Vcf duidelijker dan dat bij de propagan da voor de nationale ontwapening en ook zelfs in redevoeringen van den vroegeren partijleider wel geschiedde dat voor haar het beginsel de interna tionale rechtsorde is. De vraag van de nationale bewapening wordt daarbij tot een afgeleide vraag, die bepaald wordt door de internationale verhou dingen en versterking of verzwakking van den Volkenbond. Hierop kon de vergadering het na de boeiende rede voeringen van mr. Joekes en minister Oud het eens worden, nadat aan de tegenstanders alle ruimte was gelaten om hun bezwaren te opperen. Alleen de consequente Kerk en Vrede"-menschen, die ook het geweld in dienst van het volkenrecht verwerpen, bleven hier buiten. Het compromis werd tenslotte bereikt door nationale verdediging niet bindend voor te schrijven, indien dat niet in Volkenbondsverband geschied. De V.D. kamerleden blijven dus vrij naar eigen inzicht voor of tegen defen sie-begrooting te stemmen. Een voor de eenheid van de partij zeer bevredi gende oplossing, doch een standpunt dat haar zeer veel voorlichtingsarbeid zal eischen om het aan haar kiezers duidelijk te maken. OOK OVERIGENS WAS DEZE TRAD ITIONEELE WEEK VAN CONGRESSEN overvol van deze soms aangename, soms vervelende, maar altijd nuttige en belangrijke menschenverzamelingen. Behalve de grondbezitters en de anti-lawaai-liefhebbers verzamelden zich in Utrecht de vooruitstrevende paedagogen ten getale van 700: en met een even eclatant succes wat de qualiteit der lezingen betreft. Voorts waren er de jaarlijksche wetenschappelijke Vlaamsche congressen, die van zulk een groot belang zijn voor den bloei van het geestelijk bezit en de taal van het naar cultureele zelfstandigheid strevende Vlaamsche volk. De jaarlijksche pre dikantenvergaderingen vonden als altijd gescheiden plaats: de vrijzinnigen in Amsterdam, de orthodoxen in Utrecht. Alleen bij den Bond van Nederlandsche predikanten, de lang niet overbodige vakorganisatie der geestelijke voor gangers, vindt men vrijwel allen en in de ook dit jaar weer onverkwikke lijk anti-papistische vergadering van de Evangelische Maatschappij vindt men de scherpslijpers (benevens enkele direct in de moeilijkheden betrokkenen uit de zuidelijke provincies) van rechts en links broederlijk vereend. Op de Nederlandsche Hervormde predikantenvereeniging was het glanspunt een referaat van dr. H. Kraemer, over De Islam en het Zendingspro bleem". Op de vergadering der Moderne Theologen wonnen de theologische vragen over de incarnatie brillant ingeleid door prof. van Holk en het geweten, en de pastorale vraag van de waarde der Oxf ordbeweging het te zeer in belangstelling van het toch in deze onkerkelijker wordende wereld steeds nijpender vraagstuk (waarmee het leven der kerk zelf direct gemoeid is) van de plaats van volk" en staat" in de Christelijke moraal. Misschien is het waar dat de medewerking derleeken, waarom hierbij geroepen werd, zelfs leiding der leeken moet zijn. ONZE. K.L.M, heeft haar zomerseizoen weer ingezet met een ver lenging en frequenteering van haar diensten in Europa. De dienst op Indi blijft dezelfde, maar zelfs Engelschen hebben erkent dat wij hen op deze route verre overtreffen. Het belang van dezen band met Indiëis zeer groot, niet alleen voor het nog steeds groeien de briefverkeer maar ook voor bezoek jes als dat van mr. Hart, hetwelk voor Indiëeen hoognoodigen steun van ? 25 millioen heeft opgeleverd. Dat de K. L. M. op technisch gebied in ons land niet alleen staat bewijst ook de opdracht voor spoorwegaanleg in Mexico aan onze industrie. Mogen er zoo nog vele opdrachten volgen l REQUISITOIR VAN ONZE LUIMIKIISISrlUTIEI Denderend en knal maar hopeloos P. H. LAABLAND Tarwedwaasbeden HET begint er thans op te gelij ken, dat de tot dusver gevoerde landboi wcrisispolitiek haar fail lissement nadert, liever gezegd dat de failliete toestand aan den dag begint te treden. Want dat het niet in orde was met den boedel, was reeds lang bekend. Surséance van betaling was reeds verscheidene malen gevraagd en het aantal noodsprongen was legio, zooals nader zal blijken. Het begon met de Tarwewet; zij schreef den molenaars voor, een bepaald deel der te vermalen tarwe uit het binnenland te betrekken; daar tegenover garandeerde zij den boeren een prijs van ? 12.50 voor hun product. De resultaten van dezen inciden teden maatregel zijn de volgende geweest: de meelimporteurs konden uit den aard der zaak niet aan het maalgebod voldoen; hun zaken schrom pelden weg als het loof in den herfst en de Vereenigde Staten als meelleveranciers werden boos, zóó boos, dat men in het jongste handelsverdrag met Amerika den invoer van een flink quantum meel heeft moeten garandeeren. Een tweede gevolg was dat de tarwecultuur zich zeer snel uitbreidde tot het drievoudige, doch ten koste van de productie der overige granen, waar aan ons land al evenzeer een nationaal tekort heeft. Andere gevolgen waren, dat de prijs, dien de meelfabrikanten voor de inlandsche tarwe moeten betalen, al lengs hooger en dat de prijs, dien de boeren ontvangen, allengs lager is geworden, terwijl bovendien de inge voerde tarwe aan een belasting moest worden onderworpen, welke belasting inmiddels al weer eens moest worden verhoogd. De toestand is thans zóó, dat de meelfabrikant ? 15.75 betaalt voor de tarwe, die aan den boer met f g.?wordt gehonoreerd en waarvan het surplus naar Engeland wordt uit gevoerd voor ? 3.?, alles per 100 KG. en alles dezelfde tarwe! Het invoer recht bedraagt ? 2.?. Al met al wordt het brood belast met 4 a 5 cents. £ Dit korte relaas, voorzoover het nog niet afdoende de stelselloosheid . van dit onderdeel der agrarische crisispolitiek mocht illustreeren, kan nog worden aangevuld met de pikante bijzonderheid, dat men er verleden jaar toe is overgegaan, het meel, dat bestemd is voor biskwie-fabricage, 65 pCt. lager te belasten dan dat, waar van het dagelijksch brood wordt ge bakken ! En aangezien onlangs een soortgelijke bepaling is gemaakt voor de room, welke tot consumptie-ijs wordt verwerkt, zijn er reeds grappen makers, die uitrekenen wat hun voordeeliger uitkomt: ontbijten met biskwie en roomijs dan wel met brood en melk! De banketbakkers gevoelen zich, en terecht, gedupeerd door dezen wónderlijken maatregel, want om hun .debiet onder het steeds verarmende cónsumentendom te behouden, moeten zij een zoo goedkoop mogelijk product leveren, te meer omdat een koekje" luxe is. Doch de biskwie-fabrikanten zijn hun een slag vóór, want zij werken met meel, dat twee derden minder zwaar belast is, dan dat der bakkers l Varken «dolheid DE tweede proeve van bekwaam heid" was de Crisisvarkenswet. Zij stelde zich ten doel, door het kunst matig verhoogen der prijzen van n soort varkens, nl. die, welke als bacon naar Engeland gaan, de prijzen van alle in Nederland geproduceerde var kens op te trekken. Onze agrarische leiders volharden nog steeds bij dit opmerkelijke systeem, doch als men weet, dat de bacon slechts 10 a 15 pCt. der Nederlandsche varkensvleeschproductie uitmaakt, behoeft het niet te verwonderen, dat spotvogels dit onder deel der crisispolitiek vergelijken met David, die naarstiglijk bezig is, Goli ath omhoog te takelen. Toch meene men niet, dat de varkenspolitiek" geen zegenrijke gevolgen heeft gehad, zij het dan ook niet voor de varkenshouders, te wier behoeve zij gevoerd wordt. De baconfabrikanten nl. hebben hun koopmanschap en -risico overgedragen aan den staat, in deze gerepresenteerd door een li chaam, dat den weinig representa tieven naam Varkenscentrale" draagt en waarvan de eerbiedwaardige R.K. senator-agrariër Ruyter onlangs ver klaarde: Ik heb meer respect voor de varkens dan voor de centrale." Kort gezegd komt het er op neer, dat de fabrikanten de contractueele loonslachters zijn geworden van de overheid; zij koopen niet, zij verkoopen niet; slachten en verdienen is hun bescheiden aandeel in de besognes betreffende den varkensexport. Hun verdiensten waren zoo groot, dat ten langen leste nadat een staatscom missie een onderzoek had ingesteld hun vergoeding werd gehalveerd, maar wat er overblijft is nog zoo veel, dat buitenstaanders, die gén contract deelachtig konden worden, hebben aan geboden, het slachtwerk voor de helft te verrichten. Zooals de meel- en biskwie-fabri kanten via de Tarwewet de meelim porteurs en koekebakkers beconcurreeren, zoo verkeeren de bacon fabrikanten dank zij de Varkenswet in een sterk bevoorrechte positie tegen over de vleeschgrossiers en vleeschwarenfabrikanten, doch de tarwe- en varkensboeren klagen intusschen steen en been. Duizelingwekkende kringloop OP varkensgebied zijn dan ook de zonderlingste zaken geschied. Aan gezien de in de schaduw van het lu cratieve slachtcontract zoet verdienen de en risicolooze baconfabrikanten wier leider tevens leider der Centrale was mér konden verdienen aan een varken, dat geslacht werd dan aan een, dat niet geboren was, werd pas laat een teeltbeperking ingevoerd en.. toen deze er eenmaal was gekomen, was zij niet straf genoeg. Middelerwijl was de uitwerking der wet op de varkensprijzen en daar ging het toch om! zóó bedroevend, dat de boeren de teelt uit eigen beweging sterker beperkten, dan waartoe de Centrale hen verplichtte. Doch toen als gevolg daarvan de varkensprijzen gingen stijgen, nam de Centrale, let wel, dus het-officieele prijsstijgingsinstituut maatregelen, om dat tegen te gaan ! En passant had de Centrale in haar slachtwoede zooveel dikhuiden om koud gemaakt, dat er in Nederland niet alleen geen afnemers, maar ook geen vrieshuizen genoeg waren. Dies toog men naar Bremerhaf en, waar nog koel ruimte disponibel was. De dieren heb ben daar geslacht vertoefd totdat hun spek vergeeld was, waarna zij werden uitgesmolten tot technisch vet voor de zeepfabrieken en kanen, die als.. .. varkensvoeder werden verkocht. Zoo had men het stadium van den kringloop bereikt, hetwelk echter geen novum was, omdat tevoren reeds hinderdduizend jonge biggen tot var kensvoeder waren verwerkt: bij wijze van productiebeperking verhief men het varken tot Kronos, die zijn eigen kroost verslond. Heenstappende over de talrijke fraudes, zelfs door hoofd vertegenwoordigers der Centrale, die deswege na veel lankmoedigheid wer den bestraft, komen wij thans tot de conclusie, dat de overheidsbemoeiing met de varkens als agrarische steun maatregel volkomen is mislukt. Ordening der kippen VAN het brood en de carbonade komen wij nu aan het ei. Zooals op alle terreinen van den export, liet ook hier het buitenland ons in den steek. Dat was jammer, doch in tegenstelling tot den koeien- en den varkensstapel kan die van het pluimvee snel worden ingekrompen en daarmede dus ook de productie van eieren. Na het dekken van een koe immers verloopen ongeveer 2Va jaar alvorens een nieuw individu aan de productie begint deel te nemen en van dat oogenblik af blijft het dier jaren lang doorproduceeren, waarna het nog nmaal producent wordt, namelijk van vleesch en vet. Hoe anders is dat bij een kip. De broedeieren worden bij millioenen jaarlijks in de broedmachines gelegd en reeds na drie weken dartelen de jonge kui kens in de weldadige warmte der kunstmoeder. De vrouwelijke exem plaren ervan leggen reeds na een half jaar hun eerste ei en na twee jaren hun laatste, waarna zij. hun kort stondig leven eindigen als soepkip" e.d. Het is dus duidelijk, dat de pluimveestapel .en eierenproductie zeer snel kunnen worden uitgebreid of inge krompen, al naar de omstandigheden dat wenschelijk maken. Regelend op treden der overheid is dus niet noodig; de eierenprijs, dus de rendabiliteit der prcductie, zorgt daar voldoende voor. Den leiders der landbouwcrisispolitiek zat echter het ordenen" in tusschen zóó in het bloed, dat zij niet konden nalaten, ook voor de kippen een Centrale, een Regeeringscommissaris, een leger ambtenaren en een paperasser ie" te creëeren. Fabricando faber fit door te smeden wordt men smid ! De pluimvee-politiek is geworden tot het meest lachwekkende staal van mislukte en overbodige ! over heidsbemoeiing. In de geduldige ko lommen van de Staatscourant ver schenen beschikkingen", waarin als definitie van een kuiken werd gegeven: een hoen, waarvan het geslacht niet is te onderkennen aan de kop ver sierselen" en alle dieren, waarmede dit het geval was, waren gedoemd te worden' vervoerd Jn gebanderolleerde kuikendoozen, gedekt door geleide biljet". Men begon, met de milli oenen banderolles eenige centimeters te kort te laten maken, omdat me r; vergeten had, de deksels mee te meten Aangezien de dingen nu als schar n ie i werkten, moest nog eens eenzelfde aantal worden bij gemaakt! Bovendien deed zich het geval voot dat zesweeksche Rhode Island Redkuikens, waarvan de sexe reeds dui delijk is te onderkennen (zij het dar ook niet aan de kopversierselen.. ..) moesten worden vervoerd in dubbe gebanderolleerde kuikendoozen, waar in zij slechts dubbelgevouwen konder plaats nemen.... Teneinde den pluimveestapel in t krimpen, werd het aantal eieren, dalmachinaal mag worden uitgebroed. beperkt. Voor de broed-fctppen zag men er om begrijpelijke redenen geen kan> toe! Doch el inkrimpende wenscht» men den kippenstand óók te verbeteren, hetwelk van overheidswege even overbodig is als het beperken, want de geschiedenis leert, dat de Nederlandsche pluimveehouderij dat (Slot pagina 20) - 41-J*De reportage van de week De ark van Ouwehand Fauna van den Grebbeberg OUWEHAND'S Dierenpark wekt oogenblikkelijk associaties met 1000 krokodillen van een geruchtmakenden leeftijd, veel om streden als die eener vrouw. De jaren van den direc teur dezer 1000, den heer Ouwehand, staan zonder coquetterie vast op 42, wat een respectabele prestatie is, als men bedenkt, dat deze ondernemer 20 jaar vóór zijn tegenwoordigen Noach-staat debuteerde als sigarenfabrikant, die in zijn vrijen tijd konijnen, duiven, kippen en broedmachines hield. Die machi nes waren toen nog een moderne extravagantie, maar ze functioneerden, zoodat de sigarenfabrikantkuikenbroeder vele kuikens te verkoopen had. Hij importeerde een kostbaar ras uit Amerika, waarmee hij een eersten prijs won op een groote pluimveeexpositie en waarvan hij eieren en kuikens snel van de hand deed. Van lieverlede groeide met de kuikens het bedrijf, zoodat Ouwehand een bekende pluimveehouderwerd, die het tot het ambt van keurmeester bracht. In dien tijd was Ouwehand er reeds toe ge komen, het noodige opfokvoer zelf te bereiden. Hij had succes en wist door proefnemingen de kwaliteit zoo op te voeren, dat hij groote partijen verkoopen kon. Ouwehand's ochtendvoer werd een begrip en een veel toegepast kippendieet. De groote fabriek in Rhenen had een aanzienlijke productie, totdat de slechte tijden ook tot daar doordrongen. Ouwehand, die op zijn terrein reeds voor eigen genoegen een apenkooi en volières had, besloot, na advies van Hagenbeck, deze verzameling uit te breiden en te gaan exploiteeren. Zoo droegen sigaren kippenzaad en groeiden er uit pluimvee voeder nijlpaarden, olifanten en tropische visschen. \700R dengene, die in de aardrijkskunde minder " goed thuis is, ligt Ouwehand's Dierenpark op den Grebbeberg in Rhenen, aan den straatweg Utrecht?Doorn?Rhenen?Arnhem, en Rhenen wederom in een hoekje van Utrecht aan den Rijn. De Veluwe heeft daar zijn laatste heuvels, die hoog uitzien over het lage land van de Betuwe en het groene laagland van de Veluwe. De Uitkijktoren (56 M. boven A.P.) geeft den volgzamen toerist het gezicht op Amersfoort, Utrecht, Kootwijk, Wageningen en Arnhem. En men ziet van daar op het Dierenpark, dat in 10 H.A. een flinke moot fauna herbergt. Talrijke streken der aarde, van pool tot pool en dan nog eens van Oost naar West, stuurden vertegenwoordigers naar Rhenen. De meesten daarvan werden geherbergd in heklooze ruimtes, zoodat hun bij de beschouwing van de be zoekers geen tralies hinderen. Bij de visschen maakte dit uit den aard der zaak geen overweging uit. De indruk dezer tralieloosheid is soms beang stigend natuurgetrouw. Wanneer de hyaena's een meter van je af, schijnbaar door niets gescheiden (maar in werkelijkheid door een greppel met st.ile wanden) in bloeddorstig gehuil losbreken, gaat er even een rilling over je rug. De leeuwen, de tijgers en de luipaarden zijn nog in hun oude woonst. Daar worden ze, behalve door tralies, ook nog door bordjes met: Geen Toegang", en: Gevaarlijk, ze bijten" afdoende beschermd tegen te ver gaande nieuws gierigheid. Andere dieren loopen echter vrij" rond. Daar is Börga, de jolige olifant. Dit jaar kreeg hij een nieuw hok, een dubbele villa samen met het nijl paard. Beiden zijn ze nog vrijgezel, maar het zal niet lang duren, dat een collega met hun de echte lijke woning zal betrekken. Börga heeft een immens champagne kruq crr~\ m ~3 d* r~ ? *?* \JAjrmescn Zloon- L,) r o n. in ge n. zandbak-terras om in te spelen. Hij is net een dwaas jong kind of een dartïle jonge hond. Groote snuifjes zand smijt hij speelsch om zich heen. Hij probeert koppetje te duikelen, gaat zich wat rollen en als hij merkt, dat er naar hem gekeken wordt, stelt hij zich nog gekker aan. Heini, het nijl paard, is bezadigder: hij ligt apathisch onder water, als een verwende prima donna in haar albasten badkuip. En als je hem met water spat, doet hij welwillend zijn bek open, om zijn keel aangenaam te laten kietelen door het geplas. Nieuw is ook de groote ruimte waar zebra's, struis vogels en antilopen samen gebracht zijn. Een :cheiding van roode natuurrots voorkomt uit stapjes. Ook op andere plaatsen heeft men de vrijheid gesuggereerd. Zoo bij de ijsberen, die hun kostbare haardkleedjes trotsch over hun cementen terras dragen. De bruine beren zijn hun genoegelijke buren. Een hunner heeft uitgesproken circusnei gingen en gaat bij het minste of geringste apenootje op zijn achterste pooten staan. De pinguïns zijn Ouwehand's lievelingsvogels. Op het oogenblik zijn er zestien stuks, een aardige verzameling. Zij hebben een ruimte vlak aan den weg gekregen, naast de zeeleeuwen. Daar loopen ze parmantig over hun strandje, met incidenteele zwempartijtjes in hun bassin. De zeeleeuwen doen prachtige duiksprongen van de hoogte en amuseeren zoowel zich zelf als ons. OOR de slingerende paden gaan wij een bezoek brengen aan het aquarium. In het schemer duister zwemmen de veelkleurige, teergetinte vis schen en wiegen de verleidende zeeanemonen, in de meest flattante.kleuren. Men ziet onder de vele soorten visschen glasbaarzen uit Zuid Amerika en bijlvisschen uit den Indischen archipel. Achter de ruimte van het aquarium is een uitgebreide kweek van tropische visschen en planten, die door lief hebbers zeer gewaardeerd wordt. Er wordt op het oogenblik, speciaal onder de vogels, druk gebroed. De witkopgieren doen al hun best en binnenkort zullen acht aalscholverhuishoudentjes door een aanwinst verblijd worden. Zoo doet daar iedereen wat hij kan. En al is er in dit dierenpark geen volledige staalkaart der levende natuur aanwezig, er is genoeg, dat tot leering en verheugenis kan strekken. Voor de kinderen behoort daartoe de uitgebreide speeltuin, voor de ouderen het restaurant. En zoo is er in dit dierenpark Veel, van velerlei aard, dat voor velen (soms 12000 per dag), een groote attractie is. H. B. FORTUIN BIJ DE FOTO'S Boven : Oe ijsberen staren met gesponnen aandacht over het dierenpark. En als de greppel voor hun terras niet zoo diep was, zouden ze wel eens een wandelingetje willen maken. Midden : Oe heer Ouwehand voedert de pinguïns, waarvan hij een groote collectie bezit. Dit jaar werden ze nieuw gehuisvest. Onder : Oe krokodillen hebben een verwarmd bassin, waarin het duizendtal ook dezen zoner te be zichtigen is.