Commentaar of? Te wapen!" Het artikel van prof. Goudriaan heeft, zooals te verwachten was. aanleiding gegeven tot veel commentaar en protest. De ruimte ontbreekt ons om alle ontvangen brieven op te nemen; wij volstaan daarom met den hoofdinhoud weer te geven van de meest kenmerkende. Verderfelijke DE ogen sluiten voor feiten is, vooral nu, misdadig. Maar laten we oppassen dat we een per soonlijke meening niet gaan beschou wen als een voldongen feit. Prof. Goudriaan stelt vast (dus als feit), dat internationale overeenkomst tot remming van de wapeningswedstrijd ondenkbaar is. Deze mening als feit te suggereren is funest.Als 't werkelijk een feit was, dat het werk van Briand, Stresemann en Henderson dood is, en de sfeer waarin deze arbeid leven en gedijen kan, in alle landen verdwenen is, dan zou er niets meer te redden zijn ! Voorts: is het verantwoord de oorlogstoebereiding voor te stellen als een voorwaarde om de werkloosheid te bestrijden? Wat beweert men dan eigenlijk ? Dit : a. De werkloosheid dient opge lost, wil men komen tot internatio nale samenwerking tot het verkrijgen van de wereldvrede. 6. De werkloosheid moet bestreden worden door uitgebreide oorlogstoe rusting. Deze wordt een economische noodzaak. We krijgen nu twee gevolgen: ie. De werkloosheid verdwijnt, dus is volgens prof. Goudriaan de baan vrij voor internationale samenspreking. 2e. In de oorlogsvoorbereiding van de wederpartij vindt het wederzijds wantrouwen nieuw voedsel (woorden van prof. G.). Het zegt toch wel iets, dat het beursoverzicht der N'.R.Ct. meldde, dat het oorlogsgevaar nog niet accuut was, omdat de wapenindustrie nog afzetgebied had ! ! - JEN AANMERKINGEN VAN ONZE LEZERS Een oplossing weet ik ook niet. Maar wel weet ik, dat ook nu de mensheid het geloof in betere mogelijkheden niet mag ontnomen worden. Ook nu hebben de ideeën van Van Vollenhove nog iets, ja veel te zeggen. Noordwijk. JAC. v. D. WIEL Een ander Te wapen" TOT op zekere hoogte is het ar» tikel van prof. Goudriaan wel te aanvaarden. Als deze schrijft, dat een democratie, i. c. de Nederlandsche, die zich niet tegen een aanrander ver dedigen kan en wil, ten ondergang is gedoemd, kan dit als juist worden erkend. Er mag echter geen sprake van zijn, dat zulk een democratie haar beginselen tegelijkertijd zoo goed als prijs geeft. $! De welgeaarde democratie moet sterk ; blijven ijveren voor een betere wereld, waarin een internationale Rechtsorde geldende is, met een geperfectioneerden Volkenbond en een internationaal en permanent Hof van Justitie. Het artikel van Prof. Goudriaan zou tot de geheel verkeerde opvattingen kunnen leiden, dat wij den strijd voor een betere en vrediger wereld maar op zouden moeten geven. Waarom qualificeert Prof. G. denk beelden over een reëele macht van den Volkenbond als sentimenteel ? Waarom noemt hij de propaganda voor vrede en Volkenbond quasi-idealistisch ? Omdat die propaganda wordt gesteld tegenover de noodzakelijkheid van krachtige bewapening? Bij een gezond pacifisme is dit geenszins het geval. De ver standige vredesijveraar zal rekening houden met de tijdelijke omstandig heden, maar daarnaast en daarboven zijn idealen, die niet sentimenteel" en niet quasi" zijn, stevig vasthouden. Voor ons blijven nog altijd de dicht regels van waarde uit dat andere Te wapen" van Adama van Scheltema: Vecht tegen misselijk onverstand, Vecht tegen al wat samenspant.... Te wapen, om het wapen." Rotterdam. K. DE HAAN f rot. Goudrlaau in 1040 PROF. Goudriaan is een moedig man. In tegenstelling met velen die voor sterkere wapening pleiten maar de consequenties van hun streven niet aandurven, deinst hij ook voor de laatste schrede niet terug. Wij kunnen slechts hopen dat zijn denkbeelden ingang zullen vinden bij regering en volk, opdat wij in De Groene van i April 1946 van de hand van Prof. Goudriaan (die natuurlijk ook den niet zal aarzelen de volle consequentie van de geschapen toestand te aanvaarden) het volgende artikel zullen mogen lezen: De Nederlandse democratie is veilig. Tien jaar lang heeft ons volk gewerkt en betaald aan een onneem bare vestinggordel langs onze oost grens. Onze arsenalen zijn tot barstens toe gevuld met oorlogstuig. Onze oorlogsindustrie kan elk oogenblik voorzien in alle behoeften van onze difensie. En toch: er dreigt gevaar l Tien jaar lang hebben wij geen werkloosheid gekend, doch nu onze verdediging in orde is komen honderdduizenden han den vrij en er is geen arbeid voor hen. De dreiging van deze werkloos heid schept de psychologische en politieke voorwaarden voor de oorlogs atmosfeer. Wat kunnen wij doen om deze werkloosheid te keeren? De enige betrouwbare werkhypo these voor de nederlandse politiek is het koelbloedig onder ogen zien van de onwrikbare realiteit, die ons elke dag opnieuw leert dat slechts de oorlog ons redden kan. Slechts door oorlog te voeren kunnen wij onze ver dedigingswerken grondig vernielen en zodoende nieuwe werkgelegenheid scheppen. Slechts door oorlog te voeren kunnen wij onze rnunitievoorraden opruimen en onze kanonnen, kruisers, bommenwerpers en ander oorlogstuig (die trouwens voor het grootste deel reeds van zes tot acht jaar oud en dus niet meer op het peil van deze tijd zijn) in snel tempo verslijten. Alleen door oorlog te voeren zullen wij onze verdedigingsindustrie in stand kunnen houden. Alleen als wij gaan vechten kunnen wij onze hele bevolking werk geven. En aangezien wij dan de beste kr, naar het front zenden en d* hebben dat een gioot deel v;-n terugkomt, is het werklooshei stuk op deze wijze voor vel? radicaal opgelost. Wereldvrede en elke rur vorm van internationale king is niet bereikbaar, z< eerst, op nationale grondslag, stuk der werkloosheid a doe opgelost. Daarom: laat ons ve J- « (Voor copie Amsterdam. F Te wapen over tien jaar AL bespreekt prof. Go idri zijn artikel in abstracto sterking op voorbeeld van .7r Oostgrens» het is duidelijk lat in concreto vrijwel uitslui end houdt met de hypothese v, Duitschen inval in ons dwingende strategische no door ons land te trekken besi geval van een Franschen t i F Belgischen inval in Duitschiand hands niet. Waarom wij on/e z< zouden moeten versterken >p wijze ligt geheel in het duister. Als men zich dit duidelijk oogen stelt blijkt allereerst, dat gelijking met Frankrijk en Bel ongunstiger uitvalt dan v aan alle grenzen denkt, iet gebied dat Nederland zou i.ioeti sterken tegen een inval uit het is even lang als dat van Frankrijk samen ! De verh >u< het aantal inwoners per {.M. grens van Nederland en F; wordt dan in plaats van een van 27300: 119.000 en .e b; per inwoner dus niet een \ m anderhalf maar van n ot een kwart. Stel dat deze geweldig door ons volk werkelijk i i tii op te brengen is (men vrag< niet DE GESTEENIGDE DUIVEL De eigenlijke Iwddj best.-wt in <l<>n i> hu sj w nstnajagende menschen. r militaire machteloosheid <ng', óf een democratisch bewind, angrijke mate ontwapening cjfj. atie van Europa mogelijk Pan is deze ontzaglijke som jet? uitgegeven, want nog weer l jaar later is de vestinggordel verouderd (b.v. door een idivapen, zooals de onderzee» b.'ven-watervloten heeft doen ere;.). En dat voor niets0 zou ri .lender worden als in dien et v el waarschijnlijker Pacifici ui -barstte en onze vloot, voor gordel verwaarloosd, niet 11 zijn Nederland's onzijdig|te handhaven. .vijze wordt de verzekeringsie, w jlke prof. Goudriaan bereid jbctai n, zakelijk wel heel weinig d. Te minder omdat ook g< /al dat zij ons land tóch jk voor direct gevaar zou en, vlders in Europa een minste nd voor een oorlog zou ontwe 'ke Europa en daarmee ons |bijn. evenzeer zou ontwrichten istrid welke op ons grondgebied |moet n worden uitgevochtn. Dr. A. P. n' i g volgens Bellamy \AROM maakt prof. Jitta :ich in het nummer van De koene van 28 Maart meteen var het begrip ordening" af? is verkelijk geen modewoord. hi; ilijk onbewust gaat de hèl inzien, dat er eens een mg noet komen. De menschen ziji nog lang niet zoover, dat ze iord goed begrijpen en dus goed :en Het zal een lange weg zijn econ mische ordening; maar nog za' die weg worden, wanneer ap s gaat maken over een zoo (ig ot lerwerp. de i eenen kant overproductie, in r ideren kant machteloosheid ie p oducten te koopeh. Voelt u ti ^ische tegenstrijdigheid, de belangrijke cultuurgoederen hi overzee daaraan ten of t >r i l{. K ,ag zou ge2egd hebben, dat vallen!), en tegen het einde and erhe, ,lt die ordening wil brengen, jaar zakt het nationaal-: acial wete, beschikken over de macht regime in Duitschiand n i Mn ctator, de onpartijdigheid Gevolg: f een groote ven arm tn \ ige en den greep van een .^__»__^_^^__«_?__ ? Da geloof ik graag, als men wil >rengen en houden onder H | .KT moet een rustige on troostrijke gedacht o voor ons arme zond'aren zijn, ie weten dat het ook nog mogelijk is den duivel met uteenen uit te drijven. Het lukt n.l. niet altijd wanneer men hiervoor al te zachtzinnige middelen gebruikt. Alleen: om zoo iets met succes te kunnen doen moet men Mohammedaan zijn. Teder jaar trekken duizenden Mohammedaansche pelgrims uit alle deelen van de wereld, maar voornamelijk uit Aziëen Afrika op naar de heilige stad Mekka om daar hun geloofsplichten te ver vullen. Want de Islam legt aan iederen Moslim vijf belangrijke verplichtingen op, de z.g. zuilen van het Islamitische geloof, en ren van de/e is het doen van de haddj, een bedevaart naaiMekka. In de maand Dhoel-hiddja komen de pelgrims te Mekka samen om daar in het huis van Allah hun geloofsplichten te vervullen. Deze bestaan hierin, dat men bij aankomst aldaar begint met de z.g. ,,oemrah", bestaande uit een zevenmaligen ommegang om de Kaabah (de /.g. ,,tawaf"). gevolgd door de ,,sa'j", den cerernonieelen Joop tusschen de hoogten van Safa en Mnrwah. Anu al deze ceremonieele handelingen zijn oude over leveringen verbonden. f . .i vlakte van Arafah. waar men een dag; ; ,IM l var den Djebel al JRaohmali. den Ber doorbrengt. Daarna gaat men naar M >HM: plaatsje tusschen Arafah en Mekkn g«- ?#? het groote offerfeest plaats heeft en waa yn drie dagen de duivel gesteenigd M. *$&&,.-£, f? ft v Het offer is een bloedoffer en de ilie.i n di hiervoor gebruikt zijn kamcelen, runder u en geiten. Reusachtige kudden van i .?«?/ worden tegen den tijd van de haddj van d van Arabiënaar Moenah samengedrev.'ii. Nadat het dier gedood is laat men het l. ^ vleesch wordt door de armen weggehaalt . <lif| <le rotsen welke het dal van Moenahomp on er dikwijls het geheele jaar van lev<Wat het steenigen van den duivel l .hieraan is een overlevering verbond» plaatsen in Moenah verheffen ?Av]\ k< zuilen, omgeven door een ringmuud j- H'i de duivel het geloof van Abraham < ? 'l' gesteld hebben en gedurende de drü<N de pelgrims in Moenah verblijven bo i''11 zij eénige malen dezo steenen /.uilen > -It'1 7 kleine steentjes, daarbij de woorden ..I" van Allah, Allah is groot," uit roeper.!«?? doeling is dat men door deze ritueel' li' niet alleen den duivel steenigt, maar l 'i" zichzelf uitdrijft. Een onbeschrijfelijke dmkte heei W «leze drie plaatsen. De hier vcr/anu ? ? !«'"" verkeert in een toestand van godsdien~''W en het zelfs is voorgekomen dat enkeli een aantal schoten op den duivel'' Wee dengene die gedurende de/.« diefstal betrapt wordt. De gewone ' i bestaat in het afkappen van de hand, et- <l dan aan den steenhoop die het dichtst l>: l legen is vastgespijkerd als een duidelijk ' < Alle pelgrims ter wereld, dnt erin hrt laf koning Abdul Aziz Ibn Saoed een wrek> i tigheid bestaat. Dr. P. H. VA N k.'oorc: |kan ,da' i Het steenigen van den duivel bij den tweeden steenhoop in Moenah tijdens de haddj zuivere ordening zonder en zonder kapitaalvorming hei ch geen dictator noodig, ee meerderheid in de Tweede ir;h« -ft geen heilige noodig, maar neer erheid van menschen, die list i izicht hebben in den chaotitof .tand van heden; en ook aan- aanden Messias, want het w<- trom gevraagd wordt, is op r- irde geweest en heeft twee *n nc ,'elaten: Het jaar 2000 en ieid voor allen. t ree boeken van Edward iy 'orden op het oogenblik in [Und door duizenden gelezen. i ieder de beteekenis van .ordening" duidelijk lezen. i verzekeren, geachte prodeze ordening geen gevaren aar integendeel een alge vaart verzekert. J. A. v. D. STARP iet gespot met iedere ordedat ware inderdaad ongepast, me; bepaalde denkbeelden, die bar- mtrent verkondigt. Ik ken la ig de beide boeken van naar ik heb in dédaarin e denkbeelden geen ver)e geachte inzender neemt i aan, dat productie zonder zonder kapitaalvorming en door de overheid, goed' producten zal leveren. Die vage reeds honderdmaal weeris critiek en zelfs spot, dan n van een illusie. A. C. J. J. IËGROENE NO.3072 "? bewonderen zulke Tweemaal Uw geld terug! Als U na het gebruik van n tube Colgate's Tand pasta niet volkomen te vreden bent over de re sultaten, zend dan de leege tube aan COLGATE, Amsterdam-C. Wij be talen U het dubbele van de aankoopprijs terug. ZIE HAAR CHARMANTE GLIMLACH, HAAR MOOIE TANDEN! U hebt nooit een werkelijk-mooie vrouw gezien die slechte tanden had! Want een charmante lach is een noodzake lijk onderdeel van ware schoonheid. Vrouwen die niet gul durven lachen, schamen zich gewoonlijk voor haar tanden. Daarom moet iedere vrouw goede tanden bezitten; er is geen enkele reden waarom de Uwe slecht zouden zijn! Maar het is niet afdoende Uw tanden alleen te borste len! U moet een speciale tandpasta, met dubbele werking, gebruiken als U ze grondig wilt reinigen. Hiervoor bevelen de tandartsen nadrukkelijk Colgate's Tandpasta aan. Ten eerste omdat haar aromatisch schuim doordringt tot in de kleinste hoekjes tusschen de tanden, waar gevaarlijke voed» selresten achterblijven. Dit schuim reinigt de mond vol komen, beschermt Uw tanden en voorkomt slechte adem. En ten tweede omdat Colgate het tand-glazuur polijst door een volstrekt onschadelijk bestanddeel, dat Uw tanden hagel-blank maakt. Draag dus zorg voor wat de Natuur U gat. Houd Uw tanden blank met Colgate, en Uw lach zal ongedwongen. Uw adem frisch en zuiver zijn! Vraag naar COLKEET"! IN TUBES VAN 25, 40,65 eb Voor kleine verwondingen: het ideale Reeds vana '{15cf. 9-H Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten UILKEMA Grootste Horloge Mag. Zwitsers^anker werk 15 stenen Chroom . . . f l 10. Goud. . . . . f l 22. 39 REGULIERSBREESTRAAT VAN RUN S SSMOSTERD Vuile, verschoten gordijnen en tapijten als nieuw! Door ons procéd stoomen, kleurophalen of oververven in andere tint. Schoohmaaktijd ~> Palthe-tijd Tijdelijk 20 % korting op de verfprijzen ook van Kleeding. Prijzen Wasch-Japonnen enorm verlaagd.