, kan ik u bewijzen. In de voorspelling die ik u wilde doen kwam ook voor, dat Hoare vóór het einde van de eerste week van Januari zou aftreden. En dat is reeds even voor het einde van het vorig jaar gebeurd ! Ik krijg van u vijf gulden." Dat was een overtuigend bewijs. Wij betaalden en stonden perplex. .. OXTVAXGEX KALENDERS Brldge-probleem Zuid biedt n expeditie naar Abessynië. West biedt twee sancties. Noord past. Oost biedt drie expedities naar China. Als het eindbod, van West, luidt: embargo op olie, waar moet Noord dan mee uitkomen? ontvingen van de beste adressen op alle gebieden hun kalenders voor het jaar 1936. Al deze kalenders zijn buitengewoon fraai uitgevoerd. Verder ontvingen wij de gebruikelijke kunst-, muziek-, populaire-muziek-,landschappen- en andere kalenders, die alle uitmunten door hun artistieke ver zorging. Zij zijn een sieraad in ieder vertrek. Voor het aflezen van de juiste data raden wij aan, daarnaast een duidelijke kalender te hangen. VRAGEXBUS Dr. F. te H. Men schijnt u met die premie-affaire a faire genomen te hebben. Al. te A. De drooglegging in Amerika blijft voor babies gehandhaafd. Mevr. K. te H. Dat met die kameelen door dat oog moet u niet zoo letterlijk opvatten. ONS BAADSELHOEKJE Letterraadsel Stel uit de onderstaande lettergrepen 14 woorden samen, waarvan de eerste en vierde letters, van boven naar be neden gelezen, den eersten regel van een bekend lied vormen. i. Stamvader, o.a. van de Ariërs 2. Michel 3. Lid van het Parlement" in som mige landen 4. Anti-Wodan 5. Wat een tyran meestal mist 6. Zal den tyran tenslotte achterhalen 7. Wat hij geniet, die een zuiver ge weten heeft 8. Wat een tyran ons maakt 9. Godin, grootste tegenstandster van een tyran 10. Als een tyran dit was, bestond er voor ons geen hoop meer 11. Beter voor wetgeving dan Neuren berg 12. Rassentheorie 13. Tyran 14. Liefhebberij van een militaristisch volk Lettergrepen: a - aap - aard - bre cee -de-du-e-e-e- eeuw - er - ex ge - i - ig - jus - klap - Ie - li - lisch lum - mei ? mensch - na - nacht - nys pop - qui - ren - rin - rust - si - te - ti tie - van - velsch - wreed - zot. Oplossing USJ330 H axg pjBt?PH3JM d*I3ïallc-Z V « S 3!M«3H B i; i i s n f sXufj i j g a j q H i n b g U. o s i r a 3 N B A 3 do d 9 UT U3UKU9MZ safpuss INGEZONDEN (Buiten verantwoordelijkheid van redactie en inzender) Zeer geachte Redactie, Y/"ERGUN rmj, U even een klein plaatsje te vragen in Uw veelge lezen blad. Zooals U zonder twijfel bekend is, is de gemeente Gorinchem van plan, den Blauwen Nijl te dempen van Belgrado tot Terneuzen, teneinde een beter parkeerterrein te kragen. Het zy mg vergund, hiertegen pro test aan te teekenen. Ik, zeer geachte Redactie, loop reeds 70 jaar en loop zelfs reeds naar de 71. Ik heb getoond dat een mensch ook leven kan zonder den modernen verkeersmoloch te die nen. Dat er lieden zijn die uit gemak zucht hun auto willen parkeeren kan ik niet verhinderen, maar ik protesteer er tegen dat het natuurschoon van Twente aldus vernield wordt. U, zeer geachte redactie dankend voor de mij verleende plaatsruimte, verblijf ik, hoogachtend, ZEMELAAR Correspondentie De Wonderen der journalistiek" in de KI. Kr. van 14 Dec. waren niet uit de Nieuwe Arnhemsche, maar uit de (oude) Arnhemsche Crt. geknipt. Onze verontschuldigingen! Red. INGEBONDEN MEDEDEELINGEN Hoofdredactie, Redactie, Administratie, Drnttetf-Direclle en Personeel, Expe ditie (Directie en Personeel) en Beiorgen Tan De Kleine Krant wensten uitsluitend aan de Lezers een Heter 1936. POËZIE Bekentenis van een Jager Ik ben een jager naar den geest En jager naar de letter Ik jaag op mensch, ik jaag op beest: Op eend, patrijs en ketter. Ik jaag op