Een verhaal van De Groene HET GEZEGENDE TOEVAL Marianne Philips IN mijn jeugd woonde Ben drie huizen van ons af en had daar bij mijn weten altijd gewoond, want hij speelde al in zijn voortuintje toen ik er voor het eerst met waarnemende oogen langs wandelde aan iemands hand. Toen ik tien jaar later met mijn ouders naar Amsterdam verhuisde, gaf ik hem in hetzelfde voortuintje mijn rolschaatsen als souvenir. We zagen elkaar pas weer op een Volksconcert waar hij voor me zat naast een witblond onpersoon lijk persoontje, dat hij blijkbaar opvoedde tot muzi kaal inzicht. Na hun houding tijdens een Brahmssymphonie te hebben gadegeslagen, begreep ik, dat zij zich al met hem zag wonen op een bescheiden maar glimmend gemeubeld flatje, waar een ge bloemd slaapkamertje zou zijn voor eenige wit blonde kindertjes. Misschien zelfs voor een eigen wijs, zwartharig knaapje dat op Ben zou lijken. En dat hij er niet aan twijfelde of hij zou in staat zijn haar Strawinsky te leeren waardeeren. Ze zagen elkander nu en dan glimlachend en verzekerd van terzijde aan. Het was jammer dat ik achter ze zat, omdat een menschenrug zoo expressief is en ik dus wist, eer zij het konden weten, dat hun hoop en verwachting op zand waren gebouwd. Het verwonderde mij inderdaad een beetje dat ik een jaar later toch de trouwadvertentie van Ben en zijn Tilletje in de krant zag staan. Het verwonderde me minder, dat prompt negen maanden later een . kleine Bennie werd geadverteerd, maar het ver wonderde me allerminst dat ik, den volgenden winter ergens in een zaal Ben's rug ontmoette naast den rug van een exotisch geschminkte fatale vrouw, die wel niet blauwzwartgelokt, maar toch Titiaankleurig geverfd was. Hij slaat geen halte over", zei ik tegen mijn man, die me begreep omdat wij de route kenden. VEERTIEN dagen later ontmoette ik Ben van aangezicht tot aangezicht in de Apollolaan, waar men iederen Amsterdam-Zuiderling, die zich tegelijk aan zijn flatje en het stadsgewoel wil ont trekken, in meditatieven wandelpas kan tegen komen. We lieten beiden een hond uit, hij een pseudo-bouvier en ik een gewone terriër. We zou den elkaar niet hebben opgemerkt, maar de honden knoopten een gesprek aan. Zoo" zei ik, leef je nog ?" Ja helaas", antwoordde Ben. Hij floot nijdig zijn bouvier terug en ik zag, dat hij zich even zeer beleedigd achtte door het Lot als op den dag dat ik hem liet staan met een paar rolschaatsen in zijn hand en een ongekusten kus op zijn lippen. Vertel het maar !" zei ik, zooals ik jarenlang bij velerlei gelegenheden had gezegd tegen een kleinen Ben, die zijn mondhoeken zoo expressief kon laten zakken, dat men wel helpen moest om ze weer op peil te brengen. Ik ga scheiden", zei Ben. Niet erg origineel, hè?" vroeg ik. Dit gezegde trof hem in het hart. Mij origineel genoeg", bromde hij. Het vooruitzicht van je vita nuova stemt je niet erg opgewekt", zei ik zachtzinnig. Zou je er niet nog eens over nadenken?" Ik denk al drie jaar", zei Ben. En je bent pas twee jaar getrouwd?" Och, vlieg op", zei Ben, zooals hij ook had ge zegd in zijn vaders voortuintje toen ik hem opmerk zaam maakte op het vertrapte violenperk. Je hebt een kind, hè?" vroeg ik. Ja, een jongen. Zoo'n kind is lief, natuurlijk. Soms denk ik wel dat het me spijten zal als ik het nooit meer te zien kan krijgen. Maar mijn vrouw is er den heelen dag mee bezig, zelf heb ik verdorie geen leven meer. Waarom trouwt een man? Toch zeker om een huis te hebben en een beetje gezellig heid en met zijn vrouw samen van het leven te profiteeren? Dat Tilletje van me was waarachtig een goed schepseltje, ik dacht, daar is wat van te maken. Maar nu, sinds het kind er is, dit kan niet en dat mag niet en hiervoor is geen tijd en daarvoor is geen geld. Als het kind eens een paar oogenblikken in bed ligt en ik denk dat het mijn beurt wordt, glipt ze naar beneden bij de buurvrouw om breipatroontjes. Den godganschelijken dag breien ze, de buurvrouw en zij, een mevrouw Pollack, joden emigranten na tuurlijk, enfin dat moet Tilletje weten, maar het is fataal dat die Duitsche vrouwen alsmaar moeten breien en haken. Daar kan ik niet tegen op zitten kijken, dat houdt geen mensch uit." ,,En ben je nu beter geslaagd?" vroeg ik. Het klonk raar, maar ik had de Titiaanschblonde gezien en wist wat ik zei. Geslaagd?" zei Ben beleedigd. 't Is geen huis houdster ! Ze is voordrachtskunstenares, geen huissloof gelukkig." Zoo", zei ik, dan ga je dus nu zelf huishouden. Maar 's avonds mag je natuurlijk mee naar haar voordrachtsavonden om te luisteren." Och, stik !" zei Ben. Zooals hij ook had gezegd, toen ik hem riep bij zijn hijgend konijn, dat hij ondanks mijn goeden raad met roode koolblaren had gevoerd. Je wordt te familiaar?" zei ik. Geloof me, denk er nog een paar maanden langer over. Ten slotte ben jij. pas achtentwintig en je vrouw nog jonger. Jullie zouden samen nog veel kunnen leeren." Ja opoe", zei Ben, rukte zijn bouvier-achtigen metgezel achteruit en zette zijn meditatieve wan deling voort. E ENIGE maanden later, op een zoelen voorjaars dag, bevond ik ? mij in de Albert Cuypstraat tusschen de marktstalletjes, waar, gelijk bekend, de mindergesitueerde Zuiderlingen hun inkoopen ple gen te doen. Ik was juist in onderhandeling over zas mooie goudglanzende bokkingen, toen ik een arm voelde die zich door de mijne stak. In de Albert Cuypstraat mag zooiets niet voorkomen en ik keek dus zeer streng over mijn schouder. Maar de stra lende physionomie van Ben lachte me geruststel lend toe, zoo vol levensvreugde, dat de reuzenbos pioenen die hij onder zijn arm hield er bleek bij leek. Gefeliciteerd!" zei ik. En wil je me óók ver tellen waarmee?" Ik heb een zoon," zei Ben. Ik rekende, maar kwam niet uit. Drie maanden geleden was er nog geen sprake van iets dergelijks. Toch vroeg ik: Van de voordrachtskunstenares?" Och welnee," zei Bennie en wuifde de voor drachtskunstenares luchtig weg naar het onbe staanbare. Van mij en van Tilletje natuurlijk. ? En van ,Het kind xagen we al niet meer...." PAG. 18 DE GROENE No. 3059 mevrouw Pollack op de eerste tage," voegde hij er nadenkend bij. Gistermiddag is het gebeurd." Hoor eens," zei ik, er zijn wel eens kinderen geweest die recht hadden op twee vaders, maar nie mand heeft ooit meer dan n moeder gehad. Wat heeft die mevrouw Pollack ermee te maken ?" Die schat?" zei Ben. Ze zat gewoon op haar balcon een truitje te breien." De bokkingman duwde mij het kranten pak in handen, en ik betaalde mijn kwartje zonder verdere negotiaties. Kom mee!" zei Bennie en bracht me onder mijn arm uit het gewoel. Ik protesteerde want ik moest nog een bloemkool koopen, die men, wan neer de stronk verwijderd is, zoo onopvallend in een nette leeren tasch naar Zuid kan vervoeren. Maar Ben wilde zichtbaar naar huis en ik wilde weten wat er was gebeurd. Wel?" vroeg ik en posteerde me tegen de tram halte. Voor mij geen tram," zei Ben. Snuif op meid. Wat een lentegeurtje, hè? We gaan loopen." Jawel," zei ik, als ik maar voor twaalf aan het schooltje kan zijn." Over twee jaar gaat mijn zoon ook naar het schooltje," peinsde Ben met een zaligen glimlach. Ze nemen ze niet van twee l" onderwees ik. Over twee jaar is hij vier," zei Bennie. Leg het me nu alsjeblieft even uit!" smeekte ik. Gistermiddag", zei Ben, is het gebeurd. Zoo maar. Onder koffiedrinken. We waren natuurlijk weer laat en ik had een afspraak nu ja dat doet er niet toe, Tilletje was te laat omdat ze te lang met Bennie in het Vondelpark had gereden. Ik vloekte al niet meer, omdat ik dacht dat het toch gauw afgeloopen zou zijn. Maar Tilletje excuseerde zich ermee dat mevrouw Pollack nog met alle geweld een truitje had willen passen, toen vloekte ik na tuurlijk toch omdat ik niet hield van mevrouw Pollack de schat!" Ga verder," zei ik. Misschien wordt het later duidelijker." Ja," zei Ben. Ik vloekte en Tilletje wilde me nog gauw een laatste kop koffie inschenken. Ze had Bennie al op haar arm om hem in bed te leggen voor zijn middagslaapje, maar ze zette hem zoolang even in de vensterbank, die is heel breed. Nu hebben we openslaande ramen .. ? ?" Godallemachtig," zei ik. Ja, Tilletje was nerveus, anders had ze wel aan de knop gevoeld. Maar nu keken we pas op, toen de ramen al naar buiten schoten." Het kind zagen we al niet meer. Tilletje viel meteen scheef om naar den vloer en ik bleef zitten met de koffiekop in mijn hand, bij God, ik hoop nooit meer zooiets te voelen, ik kon geen vinger meer bewegen." >» Toen heb ik eindelijk toch de kop neer kunnen zetten en ik ben de trappen af gekropen naar de straat. Ik durfde de straatdeur niet openmaken en toen die eindelijk toch open was, heb Uk mijn oogen dichtgeknepen. Ik stond te wachten of iemand iets met me zou doen, praten of me meenemen. Ja, en toen hoor ik opeens een vent die gewoon kleer- ? koop" schreeuwt en toen merkte ik dat de straat doodgewoon was, net als altijd, niemand riep of gilde en op het trottoir hoorde ik de menschen kalm langs me heen loopen. Toen heb ik mijn oogen open gemaakt. ..... " ,Ja?" En toen was er niets. Dat was het gekke. Het kind was er niet en ook geen bloedplas en niets van alles waarvoor ik mijn oogen had dichtgeknepen. Toen dacht ik dat ik door al het prakkizeeren van den laatsten tijd gek was geworden. En toen keek ik omhoog langs den gevel en daar zat mevrouw Pollack op haar balconnetje, zij heeft een balcon en wij niet omdat wij op de derde tage wonen. En ze zat spierwit in haar rieten stoel, met het kind op haar schoot ! Ze had haar breiwerk nog in haar hand, de engel, de schat ! Het kind was net op haar schoot terechtgekomen." Ik moet vrij zenuwachtig gelachen hebben, want Ben zei : Tilletje heeft ook zoo gek gelachen, alleen nog veel erger, ik heb haar meteen in bed moeten leggen. En toen heb ik zelf maar den jongen uit gekleed voor zijn dutje, ik moest de kousenbroek van zijn beentje trekken en ik verzeker je, ik voelde tusschen mijn vingers hoe lekker heel ze nog waren. En Tilletje en ik hebben vannacht gewoonwég sa men liggen huilen ...." Ja", zei ik. Dan is de tijd voor een scheiding voorbij. Maar denk eraan Ben, het toeval bemoeit zich niet iederen dag met onze moeilijkheden." God zegene het toeval," riep Ben en zwaaide met zijn pioenen. *) Dit verhaaltje is historisch. De ik" die het hier vertelt, heeft het mij verzekerd. M. Ph. Factor van onzekerheid C. A. Klaasse {-et ei ml e van de A.4. A. ?tfN de Amerikaansche rechtspleging 4 is een nieuwe mode gegroeid: door de regeering getroffen maatregelen .:.in te vechten op hun grondwettigheid. 1 n dan blijkt in de practijk dat die derale grondwet een kruidjeroermijiet is, die weinig verdraagt. Het ?eft immers bv. maar een haar ge heeld of de Supreme Court was tot conclusie gekomen dat de heele ;i jllardevaluatie in strijd met de grond.et was. Wat er onder zulke omstandigoden van economische stabiliteit verblijft behoeft men niet te vragen. /ant het apparaat van de rechtspraak ?. erkt nu eenmaal niet zoo heel vlug. n zoo zijn dus de maatregelen al een aar jaar in werking, hebben zich doorgewerkt" in het heele econo, aische leven, en dan komt plotseling 'e uitspraak dat de grondwet er zich tïgen verzet, en met n slag zijn de laat regelen van de baan. Stel u voor dat wij eensklaps tot >ie ontdekking zouden komen dat de -:ontingeering niet door den beugel 'ton, en dat de landbouwcrisiswetgeving net ingang van morgen moest worden afgebroken! TPOEN de agrarische steun in ?*? Amerika werd ingesteld, was d edoeling, de koopkracht van de loeren te verhoogen, en aldus een gunstige uitwerking te bereiken op de heele conjunctuur. Uitgangspunt was terecht, dat de prijsdaling van de meeste landbouwproducten sterker was geweest dan die der industrieele voort brengselen. Die gewijzigde ruilverhou ding tusschen stad en land om het globaal uit te drukken moest in een rijdvak van depressie leiden tot ver scherping van die depressie, omdat de daaruit voortvloeiende koopkrachtsverschuiving, naar de ervaring leert, lan veelal koopkrachtsvernietiging tot -esultaat heeft. In vrijwel alle landen s men er dan ook toe overgegaan naatregelen te nemen waardoor de ruil/erhouding tusschen stad en land weer vordt verbeterd. Hoewel bij die steunicties het sociale element niet geheel re verwaarloozen is, heeft zij toch over al ook een zuiver economischen opzet gehad, althans in den loop der ont wikkeling meer en meer gekregen. Wat Amerika betreft lijkt de stelling niet te boud, dat een deel van de op leving in direct verband stond met de ietwat gunstiger -geworden situatie in de agrarische productie. Het is na tuurlijk moeilijk uit te maken in welke mate de opleving met dezen factor in verband staat, en welk deel alleen te danken is aan de overheidsuitgaven op groote schaal. Manr wel moet men aannemen dat, indien de koopkracht van de agrariërs nu weei wordt vernietigd, de ontluikende opleving daarvan den terugslag moet onder vinden. En die opleving is nog maar een teer plantje, dat sterk reageert op ongunstige invloeden. Voor de con junctuur in Amerika, zoowel dus als voor de wereldconjunctuur, die daar mee verband houdt, kan het wegvallen van de A.A.A. beteekenis krijgen. Zulks te meer omdat het stelsel feitelijk neerkwam op. een combinatie van steun en teeltbeperking, in dier voege dat de steun werd verleend als beloo ning voor de restrictie. Het wegvallen van den steun kan verminderde koopU W i* B 11 U W 6 II kalmeeren en wor den daarbij tevens gesterkt door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten kracht der agrariërs teweegbrengen met den nasleep daarvan voor de inheemsche Amerikaansche conjunc tuur, maar een eventueele uitbreiding van de productie kan het heele wereHprijsniveau voor de betrokken arti kelen omlaag brengen, met alle conse quenties daarvan. U zouden die gevolgen niet per se nadeelig behoeven te zijn. Wanneer men door teeltuitbreiding den kostprijs krachtig kon verlagen en de meerdere productie via prijsverlaging op de wereldmarkt kon plaatsen, dan zou een verruiming van den wereldhandel misschien mogelijk zijn. Men staat hier weer voor het strijdpunt in de twee mentaliteiten der crisisoplossing, dat nog altijd onbeslecht is. De eene partij ziet alleen heil in ,,uitzieken", verlaging van den kostprijs, meer afzet, daardoor wegwerken van de volle, onbelemmerde productie, en verruiming van den productie-con sumptiekringloop. Deze oplossing gaat er van uit, dat tenslotte het evenwicht tusschen agrarisch en industrieel prijs niveau hersteld zal worden, en de ruil verhouding dan weer normaal kan worden, doordat de lagere kosten van levensonderhoud de loonen en daar mee de industrieele prijzen omlaag brengen. De andere oplossing zoekt, althans voorloopig, alle heil in ver mijding van te groote agrarische prijsdaling door teeltbeperking, en het bezwaar daarvan is dat niemand weet waar en hoe dit systeem geliqui deerd moet worden. Want de meeste voorstanders beschouwen toch de op lossing als voorbijgaand. 'LJOE dit zij, verschuivingen, belangrijke zelfs, in de inkomensverdeeling en -besteding zijn niet te vermijden wanneer men plotseling het tweede stelsel gaat afwikkelen, en dat kan de conjunctuur niet ten goede komen, ten minste voor het moment niet. Neen deze angst is al weer bedaard. Maar dat neemt niet weg, dat bepaalde kringen nieuwe regeeringsbemoeienissen duchten. Het Amerikaansche pu bliek moet van huis uit eigenlijk niet veel van overheidsingrijpen hebben, want het is bang daarvan maar de dupe te worden. De slogan the customer is king" heeft waarschijnlijk onbewust daarin een belangrijke functie. Men was in de Vereenigde Staten als de dood voor samenzwering op economisch gebied tegen het belang van het publiek. De antitrust-idee is doorgeroest in het heele stelsel. En alles wat gaat in de richting van overheidsingrijpen tot steun aan de producenten heeft die samenzweeringsbijsmaak, zij het dan ook gesanctionneerd door de wet, maar die wet is nu eenmaal ondergeschikt aan de opperste wet! Men heeft een oogenblik nog andere, monetaire, consequenties gevreesd. De allereerste reactie op de beslissing van het opperste gerecht was een daling van den dollarkoers. De redeneering was als volgt: wanneer de A.A.A.steun wegvalt, zal men de boeren mis schien willen helpen op dezelfde wijze als destijds, door verdere devaluatie, waarvoor Roosevelt nog altijd een peling van 10 pCt. heeft. Veel plezier heeft Roosevelt van de devaluatie niït gehad en aan een duurzaam effect van nog 10 pCt. zal hij zeker niet willen gelooven. Als tijdelijke injec tie zou het misschien diensten kunnen bewij zen. Waarschijnlijk lijkt het op het oogenblik intusschen niet. LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM de basis voor een zorgenvrij bestaan. N.V. DE HOLLAND8CHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 - HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.- op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. Abonné's in Indi verzoeken wij vriendelijk het abonnementsgeld voor 1936 te willen overmaken, ter vermijding van f 1.75 incassokosten. DE ADMINISTRATIE PEREZ PERZISCHE TAPIJTEN AMSTERDAM C - Singel 480-482 b/h Konim,spleiii ROTTERDAM '8-GRA.VENHAGE UTRECHT Bijzondere aanbieding moderne tap ij ten M EZDUN ARODN AJ A KNIGA - ANTIQUARIAAT MOSKOU, KUZNETZKI MOST 18 Voor abonnementen op alle Russische, Duitscbe, Fransche en Engelsche dagbladen en tijdschriften der SovJet-Unie, voor bestelling van alle werken, die In de Sovjet-Unle verschenen zijn op het gebied der literatuur, muziek, kunsten en wetenschappen; handel, industrie en scheepvaart; en verder alle werken van meer algemeenen aard, zooals woordenboeken, gidsen, geïllustreerde kinderboeken enz., voor bestelling van antiquarische werken, voor zoover voorradig, voor catalogi, die gratis toegezonden, en alle op den boekhandel betrekking hebbende inlichtingen die kosteloos verstrekt worden, zich te wenden aan J. «iI\»IÏKH<;. K O KT RATKMU K<; 17. J, KI l» EX. Hoe vroolijk keek heden een heer, die 't graag weten wou, wat men hem weer biedt aan film deze week in DE UITKIJK en 't bleek, dat hij daar nog BERKELEY SQUARE ziet! CHARIVARIA Merkwaardige berichten ..Terugkomende van een kort ver blijf in Parijs, kwam vroeg in den ochtend in Roozendaal een douane beambte mijn coupébinnen." (Tel.) ,,I)e politie te Malang arresteerde gisteravond na berooving van een luiropeesche dame een drietal -vluch tende Inlanders." (t'.DJ Paindeluxe-brood ..Men \veet van te. voren niet wat anderen in hun schild voeren» Hij heeft dit oordeel vijf jaar later nog eens bekrachtigd. Hij handhaafde zijn prijzen onverminderd. Het is wederom aan tien Paus teruggegeven. Liever dan het nog eens opnieuw te zeggen geven wij de aanhaling weer. Zij heb ben besloten de bijeenkomst tot een bitoren datum uit te stellen. In het verdere vervolg van.zijn rede." Geslachtelijke moeilijkheden ,,Het prelude van Rachmaninóff, moeder." (Tel.) ,,Voör komen gratis door don gcheelen stad." (Z.'ax) Wij, polyglotten Ken onzer verdeelers zal u gaarne een wagen laten beproeven." (Adv.) Hij zette een flesch brandy op tafel. Toen schonk hij hem een beker brandewijn in." (H. D.) Het Duitsche dementie van o December." .(N.. K. C.} De? Aaneenlijmsels ..Het is een Sumatra-belnug.' r'/V/J ...Pe Athenetempel." (X.K.C.) Uitspraakregels ,.l)c prijs toont een uitgesproken neiging tol dalen." (X'It.C.) ..Unt is een uitgesproken algemeen belang." (Gr.) Het stevigere wijzende steun punt ?..Meer. houvast had men aan de gaten in het beeld, die erop P*" , dat het gediend zou hebben als seheepsversiering." (Handels-blad) Nog meer grootste helften ,,Üf de grootste helft der leden van de Ambulance dit met hem eens is, weet ik niet." (H.D.) Wij hadden de grootste helft van den weg afgelegd." (v.' Lcniicp, De .-.Zal; het voor de heeren niet een exquis genoegen zijn straks deze naar de allernieuwste mode uitgedoste dames aan tafel te voeren? ( Telegraaf) Tenzij ze morsen. ,,Iedereen kent het werk van Valentincr in de serie Klassiker der Kunst." (X.K.C.) Ja? PAG. 19 DE GROENE Ne. 3059 'Aö. 4 os f; ,'V