Historisch Archief 1877-1940
/o'
.." -.^flp?
v V * " 'i
*^ '1
'n Eenvoudig,
gezellig en
dankbaar
werkje . . . .
De groote belangstelling,
welke wij van onze clientèle
mochten ondervinden voor
ons breionderricht heeft ons
doen besluiten thans ook
demonstraties van
LEERBEWERKING
te geven
In onze passementerie-afd.
parterre toont een vakkun
dige adviseuse U wat U
met leder bereiken kunt.
deRUénkorf
^^ AMSTERDAM
De groote verleid! ngsscéne
(Low in Evening Standgrd, Londen)
. -r-U Jl
71', ???^v.w'.'.y.'.i.' '."'.t".'P l.
Verhaaltjes zonder woorden.
(Krokodil. Moskou)
^ * . ~ .W *
Eden
De Volkenbond, Italiëen Engeland
HET binnen
trekken der
Italianen in
Dessiéverandert de
situatie waarmee de
Volkenbond te ma
ken heeft niet be
langrijk. Wat deze
bezetting in mi
litair opzicht ook
beteekent, sinds de
nederlaag der
Abessijnsche legers in het noorden is het dui
delijk, dat Mussolini zijn uiterste best
doet om ,,aan den oorlog een eind te
maken" voordat twee moeilijkheden ont
staan: vóórdat het dreigende complex,
dat door de Duitsche actie in het Rijn
land ontketend is zich tegen hem keert,
en voordat de regens in Abessyni
zijn veldtocht blokkeeren. zijn vijand pp
hun verhaal laten komen (hoewel nie
mand de gevolgen van een even regel
matige verspreiding van gas als van de
regens zelfs meer kan schatten) en de
sancties meer tijd van werken tegen
hem geven. Het hoort niet tot de taak
van den Volkenbond deze tactiek in
de hand te werken, maar hij behoort
alleen maar alles te doen om Italiëte
laten inbinden. Alle redenen, welke den
Volkenbond er dit najaar toe brachten,
een actie te ondernemen tegen een
aanval, welke feitelijk de terugkeer der
internationale anarchie inluidde (een
terugkeer, die nog heel wat schandelijker
was, dan alles wat Duitschland heeft
gedaan) zijn* nu nog des te dringerder.
Wat ook de motieven der afzonderlijke
mogendheden bij hun steun aan den
Bond zijn geweest de Franschen be
schuldigen ons hem te steunen ter be
scherming van onze belangen in zuid en
oost, terwijl wij de Franscben beschuldi
gen hem niet te steunen, omdat zij hem
alleen als pistool op de borst van Duitsch
land beschouwen, het Engelsche volk
interesseert, «ch alleen voor den Volken
bond als bij zich houdt aan de beginselen
van het Handvest. De bezetting van
Dessiéis alleen een signaal te meer, dat
ons waarschuwt, dat de nederlaag wat
nader is en de terugkeer van de anar
chie der eigenrichting in bet
volkerenlever nog wat dreigender is geworden
dan zij al was.
(Manchesier Guardian)
N
Paul-Boncour
Engeland, Frankrijk en de
Volkenbond
| A 17 April had
men in Genève
het gevoel, dat de
gevreesde crisis in
den Volkenbond niet
zou plaats vinden.
Men weet nu een
maal, dat wanneer
Frankrijk en Enge
land het eens zijn
alles tenslotte te
recht komt.
Welnu, na een lang onderhoud tusschen
Eden en Paul-Boncour, deed het gerucht
de ronde: ,,de overeenstemming is be
reikt!". En noch in Hotel Beau-Rivage.
den zetel der Engelsche delegatie, noch
in Hotel Des Bergues, waar de Franschen
verblijf hielden, sprak men dit goede
nieuws tegen.
Er ontstond dan ook geen veront
rusting toen men dien middag achtereen
volgens vernam, dat Aloïsi, na Rome
geraadpleegd te hebben, den wapen
stilstand, die door Boncour was voor
gesteld, weigerde en dat Wolde Mariam,
de Abessijnsche gedelegeerde, na raad
pleging van' Jèze en Eden de laatste
Italiaansche voorstellen van de hand
wees. Iedereen gaf toe, dat de verzoenings
procedure mislukt was. Maar niemand
nam deze mislukking tragisch. Een ge
vleugeld woord te Genève luidt: Er
bestaat geen echec voor den Volkenbond,
zoolang Frankrijk en Engeland het eens
zijn."
Men was bang geweest, dat Engeland
de zaak zou forceeren. Maar Eden is
verstandig geweest. Hij heeft begrepen,
dat Frankrijk niet kon handelen voor de
verkiezingen. Had Engeland niet een
dergelijke verlamming gekend voor zijn
verkiezingen in November ?
Maar bovenal had Eden, na de bespre
kingen in den Raad, begrepen, dat hij niet
in de meerderheid zou zijn. Hij kon d(x
nog maar nauwelijks rekenen op l' ien,
Portugal en Denemarken. Immers I ,\n
speelt tegen Italië, al speelt het miss* ,M[
ook wel een van de spelletjes van Dui.
-chland. Portugal heeft zich in Scpte bcr
tegen het , .bederven van de zaak oor
procedure-kwesties" verzet en het lijft
altijd in bet kielzog van Engf nj.
Denemarken, doordrenkt door het
,"olkcnbondsideaal, probeert door ^ ,0tr
trouw aan de Geneefschu leer i; ,ike
Afrika zijn tekortkomingen in akc
Duitschland, welke door zijn liggin
<mvcrmijdclijk zijn, goed te maken.
(Mariannc, J'a >?.)
De gevolgen van den oorlog ? >or
Itali
DE oorlog in Abessyniëis in i alic
allerminst populair. In het algei -?-en
zijn de Italianen het regime, dat hu in
dezen onpopulairen oorlog heeft m ge
sleept moe; zij zijn ontevreden en >os
Zij zien heel goed dat de oorlog ur
de ruïne leidt. En zij beseffen, lat
ook indien Italiëzou overwinnen, v
,irraing en een gedurende twintig jaar er
schrompelde buitenlandsche handel 'iet l
gevolg zullen zijn.
Maar niemand durft te zeggen of
maar te mompelen wat hij denkt. Dt
cistische partij is goed georganis
Zoodra iemand aangegeven is als t>
stander, beginnen zijn moeilijkh*
Weldra wordt hij op losse gronden
oordeeld, meestal tot een driejarig*
banning naar een klein eilandje bencv
Sicilië. Wie zegt dat Mussolini niet v
wordt als misdadiger bestraft met
jaar gevangenisstraf.
Men beseft in Italiëheel goed
Mussolini den oorlog verklaard
omdat de economische situatie ,u
snel bergaf ging. Zelfs zij, die in
beginne den oorlog hebben goedgeV
begrijpen nu, dat dit avontuur
niets goeds zal brengen. Zij zien \\
dat al zou Italiëgeheel Abessyni
zetten, het nog niet voldoende gelJ
hebben, om de overigens twijfelacl
bodemschatten te exploiteeren...
prijzen der levensmiddelen stijgen \
durend. Olie, suiker, koffie, boter,
en zelfs fruit n groenten zijn in
maanden minstens dubbel zoo
geworden.... Evenwel hebben d'
cessen van maarschalk Badoglio ?
uitblijven van werkelijke sancti
jongere Italianen eenigszins me
oorlog verzoend. Eenige dagen v.
ik Rome verliet hoorde ik de
hemden op het Corso zingen: ,,.\
den oorlog gewonnen hebben zulh
de Engelschen verslinden."
(Giovanni Giglio in de Daüv l
'
L
'as.-rd.
enien, l
??erBer
den
si.s
tien
dat
jeeft
?ew
den
'iird,
talie
l in.
t*zoa
tist
D?
iortspek
vier
iuu:
SUL'
het!
de
den
rdat1
artwij
wij
. (J/u.
i(K!
Het lot van net Tana-meer
E Italiaansche vlag wappert
oevers van het Tana-meer. Dit
werd tot nog toe als Engelsen bescl
hoewel het op Abessynisch gebiec'
Want het water uit het
stroomt naar den Nijl, en deNijl, bt
gen en geleid door Engelsche inge
bevloeit de vlakten van den Soe«
voedt Egypte.
Maar laten wij niet ongerust
Het Tana-meer is fi blijft Engel
Italiaansche soldaten slaan hun
op aan de oevers, maar de En
marine waakt aan het Suezl
Als de Italianen het zouden
Soedan en Egypte van hun \\;
berooven, zou de Engelsche v!
verbinding tusschen het Italia
leger en Italiëafsnijden.
(Daily Express, f.
Turkije vraagt herziening
EINDELIJK heeft de 'Turk*.
geering den lang verwachten s'
daan waarop reeds zoo lang dor
is gezinspeeld. Zij heeft een <?
verzoek gedaan, om in de naaste toe
te onderhandelen over een nieuw v«
dat het statuut van de Zeeëngten
regelen. Het verzojk is gericht a;i.i
groepen van staten: in de eerste
aan de medeonderteekennren v;.'
Zeeëngten-tractaat van 1923. (!
basis is van de huidige demi'ita
en in de tweede plaats aan alle V
bondsleden. Ook aan den Volken!
deels omdat hij speciaal genoemd *
PAG. 6 DE GROENE,
ctex
in Ie bepalingen van het tractaat van
.)_?{, en deels omdat Turkije thans op
rc>-'tl van artikel 19 van het Handvest
je herziening van een verdrag vraagt,
dat naar zijn meening niet meer toe te
pas «n is. Door onderhandelingen te
verkie 'n inplaats van de wereld voor een
fait accompli te stellen, toont Turkije
;j:l een goed lid van de internationale
ma t schappij. De voorwaarden van het
In- ngten tractaat van 1923 zijn
inderdan ! verouderd en niet meer toepasselijk
, doe de schrikbarende verslechtering van
' den internationalen toestand in de
tussoht ii liggende 13 jaar. In 1923 .stemde
Tui :ije er in toe, de zeeëngten, welke
;jjn Europeesch deel van zijn Aziatisch
geb ?d scheiden en welke een
rechtstreeksch i toegang te water tot Konstantinopel
vor ten van de Zwarte en de
Middellandscli< Zee uit, onversterkt te laten. Dit
| oftV was aan Turkije gevraagd, omdat
dez< territoriale wateren tegelijkertijd de
een ;e waterweg tusschen de Zwarte
Zee anden, Rusland, Roemeniëen Bulga
rije en de rest van de wereld zijn. De
T u: en stemden alleen in deze concessie
toe op voorwaarde, dat deze buren
dai de lacune in hun veiligheid zouden
aan uilen. Een absolute voorwaarde
voo dit tractaat is de garantie der vier
.te mogendheden .geweest, dat zij
nenlijk alle maatregelen voor Tur
kije - veiligheid, die door den Raad zouden
HOT en voorgeschreven, zouden
uitvot.- 'n, wanneer de gedemilitariseerde
zöii' van Turkije het voorwerp zou
\vor en van eenigerlei bedreiging.
T ans, zoo betoogt de Turksche nota.
l is l pan geen Volkenbondslid meer en
Ital ? i-'1, veroordeeld als aanvaller.
Ovt al wordt herbewapend. En Itali
hee (haewel de Turksche nota hier
be* iciden over zwijgt) sinds den
Grooten )orlog steeds zijn eigen plannen voor
een expansie ten koste van Turkije.
IV Dodekanesos ligt voor vliegtuigen
mail r twee uur en voor schepen maar wei
nig verder van den mond der Dardanellen
,ii. Onzekerheid is ontstaan in de
Middellandsche Zee in tegenstelling tot den
toestand in de Zwarte Zee, die thans
gerusMellend is. Het is duidelijk, dat de
\olkenbondsleden-onderteekenaars van
het Zeeengten-t ractaat (behalve Italië)
van Turkije niet kunnen eisenen, dat het
ach aan de risico blootstelt net zoo
behandeld te worden als Abessynië.
haald uit de offers die hij heelt moeten
vragen. In tegenstelling met de
Broqueville heeft hij met volkomen meesterschap
de nochtans zoo heterogeen
samengestelden regeeringsploeg weten te leiden,
en ook te bedwingen. Behendig heeft hij
de klippen omzeild van de plan-mythe
logen.
De finanrieele deflatie, die voorzeker
zware offers heeft gekost aan het klein
spaarwezen en de loontrekkenden. heeft
hij gecompenseerd door een economische
herleving die op korten tijd merkbare
resultaten heeft afgeworpen.
Hij is fair genoeg geweest om zelf te
bekennen dat er nog veel blijft te doen.
Na de oplossing van het
conjunctuurprobleem, blijven de problemen van
structureelen aard openstaan. Er moet
nog diep gesneden worden in het zeer
complexe en broze linanciee! en eco
nomisch organisme. Maar het mes van den
Staat is bot. Politieke hervormingen
dringen zich op en moeten vooruitloopen.
De fiscale deflatie blijft een dringend
probleem. Daar lii^t de sleutel voor een
organische bestendigigng van de econo
mische heropleving. Daarvan is meer te
verwachten dan van een politiek van
groote werken. Benevens de reuzenka
pitalen, die daarvoor noodk' zijn. biedt
*ij het gevaar <ïe economische bedrijvig
heid in een kunstmatige richting te
sturen.
De /waarste lastposten van het staats
beheer slaan op de leerlingen, de sociale
en militaire uitgaven. De conversie der
buirenlandsche schulden /al verder wor
den afgewikkeld in voordeelige voor
waarden, de aanhoudende verminde* ing
van de we' kloosheid kan de sociale
laster, nog op gevoelige wijzen doen slin
ken, maar vooral een nieuw internationale
statuut, gericht op wederzijdsohe en
geleidelijke ontwapening, zou ons moeten
toelaten, onze militaire uitgaven in sterke
mate te verminderen.
(Hooger Leven, Antwerpen)
t , de
)it .neer
cl< 'uwd
C(: ligt,
n; i neer
>?
vonei 'Lir?,
t>r. n en
st 'ijn:
s . I'f
? 'iitcn
H 'rf llC
\< -naai.
>, don
r ttl
. ; Ad
A
Pa
om
toen,
dien(
mee?
daad
zijn
van
fijn
'ij d«
'ijn
laten
part i
[wnd.
«taai
van Zeeland
iirnsl
?IrapJ
moei
nve
?laat
? hel
(The Economist, Londen)
} Van Zeeland
DE jonge Eerste
Minister heeft
definitief Kamer en
Senaat voor zich ge
wonnen. Van Zee
land, die geen poli
tieker is, heeft een
politiek succes ge
oogst waarop weinig
politieker» kunnen
bogen. Beide Ka
mers zijn opgerezen
cm een minutenlange ovatie te
n. En in der waarheid, het was
verVan Zeeland is er in gelukt op
?rlijke wijze een gedachte in een
om te zetten. Gedachte en daad
verigens de treffende kenmerken
ijn optreden. Zijn redevoeringen
'ipolitisch en juist daarom treffen
'olitiekers des te beter.. Deze laatste
o gewoon hun doen en. denken te
werken op het veerenspel van
?elangen, dat zij met verbaasde
ht en eerbiedige ingetogenheid
te luisteren naar een man die
larheid durft te zeggen zonder
is een onbetwisbaar voordeel voor
?litiek denken, dat er af en toe
< t ra-parlementairen in de Kamers
i gezet, al was het maar om enkele
te geven in zake objectief en
zakeptreden. Want daar juist ligt het
?dig gevaar van het democratisch
i: de verknechting van het verstand
et partij belang, het kweeken van
geesten, het volslagen gemis aan
tisch overzicht, een steeds verder
?dreven compartimentatie van
groe'-?n ondergroepen.
is de verdienste geweest van Van
'id, in de omstandigheden waar hij
'ond, met de gegevens, waarover hij
J''*"\ het maximum te hebben ge
DE GROENE No. 3073
hord
|Un .
De Brit*eh-Ind|«che Congres-partij
PANDIT Jawaharlal Nehroe opemje
het 49ste All-India congres in
Lucknow met een rede, waarin hij zich even
stoutmoedig tot het socialisme als tot een
militante politiek jegens de nieuwe
grondwet bekende. Hij is na Gandhi de
populairste figuur in Indië, maar hij slaag
de er niet in op een van deze beide ge
bieden het Congres een beslissender! stap
te laten doen. Zijn voorstel was, dat de
Congres-partij zou trachten, waar moge
lijk, om de meerderheid te krijgen in de
provinciale wetgevende organen, en ze
dan te gebruiken om de zaak te laten
vastloopen en zoo de onmogelijkheid t
demonstreeren om onder deze grondwet
eenigen maatregel van belang op het
gebied van economische hervorming te
nemen. Het bestuur had echter reeds
besloten de vraag, of congres-aanhangers
regeeringsverantwoordelijkheid zouden
mogen aanvaarden, uit te stellen, door
haar ter beslissing naar de provincies te
verwijzen. Dit werd betwist door de socia
listische groep, die met een meerderheid
van tweederden verslagen werd. Men
heeft den indruk, dat de oudere generatie
van beroepspolitici, gesteund door de
bezittende klasse, volledig bereid is
regeeringsverantwoordelijkheid op zich te
nemen, maar het Congres was kennelijk
te hevig verdeeld om naar de eene of de
andere richting te kiezen. Plaatselijke
omstandigheden zullen nu beslissen. Dat
de jongere generatie, die zich om de
socialistische groep heeft verzameld, op
elke drie stemmen er n kon verwerven
voor een politiek van obstructie is een
treffend bewijs voor haar snellen groei.
Een breuk tusschen de socialistische en
de bezitters-groep is op den duur onver
mijdelijk: maar door op dit congres tot
evenredige vertegenwoordiging te be
sluiten heeft Pandit Nehroe eenig uitstel
bewerkt. Met verontrusting lezen wij
het nieuws dat de vroegere burgemeester
van Calcutta, Subhas Bose, bij zijn
terugkeer na een verblijf in Europa
opnieuw in hechtenis genomen is, zon
der aanklacht of vonnis. Dat zijn
Nazimethoden.
(New Statesman and N at ion, Londen)
De kleine caricaturen in den tekst zijn
uit .iMarianne".
De Negus: Ik kwam over Abbessyniëspreken . . . ."
Flandin: Doet u mij een plezier en komt u later nog eens terug wij hebben op 't
oogenblik zooveel aan ons hoofd!" (II Travaso delle Idee, Rome)
..Moet a er ver mee, meneer? Wilt u er een papiertje om?" (Marianne, Parijs)
NAGEKOMEN HUMOR
Déverkiezingsdokter: Zeg eens: negen en negentig!''
(Daily Herald, Londen)