Historisch Archief 1877-1940
u
LENTE 1935
(Marianne, Parijs)
De verkeersagent zegt wel-te-rusten
(Sydney Bulletin) ^
f l
Veilig verkeer
(Passing Show, Londen)
Vuile, verschoten
gordijnen en tapijten
als nieuw!
Door ons procéd
stoomen, kleurophalen
off oververven in andere tint.
Schoonmaaktijd
^ Palthe-tijd
rr
?!"??, J
N.V. UURWERK,
GOUDEIV ZlLVERflAIVÜEL
> GEUR. BREEN
Nienwendljk 179
Haarlemmeratr. 84
RUIME SOBTEEBING
ELECTB. KLOKKEN
*
Vert. ZentRa Horloges
Reparatie Inrichting TOOF
O ORWEBKB N,
«O CO EN
MOOI PLAN ZUID
COMFORT. KAMERS
Rustige omgeving. Prijzen naar de tijden.
Br. No. 1120 De Groene.
B
Vort Ribbentrop
RaadsBlttlng
ERLIJN had
den tijd gehad
om den vrien
delij ken Von Ribben
trop te vermommen
als een lOOpCt. Nazi,
machinaal en gela
den.
Koesterden de
DuitIschers nog illusies?
Zeker niet wat de
uitslag der stemming
over het verbreken van Locarno be
treft, maar zeker wel ten aanzien van
de cijfers der stemming. Te voren hadden
zij aangekondigd dat hun woorden vóór
alles bestemd waren voor de volken zelf,
over de hoofden der Raadsleden heen,
en dat zij gewijd zouden zijn aan het
vredesaanbod van den Führer". Maar
het was vooral een half politiek, half
juridisch pleidooi om stemmen te winnen.
Een Amerikaansch journalist vatte
Ribbentrop's rede als volgt samen:
Ten eerste: wij hebben het verdrag
niet verbroken. Ten tweede: als wij het
gedaan hadden, zouden wij gerecht
vaardigd zijn. Ten derde: wij zullen het
nooit weer doen!"
Men was nieuwsgierig naar de stemmen
van de Latijnsch-Amerikanen en van
Denemarken. ,,Ik verzoek u te ant
woorden met ja, neen of onthouding,"
had de president gezegd. Toen Chili
aan de beurt was begon zijn vertegen
woordiging: Wegens het feit, dat "
en na vijf minuten gesproken te hebben,
besloot hij: onthoud ik mij." De stem
werd als geldig beschouwd. Argentini
zei: Ja"; dat land is politiek, econo
misch en geestelijk onder Engelschen
invloed evenals het salpeterland Chili
onder dien van Duitschland.
Ecuador?" vroeg de president.
Ecuador antwoordde niet. Reeds twee
dagen was de vertegenwoordiger niet
aanwezig. Wegens ziekte, zoo had hij
laten weten. Ik heb naar hem laten
vragen," zeide de Fransche gedelegeerde
zachtjes, ,,maar hij was uitgegaan...."
Uit naam van Denemarken antwoordde
Munch: Ja". Het gezicht van Von Ribben
trop, tot nu toe onbewogen, betrok. Ook
kolonel Beek antwoordde: Ja," hoewel
zonder eenige geestdrift of overtuiging.
Litwinof onthulde voor het eerst door
zijn antwoord, dat hij ook Fransch
kende; hij, die steeds Engelsch spreekt
liet een donderend Oui" hooren.
(Marianne, Parijs)
Engeland en de kleine] mogend
heden
HET Britsche publiek, dat over
tuigd is, dat deze crisis zonder
oorlog tot een einde zal komen, blijft
onverstoorbaar evenals in 1908 en in
1912, toen Europa maar net een oorlog
kon vermijden en evenals in de crisis
van Juli 1914, die op een oorlog uit
liep. Misschien zullen er weer drie crises
noodig zijn voordat het Engelsche volk,
thans nog pacifistischer dan vóór 1914,
het stadium bereikt waarop het bereid
is te vechten. Maar dat stadium zal
onvermijdelijk komen wanneer Engeland,
evenals voor den oorJog, alleen maar
probeert zich er politiek uit te draaien,
zonder ooit de oorzaken van het conflict
onder oogen te zien.
Onder de -internationale anarchie van
voor den oorlog, was de
evenwichtspolitiek de eenige basis van internatio
nale betrekkingen, en kon de diplomatie
niet veel anders doen dan uitwegen
. zoeken en prestige-politiek voeren. Maar
de opzet van den Volkenbond was juist,
in Europa een rechtsorde te vestigen.
De Engelsche gave om iedere kwestie on
bevooroordeeld zonder al te veel principes
te behandelen, wordt dikwijls aangezien
voor het resultaat van een langdurige
politieke ervaring; en in de dagen van
internationale anarchie was de onafhan
kelijkheid van den eerlijken makelaar",
zonder eigen belangen in Europa, soms
een vredesfactor. Maar deze traditie laat
het Engelsche volk bij de huidige situatie
volkomen in den steek; het praat over
collectieve veiligheid, maar begrijpt er
niets van. Als de eenzijdige
verdragsbreuk-zonder-eenige-waarschuwing ver
ontschuldigd of slechts formeel veroor
deeld moet worden en den
rechtsbreker verzekerd wordt, dat f\
tieven volledige instemming vim ?
het Geneefsche systeem onni ,j
tegen den grond.
Toen Engeland sancties eisch _
Mussolini, juichten alle kleine ? ;oge'
heden Engel ands initiatief toe, <>ve
?ij Sir Samuel Hoarc's ondubbr' inn
doch spoedig vergeten, verklari .r
de grondstoffen toejuichten. Zij l >op
dat Engeland eindelijk besefte, lat
Volkenbondslidmaatschap meebn :gt,<
de verplichtingen in elk geval
worden nagekomen. En zij steu Jen
sancties hoewel hun belangen r
direct bij betrokken waren en zi econ
misch veel riskeerden. Openlijk ze ie i
in Genèvc, dat de meeste land. i
namen in het besef dat deze met J
tegen Italiëslechts een proef-proc. .
voor een verzet tegen het Hit'
Thans vragen zij zich in de corrici rs va
de conferentie te Londen af. wat et nj
is van een proef, als de uitvoeri g
plaats vindt.
(New Statesman and Nation, l
Een andere Engelsehe meeni.
WAT moet Engelands houdin
Deze kan het best bepaald
door erop te letten, wat Sowjct-J is]a
zou wenschen dat wij deden i
net het omgekeerde te doen.
(Hoofdartikel in de Daily Mail, I
De City is pro-Dultscb
HET is zeker, dat de City
dagen bezield is met voor d
schers gunstige gevoelens. Zoo el
financieele als in industrieele kri -jen
dit te constateeren. En deze .
gesteldheid beheerscht de situati . di
de conservatieve regeering gaat te
raad opvolgt van de beheerscht s va
het Britsche economische leven.
De City heeft inderdaad hè- l
financieele overwegingen, die er h, vr
brengen, het met Duitschland p
accoordje te gooien. Debesprekin. n,c
meermalen tusschen Montague > or
(den directeur van de Bank of E; gla
en Schacht hebben plaats gehad,
dit ten duidelijkste. Maar ditmaal
de pro-Duitsche invloeden van <;
ondersteund door de openbare n
De City is tegenover Duitschl
gunstiger gestemd, nu zij zeer m
is over Frankrijk, over welks fin
politiek zij zeer geprikkeld is. Mer
dat de wijze waarop Frankrij
verweert tegen de economischt
het commercieel herstel van de 've
verhindert, dat Frankrijk dus de > <n
is van alle huidige moeilijkhede.
veroordeelt dus Frankrijks huidij.
ding, hoe gegrond zijn juridische
menten, welke als spitsvond! hei
worden beschouwd, overigens oc
Deze invloed van de City werkt
durend ten nadeele van Franki jk
ten voordeele van Duitschland.
(Daily Heratd, L.nda
Amnestie of vervolging T
DEZER d. ,'en j
er in
een politiek pn
begonnen tey n
tig mannen <
wen; zij wor .en l
schuldigd va bo
verraad, onv!at
een illegale ocii'
democratisch'
opgericht zo
hebben. Twt .;
de beklaagde i,
Heinz Sailer, vroeger redactei r
de Arbeiter-Zeitung en Marie I ;nh
een textiel-arbeidster, dreigt de da
straf en den overigen lange ge va
nisstraffen. In West-Europeesche in
waar sociaal-democraten een leid'
spelen in het politieke leven en al ??::
lutionnaire actie mijden, wekt l 't
bazing dat de doodstraf kaï. s«
op het organiseeren van zt: k
partij. Oostenrijk is een Ch istó
Corporatieve staat" en de reg
vorm is een dictatuur. Maar
Schuschnigg is er altijd op
geweest de wereld te overtuigen dat'
althans geen terreur bestaat, die te/*
Von Schuschnigg
i zijn
btiona
,
vroo|e noj;
t lam!
eltl
Ike or
var
usin '
geerir
betr
lo.z. ^
| VOC'
dit
lm
on1
bliek
vallet'
i.s met Duitschland. Kondigde
?Cerstmis geen amnestie af voor
tenrijkers, die aan de twee
logen hadden deelgenomen en
daarvoor geen waardeering bij
rsche democratieën? Want hun
- is noodig voor het bewaren
onafhankelijkheid tegenover het
socialistische Duitschland. Door
re socialisten en vakbondsleden,
steeds een machtige groep in
, urmen, van zich te vervreemden,
in de kaart der Nazi's, die van
vredenheid gebruik maken.
om redenen van binnenlandsche
buitenlandsche politiek is het
t belang van de Oostenrijksche
om in dit proces clementie
iiten. En de Engelsche houding
a de Oostenrij ksche regeering
:-en groot deel door haar houding
roces worden bepaald.
(Manchester Guardian)
iels is het vonnis, waarschijnlijk
r den druk van de buitenlandsche
opinie, betrekkelijk clement
uitenrijk's anti-semltlsme
EOI'OLD Kunschak, de vroegere
van den arbeidersvleugel van
nrij ksche christen-socialistische
eft dezer dagen in een toespraak
dat men een eind zou maken
ruisvogelpolitiek in het Joodsche
!;. Hij eischte een snelle
opan dit vraagstuk uit sociale
ngen. De leiders van de arbeiders
loeten voortaan naar afkomst en
denkijze l ooren tot het van ouds
gevesfgde i. istelijke volk. De ontbindende
ttvloec! van het Jodendom moet uit het
esteli i en oeconomisch leven van het
uitsd ? vol* verdwijnen. Het is op ziin
chts1. ezeg d lichtvaardig om het
vraaguk h n te willen draaien. Er zijn maar
ree r wegen: een tijdige oplossing van
igstuk, waarbij men redelijk en
me: * helijk te werk gaat, of een geweld
ige iplossing.
Van :.iag en morgen zouden bekende
ste! !cen te Weenen over het Joodsche
aag.'-. :k spreken.
Moi' igneur Innitzer, de Weensche
;rdin il-aartsbisschop, heeft Zondag op
g Jte vergadering gezegd:
Mi had misschien beter gedaan nog
|en oo nblik te wachten met te spreken
an et christelijk Oostenrijk en eerst
o Tgangsnaam te scheppen. Nu
Ceft i; >n in zeker opzicht een voorschot
igeve . maar houdt men zich niet aan
talingen; zoo komt het, dat men
: en haar vertegenwoordigers
oordelijk stelt voor hetgeen in
istelijken staat Oostenrijk nog
rde is. Ik moet als
vertegenwoorn de kerk, ondanks het feit dat
eboden is, toch den eisch stellen,
meer ernst make met de inlossing
z beloften."
N. R. C.
idadigheden in Spanje
;;olf van
geddadigheden
, Granada en
zelf wordt
veroorzaakt
uitgesproken
? kers uit de
lagen van
aatschappij,
>r
provoca'Chtscheor- zamora
H. Gelukkig
de aanslag op Don Luis Jimenez
Jen bekenden jurist en socialist.
uiden de roerigheden die volgden
. afenis van den hem begeleidenden
nt, die als slachtoffer viel,
n?1 van een nog veel ernstiger
ka-?weest zijn. Opgeschoten jongens
tot 20 jaar uit de achterbuurten
i de brandstichtersbenden. Maar
perioden van politieke
verschuizijn ook zij een deel van het
volk); en de regeering kon zich
idhaven als zij de politie van de
>enen gebruik liet maken. In
's overbewapening van de politie
?ire handicap bij de
ordehand
oveel onrust is er natuurlijk veel
g op de Zwarte Beurs waar de
PAG.« 06 GROENE N**C.7DE GROENE No. 9069
peseta eenige percenten in waarde is
gedaald . . . Geruchten van devaluatie
vinden in officieele kringen geen geloof
en een der kranten prijst den minister van
Financien voor zijn woord, dat het over
wegen van zulk een daad uiterst dwaas"
zou zijn. Echter valt het te bezien wat
voor begrooting het nieuwe ministerie
voortbrengt; want sedert 1933 is er geen
begrooting geweest en heeft Spanje op
voorloopige twaalfden geleefd. De poli
tieke veranderlijkheid, de industrieele
onrust en gedeeltelijke boycot door
financieele groepen, welke de linkerzijde on
vermijdelijk ontmoet, vermeerderd met
de noodzakelijke behoefte aan groots
credieten om de voorgenomen agrarische
hervorming en openbare werken-program
te financieren, maken de financieele
toekomst duister, zelfs nu de gouddekking
overvloedig is. Toch moet deze regeering
het financieele en monetaire vraagstuk
oplossen, als zij het land het economisch
herstel wil bezorgen, waarop alleen de
sociale rust gegrondvest kan worden.
(The Economist, Londen)
Leeshonger |n Rusland
IN de Sowjet-Unie is de geheele boek
handel, zooals alle takken van in
dustrie en nijverheid, genationaliseerd,
d.w.z. hij is het eigendom van den Staat
Er bestaan daar duizenden
wirtschaftliche Einheiten", die zelfstandig werken,
door den staat worden gefinancierd en
staatseigendom zijn. De Sowjet-Unie,
Europeesch en Aziatisch Rusland, heeft
170 millioen inwoners, verdeeld over
132 verschillende volksgroepen, die alle
autonomie bezitten, d.w.z. het recht
hebben boeken in de moedertaal uit te
geven en deze in haar scholen te ge
bruiken.
Men stelt aan de uitgeverij eischen, waar
van men zich nauwelijks een voorstelling
kan maken. In 1928 waren er in
SowjetRustand 10 millioen leerlingen op de
volksscholen. In 1932 19 millioen. Op de
middelbare scholen in dezelfde jaren
1.600.000 en 4.445.000. Op
technischeen vakscholen 264.000 en 1.437.000. Op
hoogescholen 166.000 en 550.000.
Verder bestonden er in 1929 224 in
stituten voor wetenschappelijk onder
wijs, die in 1932 tot een getal van 770
aangegroeid waren.
Te voorzien in het hieruit voortvloeiend
geweldig boekenverbruik, behoort tot de
belangrijkste opgaven van het Volks
commissariaat van Onderwijs, dat alle
middelen aanwendt om aan deze vraag
naar boeken te kunnen voldoen. Er
worden momenteel boeken in 70 talen
uitgegeven; dit zijn schoolboeken en
boeken over kunst, wetenschap en litera
tuur. Maar er zijn nog vele noordelijke
en oostelijke landen, die een eigen taal
hebben, die echter nog niet op schrift
gebracht is. Aangezien Lenin den grond
slag gelegd heeft voor nationale auto
nomie, wordt er met kolossalen ijver ge
tracht ook voor de/e volksgroepen een
literatuur samen te stellen. De
boekenproductie van 1887?71916 van het geheele
Tsaristische Rusland was 250.000 titels
met een oplaag van ongeveer 2 milliard
exemplaren, 1913 was in het Tsarenrijk
het hoogtepunt van de boekproductie,
n.l. 34.000 titels met een oplaag van
118.800.000 exemplaren. Van dit getal
kwam n derde deel uit de Territoriën,
d.w.z. Polen, Letland, Estland, Litauen
en Finland', die tot de meest geculti
veerde landen van het Tsarenrijk be
hoorden.
In de verschillende landen van de
Sowjet-Unie hebben de verspreide uit
geverijen in die landen in 1930 een syndi
caat opgericht, de z.g. Ogiz, een afkor
ting voor: de vereeniging van alle staats
uitgeverijen der Sowjet-Unie. De taak
van deze Ogiz is het regelen van alle
staatsuitgaven.
Op deze manier zijn in 1930 27 staats
uitgeverijen vereenigd. Deze 27 zijn weer
onderverdeeld in 17 gespecialiseerde uit
geverijen. Ogiz heeft ook tot taak het
systematisch regelen van de uitgeverij.
opdat niet de een uitgave de andere
concurrentie aandoet.
(Nieuwsblad v.d. Boekhandel, Amsterdam)
De kleine caricaturen in den tekst
zijn uit Marianne."
Ma Volkenbond: Toe jongens, word weer goede vrienden ik weet wel dat hij In 't
ongelijk is, maar als ik hem er van langs geef kon 't mijzelf wel eens opbreken!"
(Glasgow Record)
VREDELIEVEND GEBAARD
Hitler: Kunnen we niet een of ander accoord sluiten opdat je mij niet meer overal volgt?'
(Low in Evening Standard, Londen)
Merkwaardig voetstuk van een vredesapostel (Birmingham Gazette)
Ja, zij is dot op jagen, maar ze kan die arme diertjes niet zien lijden." (Humorist, Londen)
ff.