leeuw, ik jaag op beer En op fazantehaantjes Ik jaag naar roem ik jaag naar eer, Ik jaag vooral naar baant j ca! f 'k Joeg nooit naar ijdel zingenot. Omdat het niet gezond was, Maar 'A jaag het liefste naar de mot. Die fladdert uit mijn bontjas. A.B.C. TAN DE MAAND AMERIKA heeft de grendel van de deur af genomen. Oef I Dat lucht op. UOLLENKWEEKERS wrijven zich reeds in de handen. Zij hopen, dat daardoor hun Flora in 1936 geen ver lies zal opleveren. CONCENTRATIE van bijzondere scholen bleek een te zware last voor Colijns krakende kabinet. JJAAROM hing hij het vrachtje pp aan een splinternieuwen commissorialen kapstok. Zal die het houden? 17UWE zette Aljechin op zijn num mer, te weten op nummer z. JTEL verzet van de publieke opinie deed Hoare en Laval terugkrab belen. flENEVE schijnt aan de Europeesche volkeren meer waard te wor den dan Buitenlandsche Zaken. UOARE viel dan ook op zijn neus en moest aftreden. TN de politieke arena is een schending van het aangezicht namelijk doorgaans doodelijk. JAN DUYS blijft zitten. Geen won** der na zooveel slechte beurten l KABINETSCRISIS werd Laval slechts bespaard door uitstel. Afstel zal dit zeker niet worden. T INDBERGH vluchtte uit Amerika. Zal hij de schaduw van zijn fatale beroemdheid kunnen ontloopen? Vf ASARYK trad af na volbrachte taak. De laatste waarlijk groote figuur uit den wereldoorlog verlaat het tooneel. TVA Electra" volgde als studententooneel Lucifer". Zonder twijfel staat ons in de toekomst Gas" te wachten. ONDER aanvoering van de N.S.B. werd de Beul verjaagd. In het (Kring)huis van den gehangene hoort men niet graag over de galg spreken. pOSTHUMA praatte den oudejaarsavondaether vol. De prikkeling der punch en de voedzaamheid der olie bollen ontbraken er aan. QUANTITEIT x prijs = constant, ^ ziedaar de formule van het nieuwe handelsverdrag met Duitschland. J^ESULTAAT: we worden er wel lichter, maar niet beter van. J5JNEEUW en ijs maakten een korte verschijning in het winterreper toire. Oostelijke invloeden zijn echter in ons land ongewenscht. Zuidwest blijft favoriet. /JOEGEN den kapitein van de Kerk plein werd een schorsing van drie maanden uitgesproken. Egmond zal hem echter het eereburgerschap aan bieden. fJRK zal zijn splendid isolation kwijt raken. De steunpilaar van ds. Lingbeek wordt nu de hoeksteen van een moderne kolonisatie. Y^OOR den graaf de Marchant et d'Ansembourg was het een groote voldoening in de Eerste Kamer te wor den toegelaten. Y\/IL men nu nog beweren, dat de N.S.B, niet door en door Nederlandsjch is? ^£-MAS is inderdaad een betere be naming voor het Kerstfeest dan Christmas. Er is zoo weinig Christelijks meer aan. J ZEREN. ringen vervangen in Itali de alliances". Terecht: de alli antie heeft plaats gemaakt voor den ijzeren ring der sancties. jjTWEEDSCHE Roode Kruis-tenten in Abessyniëwerden gebombar deerd. De beschaving wint zienderoogen veld. DAGBOEKB1AADJFSVAN EEN F IL M M ATV VX7IJ zijn een idealistische filmmaatschappij en maken dus films voor het groote publiek. Wie dat eigenlijk zijn daar zijn we nog steeds niet achter, want iedereen die ik spreek zegt altijd , Ja, dat is jets voor het groote publiek, niet voor ons meer intellektueclen." Dan ben ik altijd benieuwd 01 ze in het vervolg niet weg zullen blijven, maar niets hoor. ze komen trouw. Wij voeden de menschen ook op. .Wij geven alt'id films met een strekking ei» romantiek, verbeeld je wat saai zou het worden als de held die een maand op een vlot rondgezwalkt heeft, een baard zou hebben, een klein snorretje zou er nog mee door kunnen, maar een baard, foei een baard, nee, hij is gladge schoren en ziet er uit-of hij zoo uit het ei komt. De intellektueelen zeggen dan dat wij op zulke details niet letten, maar ze be grijpen den diepëren'zin er niet van. Wij geven de menschen toch een illusie en dan gaan ze prettig naar huis en willen het vervolg op de film ook nog gaan zien, hetgeen ons natuurlijk ten goede komt, maar dit komt natuurlijk op de tweede plaats en gaat de buitenwereld niets aan. Verder moeten de sterren natuurlijk ook allemaal liedjes kunnen zingen, want dat is een beproefd Amerikaansch recept ec Amerika kan het weten, want dat land verdient het meeste met hét maken van films. Nu moét men niet denken dat wij artistiek succes afmeten naar het geld dat daarmee' verdiend wordt, verre van dat, maar er zit toch wel iets in. Nee, in onze idealistische filmmaatschappij doen wij als volgt, wij laten de sterren liedjes zingen die .speciaal voor onsjjeschreven worden en zoo verdie nen de liedjesmakers ook wat. Veel krijgen ze niet maar dat komt omdat het nu niet zoo ver schrikkelijk moeilijk is om een liedje in elkaar te draaien, vooral waar je nu van die aardige al bums kan krijgen waar al die schlagers in staan, niet dat ik bedoel dat je van een ander stelen moét, maar je wordt toch wel eens door iets geïnspireerd en als je nu geïnspireerd wordt door een regel van den een en een vglgenden regel van een ander, dan heb je op het laatst wel een aardig muziekje bij elkaar. Met de woorden is het nog veel mak* keiijker, op kleine vrouw rijmt altijd ik hou of oogen zoo blauw, dus dan heb je al drie regels. Daarom krijgen die liedjesma kers van ons ook niet zooveel betaald, want wij betalen alleen maar voor echte Kunst met de groote K. Het is__zoo'n prettig PAO. 14 M GROENE NO.MS7 gehoor als je overal op straat hoort fluiten en zingen: Kleine vrouw ik hou zooveel van jou". Wij hebben dan weer zoo'n voldaan gevoel, je hebt immers weer bijgedragen tot de opvoe ding van de massa, waaruit dus weer ten sterkste blijkt dat wij een idealistische filmmaatschap pij zijn. JAN LEONARD fe-t Jbragmatiek H* B. Fortuin BROMTOL, de zeeöloog, liep op den Boulevard in Scheveningen. In zijn binnenzak had hij een cocktail-shaker. Hij liep een paar maal heen en weer voor den ingang van de Pier en verveelde zich. En mét hem verveelde zich het heelal. Dus nam Bromtol den shaker uit zijn binnenzak en probeerde hem wat grooter te maken. Hij trok aan de lange zijden en zoowaar, hij begon te rekken. En ook in de breedte gaf hij mee. Hij was nu al grooter dan de auto's die daar langs hem reden. Bromtol ging door, verrast door het resultaat. Hij deed den shaker groeien en groeien. Reeds evenaarde hij den koepel van het Kurhaus. De menschen bleven vol verbazing staan. Zij zeiden: Kijk eens! Wat een mesjokke shaker !" Bromtol, vol trots, verhaastte de procedure. De shaker groeide onrust barend. Er zat niets anders op: Scheveningen moest er in; er buiten was geen plaats meer l En dus werd het opeens pik-donker in de mooie badplaats. De café's maakten licht, de auto's staken hun lampen aan. De vuurtoren probeerde te werken, maar het licht stuitte steeds op den vergulden binnenwand van den shaker, dus dat was niets begonnen. Na eenigen tijd echter was al een goed stuk van de Noordzee erin ver werkt. Den Haag was in het duister gehuld. Het Westland verloor de zon op zijn druivenkassen. In Amsterdam was conducteur 445 van lijn 2 de eerste die aan licht maken dacht. Heel de stad volgde. Ik had natuurlijk weer geen lantaarn op mijn fiets en moest loopen. Zoo had in het universum ieder op zijn manier last van Bromtols shaker. Europa verduisterde; het heele Noor delijk halfrond, vervolgens ook het Zuidelijk. En toen, opeens, vier uur nadat het experiment begonnen was, was de kegel van de shaker genaderd tot de maan, die maar zoo wat aan het drijven was. Even schoot hij verlicht uit den pik-zwarten nacht te voor schijn, om er dadelijk weer in te ver dwijnen. Als je er over nadacht in verband met de zon en zoo, was dat logisch; maar ik dacht er heelemaal niet over na: want juist in dien nen straal van de maan had ik een meisje zien staan. Vlak naast mij wachtte zij op het Muntplein om over te steken. Ik keek haar eens aan; zij keek terug l Ik volgde haar met die vervloekte fiets over het trottoir, met mijn trapAAN ALLE VRIENDEN VAN ALIDA ZEVENBOOM (met inbegrip van haar vriendinnen) Mejuffrouw Af/do Zevenboom verzocht ons mede te dee/en, dot de beslomme ringen 'm haar pension tijdens de feest dagen zoovee/ van haar krachten geeischt hebben, dat noch een cognac/e noch de goede zorgen van Dr. Vos In staat geweest zijn haar voor het ziekbed te bewaren, en dat zij dus, naar wij hopen slechts voor korten tijd, moet afzien van het bijhouden van haar dagboek. Van harte wenschen wij haar een spoed/ge beter schap. Red. CHARIVARIA MERKWAARDIGE BERICHTEN God is met de Abessijnen, zei ze aan de journaliste, en ze heeft voor die gebeurlijkheid een mannen-uniform besteld." (N.R.C.) Pluvius gooit roet in het eten." (HoeKsche W.) Zooals Esau zijn bord luizen in een zwak oogenblik en daarmede zijn recht verkocht, zoo gaat het ons burgers van Amsterdam," schrijft een schilderes in het Handelsblad. Wat heeft ie ook weer voor die dingen gekregen? DE LEVENSMOEDEN Het behoeft geen betoog, dat zoo wel de chauffeur als de passagiers danig geschrokken waren, dat zij op deze wijze den dood waren ontspron gen." (U.D.) ALS HOEDANIG? ,,De rechterlijke macht als zooda nig heaft zich niets te verwijten." (N.R.C.) Dit komt aan ons tooneel als zoo danig ten goede." (Gr.) Het komt meer voor dat men op zijn trouwdag huwt. Ook dat men met een ander huwt. Wil men in n oogopslag her leven wat de wereld heeft doorge maakt, dan behoeft men slechts deze uitgave door te bladeren." (Tel.) Nou, moe. OP STAP ,,Zij bebben hun verzocht zich bij den Amerikaanschen stap aan te sluiten." (H.P.) ,,De stappen van den heer Smit waren slechts voqrloopig." (N.R.C.) ,,Haar obscure kroegje had voor niet ingewijden het aanzien van een net arbeidershuisje." (N.R.C.) Voor ingewijden ook. ,,Reeds is de grootste helft van het vechtseizoen voorbij." (N.R.C.) Maar dékleinste kon wel eens even groot blijken te zijn. ,,Van iemand die op zijn trouwdag met een ander huwde." (N.R.C.) BARBERTJES Dat Barbertje hangen moet, we ten wij maar al te goed." (Nbl. v. h. Noonlen) (?Lothario: Goddank! Rechter, ge ziet dat ik haar niet vermoord heb..Rechter: Gerechtsdienaar, voer dien man weg, hij moet hangen." MULTATÜLI, Max Havelaar). Maar als men Homerus moest toe staan af en toe ook eens te slapen, enz." (N.R.C.) (?Ik erger mij altijd als de goede Homerus soest." HoRATius, De Dichtkunst, 359). CORRESPONDENTIE. H. te S. Prof. Huizinga spreekt in In de schaduwen van morgen" bl. 55 van het inbegrip der vrijheid. Is dit import ? Antiv. Helaas, ja. Het is alleen Hollandsch in de uitdrukking ,.met inbegrip van." Het Woordenboek zegt: Een germanisme voor dat gene wat het genoemde in, zich begrijpt, omsluit, omvat, samen vat; samenvatting," en beschul digt o.a. Busken Huet (N.M. D.): Voor hem was de scholastiek het inbegrip der geheele hoogere be schaving." (Rembr. 1,201). Ik ben boos op Huizinga. Ik erger mij altijd als de goede H. soest. JANUARIAANBIEDING COLBERT-COSTUMES f52. pers alle voorbijgangers en mijzelf tegen het scheenbeen schavend. Ge lukkig hadden de agenten te veel te doen met de duisternis. Op ,,Het Plein" sprak ik haar aan. Ja, ze wou dan wel met mij mee naar den bioscoop. Om half acht voor den linker ingang. En juist toen ik, maar twee minuten te laat, hijgend voor het theater aan kwam, haalde de shaker de zon in. Ineens floepte het licht weer over de straten. ,,Zullen we nu toch naar binnen gaan?" vroeg ik. Heb je al plaatsen?" vroeg zij. Neen," antwoordde ik. We gingen voor een terrasje zitten. We praatten. Ze heette Erica en was particulier secretaresse. Zoo," zei ik, ,,van wie?" Van Prof. A. C. Bromtol," zet ze, een groot zeeöloog en agrandisseur." We reden naar Scheveningen. Bij den ingang van de Pier was een groote oploop; in het .midden een baardig man. Maar dat is Bromtol," zei Erica, A, C., Anton Cornelis." Hij stond druk te gebaren en luid te oreeren. We kwamen dichterbij: Ik kan het niet helpen," hoorden we hem zeggen, het ging vanzelf en wat hindert het nog?" Dien avond vroeg ik Erica ten huwelijk. Ze accepteerde. Zalig wandelden we op het strand onder de langzamerhand allemaal weer te voorschijn komende sterrenbeelden. Bromtol had het heelal en mijn leven weer inhoud gegeven l Publieke toonkamers OP een van die vele Zondagen, waaraan de Kersttijd gewoonlijk zoo rijk is, ben ik nog eens naar het Rijksmuseum gegaan. Iets wat rechtgeaarde Amsterdammers toch wel eens in 't jaar doen, om te zien of de Nachtwacht nog altijd veilig op zijn plaats en in 't goede licht hangt en zich zachtkena te verbazen over de onnoodige herrie, welke die plaats en dat licht vroeger hebben opgeleverd. En de Nachtwacht hing of stond er "nog, alleen niet meer zoo als wijlen Cuypers het bedoeld had, aan het eind van zijn eeregalerij, recht tegenover den ingang. Trouwens, die eeregalerij is nu heelemaal van derzelver architectonische bestemming vervallen en een zin- en wezenlooze ruimte geworden, met een bric-a-brac van porceleinkasten en meu belen gevuld. De bric-a-bracgedachte was zelfs in het geheele museum doorge drongen. Overal bleken meubelen, porcelein en aardewerk tusschen en naast de schilderijen verdwaald, die zich in dit opdringerig gezelschap wat vervreemd en verlegen schenen terug te trekken. Men zou willen weten waarom dit eigenlijk zoo gedaan was. Toch niet in de naieve hoop, dat een oud-eeuwsche stoel óf dito commode met vaas er op aan een oud schilderstuk sfeer zouden geven? Een sfeer, die het uit zich zelf niet bezat? Dan moet deze illusie op den duur als illusoir erkend worTlen, want meubelen en porselein in die mate verdragen zich niet met schilderijen. Zij zijn van een andere wereld, grover en positiever, en als wij op het zien van schilderijen zijn ingesteld, kunnen wij niet tegelijk schalen, borden en glazen bewonderen. Dat is een gansch andere doening. Het schilderij eischt overgave van zin n ver beelding. Een zich beperken en isoleerén in een bijzondere wereld. Hoe neutraler dan de omwereld" is, hoe beter> en men scheen dit vroeger wel te weten. Terwijl het zien van nijverheidskunst eigenlijk enkel zinnen verlangt en eenig besef van de techniek en haar geschie denis. Zoo zijn die beide genietingen niet op n plek en in n tijd te ver eenigen en wordt zulk een heterogeen en onrustig verkoopingsaspekt zeer hin derlijk voor het oog. Ik heb een stil vermoeden, dat al deze misplaatste gezelligheid eigenlijk voor de boeren en buitenlut" bedoeld is, om hen meer naar het Rijksmuseum te lokken. Zooals ook vroeger de Sterke Man, de Schoone Paardrijdster en de bemeelde Clown vóór de kermistent werden uitgestald, om een idee te geven van al het heerlijks, dat achter het gordijn te wachten stond. Maar het is de vraag of het goede museumpolitiek is het zoo in het populaire te zoeken. F. C. PAG. 17 DE GROENE NO. 3057 'AG. 4 DS f: D

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl