Historisch Archief 1877-1940
rouwen en vrouwen
De mode van morgen
Coiffure en hoeden hangen nauw sa
men. Wordt er een nieuwe hoedenmode
gelanceerd, dan zullen de kappers niet
stilzitten, doch zij zullen rusteloos zoe
ken tot ze een passend kapsel hebben
uitgevonden, een kapsel, dat den hoed
zoo voordeelig mogelijk zal doen uit
komen.
Vete hoeden laten thans het achterhoofd
zoo goed als onbedekt. Daar is dan plaats
voor krullen die zich als een kroon om
het hoofd voortzetten. Zonder een kleine,
stijfuitstaande voile is de
-namiddaghoed haast ondenkbaar.
<!*?»?'-Jv- : >"*$.
* ** * ** *T!L ^ * ?.
AL sinds 00 jaar geven de
Deensche Volkslioogescholen
(Folkehöjskoler) aan de
plattelandftbevolkitiK op volwassen leeftijd
een scholings- en rijpingstijd, die
uiterst belangrijk ia voor de vorming
van den mensch.
Scholen voor het leven", worden
de Höjskoler genoemd. Het levende
woord", het persoonlijk getuigenis
houdt hot geheim van de kracht der
volkshoogescholen in. De leeraar
streeft niet naar objectieve kennis.
Wetenschap is binnen de muren van
deze instellingen niet souverein, maar
zij wordt in dienst gesteld van de
menschvorming.
Op enkele plaatsen in ons land
vonden deze volkshoogescholen na
volging. Zoo worden in De Vonk"
in Noord wij kerhout sinds ruim vijf
jaar cursussen voor jonge vrouwen
gegeven, geïnspireerd op het- werk
in Denemarken, zonder echter een
klakkelooze navolging te zijn.
Cursussen, varieerend van eï>n tot
acht weken, brengen jonge vrouwen
uit diverse bevolkingslagen, van ver
schillende religieuze en politieke groe
peering samen, om in arbeid, lessen.
samenleving een rijpingstijd te onder
gaan, waarin scheppende kracht wordt
geactiveerd, persoonlijkheid en karak
ter vorming ondergaan en waar zuiver
der begrip groeit van die groepen
onder de volksgenooten, die men uit
hoofde van eigen afkomst en milieu
niet kende, links liet liggen of met
vooroordeel beschouwde.
Al werkende op dit maagdelijk
terrein teekenden de contouren van
dit werk zich scherper af en zoo kwam
tusschen veel andere werkzaamheden
de lichaamsoefening wel zeer omlijnd
te staan. Om twee redenen.
Allereerst door de bijzondere samen
stelling van onze cursussen, waarin het
aantal plattelandsmeisjes overweegt.
Veel plattelandsmeisjes, veel boeren
meisjes verlangen wijder ontplooi
ngsmogelijkheid. Ze zijn in haar leven
soms van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat gebonden aan het veeleischende
boerenwerk en ze missen in eigen
omgeving maar al te vaak gelegenheid
tot ontwikkeling en bevruchtende
aanraking met geh\jk- of anders
denkenden. Juist voor de geïsoleerde
plattelanders is het zoo vruchtbaar
daar eens tijdelijk uit te breken.
De plattelandsmeisjes. die op de
cursussen op De Vonk" komen,
hadden altijd achterstand.in. te halen.
Ze hebben veel belangstelling, vooral
feitelijke ze zijn verstandeüjk niet
ten achter bij de stedelingen en in
haar oordeel is vaak veel rijpe over
weging, die we bij de stedelingen
maar al te veel missen. Maar op n
gebied is de achterstand bijna altijd
te constateeren, Op het gebied van
uitdrukkingsvermogen. Dit geldt gees
telijk zoowel als lichamelijk. Er is
veel valsche schaamte, veel stugheid,
veel schroom te overwinnen, voordat
zij tot zelfstandige geestelijke presta
ties komen.
En op lichamelijk gebied kwam de
achterstand van de plattelander mis
schien nog het meest naar voren.
Eenvoudige oefeningen kosten vaak
groote moeite. We willen niet genera
liseeren en het goede, dat turn- en
gymnastiekverenigingen op het plat
teland op dit gebied presterren, niet
ontkennen. Maar veel fr weinig wordt
er nog gedaan aan lichamelijke
oefening. Er zijn heele streken van
ons land, die vrijwel verstoken zijn
van mogelijkheid tot lichamelijke
vorming van de rypere en rijpe jeugd.
Dat het lichaam meer kan zijn dan
verrichter van handgrepen, dat het
kan zijn drager van rhythme, de
bevrijdende harmonie tusschen ziel
en zinnen, ligt ver buiten de ervaring.
Dit alles deed zich bij het
plattelandsmeisje, dat onze cursussen be
zoekt, sterker gelden dan bij de stede
ling, bij wie het begrip lichaamscultuur
vaak al weer tot het excessieve is
doorgedrongen.
Onze tweede ervaring was van
meer positieven aard.
We zagen de zeer gunstige uit
werking van de gymnastiek en vooral
van de rhythmiek binnen ons
cursusverband.
Een van onze vermaarde
pschyologen heeft eens gezegd, dat gymnas
tiek voor de vrouw is, wat het den
ken heteekent voor den man. Er
is bij hot meisje een natuurlijke drang
naar rhythmische beweging. Cieeft
zij zich daaraan over, dan ligt hierin
voor haar innerlijk een bevrijdende
kracht. De gymnastiek doet bij het
plattelandsmeisje haar grootere schuw
heid verdwijnen en op de stedelinge,
bij wie door de eeuwig onopgeloste
spanning tusschen natuur en cultuur
zoo gemakkelijk geestelijke ver
groeiingen ontstaan, werkt ze door
haar ongecompliceerde kracht zui
verend.
In Denemarken is de gymnastiek
werkelijk een volksgoed geworden.
Hiertoe werken niet in het minst de
volkshoogescholen bij, die op hun
programma eiken dag een uur open
stellen voor lichamelijke oefening.
Maar de grootste stuwkracht gaat
in dit opzicht uit van de enkele
volkshoogescholen, die tegelijkertijd
opleiding zijn voor Delihgsförer",
groèpleider van de plaatselijke
gymnastiekvereenigingen.
Internationaal bekend is de school
van Niels Bukh in Ollerup. Minder
bekend, maar zeker niet minder
beteekenisvol is de school, die aan de
kleine Belt in Snoghöj ligt en waar
meisjes van alle deelen van het land
komen, om zich in een half jaar
te bekwamen voor gymnastiekleidster.
De meisjes, die deze school in
Snoghöj bezoeken zijn doorgaans de
beste turnsters van haar plaatselijke
gymnastiekvereenigingen. Ze worden
op kosten van hun plaatsgenooten
uitgestuurd, om zich verder te trainen.
En dan na dat halve jaar op de
volkshoogeschool, waarin ze naast vak
kennis ook algemeene ontwikkeling
heeft opgedaan, waarin zij leiding
heeft moeten geven en opbouwende
critiek over haar prestaties heeft
verwerkt, keert ze terug naar haar
eigen plaats, melkt weer de koeien,
of doet huishoudelijk werk. maar
geeft daarnaast in haar vrijen tijd
leiding aan de gymnastiek.
Dit voorbeeld stond ons voor oogen,
toen we onze eerste week voor vrou
welijke lichaamsoefeningen op De
Vonk" uitschreven.
De waarde van deze week ligt in
de beteekenis, die zij kan hebben als
aanzet voor uitgebreider werk in deze
richting. HEBMIEN VAN DER HEIDE
JLyranniel
der tranei
ER was oeu nieuwe je fi
de klas van tien
meisjes en op het m«.<ter
aardrijkskunde, zoodat <ii>
kaart van Nederland wei.i
De nieuwe juffrouw zag i i
aardig uit en de klas was <>?
omdat er nu eindelijk eens
derne" juffrouw was en deed li
Er was er maar ntje, die < i
in de buurt van Assen /,.
accidents will happen." /
springen om een beurt'. Op «^
een blondje in de tweed-- rij.!
nieuwe juffrouw dacht aan vei
heid en sloeg haar een kontje
Na een poosje pikte ze er naat
uit. Tot haar verbazing b r-stt*
kind in tranen los.
En de klas legde uit: u.
huilt altijd dadelijk. En dajiMiin
ze haast nooit een. beurt!"
De nieuwe juffrouw had Adl
studeert! en liet het geval ui.-t l
een paar dagen kon ze het anily
Ze riep Marian na schoolt ij'l bij
en zei tot haar: ,,Marian. ik
dat ik jou begrijp. Jij \wt
precies of je er een beurt
slecht zult afbrengen. Ma;:- je
geen fouten maken en als 'j.
hél zeker van jezelf bon'. ?
liever niets en ga je huil- u.
hoop dat de juffrouw wel i'-r
niet je zal hebben, en je met ; nst
Is het niet zoo?"
Marian werd bloedrood. /> v
te huilen, maar stamelde: .Jlóe
u dat?"
En de nieuwe juffrouw aii'wi
glimlachend: Omdat ik d;r zelf l
weieens gedaan heb, to«>|i ik
was!"
nul
, die tyrannie der tranen :
meisjes beginnen er n. - 01
schoolbanken; grootere mei- os
ze te voorschijn als geschi .t
tegenover bokkige, lastige mv
jeugdige manspersonen; vr ? i\ven|
geeren er mannen en hui-jozi
mee.... In de folklore-tan;
weelen, beduiden paarler. t
maar in de realiteit des dag* lij
levens zijn alle tranen die ,osc!
worden lang geen echte pa»'1'en.
meerendeel is zeer goedkoop»
Het was inderdaad een gt 'uk
de kleine Marian,dat ze in ha. i1 se
jaren een onderwijzeres j e \>'%c
zich vond, dat haar traii'-nt
doorzag. Ware dit het & -vul
geweest, Marian zou zich vooim-i
door haar verdere leven luv-i gel
hebben. Altijd zou, .op hét nioi
suprême van welke.situatie"?'<
kleine zakdoekje tevoorsi liij
gekomen om de heldere dru; p
te wisschen, die in Marian ?>
oogen gestegen kwamen. En
blyft er onder die omstandig'
over ook van de hardvochti
mannen-voornemens ? Niet .
de gemiddelde man heeft een .
van tranen, die niet zelden d
boden zijn van een scène" wit1
nog meer verafschuwt.
En toch.. .., moeten we ti»> t
dan maar afschaffen? M
onder alléomstandigheden <!?* '*1
per se ons oog droog houden, oi
er van de kostelijke zilte
zooveel misbruik is en wordt;
Neen. Want de traan, d i
diepste hart opstijgt en
leerd over onze wang rolt, i?
leer berging, minder meubelen
tegenstelling tot de
propaganda\sy$tett»'n waarbij de consument tot
ft verbruik wordt aangespoord
le.r.en als: eet meer brood",
\ink rnn'r melk" enz. gaat het advies
ou'.i'ne woning-inrichting juist
tegeno 'rgestelde richting. Minder
len' geldt als ideaal; meer
ing" .toet er echter aan toegevoegd
a 's noodzakelijkheid. Zonder
kostbi. e betimmeringen te moeten
'len, kunnen wij onzen kamers
bernng geven door het behang
tn; lexbekleeding van de wanden
te bn--<gen op eenigen afstand vóór
\werkeu ikèmuren. Natuurlijk dient
i' van dergelijke berging
oordeel'ig ;? geschieden; behalve dat het
?te niirtig effect gezocht moet worden
aan berging, blijft het een belangrijke
(en dankbare) taak om de kamer
verandering tegelijk te gebruiken als
middel waarmee wij het aanzien van
het interieur aardiger maken. Een
suite-doorgang (b.v. op de verdieping)
welke niet noodzakelijk is, verschaft ons
een kans. De wandkasten kunnen met
hout bekleed worden, het bovengedeelte
van den muur voorzien van kasten (voor
extra berging, waar men niet dagelijks
bij moet) en de doorgang zelf inge
nomen door een groote kast of
waschtafel,. welke b.v. op onze afbeelding
met een gordijn aan het gezicht werd
onttrokken.
De toilettafel is vervangen door een
grooten ronden wandspiegel en een
glasplaat. PAUL BROMBERG
?'?tuigt van iets. Wie op een
:»t oogenblik het oog vochtig
?rden, reageert alleen maar
l wat l .'t hart gebiedt. Kunnen, we
? uier hart, /onder liefde?
.uit wie niet liefheeft op een
wijze, die kan ook niet
ok niet offeren, ook niet
iijven. Wat kan de wereld
. <>en mensch beginnen? Wat
!? een mensch met zichzelf
nei,
laar ?, ie een hart durft te hebben,
lijdt, dieper en feller, naarmate
jwaan 'mingen van dat hart dieper
(groot, r zijn. Onwillekeurig neemt
i'n li.. t deel aan het lijden der
eld: Het ziet en voelt al haar
chtvaardigheden en wreedheden
eon geestesoog, waaruit de
onitban- traan nooit verdwijnt. Die
n K''tuigt van wereldleed. Een
der \\rreldleed weliswaar dan men
d»> Hyioniaansche jaren kende en
irnit-. .men toen, kwijnend,
pofde. Kunstenaars, philosophen en
i kennen dezen traan en hebben
zijn aanwezigheid de kracht
ge'?? u- -ven wat zij te geven hadden.
czc -1 ille traan is niet tyranniek. De
»n. iiio \vij in stilte willen storten,
iin. Die brengt verlichting.
Mam .'<>n plaag voor de menschheid
dt' tranen, die uit baatzucht en
nti-laiig worden geschreid, de
|ien. die te gemakkelijk .vloeien,
r< "iitstijgen aan gansch andere
(iii dan hart en gevoel. ERICA
februari in den tuin
E eerste bloeiende bolgewas j es
zullen ons met groot enthousi
asme doen grijpen naar schoffel,
P en spade ! Daarom kan de
oogenjk stille maand Februari
belangBorden en we werken zóó, dat we
Achterop raken. In den groentetuin
kan gespit worden en gemest en de
eerste zaden worden in den grond
gestopt, spinazie, raapstelen, worteltjes,
sla, tuinboonen en vroege bloemkool.
In den snijbloementuin zaaien we
lathyrus, eventueel langs rietmatten,
stokken of schuttingen of we maken er
een pyramide van kippengaas voor.
Vóór het zaaien den grond diep be
werken, goed los maken en bemesten
met veel kalk en fosforzuurhoudende
kunstmest. Enkele andere zaaibloemen
zijn er ook al, die onze aandacht
vragen.
Onze snoeischaar kan in Februari
uitstekend van pas komen. Een
Clematis Jackmanii wordt tot Y2 M.
teruggesnoeid. Ze loopt weer opnieuw
uit en bloeit aan de nieuwe scheuten.
Alle andere clematis-soorten snoeien
we niet, die bloeien aan het oude hout.
Bloeiheesters worden alleen gesnoeid
vlak na den bloei, en alleen om den
vorm van den boom te fatsoeneeren.
Grondscheuten van seringen snoeien
we ook weg. Ook in den fruittuin is
het er druk mee. Bramen en bessen
krijgen een beurt, en ook nog de
appel en peer. Voor de andere moet
de snoei afgeloopen zijn. Er is echter
wel wat onderscheid te maken. Bij
bramen halen we de oude twijgen
weg en binden de jonge aan. De roode
en witte bessen dragen op het oude
hout, hier de jonge takken tot 10 cm
inkorten. Zwarte en kruisbessen dragen
ook op het jonge hout. Die luchten we
alleen wat op.
Indien we de dikke wortels van pa
pavers in stukjes snijden (schijfjes) en
die opleggen in natte aarde zullen ze
wortelen en opnieuw uitloopen. Een
aardig liefhebberswerkje om ze zoo
te vermeerderen. Nog meerdere plan
ten met dergelijke wortels leenen zich
ertoe. Dahlia's kunnen we opleggen
om er enkele stekken van te snijden.
G. P. BRONKKORST
PAO. U DE GROENE N^.,, D| GRO£NE No 3^,
Bezoek»r« aan Amsterdam
Victoria Hotel - Da m ra k t/o C. Station - noodlgt U uit.
W(j verzorgen U In on« hotel tegen matige pr(Jzen.
U «uit te)vr«dem xljn l
Kamer t met Holl. ontbijt Lunch Diner
vanaf f 8.50
FA F. SINEMUS
20 Leldsch«scrMt 22
AMSTERDAM C
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
VANAF Fl. 6.
PRIMA COUPE EN AFWERKING
N.V. UURWEHK, GOUD
EN ZILVERHANDEL
TU GEBR. BREEN
Nlenweitdljk 178
HMurlemmentr. 84
RUIME SORTEERING
EL.ECTB. KLOKKEN
«
Vert. ZcntRa Horloges
?
Bepuratle inrichting voor
UURWERKEN,,
GOUD EN ZILVER '
POSTZEGELVERZAMELING
te koop gevraagd. Liefst groote, goed
verzorgde collectie. Brieven met vraag
prijs onder No. 513 Bureau v. d. Blad.
O BLOKJE IS VOL
DOENDE VOOR
N GROTE OF
TWEE KLEINE
KOPPEN CHOCOLADE
VEILINGGEBOUW DE ZON"
L. G IJ S E L MAN & ZOON - GEVESTIGD 1823
Singel 118 en Blauwburgwal 15 - Amsterdam (C.)
J.
DINSDAG 4 FEBRUARI
VEILING VAN
1936 en vele volgende dagen
INBOEDELS» enz.
BEZICHTIGING: HEDEN. ZONDAG EN MAANDAG VAN 10-4 UUR
CATALOGUS i 25 CENT VERKRIJGBAAR
EK:T TIROL
DE KONINGIN DER ALPEN
INNSBRUCK
DE HOOFDSTAD VAN TIROL VERWACHT U BIJ DE
F.I.S. WEDSTRIJDEN 1936
16-24 FEBRUARI
t.
LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE: 20 Ct.
NUMMERS OUDER DAN D RIE MAANDEN: 60 Ct.
TOEZENDING ALLEEN NA ONTVANGST VAN HET BEDRAG OP
POSTGIRO 72580 OF GEM.GIROG. 1000 VAN DE GROENE AMSTERDAMMER
Voor 'n slecht humeur, dat U kwaad laat,
biedt zeer zeker volgende raad baat:
Gaat U nu eens naar
DE UITKIJK, alwaar
op 't oogenblik T GELD LIGT OP STRAAT gaat!