Historisch Archief 1877-1940
wijze om op de dingen en toestanden
te reageeren, wordt ook beïnvloed door
algemeen* wetten, door den vorm
der samenleving. Wanneer bijv. een
kolchos-boer in Rusland, door druk die
van hoogerhand op hem wordt uitge
oefend, gedwongen wordt sociaal te
handelen, zich hygiënische gebruiken
eigen te maken, zijn vrouw als een
kameraad te zien, dan is hier geen
verandering van binnen uit en toch
wel verbetering. Zaai een gewoonte
en gij oogst een karakter." Het is mijn
overtuiging, dat wij wel degelijk verder
kunnen vooruit zien dan een armlengte,
dat de menschheid er aan gewend
moet worden, verder vooruit te zien:
een anders geordende wereld. Daarom
bestaat er een groote kans, dat de
Oxford-beweging, ondanks den goeden
wil van velen, door een individualisme,
dat overwonnen moest zijn, reactio
nair kan werken.
4. Toch kan, ondanks de genoemde
bezwaren, de Oxford-beweging bij
dragen tot de christelijke wereld
revolutie" (Fangen), wanneer haar aan
hangers er toe kunnen besluiten, de
fouten, die ze ook heeft, te erkennen.
De groote vraag voor alle bewegingen
is, of ze opbouwende critiek kunnen
verdragen. Zoo ja, dan kunnen ver
wante en toch anders gerichte
menschen met haar optrekken.
Ik geloof niet in een wereldrevo
lutie, die alleen van de Oxford-bewe
ging uitgaat, maar wel in een oecu
menisch concilie, waarin allen, die van
goeden wille zijn, op voet van gelijkheid,
samenwerken om een wereld te helpen
opbouwen, die op een ruïne lijkt, maar.
het nog niet is.
J. C. A. FBTTER
Predikant, Den Haag
DE
TERRY
ANGLEPOISE
LAMP
IS EEN WONDER
VAN TECHNIEK
Onmisbaar voor iedereen
door de veelvuldige ge
bruiksmogelijkheden ...en
het toppunt van efficiency
DE PRIJZEN ZIJN:
Huismodel resp. f25.?enf 30.
Bureau-model,, f 30.?en f 37.50
Verplaatsbaar op
wielen. . . . .. f40.?enf47.50
Vraag een lamp op zicht bij uw leve
rancier en als hij U niet helpen kan,
zenden wij op aanvraag gaarne een
volledige geïllustreerde prijscourant
HERBERT TERRY & SONS LTD.
HOLLAND DEPARTMENT - Directeur A. BRONKHORST
478-480 LAAN VAN MEERDERVOORT - DEN HAAG
TELEFOONNUMMER 392212* - TELEGRAM-ADRES: TERRY"
>a«v?«*«?«
D
Eden
Waarom geen olle-tumctie T
E eerste en
drinjgendste plicht
van den
Volkenbondsraad is, nu de
tweemaal verdaagde
olie-sanctie op te leg
gen. Men vertelt ons
nu dat het vorige uit
stel van zijn plichten
aan Italiëde mogelijk
heid heeft geschonken,
zoo uitgebreide voor
raad olie op te doen, dat deze sanctie zijn
effect heeft verloren; of, in plaat» daar
van, dat zij niet meer noodig is, omdat
Mussolini toch binnen de eerstkomende
maanden verslagen zal worden door de
Abessijnsche wapenen of verder, dat wij
nu een amendement kunnen verwachten
op de wet, die thans in behandeling is bij
het Congres in Washington, hetwelk de
macht van den President zal aantasten om
den export van olie naar Italiëte beper
ken tot de normale" hoeveelheid. Wat
dit laatste punt betreft, bericht men ons
uit Amerika, dat het gemelde amende
ment de macht van den president in geen
enkel opzicht belangrijk zal kortwieken.
Verder: het is zeker waar, dat de Abes
sijnsche weerkracht samen met het ter
rein en de wonderlijk vroege regens
Mussolini's hoop op een spoedige en gemak
kelijke overwinning vernietigd hebben.
Toch staat de aanvaller nog steeds op
den bodem van zijn slachtoffers land. Hij
heeft niet de minste neiging vertoond, om
zijn troepen achter zijn eigen grenzen
terug te trekken. Hij voert nog steeds
versterkingen aan. En hij heeft getracht
zijn tegenslag te land te compenseeren
door een campagne te openen van opzet
telijke verschrikkelijkheid" in de lucht,
welke deze week een klinkend officieel
protest van de Zweedsche regeering heeft
verwekt. En deze week hebben de
vliegeniers een Engelsen Roode-Kruis-kamp
vernietigd.
Is dit een situatie waarin de medeleden
van een aangevallen land in luie stoelen
kunnen gaan zitten en elkaar rustig ver
tellen, dat elke verdere vervulling van
hun beloften nu verder overbodig is, om
dat het slachtoffer het er zelf zoo goed
afbrengt? Veronderstel, dat de
Engelschen na den slag aan de Marne tegen de
Franschen en Belgen hadden gezegd:
,,Kom, het gaat nu heel goed. Dank zij
onze hulp zij n jullie er in geslaagd, de
Duitschers tegen te houden en je zelf in
te graven. De aanvaller bezet niet meer
dan een vijfde van Frankrijk en g/iode
van België. In deze omstandigheden zul
len wij onze troepen weer naar huis roe
pen. Het past ons werkelijk niet, nog meer
haat in Duitschland te verwekken !" Wat
het argument betreft, dat de oliesanctie
geen uitwerking meer zou hebben, dit
wordt voldoende weerlegd, door den
duidelijken angst die er in Italiëvoor bestond,
toen de Raad bijeen zou komen. Ook mag
de Raad niet van zijn plicht weerhouden
worden door verhalen over een nieuw
vredesplan. Zijn plicht is eenvoudig het
uiterste doen om den oorlog te "beëindigen
door een stevige toepassing van de bij
verdrag vastgelegde sancties. Niets kan
hem van dien plicht ontslaan, behalve
het beëindigen van den aanval. Sancties
moet op het program staan tot de
Italiaansche regeering het signaal,,ophouden"
met vuren" geeft, en haar troepen tot
achter haar eigen grenzen terugtrekt. De
olie-sanctie is urgenter dan ooit.
(The Economist, Londen)
Rusland-Uruguay
Russische regeering heeft
verzocht haar geschil met Uruguay te
behandelen op deze bijeenkomst van den
Volkenbondsraad. Het beroep op den
Bond valt onder artikel 11 van het
Handvest, dat zegt, dat het het recht is
van alle leden om de aandacht van den
Raad te vestigen op elk feit, dat de goede
verstandhouding tusschen de volken
ingevaar kan brengen. Het huidige geschil
was het directe gevolg van déjongste
troebelen in Brazilië, waarin de commu
nisten beschuldigd werden betrokken te
te zijn. De Uruguaansche regeering (welke
evenals de Braziliaansche een presiden
tieel dictatorschap is) beschuldigde den
Sowjet-gezant in Montevideo van finan
ciering van denBraziliaanschen opstand,en
beval hem daarom het land te verlaten.
Als nevenbewijs is opgemerkt, dat
Montevideo, de hoofdstad van Urugay,
het centrum van de activiteit der com
munisten in Zuid-Amerika is. De >ui
kranten schrijven dat de geheele kv
een revanche is voor Ruslands
om Uruguaansche kaas af te nenit n. |
is zeker ongewoon, om de werkz
heden van dat min of meer stuur
lichaam te ernstig te nemen. 1:»
lijdt de Komintern aan het ongel ik,|
de bluf over haar successen nu en
worden genomen. Maar zelfs het cutd
tische verslag van Wang Sing >pj
laatste internationale congres verin*
niet meer, dan dat de Brazili
communisten aan een nheiden
van oppositie-partijen hadden d«
nomen en dat men een progn.m
streefde van staatkundige en so
hervormingen in het belang van di vtf
massa" een doel op zich zelf ons> hu
genoeg. Natuurlijk, het is beken l,
dictators wat gevoelig zijn op hu
communisten, maar de Komintern"l
waarvan de Sovjet-Unie zich
losmaakt kan de daad van l'rug
beschouwen als een welkome recl;>
de periode van terugval, die zij
maakt. (Manchester Guu
LOS van de andere vragen, st.iat
verdergaande: Mag een Volken'>
lid op eigenmachtig besluit mt t
anderen Volkenbondsstaat breken
vraag heeft een pikante zijde.
Zij snijdt scherp in het oude dogma l
staatssouvereiniteit; en bovendien /.ijq
precedenten, die haar nog de He
maken, vooral omdat het hier cin|
Sovjet-Unie gaat. Het is bijv.
zoo lang geleden, dat Engeland, Ivt
26 Mei 1927, de diplomatieke betr'kkl
gen met Rusland afbrak, eveneens]
voorgeven van propaganda. He;
toen zelfs een regeering Baldwin.
tusschen is het juist, dat Sowjet R'isl;
toen nog niet tot den Volke it
behoorde, zoodat het Handvest
toegepast had kunnen, maar niet
moéten, worden. Nu ligt de zaak and
en de authentieke interpretatie, di'>
kan uitblijven, zij het misschien
gesteld, verdient de grootste bt la
stelling. (Das Neue TagebttcJi,
De geheime koning van Franlti
WEET Frankrijk, dat het eenni-u
souverein heeft, weet het, dat
ware Eerste Minister niet Laval i.,
de ware minister van Buitenlands
Zaken ook niet Laval is. dat de \\|
minister van Financiën niet Rëgnie- is|
de.ware minister van Handel niet Bom
Er is man, die evenals Mus:-oli|
cumulant is van portefeuilles (hij ha
n excuus, hij is bankier), die bevt-!tj
beschikkingen neemt. Deze man s
heer Tannery, directeur van de. Ba MI
de France.
De heer Tannery heeft zijn eigen
tiek. En hij kondigt aan, dat hij d.
nisteries, die haar niet toepassen zal
ken. Hij gaat naar Bazel, neemt op --ijj
hand beslissingen met zijn. col) -g
van de andere emissiebanken, en In
absoluut geen rekening met het s atj
punt van zijn regeering.
Hij heeft het handelsverdrag tusc t
Frankrijk en Spanje bijna laten
lukken. Hij heeft zich verzet tegen
belangrijk handelsverdrag tusschen Fiat
rijk en Sovjet-Rusland. Met behulp v|
de geheime fondsen van de Banque
France, verspreidt hij in de pers berichte!
die nuttig zijn voor zijn verzet.
Is hij misschien eens met Schacht
Duitschland de lakens uit moet deel.-nj
Rusland? (Marianne, P«.'i<\
lluclitvlingen vertelde het volgende:
t.vee dagen in de bergen te hebben
f 'bracht, waar wij verschrikkelijk
UU i- bben geleden, bereikten wij
eindeJjjjt ,';? Oostenrijksche grens, waar wij
fladi-iik gearresteerd werden. Wij zijn
n L- !ieelen dag opgesloten geweest vóór
ns toestond naar Kufstein door te
baan Daar wachtte ons een groote
feleur-telling. Wij vroegen de Duitsche
«ren.-'^ acht ons het Beiersche gebied te
(aten binnentreden: maar men
antvoor< -'.e ons, dat het onmogelijk was:
l' k"int met te veel." Wij bleven drie
j-t-p in Kufstein; tenslotte kregen wij
M «stemming om naar Mttnchen te gaan.
iPaai werden de namen genoteerd van
alle \ iichtelingen en wachten wij er op.
dat K <in ons ergens naar het platteland
ktvnn ."
11, Duitsche regeer ing verkeert in
IUrooi' moeilijkheden, door deze toevloed
van deserteurs. Maar om nationale
u. n is het haar onmogelijk deze
?(leMfcurs, die zich op hun Duitsch
?karakter beroemen en Duitschland als
Iliun geestelijk vaderland beschouwen,
u- te zenden.
correspondent van de Daily
E.vptess, Londen)
IXlet- Arische Christenen in de
rk«?n
IrvK Internationale Raad van den
WeIL/ roldbond voor Internationale
Vriendachapsarbeid der Kerken publiceert thans
het verslag van de bijeenkomst, gehouden
van tot 18 Augustus 1935 te Chamby
bij Montreux. Uit 30 landen waren 120
ledei' van de Raad aanwezig: Lord
Diik:iison voerde het presidium.
«--!' i de onderwerpen, die werden
behan'eld, behoorde ook het lot der
nietAris lic Christenen. De vergadering
erkern' ?, dat in verband met den dringenden
noodtoestand, die door oorzaken van
tüsi npolitiek, nationale politiek en
godsdit n ' politiek is ontstaan, ook door de
kerk n krachtige stappen moeten worden
ond. nomen, teneinde haar Christelijke
plkl.U'n te vervullen. De Raad heeft
tot <' kerken de aansporing gericht, den
leden der Christelijke kerken, die als
niet-Arische Christenen zwaar moeten
lijdo , vooral echter den jongen
mensclu onder hen. zooveel mogelijk
moreelent i materieelen bijstand te verleenen.
T; >i de oecumenische organisaties werd
voor'.s het verzoek gericht, een centraal
bur> 'ii te organiseercn, dat zorg zal
dn u'n voor het algemeen welzijn en het
lenii.' n van den nood der emigranten.
<H V taak, die dit bureau in
samen?."?>!?? i n» met de bevoegde kerkelijke en
<>v?'; vidsorganen zal hebben te verrich
tte Behoort o.m. het onderbrengen der
en ! ::;mten in vreemde landen,
arbeidsx:; 'Ideling, opleiding en
beroepsvcran< ing, het onderbrengen van kinderen
in i rticuliere huishoudingen, scholen en
op\ dingstehuizen, het onder de oogen
zier. \ ;m kolonisatiemogelijkheden indivi
du of in groepsverband, en voorts het
u-rsi rekken van middelen voor de
hulp'<? ning aan emigranten. (N.R.C.)
|win-,t van een verloren voethal»
w <?<! strijd
10.000 Duitsche supporters van
'iet Duitsche voetbalelftal die mee
'?MüBegaan naar Londen, zijn vertrok
ken met tezamen 3 ton boter in hun
zak'..?!!.
' H'???' liain Steed >n de Jniirnal des Nations.
Zelfs wapenfabrikanten, die zooveel te
verliezen hebben door het moderne
humanitarisme. missen algemeenen bijval als
zij zich beklagen over de verkeerd be
grepen idealen van de heiligheid van het
menschenleven". En hoeveel van hun
medemartelaren lijden in stilte! De mi
nister van verkeer doet zijn best het
werk van de begrafenis-ondernemers te
beperken, maar ik heb nog nooit een
klacht vernomen van den Bond van Be
grafenis-ondernemers.
(Critic in The NtK> Statesman and
, Londen)
Muiterijen in I tal U'
ME E R D E K E
van de
Duitsch-sprek^rii
Italianen uit /'ui
Tirol, die de vooi Ice
hebben gegeven j
desertéeren bw
vechten in Abess v ni
hebben mij het vi
haal van hun vl ici
MussolM] door de Alpenpr
gedaan.
Laat ons beginnen vast te stellen.
ondanks het door Rome gepublici <.-r
démenti, de desertie van de Tiiol
miliciens en hun vlucht naar Bei'i
en Insbrück, te München door de gel
bevolking wordt bevestigd: en ooi
Italiaansche kringen te München w(
zij toegegeven. Vele deserteurs zijn nii
in hun Italiaansche uniform het B< ief*|
sche gebied binnen gekomen. Een
PAG. 6 DE GROENE No,:
Uec, i-eigdc belangen
M';.X bericht, dat onlangs de amnestie
ini Polen aanleiding heeft gegeven
tot . ;-n proces, dat zeker een unicum is.
Sou nigen van de begenadigden waren
ter ,lood veroordeeld en de beul eischt
nu schadevergoeding van de regeering
voo de besnoeiing van zijn inkomen.
Blij A haar werd hij per nek betaald en
hij -taat er op, dat er voortaan geen
amh.-stie wordt afgekondigd, zonder re
ken!"^ te houden met zijn belangen. Ik
'*en niet precie op welke juridische
grou.ien zijn zask steunt, maar het is
rooj; jk dat hij volhoudt, dat de daad
b«dnjfsvrijheid" is. Het is niet
waarAan de . regeerig een , .beperking van de
/-lijk, dad deze klacht uitgebreide
p^-'dank vinden zal bij de publieke
i'-ie; maar de beurtenis openbaart
;rove onrechtvaardigheid, waaraan
l ver' regen rechten bloot staan in deze
l ')f'r"iuichotterige, humanitaire wereld.
7 DE GROENE No.3060
Zwedens herstel
DRIE jaar geleden ging de Zweedsche
arbeidersregeering in zee met een
herstelprogram van goedkoop geld, uit
gaven gedekt door leeningen, publieke
werken en controle op de centrale bank.
De uitvoering van dit programma werd
ongetwijfeld begunstigd door de
buitenlandsche omstandigheden, want de deva
luatie van de kroon en de vraag naar hout
als een gevolg van de bedrijvigheid in de
Engelsche bouwvakken verschaften pre
cies de voorwaarden, die noodig waren
voor een succesrijk herstel-experiment.
Niettemin kunnen de Zweedsche auto
riteiten een aanzienlijk deel van de eer
voor zich opeischen voor het opmerkelijke
herstel, dat zij hebben bereikt, en zij kun
nen met recht verklaren, dat dit herstel
zelfs nog meer tot uitdrukking komt in
den binnenlandschen dan in den
buitenlandschen handel. In drie jaar tijd is de
abnormale werkloosheid in Zweden geheel
verdwenen, terwijl productie en handel
record-niveau's hebben bereikt.
Verleden jaar werd medegedeeld, dat de
begrooting voor 1936?1937 niet slechts in
evenwicht was, maar dat de belastingen
zouden worden verlaagd en het voor de
openbare werken geleende geld zal worden
terugbetaald. De belastinginkomsten zul
len naar schatting toenemen van 775
millioen kronen in het financieele jaar
1935?'36 tot 834 millioen in 1936?'37
en de ontvangsten van staatsonder
nemingen van 108 millioen tot 121 milli
oen. De begrooting is in evenwicht met
een bedrag van 1167 millioen tegen 1056
millioen verleden jaar.
De belastingen zullen met 20 millioen
worden verlaagd, terwijl 116 millioen aan
geleende gelden zullen worden terugbe
taald. Aldus wordt een schuld afgelost,
waarvan men had verwacht, dat deze zes
jaar zou blijven bestaan. Op die manier
heeft Zweden zijn politiek van leeningen
in de depressie voltooid door werkelijk
terug te betalen, xooals het plan was.
in de hausse.
De regeering heeft ook den drang weer
staan de militaire begrooting op paniek
achtige wijze te verhoogen en heeft het
daardoor mogelijk geacht de sociale uit
gaven eenigszins te vermeerderen.
Zweden mag zich gelukwenschen met
het goede bestuur zoowel als met het
goede geluk, die het in staat hebben
gesteld, de moeilijkheden van drie jaar
geleden te overwinnen.
(The Economist, Londen)
De W.A. meer failliet dan
onthouden f
["NE W. A. is dan eindelijk ontbonden,
*~ met achterlating van een groot
bedrag aan schulden. Leergoed en uni
formen werden op lange termijn gekocht,
op royale wijze aan allerlei mensen
uitgereikt en nooit betaald. Nog enkele
weken geleden werd de N.S.B, in rechten
aangesproken tot betaling van een meer
dan een jaar oude schuld aan een
N.S.B.er, een armen kleermaker te Venendaal.
die uniformen tegen kostprijs geleverd had.
Men kan gerust zeggen, dat als regel,
alweer behoudens een enkele gunstige
uitzondering, de W.A.-mannen van aller
lei rang en stand rondliepen in onbetaalde
uniformen.
(Ph. ter Meulert, stamboeknummer 2062
van de N.S.B. in. Het Volk).
t'f t de Groép-beweging
l K ontmoette een gepensionneerden
geneI raal met een kunstbeen en een bruusk
optreden: Ik richt renpaarden af",
zeide hij. Sommige menschen vragen mij
hoe ik dat met geloof kan vereenigen.
Maar waarom niet? God heeft toch ook
de paarden geschapen, niet?"
(Verslag van een Oxfordgroep
Houseparty in de Sunday Dispatch, Londen)
De kleine caricaturen in den tekst
zijn uit Marianne".
4 DE v!»
Zuster Genève: Beste jongen, ah jij die soep niet lust, dan mankten er ('ets aan.
Zullen we je eens een lepel van deze o/ie geven?" (South Wales Echo, Cardiff)
Ze kunnen net hek we/ s/uiten, moor zu//en ze er ze/f heelhuids afkomen ?
LE BOElfF SUR LE WIT
Heroptreden van Her>i'oL
(Gringoire, Parijs)
De toestond in Afrika volgens Addis Abeba en (als men Zie je wei je móét dat
net plaatje omkeert) volgens Rome. raam niet open ioten staan.'"
(Cumhurlyet, Istanbul) (Esquire, Chlcago)