De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 25 januari pagina 4

25 januari 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

wijze om op de dingen en toestanden te reageeren, wordt ook beïnvloed door algemeen* wetten, door den vorm der samenleving. Wanneer bijv. een kolchos-boer in Rusland, door druk die van hoogerhand op hem wordt uitge oefend, gedwongen wordt sociaal te handelen, zich hygiënische gebruiken eigen te maken, zijn vrouw als een kameraad te zien, dan is hier geen verandering van binnen uit en toch wel verbetering. Zaai een gewoonte en gij oogst een karakter." Het is mijn overtuiging, dat wij wel degelijk verder kunnen vooruit zien dan een armlengte, dat de menschheid er aan gewend moet worden, verder vooruit te zien: een anders geordende wereld. Daarom bestaat er een groote kans, dat de Oxford-beweging, ondanks den goeden wil van velen, door een individualisme, dat overwonnen moest zijn, reactio nair kan werken. 4. Toch kan, ondanks de genoemde bezwaren, de Oxford-beweging bij dragen tot de christelijke wereld revolutie" (Fangen), wanneer haar aan hangers er toe kunnen besluiten, de fouten, die ze ook heeft, te erkennen. De groote vraag voor alle bewegingen is, of ze opbouwende critiek kunnen verdragen. Zoo ja, dan kunnen ver wante en toch anders gerichte menschen met haar optrekken. Ik geloof niet in een wereldrevo lutie, die alleen van de Oxford-bewe ging uitgaat, maar wel in een oecu menisch concilie, waarin allen, die van goeden wille zijn, op voet van gelijkheid, samenwerken om een wereld te helpen opbouwen, die op een ruïne lijkt, maar. het nog niet is. J. C. A. FBTTER Predikant, Den Haag DE TERRY ANGLEPOISE LAMP IS EEN WONDER VAN TECHNIEK Onmisbaar voor iedereen door de veelvuldige ge bruiksmogelijkheden ...en het toppunt van efficiency DE PRIJZEN ZIJN: Huismodel resp. f25.?enf 30. Bureau-model,, f 30.?en f 37.50 Verplaatsbaar op wielen. . . . .. f40.?enf47.50 Vraag een lamp op zicht bij uw leve rancier en als hij U niet helpen kan, zenden wij op aanvraag gaarne een volledige geïllustreerde prijscourant HERBERT TERRY & SONS LTD. HOLLAND DEPARTMENT - Directeur A. BRONKHORST 478-480 LAAN VAN MEERDERVOORT - DEN HAAG TELEFOONNUMMER 392212* - TELEGRAM-ADRES: TERRY" >a«v?«*«?« D Eden Waarom geen olle-tumctie T E eerste en drinjgendste plicht van den Volkenbondsraad is, nu de tweemaal verdaagde olie-sanctie op te leg gen. Men vertelt ons nu dat het vorige uit stel van zijn plichten aan Italiëde mogelijk heid heeft geschonken, zoo uitgebreide voor raad olie op te doen, dat deze sanctie zijn effect heeft verloren; of, in plaat» daar van, dat zij niet meer noodig is, omdat Mussolini toch binnen de eerstkomende maanden verslagen zal worden door de Abessijnsche wapenen of verder, dat wij nu een amendement kunnen verwachten op de wet, die thans in behandeling is bij het Congres in Washington, hetwelk de macht van den President zal aantasten om den export van olie naar Italiëte beper ken tot de normale" hoeveelheid. Wat dit laatste punt betreft, bericht men ons uit Amerika, dat het gemelde amende ment de macht van den president in geen enkel opzicht belangrijk zal kortwieken. Verder: het is zeker waar, dat de Abes sijnsche weerkracht samen met het ter rein en de wonderlijk vroege regens Mussolini's hoop op een spoedige en gemak kelijke overwinning vernietigd hebben. Toch staat de aanvaller nog steeds op den bodem van zijn slachtoffers land. Hij heeft niet de minste neiging vertoond, om zijn troepen achter zijn eigen grenzen terug te trekken. Hij voert nog steeds versterkingen aan. En hij heeft getracht zijn tegenslag te land te compenseeren door een campagne te openen van opzet telijke verschrikkelijkheid" in de lucht, welke deze week een klinkend officieel protest van de Zweedsche regeering heeft verwekt. En deze week hebben de vliegeniers een Engelsen Roode-Kruis-kamp vernietigd. Is dit een situatie waarin de medeleden van een aangevallen land in luie stoelen kunnen gaan zitten en elkaar rustig ver tellen, dat elke verdere vervulling van hun beloften nu verder overbodig is, om dat het slachtoffer het er zelf zoo goed afbrengt? Veronderstel, dat de Engelschen na den slag aan de Marne tegen de Franschen en Belgen hadden gezegd: ,,Kom, het gaat nu heel goed. Dank zij onze hulp zij n jullie er in geslaagd, de Duitschers tegen te houden en je zelf in te graven. De aanvaller bezet niet meer dan een vijfde van Frankrijk en g/iode van België. In deze omstandigheden zul len wij onze troepen weer naar huis roe pen. Het past ons werkelijk niet, nog meer haat in Duitschland te verwekken !" Wat het argument betreft, dat de oliesanctie geen uitwerking meer zou hebben, dit wordt voldoende weerlegd, door den duidelijken angst die er in Italiëvoor bestond, toen de Raad bijeen zou komen. Ook mag de Raad niet van zijn plicht weerhouden worden door verhalen over een nieuw vredesplan. Zijn plicht is eenvoudig het uiterste doen om den oorlog te "beëindigen door een stevige toepassing van de bij verdrag vastgelegde sancties. Niets kan hem van dien plicht ontslaan, behalve het beëindigen van den aanval. Sancties moet op het program staan tot de Italiaansche regeering het signaal,,ophouden" met vuren" geeft, en haar troepen tot achter haar eigen grenzen terugtrekt. De olie-sanctie is urgenter dan ooit. (The Economist, Londen) Rusland-Uruguay Russische regeering heeft verzocht haar geschil met Uruguay te behandelen op deze bijeenkomst van den Volkenbondsraad. Het beroep op den Bond valt onder artikel 11 van het Handvest, dat zegt, dat het het recht is van alle leden om de aandacht van den Raad te vestigen op elk feit, dat de goede verstandhouding tusschen de volken ingevaar kan brengen. Het huidige geschil was het directe gevolg van déjongste troebelen in Brazilië, waarin de commu nisten beschuldigd werden betrokken te te zijn. De Uruguaansche regeering (welke evenals de Braziliaansche een presiden tieel dictatorschap is) beschuldigde den Sowjet-gezant in Montevideo van finan ciering van denBraziliaanschen opstand,en beval hem daarom het land te verlaten. Als nevenbewijs is opgemerkt, dat Montevideo, de hoofdstad van Urugay, het centrum van de activiteit der com munisten in Zuid-Amerika is. De >ui kranten schrijven dat de geheele kv een revanche is voor Ruslands om Uruguaansche kaas af te nenit n. | is zeker ongewoon, om de werkz heden van dat min of meer stuur lichaam te ernstig te nemen. 1:» lijdt de Komintern aan het ongel ik,| de bluf over haar successen nu en worden genomen. Maar zelfs het cutd tische verslag van Wang Sing >pj laatste internationale congres verin* niet meer, dan dat de Brazili communisten aan een nheiden van oppositie-partijen hadden d« nomen en dat men een progn.m streefde van staatkundige en so hervormingen in het belang van di vtf massa" een doel op zich zelf ons> hu genoeg. Natuurlijk, het is beken l, dictators wat gevoelig zijn op hu communisten, maar de Komintern"l waarvan de Sovjet-Unie zich losmaakt kan de daad van l'rug beschouwen als een welkome recl;> de periode van terugval, die zij maakt. (Manchester Guu LOS van de andere vragen, st.iat verdergaande: Mag een Volken'> lid op eigenmachtig besluit mt t anderen Volkenbondsstaat breken vraag heeft een pikante zijde. Zij snijdt scherp in het oude dogma l staatssouvereiniteit; en bovendien /.ijq precedenten, die haar nog de He maken, vooral omdat het hier cin| Sovjet-Unie gaat. Het is bijv. zoo lang geleden, dat Engeland, Ivt 26 Mei 1927, de diplomatieke betr'kkl gen met Rusland afbrak, eveneens] voorgeven van propaganda. He; toen zelfs een regeering Baldwin. tusschen is het juist, dat Sowjet R'isl; toen nog niet tot den Volke it behoorde, zoodat het Handvest toegepast had kunnen, maar niet moéten, worden. Nu ligt de zaak and en de authentieke interpretatie, di'> kan uitblijven, zij het misschien gesteld, verdient de grootste bt la stelling. (Das Neue TagebttcJi, De geheime koning van Franlti WEET Frankrijk, dat het eenni-u souverein heeft, weet het, dat ware Eerste Minister niet Laval i., de ware minister van Buitenlands Zaken ook niet Laval is. dat de \\| minister van Financiën niet Rëgnie- is| de.ware minister van Handel niet Bom Er is man, die evenals Mus:-oli| cumulant is van portefeuilles (hij ha n excuus, hij is bankier), die bevt-!tj beschikkingen neemt. Deze man s heer Tannery, directeur van de. Ba MI de France. De heer Tannery heeft zijn eigen tiek. En hij kondigt aan, dat hij d. nisteries, die haar niet toepassen zal ken. Hij gaat naar Bazel, neemt op --ijj hand beslissingen met zijn. col) -g van de andere emissiebanken, en In absoluut geen rekening met het s atj punt van zijn regeering. Hij heeft het handelsverdrag tusc t Frankrijk en Spanje bijna laten lukken. Hij heeft zich verzet tegen belangrijk handelsverdrag tusschen Fiat rijk en Sovjet-Rusland. Met behulp v| de geheime fondsen van de Banque France, verspreidt hij in de pers berichte! die nuttig zijn voor zijn verzet. Is hij misschien eens met Schacht Duitschland de lakens uit moet deel.-nj Rusland? (Marianne, P«.'i<\ lluclitvlingen vertelde het volgende: t.vee dagen in de bergen te hebben f 'bracht, waar wij verschrikkelijk UU i- bben geleden, bereikten wij eindeJjjjt ,';? Oostenrijksche grens, waar wij fladi-iik gearresteerd werden. Wij zijn n L- !ieelen dag opgesloten geweest vóór ns toestond naar Kufstein door te baan Daar wachtte ons een groote feleur-telling. Wij vroegen de Duitsche «ren.-'^ acht ons het Beiersche gebied te (aten binnentreden: maar men antvoor< -'.e ons, dat het onmogelijk was: l' k"int met te veel." Wij bleven drie j-t-p in Kufstein; tenslotte kregen wij M «stemming om naar Mttnchen te gaan. iPaai werden de namen genoteerd van alle \ iichtelingen en wachten wij er op. dat K <in ons ergens naar het platteland ktvnn ." 11, Duitsche regeer ing verkeert in IUrooi' moeilijkheden, door deze toevloed van deserteurs. Maar om nationale u. n is het haar onmogelijk deze ?(leMfcurs, die zich op hun Duitsch ?karakter beroemen en Duitschland als Iliun geestelijk vaderland beschouwen, u- te zenden. correspondent van de Daily E.vptess, Londen) IXlet- Arische Christenen in de rk«?n IrvK Internationale Raad van den WeIL/ roldbond voor Internationale Vriendachapsarbeid der Kerken publiceert thans het verslag van de bijeenkomst, gehouden van tot 18 Augustus 1935 te Chamby bij Montreux. Uit 30 landen waren 120 ledei' van de Raad aanwezig: Lord Diik:iison voerde het presidium. «--!' i de onderwerpen, die werden behan'eld, behoorde ook het lot der nietAris lic Christenen. De vergadering erkern' ?, dat in verband met den dringenden noodtoestand, die door oorzaken van tüsi npolitiek, nationale politiek en godsdit n ' politiek is ontstaan, ook door de kerk n krachtige stappen moeten worden ond. nomen, teneinde haar Christelijke plkl.U'n te vervullen. De Raad heeft tot <' kerken de aansporing gericht, den leden der Christelijke kerken, die als niet-Arische Christenen zwaar moeten lijdo , vooral echter den jongen mensclu onder hen. zooveel mogelijk moreelent i materieelen bijstand te verleenen. T; >i de oecumenische organisaties werd voor'.s het verzoek gericht, een centraal bur> 'ii te organiseercn, dat zorg zal dn u'n voor het algemeen welzijn en het lenii.' n van den nood der emigranten. <H V taak, die dit bureau in samen?."?>!?? i n» met de bevoegde kerkelijke en <>v?'; vidsorganen zal hebben te verrich tte Behoort o.m. het onderbrengen der en ! ::;mten in vreemde landen, arbeidsx:; 'Ideling, opleiding en beroepsvcran< ing, het onderbrengen van kinderen in i rticuliere huishoudingen, scholen en op\ dingstehuizen, het onder de oogen zier. \ ;m kolonisatiemogelijkheden indivi du of in groepsverband, en voorts het u-rsi rekken van middelen voor de hulp'<? ning aan emigranten. (N.R.C.) |win-,t van een verloren voethal» w <?<! strijd 10.000 Duitsche supporters van 'iet Duitsche voetbalelftal die mee '?MüBegaan naar Londen, zijn vertrok ken met tezamen 3 ton boter in hun zak'..?!!. ' H'???' liain Steed >n de Jniirnal des Nations. Zelfs wapenfabrikanten, die zooveel te verliezen hebben door het moderne humanitarisme. missen algemeenen bijval als zij zich beklagen over de verkeerd be grepen idealen van de heiligheid van het menschenleven". En hoeveel van hun medemartelaren lijden in stilte! De mi nister van verkeer doet zijn best het werk van de begrafenis-ondernemers te beperken, maar ik heb nog nooit een klacht vernomen van den Bond van Be grafenis-ondernemers. (Critic in The NtK> Statesman and , Londen) Muiterijen in I tal U' ME E R D E K E van de Duitsch-sprek^rii Italianen uit /'ui Tirol, die de vooi Ice hebben gegeven j desertéeren bw vechten in Abess v ni hebben mij het vi haal van hun vl ici MussolM] door de Alpenpr gedaan. Laat ons beginnen vast te stellen. ondanks het door Rome gepublici <.-r démenti, de desertie van de Tiiol miliciens en hun vlucht naar Bei'i en Insbrück, te München door de gel bevolking wordt bevestigd: en ooi Italiaansche kringen te München w( zij toegegeven. Vele deserteurs zijn nii in hun Italiaansche uniform het B< ief*| sche gebied binnen gekomen. Een PAG. 6 DE GROENE No,: Uec, i-eigdc belangen M';.X bericht, dat onlangs de amnestie ini Polen aanleiding heeft gegeven tot . ;-n proces, dat zeker een unicum is. Sou nigen van de begenadigden waren ter ,lood veroordeeld en de beul eischt nu schadevergoeding van de regeering voo de besnoeiing van zijn inkomen. Blij A haar werd hij per nek betaald en hij -taat er op, dat er voortaan geen amh.-stie wordt afgekondigd, zonder re ken!"^ te houden met zijn belangen. Ik '*en niet precie op welke juridische grou.ien zijn zask steunt, maar het is rooj; jk dat hij volhoudt, dat de daad b«dnjfsvrijheid" is. Het is niet waarAan de . regeerig een , .beperking van de /-lijk, dad deze klacht uitgebreide p^-'dank vinden zal bij de publieke i'-ie; maar de beurtenis openbaart ;rove onrechtvaardigheid, waaraan l ver' regen rechten bloot staan in deze l ')f'r"iuichotterige, humanitaire wereld. 7 DE GROENE No.3060 Zwedens herstel DRIE jaar geleden ging de Zweedsche arbeidersregeering in zee met een herstelprogram van goedkoop geld, uit gaven gedekt door leeningen, publieke werken en controle op de centrale bank. De uitvoering van dit programma werd ongetwijfeld begunstigd door de buitenlandsche omstandigheden, want de deva luatie van de kroon en de vraag naar hout als een gevolg van de bedrijvigheid in de Engelsche bouwvakken verschaften pre cies de voorwaarden, die noodig waren voor een succesrijk herstel-experiment. Niettemin kunnen de Zweedsche auto riteiten een aanzienlijk deel van de eer voor zich opeischen voor het opmerkelijke herstel, dat zij hebben bereikt, en zij kun nen met recht verklaren, dat dit herstel zelfs nog meer tot uitdrukking komt in den binnenlandschen dan in den buitenlandschen handel. In drie jaar tijd is de abnormale werkloosheid in Zweden geheel verdwenen, terwijl productie en handel record-niveau's hebben bereikt. Verleden jaar werd medegedeeld, dat de begrooting voor 1936?1937 niet slechts in evenwicht was, maar dat de belastingen zouden worden verlaagd en het voor de openbare werken geleende geld zal worden terugbetaald. De belastinginkomsten zul len naar schatting toenemen van 775 millioen kronen in het financieele jaar 1935?'36 tot 834 millioen in 1936?'37 en de ontvangsten van staatsonder nemingen van 108 millioen tot 121 milli oen. De begrooting is in evenwicht met een bedrag van 1167 millioen tegen 1056 millioen verleden jaar. De belastingen zullen met 20 millioen worden verlaagd, terwijl 116 millioen aan geleende gelden zullen worden terugbe taald. Aldus wordt een schuld afgelost, waarvan men had verwacht, dat deze zes jaar zou blijven bestaan. Op die manier heeft Zweden zijn politiek van leeningen in de depressie voltooid door werkelijk terug te betalen, xooals het plan was. in de hausse. De regeering heeft ook den drang weer staan de militaire begrooting op paniek achtige wijze te verhoogen en heeft het daardoor mogelijk geacht de sociale uit gaven eenigszins te vermeerderen. Zweden mag zich gelukwenschen met het goede bestuur zoowel als met het goede geluk, die het in staat hebben gesteld, de moeilijkheden van drie jaar geleden te overwinnen. (The Economist, Londen) De W.A. meer failliet dan onthouden f ["NE W. A. is dan eindelijk ontbonden, *~ met achterlating van een groot bedrag aan schulden. Leergoed en uni formen werden op lange termijn gekocht, op royale wijze aan allerlei mensen uitgereikt en nooit betaald. Nog enkele weken geleden werd de N.S.B, in rechten aangesproken tot betaling van een meer dan een jaar oude schuld aan een N.S.B.er, een armen kleermaker te Venendaal. die uniformen tegen kostprijs geleverd had. Men kan gerust zeggen, dat als regel, alweer behoudens een enkele gunstige uitzondering, de W.A.-mannen van aller lei rang en stand rondliepen in onbetaalde uniformen. (Ph. ter Meulert, stamboeknummer 2062 van de N.S.B. in. Het Volk). t'f t de Groép-beweging l K ontmoette een gepensionneerden geneI raal met een kunstbeen en een bruusk optreden: Ik richt renpaarden af", zeide hij. Sommige menschen vragen mij hoe ik dat met geloof kan vereenigen. Maar waarom niet? God heeft toch ook de paarden geschapen, niet?" (Verslag van een Oxfordgroep Houseparty in de Sunday Dispatch, Londen) De kleine caricaturen in den tekst zijn uit Marianne". 4 DE v!» Zuster Genève: Beste jongen, ah jij die soep niet lust, dan mankten er ('ets aan. Zullen we je eens een lepel van deze o/ie geven?" (South Wales Echo, Cardiff) Ze kunnen net hek we/ s/uiten, moor zu//en ze er ze/f heelhuids afkomen ? LE BOElfF SUR LE WIT Heroptreden van Her>i'oL (Gringoire, Parijs) De toestond in Afrika volgens Addis Abeba en (als men Zie je wei je móét dat net plaatje omkeert) volgens Rome. raam niet open ioten staan.'" (Cumhurlyet, Istanbul) (Esquire, Chlcago)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl