De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 27 maart pagina 9

27 maart 1936 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

!* f r cU Ut HET ONHERROEPELIJKE WE verbeelden ons dat we n grachtje nog niet gelopen hebben en nemen dat daarom ook nog even gauw. Kom," zegt hij en slingert me jongensachtig dol rond een lantaarnpaal en grijpt aan de andere kant van het ijzer mijn tweede hand vast. Nu is de paal tussen ons," merkt hij op. Ja," zeg ik toonloos, de paal." En van nu af lopen we langzaam en wat dichter naast elkaar en de balorige bui die ons sedert een uur te pakken had en als een prettige beschermende laag rond ons hart was geweest, is wég, is wég, onvindbaar wég. Zijn warme sterke hand trekt mijn arm nog wat dichter tegen zich aan. Ben je moe van al die grachten? 't Waren er ook nog al wat. Ik zal ze eens natellen op de kaart en je het getal opgeven." Ik glimlach voor mij uit, maar in mij begint het te kreunen: Nee, niet doen, geen getallen; nu niets Mijn God, wat ben ik theatraal. Dat hoort niet bij me; zo ben ik nooit geweest. Dit wil en zal ik mezelf niet toestaan. Onzin," zeg ik hard, Ja, laten we toch door lopen." Maar dan kijk ik opeens in zijn ogen die langzaam vochtig worden en voel ik zijn arm om mijn beide schouders. En we lopen door over de gracht waar het schijnsel van de lantaarns nu zo grillig voor ons beider oog in het water danst. Even verder in de luwte blijven we weer staan om er naar te kijken. Doen bij jou de lantaarns ook zo gek?" Ja, wat grappig hè; allemaal kleurtjes hebben ze gekregen; groen en paars en rood.".. Moet je je ogen eens een klein beetje dichtknijpen, dan is 't nóg leuker." Net de kleuren van die bliksem van de zomer, op die nacht toen we langs het strand wandelden, weet je nog?" Ach God, waarom zegt hij dat nu juist? Nu hadden we zo'n mooie afleiding door 't spelletje met onze tranen en nu is de pijn er opnieuw. WE duiken wat later in een kroegje op 't eind van de gracht, waar in de vergevorderde avond aan een paar tafeltjes verstrooid nog wat En van nu af lopen we langzaam en wat dichter naast elkaar ____ meer dan er al is. Hoe moet ik tóch alles al ver werken? Zal ik er ooit de kracht toe vinden ? Uit een zijstraat die we voorbijgaan waait een gure wind. Ik stop onze langzame passen. Deze wind doet goed aan mijn warm suizend hoofd en er zit al de trilling van de herfst in. Wat is deze zomer waarin ik hem ontmoette mooi geweest. Was er zoveel zon, of zag ik zoveel zon? Haal ik nu alles door elkaar, de regendagen, de gure en de snikhete tot n grote zonnige bal, die me verbrand heeft en mijn hart geschroeid ? Ja, zó voel ik het op het ogenblik; een bal, die steeds maar doorgaat zich te wentelen door mijn denken, tot ik er straks nog gek van word, gek, gek, gek ! Laten we toch doorlopen," hoor ik zijn stem bezorgd. Waarom blijf je staan ? Ben je zd moe ? Maar je zult hier minstens een longontsteking opdoen in die tocht." Voor mijn part," zucht ik. mannen zitten en vragen een hete wijngroc. De kellner lacht om zijn eerste winterse bestelling en geeft hem vrolijk luidkeels door naar het buffet. Er loopt een lach mee door het weinigje publiek en n zegt: Wat je gelijk heb jonges, lekker knus en warm." We antwoorden een paar maal met wat kwink slagen. Santjes," zeggen ze als de dampende glazen voor ons staan en de eerste merkt nog leutigop: Hij, zij en de wijngroc." Dan luisteren we nog even half geboeid naar een weinig interessant ver haaltje dat er een begint te doen. Als dan een partijtje is weggegaan zwijgen we de rest van de tijd over onze dampende glazen. Wat kan er ook nog gezegd worden dat de moeite waard is? Ik voel mijn slapen kloppen in gelijke maat met de klok die boven het buffet langzaam maar onver biddelijk de tijd wegtikt. Was het nu eigenlijk maar voorbij, ineens. Dit tergende naderbij kruipen van het ogenblik is zo erg. Maar ik weet dat we geen van beiden de moed zullen hebben hier eerder een eind aan te maken dan strikt noodzakelijk. Het is, alsof we als kleine kinderen nog zitten te wachten op Het Wonder", waarvan we ons de vorm niet voor zouden durven stellen, maar dat misschien nog komen kan op het aller, allerlaatste moment, zo, in een purperen mantel langs de matglazen deur van dit kroegje, PAG. 18 DE GROENE N* 3069 U VINDT IN DE PANDER VOORJAARSBODE DAT EENE WAT U BEHOEFT VOOR DEGELIJKE VERNIEUWING VAN UW WONING-INRICHTING VRAAGT ONS EENS AAN TARIEVEN VOOR WERKZAAMHEDEN ZIJN VERLAAGD. HDER ZONEN mijmer ik. En dan mag het ons niet heengegaan /inden. Waarom slaan mijn gedachten zo walgelijk aan het dazen, met een dergelijk vals pathos? Ineens weet ik dat door mijn hele zijn een falset is gaan klinken, die er verder wel altijd blijven zal. ,,Je kunt de laatste tram niet missen," hoor ik hem van heel ver weg zeggen. We zullen nu afscheid dienen te nemen kind, langzamerhand. Luister goed: We zullen elkaar geen zoen meer geven, zoals we afgesproken hebben, alleen een hand en die zullen we in onze gedachten prenten voor altijd. En morgen is 't nog erg en overmorgen ook. En heel veel nachten als we moe in bed liggen zullen we zo onzegbaar naar elkaar verlangen dat we de rest van ons leven niet meer wensen, maar ook dat zal- een beetje slijten kind, vooral als we wat ouder worden, of misschien eerder; wie zal 't zeggen." Dan aan de halte voel ik zijn handdruk, waardoor mijn vingers nog enkele ogenblikken wit en smal naast elkaar blijven liggen. En dag", zeg ik, als de conducteur afbelt, maar mijn stem geeft geen geluid. HET lieve gezicht van de man die mij opwacht kijkt bezorgd. Wat zie je er moe uit, maar toch lief. Ik heb 't haardje eventjes voor je aan gestoken; 't s al zo kil 's avonds, vind je ook niet? Wel, prettig gebridged? Je hebt 't uitgehouden; ben je met je partner uitgeweest of hebben jullie nog nagedanst? Zeg, zou je 't prettig vinden als ik ook weer ging dansen ?" Ach nee," zeg ik wrevelig. En opzettelijk kwetsend: Dat hoort immers niet bij jou. Trouwens ik dans ook niet van de winter. Anneke wil het komend seizoen zo graag naar dansles. Ze wordt al tien;'t kan best vind'k." Maar laat je dan voor de zelfde cursus inschrijven als haar oudste zusje inplaats van haar moeder; dat gelooft iedereen," plaagt hij. Wees niet vervelend," zeg ik gepijnigd. Heb je de krant al uit ? Mag ik even ?" ,.De krant al uit?" glimlacht hij goedig, me dunkt dat ik daar de tijd voor gehad heb vanavond; zelfs broertje heeft zijn stem geen enkele keer laten horen, om zijn vader de rust te gunnen die hem toekomt op zijn oude dag. Maar jij krijgt geen krant meer wijfje; je gaat slapen en ik mag je schoentjes uittrekken. Kom hier met je kleine mooie voeten. Zo, weg met maat zes en dertig. Kijk nu toch eens aan; je pootjes zijn gezwollen van vermoeid heid, mijn klein dom meisje. Ik zal ze masseren. Wat moest je toch beginnen als je niet zo'n oude Pipa tot man had? Niks kwam er van je terecht." Als striemen slaan zijn zoete woordjes in mijn gezicht en de zorgjes die mij tien jaar aan hem gebonden hebben snijden eensklaps" vlijmscherp door mij heen. Als hij me wat later heeft toegedekt en de kamer op zijn tenen verlaten, kan ik niet eens meer huilen, omdat mijn keel téheet is en mijn hoofd téveel pijn doet. DICK VAN HATTUM DE CLEARING MET DUITSCHUND SEDERT het begin van dit jaar i s het deficit van de Nederandsch-Duitsche clearing weer l geste en met rond 7 millioen, of wel bijna 20%. HO tekort is de laatste weken toeem id, en heeft aldus telkens een |nieu ? hoogterecord geboekt. Het is Ljet onmogelijk dat wat den agrari sche t export betreft tot op zekere hooi' ? een seizoensfactor in het spel L n.aar waarschijnlijk lijkt dat toch l niet, omdat in de eerste tien weken l van het vorige jaar de stijging van l het earingdeficit van ongeveer denlzelf<: n omvang was als nu. En in dat Jtijdv k waren de betalingscontingenIten < )g grooter, en was het tekort een l min of meer normaal verschijnsel. l Men kan zelfs zeggen dat destijds bij l de \ ststelling der betalingscontingenjten oelbewust werd aangestuurd op l een tekort. De overweging was ongeJveei deze: de clearing moet mede l veen ien in de afwikkeling der achterI stal i ;e vorderingen, daarvoor moet Idus en zeker percentage eerst 10, l daar na 18 en weer later 14 uit de [clea ing worden gereserveerd. WanInee. nu t. z. t. die vorderingen aldus [zijn aangezuiverd valt dit deel vrij. [Mei zou nu, wanneer van den beginne [af ^ tv streng op een sluitende clearing [was aangestuurd, dit vrijvallende geIdeel beschikbaar krijgen om de [bèta ngscontingenten te verhoogen. Inpi its van nu eerst den export zoo Isterl te beperken om deze later te [kun. en verhoogen, besloot men tot leen Compromis, tot een tusschenweg, jwaa bij geantenpeerd werd op het [late vrijkcmen van hetgeen nu voor [oud vorderingen noodig is. Zoodat l feit ijk in dat overgangstijdperk doelIbew st op een clearingtekort werd laan estuurd. Toen echter het saldo om en xbij de 35 millioen beliep was dat jong veer het maximum dat men l wei- chte, en de vrij snelle toeneming l van het tekort sedert het begin van [dit nar is wel min of meer een verJras.^ ig die niet geheel aan seizoenslinv' eden te wijten kan zijn. D I ZE ongunstige ontwikkeling van de clearing heeft hier en daar ond *? exporteurs vrees doen ontstaan die -eminiscenties wekt aan het gebeu ,ie met het Sonderkonto. Voor zuil een angst is in het geheel geen aan jiding. Men kan zeggen dat door de oortdurende aanpassing van de bet. ingscontingenten aan het peil van het clearingverloop de regeering de : tuatie in de hand heeft, en uit de ver!-ging der contingenten voor het twe.de kwartaal blijkt dat men dien invl ed wil doen gelden. Men kan daa -,egen niet aanvoeren dat ondanks de xportreguleering toch een tekort van meer dan 40 millioen is ontstaan, wan1 zooals boven uiteengezet heeft dat verloop de regeering niet overn, maar is het welbewuste politiek ;ew est. Reden tot ongerustheid over iet ong-run-verloop van de clearing '--ft dan ook niet te bestaan, in-teer althans geen plotselinge on'erv. ichte gebeurtenissen een kink n d< kabel doen ontstaan. V- ;es voor dit laatste is juist in den Ie: ongsten tijd toegevoegd aan den 'ooc en genoemden niet gemotiveerder! ng;-j. voor herhaling van het Sonder>n odrama. Wanneer plotseling de 'remie waarvoor clearingvorderingen te 2 :keren waren aanmerkelijk is ver; d, dan is dat niet zoozeer een ;slag op de stijgende deficitcijfers n de laatste maanden als wel op .cute risico's die de internationale 'li'.ieke situatie heeft geschapen, ? aan althans de gedachte onder invloed daarvan is ontstaan. Wanmaar alles rustig voortgaat, 'ij uit Duitschland blijven imporeren, dan is het clearinggevaar . 19 DE GROENE Ne. 3069 niet zoo groot. De import kan na tuurlijk nog verder dalen, maar daaraan kan dan de export worden aangepast. Maar onder den invloed van de internationale verwikkelingen verrees nu plotseling het spook van acute verstoringen in het goederen verkeer. In geval van oorlog kan de import plotseling vrijwel heelemaal stop komen te staan. Men kan zelfs denken aan eventueele sancties in den zin zooals die tegen Italiëworden toegepast. De kans dat het daartoe zal komen bestaat misschien niet of is uitermate gering, maar dat men theoretisch met de mogelijkheid rekent is begrijpelijk. V RAGE: welken invloed zou nu zulk een catastrofe op de clearing hebben ? Wanneer van vandaag op morgen elke storting aan beide zijden in de clearing werd stopgezet zou de consequentie zijn dat het bestaande deficit gehandhaafd bleef, en dat de nog uitstaande vorderingen onvereffend zouden blijven, althans in de clearing geen dekking meer zouden vinden. Nu spreekt het vanzelf dat het stopzetten van de goederenbewe ging nog geenszins involveert dat ook de betalingen in de clearing in beide landen plotseling ophouden. Veeleer mag men aannemen dat de loopende handelsschulden geleidelijk in de clea ring worden gestort. Indien aan beide zijden die afwikkeling der handelscredieten evenredig zou zijn, zou dat in den clearingstand en dus ook in het deficit geen wijziging brengen. Maar dat zou alleen maar het geval zijn indien de crediettermijn usantieel voor handelstransacties voor beide landen gelijk ware. Dit laatste nu is niet het geval. Door verschillende omstan digheden, wellicht niet in de laatste plaats deze, dat de Nederlandsche exporteur juist door het clearingtekort toch reeds ongeveer drie maanden wachttermijn heeft te overbruggen, wordt voor het overgroote deel onzer leveranties aan Duitschland contante betaling verlangd. Meer dan dat: vaak wordt zelfs betaling vóór levering geëischt, nl. bij die ,,lebenswichtige" grondstoffen waarvoor die vooruit betaling door de Duitsche autoriteiten wordt veroorloofd. De Nederlandsche koopers hebben nog steeds crediet; het lijkt niet overdreven den gemiddel den crediettermijn voor onzen import op circa 2 maanden te stellenBij dien stand van zaken komen wij tot de volgende feiten: bij een jaarimport van rond 200 millioen vormen twee maanden omzet een bedrag van rond 35 millioen. Wanneer dus aan Duitsche zijde niets meer wordt gestort en hier nog 35 millioen, dan is daarmee een groot deel van het clearingtekort reeds weggewerkt. Voegt men daarbij dan nog, dat aan Duitsche zijde bij abrupte stopzetting van het goederenverkeer zelfs nog terugbeta lingen aan importeurs moeten plaats vinden voor vooruitbetalingen op in voeren die dan niet geëffectueerd worden, dan lijkt de conclusie niet gewaagd dat het deficit in de clearing voor een belangrijk deel een schijntekort is, een gezichtsbedrog, ontstaan in verband met den sterk uiteenloopenden handelscrediettermijn in het verkeer naar en van Duitschland. Wat de long-run betreft zijn er dus twee factoren die men in het oog moet houden: de voortdurende aan passing der betalingscontingenten aan de dekkingscapaciteit van de clearing, en het over circa acht maanden vrij vallen van de 14% die nu voor de oude vorderingen worden opzij gelegd. En wat de acute risico's betreft is het bovenomschreven optisch bedrog" een element dat terdege in de bereke ning moet worden betrokken. C. A. KLAASSE LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM beschermt Uw gezin in moeilijke jaren. l ZINVC:| ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK l VOOR NEDERLAND N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 7O HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.- op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. DE UJONINGETftGE VON DE BYENKORF DE INRICHTING VAN 'N HUIS GAAT ALTIJD GEPAARD MET VEEL PROBLEMEN. MOGEN WIJ U HELPEN DE JUISTE OPLOSSING TE VINDEN? BEZOEKT EENS ONZE GEHEEL VERNIEUWDE MEUBELAFD. OP DE 3e ETAGE MET AANSLUITENDE TAPIJT- EN GORDUNEN-AFDEELINGEN FAF. SINEMUS 20 Leldschestraat 22 AMSTERDAM C GEKL. OVERHEMDEN NAAR MAAT VANAF......... Fl. 6.75 PRIMA COUPE EN AFWERKING Lëkerolsmaaki lekker en beschermil Lökerol laat op de teere adem halingsorganen een beschermend laagje achter. Daardoor vermin dert 't gevaar van kouvatten. Gebruik daarom Lakerol regelma tig. Juist in dezen tijd van 't Jaar. 14KERO1 de Wereldberoemde Pastillc. Kerseneitjes De vulling is dezelfde als van de heerlijke Kersenbonbons van UILKEMA Grootste Horloge Mag; } Zwitsers anker werk 15 stenen Chroom ... f l 10. Goud . . . , f l 22. 39 REOULIERSBREESTRAAT Bezoekers aan Amsterdam Victoria Hotel - Dam rak t/0 c. Station - noodigt U uit. Wij verzorgen U in ons hotel tegen matige prijzen. .?- U zult tevreden z Ij nt __ Kamers met Holl. ontbijt Lunch Diner vanaf f 3.50 f | JO en f 2.- f2.?, f 3.- en f4.Da Dlrecttt >*"^

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl