Historisch Archief 1877-1940
DE KLEINE KRANT
BUITBWIiAMD
Politiek ovemleht door Opmercator
Alutot/es in de hooge politiek
ultwUaellnc«plan
ER is ditmaal in de wereldpolitiek
een feit te vermelden van zulk
een overwegend belang, dat alle
andere gebeurtenissen daarbij in het
niet verzinken. Zooals men weet, is
den laatsten tijd de klad in het regeeren
gekomen. Roosevelt werd op zijn vin
gers getikt door het Hoog Gerechtshof,
Hitler heeft, behalve in zijn persoon
lijk leven, thans ook in dat van zijn
volk met vetgebrek te kampen, terwijl
Mussolini in zijn lucida intervalla,,"
(Latijnsch voor: heldere oogenblikken)
zich door blank en bruin in het nauw
gedreven moét voelen. Laval zit nog te
paard, maar voor hoe lang? etc.
Daarom is het niet te verwonderen,
dat bij de leidende persoonlijkheden het
besef is doorgedrongen, dat het anders
moet. Daarvan getuigt het mutatieplan,
waarvan nog door toevallige omstan
digheden in staat zijn nu reeds de
hoofdpunten te vermelden. Na eerst
gewezen te hebben op de moeilijk
heden, waarmede verscheidene
rsteministers presidenten en dictatoren te
kampen hebben, gaat het ontwerp
verder:
Franklin Roosevelt, tot dusver
president van de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, domicilie kiezend
te Washington, Het Witte Huis (Ame
rika), hierna aan te duiden als Roose
velt,
ruilt met:
Adolf Hitler, Berchtesgaden, tot
dusver Rijkskanselier eri dusgenaamd
Leider van het Duitsche Volk.
Partijen komen overeen:
i. de heer Hitler levert land en pl.m.
60 millioen Duitschers.
2. de heer Hitler garandeert een af
hankelijke justitie (met inbegrip
van volgzaam Hoog Gerechtshof) .
3. de heer Hitler garandeert een
machtelooze pers.
(Volgt de vermelding van nog een
dertigtal punten).
Naar wij verder lezen is het eveneens
tot een vergelijk gekomen tusschen
onzen minister-president dr. Henri
Colijn en zijn Franschen collega Piet
Laval. Laval zou dan van i Februari
af, voorloopig voor den tijd van i jaar,
met recht van verlenging en n
maand opzegging, zich aan het hoofd
van onze regeering plaatsen. Dr. Colijn
zal in Frankrijk strijden tegen
Vuurkruisen en Front Populaire en den
franc in bescherming nemen, tegen
speculatie en behoeden voor devaluatie.
Het militair en petroliek verleden van
onzen minister-president maken hém,
gezien de mogelijkheid van
olie-sancies, voor die taak zeer geschikt. Laval
krijgt het recht zijn eigen oppositie
mee te brengen. Blum zal Albarda
verBKLiANORIJKSTK NIEUWS TN HIT NUMMKR
Stormen, gepaard met een hevige
maansverduistering» teisterden Nederland PAGINA 13
Een auto tegen een boom PAGINA 11
Een (andere) auto tegen een (anderen) boom . PAGINA l
Ingezonden stukken over de Crisis . . . ALLE PAGINA'S
vangen; Mussert zal van plaats moeten
verwisselen met Casimir de la Rocque.
Colijns verblijf aan de Azuren Kust
moet met name zijn uitspraak van de
medeklinkers thans voldoende verbe
terd hebben. De excellenties Deckers
en Gelissen solliciteeren op het moment
in Polen, nadat Deckers in Denemar
ken niet tot een resultaat is gekomen.
Mussolini heeft, ondanks een waar
lijk schitterend aanbod van honoree
ring, geen plaatsvervanger kunnen
vinden. Het is mogelijk dat hij gedu
rende een aantal maanden in Neder
land een lezingenreeks zal komen hou
den. Het A.N.P. verneemt, dat onder
handelingen gevoerd worden over den
aankoop van een buitenhuis te Apel
doorn, dat den naam Villa St. Helena"
draagt.
Het spreekt van zelf, dat de uitvoe
ring van dit grootsche mutatie-plan
een verandering in het wereldbeeld ten
gevolge zou hebben, waarover een vol
gend maal.
Oase fotopaffiua
Déuitvinder van de succesvolle witte
rijwielachterspatschermen, Jhr. Draak
van Bosschestein, heeft thans ook een
eenvoudige beveiligingsmethode bedacht
voor voetgangers. De rechtbank zal nog
uitmaken, of deze beveiliging ook over
dag gedragen moet worden.
WETENSCHAPPELIJKE
VARIA
JlllllimmilHIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHimillHIIIHJ
i i
l Iets over petroleum i
Hiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimimiiiiiiiiiii
NU het onherroepelijk vaststaat,
dat petroleum-sancties al of
niet zullen worden toegepast is
het wel eens aardig na te gaan, wat
petroleum eigenlijk is. Aan den on
bevangen leek doet het zich voor als
in blikken verkochte vloeistof. Hij,
die wat beter kijkt, ziet, dat het ook in
groote zgn. tankwagens" vervoerd
kan worden. Zuiver wetenschappelijk
bezien is de p. een vloeistof, die
bestaat uit lijken van doode en slecht
riekende visschen, die onder den
invloed der archeologie en zelfs nog
langer geleden tot p. geworden zijn.
Aangezien deze visch in het water
leefde, kan men ook nu nog de p. het
best per tankboot (zie daar) over de
wereldzeeën vervoeren.
Reuk, Het opmerkelijkste, naast de
wordingsgeschiedenis van de p., is zijn
of haar reuk, het best te vergelijken
met de reuk, die visch, die reeds 123
milliard jaar onder den grond of
humus gelegen heeft, verspreidt. Deze
geur of reuk maakt de p. zeer geschikt
tot het aanmaken van kachels, waar
bij gelet moet worden op
ontbrandingsgevaar, daar het product zeer brand
baar is, wat verband houdt met het
geologisch verleden en het voorzich
tige vervoer in blikken (resp. tank
wagens en -booten).
Bijproducten. De p., oorspronkelijk
in ruwen staat, vermengd met resten
oer-aarde en humus, wordt na een
zuiveringsproces (vaccineeren) ge
splitst in hoofd- en bijproducten. De
bijproducten zijn losse turf, diamant
(voor de betere en duurdere soorten),
in sommige landen steenkool, en
benzine. Hoofdproduct is de eigenlijke
petroleum, weer te scheiden in petro
leum en petroleum (het laatste in hoofd
zaak voor het aanmaken van kachels
van den kleinen middenstand en stel
letjes). Benzine wordt verwerkt in de
zgn. benzinepompen, in
sigarettenaanstekers en in den oorlog.
De p. is den laatsten tijd weer iets
goedkooper geworden. Dit verklaart
men uit het verleden, dat voor de
vorming van de p. noodig is, en dat
eiken dag langer wordt, waardoor
steeds nieuwe p. gevormd wordt.
POBZIB
De Amcterdamvobe tramwacena
(of :Alle verandering is geen verbetering)
Het Amsterdamsche trambestuur
Liet 't halve wagenpark verbouwen
Opdat men op het drukke uur
Een massa menschen kon verstouwen.
Die goeie trams, waarin men moede
Behagelijk zijn zitvlak vleide,
Waar middenin een koopren roede
De eene vijf van d'andre scheidde.
Helaas, hoe treurig was het weerzien:
Thans staan er, saamgeperst als klitten,
In iedre volle wagen veertien
En achttien stakkers moeten zitten.
Als zitplaats dient een heel nauw plankje
Terwijl ook dikwijls bij een tramrit
Men hangt, half op, half naast z'n bankje
Of met zijn voeten in de Mem zit.
Waarachtig, in de kattenbakken
Der ouderwetsche Jan~Plezier$,
Zat men met minder ongemakken
Dan in zoo'n tram de passagiers.
Ik wensch geen tram met ongerief,
Hoe goed de dienst zij en de tractie,
En ondanks het verlaagd tarief
Ga ik dus voortaan maar per taxi.
HAMAR
HECHT8ZAKEN
Uitverkoop of geen uitverkoop 9
YN de etalage van een vruchten
winkel stond een mand reine
claudes en tegen de ruit hing een
reclame-bord met het volgende op
schrift:
O pruim in groene schil,
Komt niemand, die u koopen wil?
Dit fruit verkoop ik voor n cent;
Treed binnen, burger of agent!
Nu er trad een agent binnen. Hij
vroeg den winkelier: Hebt u verlof een
opruiming of een uitverkoop aan te
kondigen? Hij voegde hieraan toe, dat
de winkelier niet verplicht was, op de
vraag te antwoorden.
Deze antwoordde niettemin:
Wablief?"
Geen smoesjes," snauwde de agent
en hij schreef het reclamegedicht over
in zijn zakboekje:
OPRUIMING roene schil,
Komt niemand, die u koopen wil?
Dit f r UITVERKOOP ik voor n cent;
Treed binnen, burger of agent l
Gunst," riep de winkelier.
, Jawel," zei de agent.
Tien gulden," zei de Kanton
rechter.
Vijf en twintig," zei de Rechtbank.
Verwerpt het beroep," zei de Hooge
Raad.
Feuilleton
BNELTREITVROMAN
Berate week
Maandag 7 Januari.
Privékantoor Buurs & Co.
Annie Willems, typiste, jong,
blond, mooi, aantrekkelijk. Haar
eerste dag bij de firma. Hans
Buurs, bijna veertig, directeur.
Goeden morgen, mijnheer."
Dag Juffrouw Willems, gaat
u hier zitten en neemt u even
op,..."
Dinsdag.
Goeden morgen, mijnheer."
Dag Juffrouw.... Uw voor
naam?"
Annie".
Juffrouw Annie, wilt u even
opnemen...."
Woensdag.
Goeden morgen, mijnheer."
Ah, Annie, ga zitten kind."
Hij glimlacht breed, zij steels.
Donderdag.
Goeden morgen, mijnheer."
Zoo, dag kindlief.... Is.dat
blond echt of opgelicht ?"
Heusch echt, mijnheer."
Beiden lachen luid.
Wangkneepje bij afscheid.
Vrijdag.
Lollige pruik heb je toch!"
Kinstreekje bij afscheid.
Zaterdag.
Geen dictaat. Praten: Ver
loofd?" O, ja l" Met?"
Chauffeur." Hahaha,"
Hahaha." Kus tot afscheid.
Tweede week
Maandag.
Goeden morgen meneer".
Doe niet zoo gek."
Welkomstkus.
Dinsdag.
Daag."
Overwerken na sluitingsuur.
Woensdag.
Bioscoop.
Donderdag en Vrijdag.
Dancing.
Zaterdag.
Overwerken.
Derde week
Maandag.
Dag schat."
Dag liefde." Kussen. Ver
langd?" Dol".
Overwerken en dancing.
Dinsdag.
Dancing en souper.
Woensdag.
Bioscoop.
Donderdag.
Overwerken en souper.
Vrijdag.
Diner tot 10 uur. Regen en
wind. Auto. Zij geeft adres van
vertrouwde garage. Thuisbren
gen. Afscheidskussen.
Naar huis, chauffeur."
Zaterdag.
Privékantoor Buurs & Co.
Hans Buurs, directeur.
De chauffeur van gisteravond.
U wenscht?"
....i u moest u schamen.
Oude getrouwde bok.... een
onervaren jong meisje l"
Kalm, man l"
Schande, meneer l"
Luider en luider.
Niets met u te maken l"
Bleek en trillend.
Er uit nou!"
Nog luider: Direct naar uw
vrouw!"
Bleeker en trillender: Hoe
veel ?"
Vijf mille."
Je bent gek."
Schreeuwen, schelden, vuist
op tafel.
Wees redelijk."
Vier."
Twee."
Drie."
Cheque.
Maandag 28 Januari.
Privékantoor Buurs & Co.
Hans Buurs, directeur.
Post. Circulaire.
Opening Garage Cupido.
Drie nieuwe wagens.
30 c. per stadsrit.
Vertrouwd adres.
Uit.
VOLGENS oud-vaderlandsch ge
bruik, dit jaar voor het eerst
van overheidswege ingesteld,
worden in Januari alom in den lande
Je opruimingen gehouden. De een
zijn naam is waarborg voor de kwali
teit, de ander heeft driehonderd cou
pons weg te geven en de derde begint
Woensdagmorgen om tien uur.
Een goed oud-vaderlandsch ge
bruik," zei Diederik Hondsdraf tegen
/ijn spiegelbeeld in de ruit van den
? nan, die zijn heerencostuums naar
maat van ? 57 met tweede pantalon
thans voor f 33*70 trachtte kwijt te
;aken, en in overeenstemming met
onze cultuur. Op Oudejaarsavond reke
nen de dominés geestelijk af met het
oude jaar, en materieel de winkeliers
in de maand Januari. Dat duurt langer
omdat het materieele ingewikkelder
is dan het geestelijke, en voor de
meesten belangrijker. Kerkgangers en
winkeliers begrijpen de wereld, hun
inzicht voert tot wereldvrede en eeuwig
durend danken. De rest van de
menschheid sleept het oude zeer mee in het
nieuwe jaar. Men moet zijn oude
plunje weten af te gooien, zooals de
dominégeleerd heeft, en men moet
op tijd weten op te ruimen en zijn
crediteuren een accoord aan te bieden
(behalve ons), zooals de materieele
steunpilaren van den middenstand
verkondigen. De balansopruiming is de
vooruitgang van de wereld, de her
schepping van de aarde op den eersten
Februari."
Aldus overtuigde zich Diederik Honds
draf van het nut van balansopruimin
gen, en glimlachte tegen de etalage
pop, die al een heeren costuum naar
maat voor ? 33.70 gekocht had en nu
den volke de onberispelijke pli van zijn
broek boven zijn houten schoenen ver
toonde.
Zoodat ik, ook als ambteloos bur
ger, verplicht ben balans te maken, als
ik de menschheid niet wil storen in
haar ontwikkelingsgang," dacht Die
derik.
Balans maken was voor Diederik
niet eenvoudig. Het taxeeren van kapi
taal is niet ieders zaak, en zeker niet
het taxeeren van de in Diederik
geinvesteerde waarden. Zijn arbeids
kracht gebruikte hij niet, die was als
een tot een gulden afgeschreven ma
chine. Dat hij meegeholpen had aan
een daling der levensmiddelenprijzen
doordat hij het consumentental en dus
de vraag had weten te verminderen,
woog op tegen het feit, dat hij door het
in circulatie brengen van ongebruikt
geld de waarde van de goederen weer
had doen stijgen, terwijl deze heele
economische werkzaamheid door de
contingenteering en de crisismaatrege
len eigenlijk niet goed tot haar recht
had kunnen komen. Zijn economisch
talent had niet veel waarde, het moest
in de balansopruiming voor een krats
worden te gelde gemaakt, hoewel Die
derik niet hield van het
vliegendewinkel karakter van geestelijke
uitverkoopen. Er bleef hem weinig over.
De rest van zijn ideeënrijkdom,
Stik," dacht Diederik, en het leek
hem dat de etalagepop tegen hem grin
nikte, maar dat was niet juist, want die
grinnikte altijd. Ik ben een geestelijke
strooming en jij bent mijn volgeling.Wij
zijn de apostelen van de vernieuwing,
van de verjonging en van het wel
behagen in de cultuur. Jij raakt je oude
pakken kwijt aan iemand, die ze voor
gloednieuw verslijt. Ik verkondig jou
mijn geestelijke strooming, die zoo oud
is als de dichtader van Rhijnvis Feith,
en jij houdt ze voor mijn uitvinding,
omdat je deze geestelijke strooming
tot nog toe niet kende, en van geeste
lijke stroomingen berhaupt geen ver
stand hebt. Jij en ik zijn de kop en de
staart van de slang, die in elkander
bijten, en de eeuwige vernieuwing en
onveranderlijkheid voorstellen. Wij
zijn het begin en het eind van de
wereld, de kip en het ei." Diederik
knikte zijn spiegelbeeld toe, dat broe
derlijk naast de etalagepop stond en
wandelde in de richting van de winkel
deur. De houten jongeling glimlachte
en het spiegelbeeld loste zich op in
het interieur van de heerenmodezaak.
,,lk heb balans gemaakt," zei Die
derik tegen den bediende, die uiterlijk
op de etalagepop leek en alleen minder
mooie tanden had, en ik ga opnieuw
beginnen. Het oude is voorbij, ifc ga
het nieuwe jaar in met een nieuw pak
en een nieuwe ziel." En hij verbaasde
de bedienden en drie chefs en nog een
hoogeren chef door speciaal het pak te
willen hebben, dat de etalagepop droeg,
en hij kleedde de etalagepop eigen
handig in de oude plunje, die hij uit
trok. Maar aangezien hij contant be
taalde, deden de bedienden en de drie
chefs en de nog hoogere chef of alles
heel gewoon was.
En tegen den agent, die hem, toen
hij den winkel uitkwam, wegens roof
moord op een oude vrouw, op 28
December gepleegd, arresteerde met
de woorden: Het helpt je niets of je
een ander pak aantrekt, we hebben je
allang in de gaten," zei hij, eerlijk ver
baasd, en als om hulp kijkend naar de
etalagepop, die nog te zien was achter
de glazen winkeldeur: Maar ik heb
balans gemaakt, en afgerekend met
het oude jaar. Ik steun den vooruit
gang en de vernieuwing. Maar jij ben
op Oudejaarsavond niet naar de kerk
geweest, en dat je geen winkelier bent,
kan ik wel aan je gezicht zien, al had
je niet zoo'n blinkend uniform aan. Jij
begrijpt er dus niets van."
En hij ging gewillig mee, getroost,
hoewel zijn stem in de drukke straat
geweest was als die eens roependen in
de woestijn. A. D. B.
Plasschaert en Arti
(Slot van pag. 9)
af te kammen: een typisch voorbeeld
was de manier waarop hij eenigen tijd
geleden een tentoonstelling van
Fransche impressionisten heeft aangegre
pen om eens flink tegen de Hollanders
uit te pakken, terwijl toch een Maris,
een Van Gogh en zooveel andere
Nederlandsche tijdgenooten van die
Franschen zoo niet gelijk met hen staan,
dan toch onmiddellijk op hen volgen
in belangrijkheid en alle andere landen
ver achter zich laten. In het buiten
land denkt niemand er over
Nederlandsche schilders te introduceeren,
terwijl Plasschaert allerlei buitenlan
ders naar hier tracht te halen, die toch
heusch niet belangrijker zijn dan onze
eerste schilders."
HTOT slot volge hier het oordeel
*? van onze schilderes Lizzy Ansingh:
Niet zoodra is De Groene ver
schenen, of ik vraag:
Wat schrijft Plasschaert?"
Plasschaert, met zijn groote liefde
voor schilderijen en de capaciteit ze te
beoordeelen, die in den loop der jaren
niet is verstard of verflauwd, wiens
eigenschappen door een Jan Veth wer
den erkend. Bovenal moeten wij,
kunstenaars, m. i. in het oog houden,
dat hij een waartijk bekwaam criticus
is. Laat hij voortgaan ons te leeren, te
verbazen, te ergeren. Wij kennen zijn
eigenaardigheden (?pik" op de kunst
genootschappen), wij begrijpen de
verbolgenheid van Arti en Pulchri?maar
wij dienen ook te weten, wat hij waard
is en zulk een te weren, moet ik, om
velerlei redenen, betreuren."
WAARHEEN
HUI VOOR DE iiiii
WINTERSPORT?
NAAR
OOSTENRIJK!
HET SKIPARADIJS
FEESTELIJKHEDEN EN SPORT-EVENEMENTEN
WINTERSEIZOEN 1935/36
? GEBEURTENISSEN OP SPORTGEBIED ?
Januari WEE NE N: Internationale IJshockey-wedstrrjden.
Januari BADQASTEIN(Salzburg):Bodel-enSkiwedstrijden.
17?10 Febr. SEEFELD (Tirol): Intern. Ski-spring- en
Slalomwedstrijd. Intern. Schaatsenrijden.
21 en 22 Febr. INNSBRUCK (Tirol): F. I. S.-wedstrijden 1936.
Ski-afdalings« en Slalomwedatrijden van de Féd
ration Internationale de Ski. Ter gelegenheid der
F. I. S.-wedstrijden van 17 tot 24 Februari vele
attracties op wintersportgebied als curling,
schaat. senrijden, ijshockey enz.
22 en 23 Febr. SEMMERING (2 uur sporens van Weenen):
Intern. Bobwedstrijden. l Maart Intern.
KampioenSki-springwedstrijden om den Zündin-Cup".
23 Febr.
25 Febr.
29 Febr.
14?15 Maart
3 Mei
31 Mei
KLAGENFURT (Karnten): Internationale Ski
springwedstrijden.
KITZBUHEL (Tirol): Intern. Skiwedstrijden.
LECH AM ARLBERG (Vorarlberg): Madloch-,
Ski- en Ski-afdalingswedstrijd.
ST. ANTON (Tirol): Kandaher-Bennen, Ski
afdaling- en Slalomloop.
ST. CHRISTOPH AM ARLBERG (Tirol):
Mei-Ski-wedstrijden.
HEILIGENBLUT (Karnten): Internationale
Glockner-Skiwedstrijden.
FEESTELIJKHEDEN
25 Januari WEENEN: Opera-bal.
25 Jan.-3Febr. WEENEN en SEMMERING by Weenen:
Oostenrijksche Bridge-Liga; Intern. Bridge-wedstrijd.
6 Februari WEENEN: Bal van de Sted Weenen.
Jan. en Febr. WEENEN: Vele jagers-bals, gemaskerde bals,
kunstenaars-bals, gecostum. feesten.
6?14 Maart WEENEN: Intern. Weensche Voorjaarsbeurs.
Belangrijke reducties op de Oesterreichische
Bundesbahnen; na een 7-daagsch verblijf in Oostenrijk 60% o. d.
terugreis, alsmede 30% op willekeurige andere reizen.
Extra-treinen tot Innsbruck op 15 Februari a.«. tegen
verlaagd tarief. Terugreis kan geschieden binnen 1 maand
met treinen van de gewone dienstregeling.
Inlichtingen bij alle reiabureaux en bij den Oostenrijkschert
Propagandadienst voor Vreemdelingenverkeer
Stationsplein 22 Utrecht
L/'i
PAO. l« DE GROENE Na. 3059
PAG. 17 DE GROENE Ne. 3059
PAO. 4 DS r; R