De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 10 april pagina 8

10 april 1936 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

'SC JP LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM de basis voor een zorgenvrij bestaan. i B ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND J NYVERZEKERING-NAATSCHAPPIJ / OPGERICHT AS 1894. ' ANSTERDAN.C-KEIZERSGRACHT 570. INBRAAK; BRAND;ONGEVALLEN-EN WATERLEIDINOSCHADEVERZEKERING. Optima eitjes Dit eilje heeft een verfijnde praline-vulling. Jongens Plusfourpakken. In grijs, beige, bruin en de nieuwste modekleuren. 10 jaar ? 9.5(X \.V. LLIWKHK, <;<>tl>~ E\ ZILV LIUIAADI L GEUR. ftllEEiV Xieutventlljlc Haar l e m m er str. 34 ? RUIME SORTF.EKI1VG EL.BCTK. KLOKKEX ? Vert. Zentlta Horloges ? Reparatie Inrichting voor IJ T B W BR KEN, GOUD EN Z1JLVKR N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000. -op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden Bezoekers aan Amsterdam Victoria Hotel - Damrak t/p C. Station - noodigt U uit. Wij verzorgen U in ons hotel tegen matige prijzen. - U zult tevreden zijn! Kamers met Holl. ontbijt Lunch Diner* vanaf f3.50 f l .50 en f2.- f2.-, f3.- en f4.Dirtctl* MUNTWEEËN C. A. Klaasse DAT de rust op monetair gebied nog niet is weergekeerd, is op zichzelf niet zoo verwonderlijk. De redenen die er enkele jaren geleden waren om er aan te twijfelen of de goudlanden het zouden kunnen stellen zonder muntbesnoeiing, zijn nauwe lijks veranderd. En dus kunnen wij niet anders verwachten dan dat perio diek de angst voor de betrokken valu ta's het hoofd opsteekt, hetzij voor alle tegelijk, dan wel voor enkele meer in het bijzonder. De directe aanleiding tot zulk een nieuwe golf van vrees voor muntverval kan zeer verschillend zijn, maar vaak ligt die toch in de politieke constellatie. Wanneer acute budgetmoeilijkhcden rijzen, is het onvermij delijk, dat althans geruchten van deva luatie het hoofd opsteken. En wanneer een regeering moeite heeft met de vlottende schuld, treedt hetzelfde ge volg in. In den jongsten tijd heeft Frankrijk weer zulk een periode van munthoogtevrees gehad. Daar was het tegelijk de credietsituatie van het Rijk en het budget, die de aandacht weer op zich vestigden. Toen nu de internationale toestand deed verwachten dat de de fensie-uitgaven weer een nieuwen druk op de verhoudingen zou leggen, ont stond weer een golf van kapitaalvlucht. In het teatste jaar is er al heel wat verplaatsing van kapitaal uit Frankrijk naar Engeland en Amerika geregistreerd. De goudvoorraad van de Banque de France is in een jaar tijds met 20 milliard of wel rond een kwart teruggeloopen. En die beweging werd nu tijdelijk weer even toegespitst. Wij kunnen in het midden laten of de ge volgtrekking: angst voor de munt, logisch was. De budgetpositie is niet van dien aard dat een verzwaring daarvan, wanneer die binnen redelijke grenzen blijft, per se depreciatie van de valuta in het internationaal verkeer tengevolge moet hebben. Daarvoor is heel wat meer noodig. Maar in zulk een geval plegen nu eenmaal long-runinvloeden die niet te ontkennen zijn verdisconteerd te worden. over devaluatie. Daar was een ^ne«i andere aanleiding. Van vrees van den gouden standaard te worden ,,xfgt. drongen" door goudverliezen ka i bij deze munt nimmer sprake zijn D, budgetpositie is voor het koersve loop van deze munt betrekkelijk onbe^ang. rijk, temeer, omdat de daarmee indirect samenhangende ontwikkeling vai het prijsniveau tot op zekere hoogte los. gemaakt van den normalen im!o;d op de betalingsbalans. HOE dit zij: de angst stak het hoofd op, en heel wat spaargeld verhuis de over het water. Ook werd weer goud opgepot, en merkwaardigerwijze ook bankpapief. De druk op de contante markt voor francs was in de afgeloopen maand heel wat sterker dan uit het koersverloop en de goudbeweging is gebleken. Terwijl de Banque de France maar een paar honderd millioen goud verloor, dus nog geen procent van den voorraad, moet toch aangenomen wor den dat er per saldo rond 3 milliard francs kapitaalverschuiving heeft plaats gevonden. Immers, juist in de laatste maand werd geleidelijk het Engelsche bankcrediet, dat de Fransche regeering had opgenomen, overgemaakt. Onder overigens gelijk blijvende omstandig heden zou de goudvoorraad met het bedrag van dat crediet 23/4 milliard francs zijn gestegen. Nu dat niet gebeurde moet dus geconcludeerd wor den, dat uit anderen hoofde dat bedrag aan francs werd aangeboden. En daar voor is geen andere verklaring dan kapitaalbeweging. Trouwens, niet al leen de contante markt had een groot francsaanbod te verwerken, de termijnkoersen gaven evenzeer blijk van een flink aanbod, zoodat naast de kapitaalvlucht de speculatie aan het opereeren was. Thans nog is het disagio op termijnfrancs zeer hoog, zoodat men nog geenszins mag zeggen dat de aan val afgeslagen is, ook al is op de con tante markt de rust min of meer weergekeerd. . Min of meer gelijktijdig was de Rijksmark slachtoffer van geruchten E ZIEN de rigide controle var deVJ viezenverkeer en koersbewe :ing is in Duitschland de angst voor een natuurlijke" depreciatie veel mi : der voor de hand liggend dan elders. Blijft dus over de tweede angstbron: de kans op moedwillige devaluatie. Juist in Jen laatsten tijd deden in dat verband ge. ruchten de ronde die niet zoo heel erg gek klonken. Het is waar dat mei. d« betalingsbalans strak in de hand h-eft en dat daardoor het ontglippen" an het koersverloop aan de macht va: de regeering nauwelijks mogelijk is. M iar dit systeem involveert volgens 'iet ,,nieuwe plan" een beperking van de importen tot het niveau dat de expoi 'en toelaten. Daardoor wordt de gronds offenvoorziening ernstig belemm rd, evenals de voedselvoorziening. Dat d, ar tegen ernstige oppositie rijst, ook in den boezem der regeering, is begrige lijk. De bewapening eischt belangr jke grondstoffenimporten en noodgedwon gen heeft men ook die invoeren op rantsoen moeten stellen. En de m eilijke voedselvoorziening is ook en sociaal probleem van de eerste o. de. Geen wonder dus dat de betrok: en politici zich afvroegen of er geen n ;ddeien waren daarin verbetering te brengen, waarbij als eenige uitv.eg gedacht kon worden aan vergroot :ng van den export omdat dat tenslotte de eenige bron is om den invoer te Be talen. En wanneer men dan ziet dat de Duitsche export sterk belemmerd wc-d t door concurrentie, onder meer uit lan den met muntdepreciatie, dan is et niet onbegrijpelijk dat men tot de i ee komt: waarom wij ook geen de'aluatie. Intusschen schijnt voorloopig g' en kans te bestaan, dat men die ri,.-ri ting uitgaat, vooral door de opposi ie tegen zulk een oplossing door rij' bank-president Schacht. Bij rustte beschouwing kan men niet anders en concludeeren dat deze opvatting !e juiste is. Indien ooit n land ter wer !d aan devaluatie weinig zou hebben d in is het juist Duitschland. Niet omcLit daardoor de druk der buitenlandse ie deviezenschulden zou toenemen, waut daarop betaalt men tóch juist wat -e betalingsbalans toelaat. En ook m t, omdat de kosten van den import evt nredig zouden stijgen met de opbrengst van den export, want als de export quantitatief zou kunnen toenem-n, resteerde er per saldo toch voprdt .1. Maar juist dat laatste is nauwelijks 'e verwachten, en toch zou in de verwar iting van uitvoerstijging de eenige priickel tot deze manipulatie liggen. Ind: n het Duitsche prijsniveau te hoog s, dan wordt de belemmering van et r n export, die daarvan het gevolg is. te niet gedaan door het stelsel van Ket Exportförderungsverfahren, dat f ei flijk in de plaats treedt van dedevalaa e. In zooverre is de buitenlandsche schul denlast voor Duitschland een zegen. dat de crediteuren aldus de middelen kunnen verschaffen om het nadeel van een boven koopkrachtpariteit liggenden koers op te vangen. Pas wanneer de bronnen voor dit exportpremiestelsel Opgedroogd zijn, behoeft men aan de valuatie ten behoeve van den export te denken. 18 DE GROENE No, 30; l CHARIVARIA Paindeluxe-brood Dit heugelijke feit verdient in stoffelij ken vorm te worden gemate rialiseerd." (Tel) ,,Een bespreking is op dit tijdstip nog te voorbarig". (Volk). Tijdelijke spanning weer geweken." (Hbl.) Hij herhaalde dit nog eens met dezelfde -legance." (H.D.) Cosy corner Voor de vierde maal in successie. ledere Amsterdammer realiseert dat. John was nu zeven dagen thuis ge weest. Deze opmerking mocht irre levant heeten. Een van de welbelezendste geesten," (Tel). Vroeger of later." (H. D.) Infinitivitis De oplossing was een boeiend en vaak schoon gebeuren." (Tel.). Ieder werkte mede aan het kunstgebeuren." (Ons Toon.) Hut koor was aangewezen dit gebeuren te steunen." (H.D.) Bijzonderheden over dit droef gebeuren." (Msb) Ken periode vol van gebeuren." (Hbl.) Het gebeuren wisselt calei doscopisch". (N.R.C.) Wij zoeken den achtergrond van al dit gebeuren." (Gr.) Het is een stuk van hoog bedoe len." (H.D.) Onze tooneelspèlers Een groote rol bij dit verzet had de krachtige actie gespeeld. Natuurlijk speelt betere of slechtere verlichting een rol. Ik laat terzijde de rol, die de alcohol speelt. De loonen spelen een betrekkelijk geringe rol in de econo mische moeilijkheden."(\T.K.C.) Het ministerie speelt een technisch de coratieve rol." (Hbl.) Het rolgebeuren In zijn groote schilderijen speelt het menschelijk gebeuren voor het eerst geen hoofdrol." (N.K.C.) Taal verrijking B. en W. werden gegangmaakt door dezen wethouder." (Eindh. Dbl.) Dit wijde land met zijn vele strekelijke welstandsmogelijkheden." (Tel.) Het verbod brengt tijdens de speruren eenige verbetering." (N.K.C.) Het geschonken moment ,,üe negus gaf o.e.g.o. te kennen dat hij hem wilde benoemen. O.e.g.o. hebben de examinandi een flets in een lantarenpaal geheschen. VVendel heeft o.e.g.o. de ontvoering bekend. Wij zullen o.e.g.o. aan bepaalde regelingen moeten deelnemen." (Hbl.) De weermacht kan niet aan haar doelstelling beantwoorden. Die doel stelling sluit niet in, enz." (Tel.) , Vereenigingen met een liefdadige doelstelling." (M.r.U.Z.) De ge wijzigde doelstelling van de Maat schappij." (Hbl.) Zij veranderen hun eigenlijke wezen en doelstellin gen." (Gr.) De doelstelling en strijd middelen zijn aanvaardbaar." (fiooicn Eeml.) Met \wlkt' doelstelling gebruiken ze dit doelstellingloózp maaksel ? Op de glibberige paden Nu zal hij den strijd voortzetten, totdat wellicht ook hem een kogel den mond snoert." (N K.C.) Dat is het raam waaromheen alles wat de film haar eigen karakter geeft, gebaseerd is." (T"l.) Het verradelijke woord De stralen van de onmeedoogenlooze zon." (Hbl.) ,,Er worden prijzen beschikbaar ge steld voor de winkeliers, die de meeste stemmen krijgen." (Hbl.) Ilooveel ? Puzzles jhiiimiiimiHHiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiliiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiii Prijswinnaars zijn deze week: voor | het letterraadsel H. J. van Heyst, | Wijk bij Duurstede; voor de reken- | puzzle A. G. Bruggeman, v. Law. | van Pabststraat 60, Arnhem. f Voor elke puzzle wordt een plastiek | van Hildo Krop uitgeloofd.Inzendingen = vóór Dinsdag op een BRIEFKAART; f op de adreszijde het woord LETTER- | RAADSEL of VISITEKAARTJE ver- | melden. = HimimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiT Nieuwe opgaven Letterraadsel Uit de onderstaande lettergrepen moeten 20 woorden worden gevormd, wier ie letters van boven naar beneden en 36 letters van beneden naar boven gelezen, een versregel vormen van Karel Ópeinde. a - af - al - an - bre - cier - de - de de - de - der - dui - e - e - en - er - f i - ge gel - gen - gen - ger - i - joe - ker Ie - Ie - len - lings .- lijk - me - mei ment - mer - moe - ne - ne - neu - o o - o - of - on - re - ren - ri - rig - roe rij -. sche - te - ten - tuur - vau - ven ver - ver - ver - vi - vil - wrij - wijl - ij ijs - ze - zen. Omschrijving i. langs elkaar bewegen, 2. haak, 3 cliënt, 4. getier maken, 5. militaire rang, 6. Noord Brabantsch landschap, 7- godin van den vrede, 8. een weinig duister, 9. aan de overzijde gelegen, 10. in groote haast, n. omdat, 12. luch tig tooneelstuk, 13. op alle plaatsen, 14* zich de maag overladen, 15. op brengst, zó. verkorting, 17. zwemvogel, z8. aanstootelijk, 19. halfluid zingen, 20. jodelen. tAG. 19 DE GROENE No. 3071 Visitekaartje SARA COHEX TOMSK Welk beroep oefent de/.u dame uit ? Oplossingen Letterraadsel O Heer ! het wordt nu tijd, wellicht, U aan te roepen. (E. DU PERRON) i. o n e d e l 2. hèl e n a 3. e l l e n d i g 4. emi n en t ie 5. r o c o c o 6. hohenlohe 7. e s t rade 8. trustee 9. wraken 10. o pa c i t e i t II. r i n n e n 12. d a t i v u s 13. t i e r e l a n t ij n t j e 14. narekenen 15. u t o pie 16. teeze n 17. ij s p e r i o d e 18. doelen 19. wanen Reken-puzzle TEN = 864. Het getal TENTEN is deelbaar door ii. Uit het tweede gegeven blijkt, dat TENTEN ook deelbaar is door 9. Het getal EERST is dus deelbaar door 9x11 Het verschil tusschen R en S moet dus 8 of 3 bedragen (8 + R S o of n), hun som moet 7 of lórijn (20 + R -f S is een negenvoud). Hier voldoet alleen R + S = 7, 5 2 = 3. R is dus s, S is 2. Schaken Redacteur: Dr. S. G. TARTAKOWER De strijd om de nalatenschap. REKENENDE op een tengevolge van de eeuwige natuurwet on vermijdelijke veroudering, ver starring en ten slotte algeheele ver dwijning der huidige schaakgeneratie van grootmeesters, dingen thans reeds buitengewoon vele jongeren naar de opvolging, maar voorloopig beschikt rnen nog niet over voldoende aan wijzingen om met eenige kans op zekerheid vast te stellen, wie dezer veelbelovende meesters zich de primi intcr paris" zullen toonen. Zoolang de generati; van oudere grootmeesters (zooals Aljechin, Capablanca, Bogoljubow, Spielmann, Tartakower, Grünfeld en anderen, om van wereldkampioen Dr. Euwe nog maar niet te spreken 1) nog steeds flink van zich afbijt en haar prerogatieven be schermt, komt de nalatenschap nog lang niet voor verdeeling in aanmer king. Toch heeft zich reeds tusschen de nieuwe schaaksterren" (als Flohr en Fine, Botwinnik en Ragosin, Stahlberg en Stolt 2, Eliskases en Pirc, etc. etc.) een groote rivaliteit ontwik keld. Sedert de schaakolympiade te War schau koestert men groote bewondering voor den 19- jarigen Estlander Paul Ker es, die ondanks zijn jeugd aan het eerste bord speelde en eenige geniale partijen geleverd heeft. Nu blijkt echter, dat hij zelfs in zijn kleine vaderland een volkomen gelijkwaardigen (zoo zelfs niet sterkeren !) concurrent bezit in den eveneens 19- jarigen P. Schmidt, die onlangs het nationale tournooi te Reval won en hiermede den titel van kampioen van Estland verkreeg. In Warschau heeft Schmidt helaas niet kunnen deelnemen, daar hij toen ziek was. Nu echter maakt hij aan spraak op gelijke lauweren als de schaakwereld zoo spoedig den jongen Keres schonk ! Er wordt daarom tusschen deze beide talenten een match voorbereid, om de verhouding van hun schaaksterkte te peilen en er heerscht in de Estlandsche schaak kringen ten opzichte van deze match evenveel opwinding, als wanneer er sprake zou zijn van een match om het wereldkampioenschap ! De stijl van P. Schmidt is zeer doel bewust, zooals uit de volgende interes sante partij blijkt: Engelschc opening; (Gespeeld in het tournooi te Revali93Ó) Wit: Zwart: P. Schmidt Furn i. C2 04 c'7-c6 2. Pgi-f3 d7-ds 3. b2-b3 Lc8-g4 Voorzichtiger is 3. .... eó. 4- g2-g3 Dd8-c8 De moderne speelwijze, om door Lh3 en L x g2 den vijandelijken f ianchetto-looper onschadelijk te maken, is op zich zelf genomen degelijk, kost echter veel tijd, welken de Witspeler hier op doeltreffende wijze benut. Beter was daarom 4 d x c. 5. b x c, Pf6. 6. Lg2, go. 7. Lb2, Lg7 enz. met den bekenden stellingstrijd, waarbij zwart alle toegangen ijverig controleert. 5. Lfi-g2 Lg4-h3 6. O-O Lh3 x g2 7. Kg i x g2 Pb8-d7 Beter was nu nog 7 d x c of 7.... eó, om de opening van de c-lijn, die nu volgen zal, te verhinderen. 8. 04 x ds c6 x ds 9. Lci-b2 Pg8-f6 10. Pbi-C3 Dc8-d8 n. Tai-ci Ta8-c8 De bezetting van de c-lijn door zwart is slechts van voorbijgaanden aard; deze wordt ten slotte door Wit beheerscht. Juister ware n aó, om het vijandelijke damepaard den toegang tot zijn stelling te ontzeggen. 12. Pc3-bs ! a7-aó Indien 12 Txci, 13. Dxci Db8, dan wint Wit de kwaliteit en een pion: 14. Pc7f, Kd8. iS-PgS ! Dxc7. 16. Pxf7, Kc8. 17. Dxc7f, Kxc718. Tcif, Kb8. 19. Pxh8, enz. 13. Tci xc8 Dd8xc8 14. Ddi-ci Zeer energiek gespeeld. Zwart mag vanzelfsprekend niet antwoorden met 14 Dxci. 15. Txci, axb?? wegens 16. Tc8 mat. 14 Dc8-b8 15. Pbs-C7t Ke8-d8 i6. Pf3-e5 In plaats van de hierboven reeds uiteengezette manoeuvre 16. Pg5, vindt Wit een andere, nog elegantere wending. 16 Pd7 xeS 17. Lbexes Kd8-d7 De zwarte koning tracht zich zelf te redden. Indien, om de dreiging 18. Peóf benevens 19. L x b8te ontgaan, 17. .... Dc8, dan krijgt Wit tijd, om met 18. Dc5 zijn druk beslissend te versterken, b.v. 18. .... e6. 19. Dbó of 18 Pd7- 19. D x ds of 18 Kd7- 19. Tci enz. 18. Pc7 xds ! ! Dit alles werd door den jongen Schmidt in grootschen stijl gesmeed". 18 DbSxes Zwart wil zich de winstvoering laten bewijzen. Op 18. .. .. De8 of 18 Day zou het nauwkeurigste 19. Dc4 volgen. Nu echter maakt wit er op krachtige wijze een eind aan. 19. Pds-bóf Kd7-e6 20. Dci-c8f Zwart geeft op. Er kón nog volgen 20 Pd7 (20.. .. Kdó. 21. Pc4f). 21. Dxd7f (Op 21. Dc4f volgt vanzelfsprekend noch 21. .... Kdy. 22. Pc8 mat, noch 21. .... Kf6. 22. Pxd7f, maar 21. ..... Kfs) 21 Kfó. 22. Pdsf, Kgó (22 KgS. 23. f4t) 23- Pf4t, Kfó. 24. d4, Dfs- 25. Dxby en zwart ontkomt slechts den ijzeren greep met verdere materieele verliezen. Een imponeerende partij. HET ARTIKEL VAN DE WEEK vindt U elke week in De Groene. Neem 'n abonnement! ' Hlerlanfs afknippen BON ADMINISTRATIE DE GROENE" KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDAM Pottilro 72880 - Gemttnu Giro G 1000 - Telefoon 379M Ondergeteekende wenscht zich met ingang van heden te abonneeren op DE GROENE AMSTERDAMMER. De abon nementsprijs van heden af tot 31 December 1936 bedraagt f6.75. Abonnementen kunnen slechts op 31 December eindigen en worden anders stilzwijgend voor een jaar verlengd. Naam : "..-. : Straat: ' .'.... ,: , Nr Woonplaats; -. :..:...: Handteekening :... r»' !

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl