Uit de Natuur Dr. Jac. P. Thijsse ZOOALS ik de vorige keer reeds vertelde, is kort na de stichting van het Zeeuwsche Landschap ook die van het Groningsen Landschap tot stand gekomen. Een vijftigtal goede burgers hebben zich alvast vereenigd, om voor nu en later te zorgen voor het behoud en de bevordering van het landschapsschoon in onze Noordooste lijke Provincie. Wat hebben die Groningers voor landschappen? Wel, meer en mooiere dan ge in het eerst zoudt denken. Oordeel niet overhaast en bedenk dat uw waardeering voor een landschap ook meteen mag gelden voor een waar de-meter voor u zelf, voor uw graad van ontwikkeling, voor de mate van uw onderworpenheid aan sleur. Het is daar in Groningen niet alle maal klei. En bovendien, die kleistreek, dat landbouwlandschap is op menige plaats zoo mooi en boeiend, als ge maar kunt wenschen of bevatten. Wat een heerlijke dagen heb ik doorge bracht in den Noordpolder te midden van de graanvelden en erwtenakkers: de boerderij in zijn forsch geboomte en fleurig plantsoen, vol leven van vogels en vlinders. En dan in de velden zelf lustig gekrioel van alles wat wil ,,teren op den boer": de musschen en de muizen, alle soorten van gorzen, valken, uilen, reigers, hermelijnen, wezels, bunsings. Bovendien nog schilderachtige kreekjes met riet be groeid, overblijfsels uit den tijd toen eb en vloed nog geulen uitschuurden in het kwelderland. Hier huizen de prach tige blauwborstjes, maar die ontbreken ook niet langs de slootkanten in de wei. Dan komt de zeedijk met het nieuwe kwelderland, daarachter de slikken en de Wadden en heel in de verte het puik der Groningsche landschappen, het altijd romantische Rottumeroog. Waar lijk, die kleistreek langs de zee is nog zoo kwaad niet. In het binnenland hebben wij de stad met haar groote bevolking, de univer siteit, industrieën, allerlei bedrijf, een machtig cultuur centrum. Die stad heeft van ouds een sterke positie ingenomen tegenover de Ommelanden, heeft Westerwolde verworven, de venen ge xploiteerd tot heel achter in Drente toe. Daardoor is haar, naar ik meen, nu ook de verplichting opgelegd, om in die heele invloedssfeer een wachter te zijn over de schatten, die wij tegen woordig het hoogst achten: de schatten van ons natuurschoon. Het spreekt van zelf, dat die stad bij haar uitbreiding zich hult in een passend kleed van park en plantsoen. De stad Groningen ligt op het noor delijke puntje van den Hondsrug en zuidwaarts krijgen we dan Haren met zijn villa's en het Paterswolder Meer. Hier zijn we dan in het gebied van voorieder-begrijpelijk natuurschoon. De Vereeniging tot Behoud van Natuurmonu menten bezit hier reeds het landgoed de Braak, het moeraswoudje de Harender Wildernis en het Noordlaarder Bosch. Als belangrijke,,objecten" voor natuurbescherming noemen we hier nog het Zuidlaarder Meer, het Fox holster meer en het veenlandschap van Harkstede, allemaal zeer de moeite en kosten waard. Nu krijgen we naar het Oosten het Veenkoloniale landschap en daar zou ik graag meer van vertellen, maar wil alleen volstaan met de mededeeling, dat een van de prettigste wandelingen, die ik ooit heb gedaan, die is van 10 Juli achter in de negentiger jaren met een troep j e onderwijzers van Winschoten naar Stadskanaal in den laten namiddag langs de bloeiende havervelden. Den volgenden dag ben ik over Gieten en Rolde doorgeloopen naar Assen. Heel in het Oosten hebben wij het allermerkwaardigst landschap uit Gro ningen en dat is Westerwolde, het land van Wedde en Boertange, van Vlagtwedde, Onstwedde, Sellingen en Ter Apel, nog een halve eeuw geleden een van de belangrijkste en bekoorlijkste woeste nijen van ons land met botanische zeldzaamheden, van het bovenste plankje. Door vervening en ontginning is er veel veranderd en er is ook een zeer on aangenaam luchtje gekomen aan som mige wateren, maar nog altijd bloeit de Steenbraam in de bosschen van Ter Apel en de Zweedsche Kornoelje met de Zevenster in ons kleine natuur monument bij Jipsinghuizen en nog op een enkele plek. Het is dus zaak, om in Westerwolde welbewuste goede lei ding te geven aan de verdere ontwik keling van het landschap. In den Westhoek komt Groningen aan het Leekster Meer in aanraking met Drente en bij Frieschepalen met Friesland, de welbekende streek van Bakkeveen. De ,,Kop van Drente" wordt iederen mooien vrijen dag over stroomd met Groningers. De Groninger professor Veldhuyzen heeft zijn be roemde ,Adderhof" bij het Drentsche Zeegse. Oostwaarts van Assen liggen bij ie Friesche grens de merkwaardige /enen van Fochtelo. Zoo bestaat er nauw verband tusschen het natuurschoon van de drie Noordelijke Provincies.Groningen heeft ook zijn terpenlandschappen even goed als Friesland. Om al deze dingen lijkt het mij heel practisch, dat bij gelegen heid het Groningsen Landschap het Drentsche Landschap en het Friesche Landschap (It Fryske Gea) met el kander samenwerken om het zeer bijzondere natuurschoon van dit deel van Nederland te bewaren. Dat zij daarbij kunnen rekenen op den steun van de groote Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten spreekt van zelf. Deze Vereeniging heeft in elk der drie provincies reeds belangrijke be zittingen, heeft ook It Fryske Gea al eens een handreiking gedaan en zal de anderen niet in den steek laten. Drente heeft het meeste natuurschoon en het minste geld. Groningen heeft verplichting aan Drente en Friesland hoort er vanzelf bij, al was het alleen maar omdat de Friesche zandgronden uitloopers zijn van het Drentsche mas sief. Onzakeli.jk< zakelijkheid HET groote gevaar van Prof. Goudriaan's inmiddels overal geciteerd artikel lijkt mij de suggestieve schijn van redelijkheid en zakelijkheid. Hier is nu eens iemand, zal menigeen zeggen, die klaar en nuchter zegt waar het op staat. Doch dit is schijn: hier is wel degelijk die gebondenheid aan onberekenbare ge voelens, dat wegdrijven in onklare phrases, welke in dezen tijd zoo nood lottig zijn. De ware zakelijkheid ont breekt. Treffend is voorzeker de schildering van het toenemende oorlogsgevaar in de laatste jaren, waarbij de schrijver duidelijk maakt hoe in het bijzonder de dictatoriaal geregeerde landen, on machtig de werkloosheid op reeeier wijze te doen verdwijnen, hiertoe na tionale" middelen, speciaal de nationale bewapening moeten gebruiken. Maar deze fatale werkelijkheid wordt ineens tot norm verheven, van den nood een deugd gemaakt, als de schrijver (pag. 2 kolom 3) voortgaat: ,,Wereldvrede en elke andere harmonische vorm van internationale samenwerking is niet bereikbaar, zoolang niet eerst op nationa'en grondslag, het vraagstuk der werkloosheid afdoend is opgelost." Zooals zoovele gevcelsmenschen van dezen tijd meent Prof. Goudriaan, dat iets als de loop der wereldgebeurte nissen" (pag. 3 kolom 3) ons onze han delingen heeft voor te schrijven ??een in wezen onvrome moedeloosheid. De schrijver laat zich uit pure zakelijkheid zelfs tot de woordenkeus van den adver teerder verleiden om ons ervan te over tuigen dat in ter beschikking stelling van i l/2 miljard voor onze defensie een mogelijkheid ligt tot bestrijding van de werkloosheid op groote schaal door uitvoering van werken van de alleruiterste urgentie, die door geen enkel plan van industrialisatie of ont ginning in de verte kan worden geëven aard" (blz. 3 kolom 2). Men moge toch inzien dat zulk een absolute knieval voor de allerzondigste werkelijkheid van het heden allerminst zakelijk is als men tenminste dingen als menschelijke roeping en goddelijke opdracht als werkelijkheid blijft nemen. Heel het artikel nu is zulk een schijnvertooning der nuchterheid. Daar is de onwaarachtige vergelijking van hen die hopen op het wonder van den vrede, met gevoelige personen bij het sterf bed van een zeer geliefde" (blz. 2 ko lom 3). Daar is het werken (met behulp van echte cijfers en statistieken) met het begrip aantal-weerbare-mannenper-K M.-grens", om ons te bewijzen dat de iV2 miljard welke de schrijver voor de versterking onzer grenzen noodig acht, wèlbesteed zullen zijn. Ja, die iV2 miljard l Prof. Goudriaan is zakelijk genoeg om in te zien dat dit bedrag stellig de Nederlandsche draag kracht overschrijdt, althans indien het Landschap in Groningen (Foto Kram* r) bedrag binnen x of 2 jaren £ zou moeten worden" maav jn jaar zou het gaan want is d landsche staatsschuld tussch:n en 1924 niet met mér dan x1/ gestegen ? Dan besteedt de schi ij terrein der bedrijfspsychologie duidelijk te maken dat de Nec'erl als zijnde een uitnemend bed ijfi nisator, ook een goed soldaat is, de moderne oorlogsvoering i, dustrieel bedrijf, dat voor zijp volle beoefening in wezen eisenen stelt als de normale p: (blz. 3 kolom 2). lepere beteekenis" heeft! ie beteekenis kan hoogstens zijn Imdus vult decipi...."! schoft is Chaplin altijd geweest rroeger was hij tenminste wel grippig-onbeschoft; nu is hij «ft zonder meer en daarbij grof, pionkelijk, smakeloos en stuiis n gelukkig vooruitzicht. d t samenraapsel van zinlooze l gheden samen te stellen heeft twee jaar (excusez du peul) r... 4., , . . . _t £ ihad, geve de Hemel dat hij Dit artikel moet met zooz,erfc. voigende schepping" nog legd als wel ontmaskerd word -n i^ tien maal zoo lang doet! een teeken des tijds, als ee \ %f voor de duizenden die, on1 en door het huidige leven, alle * vf Imcriticus teekent hierbij aan: ~ SLJrïT Jt *« "*«**» heeft blijk,iu -, . werkelykheidszm) van zich afg en zich vastklampen willen aa wat hun instmcUeve levensvr.es t nooit last ietsin £t zich op hftel onredelijke ve.zet t heej de redeli ke vaardigt. Mijn bezwaren gaa. hi jkheid van deze redelijke wereld. men versta mi wel - met u J beurtenissen", die zich kleei t i] gewaad der wetenschap. Dit ;>, geloofsstandpunt bezien, onwaarheid ! (Met toestemming van den schr /i R. Boeide, overgenomen uit He' Ki hem ege preken. men versta mij wel niet t»i betoog als zoodanig van de rood lijkheid eener werkelijke in de huidige tijdsomstan. igh maar tegen de wijze waarop c1 U gevoerd wordt. Dit is schijnwt' e dit is onmacht, heidensche aé-nb! ,* '//j/L" van een overmachtige looj de dftn oofc mftar v. D. P. volging van IK ZEG: OP- EN AANI1EW UIT ONZEN U :E Humor in Modern Ti De heer A. H. van der Ft F. de Sinclair schepper va i Focus en een aantal andeis typen uit den lachhoek on, ;r tuur en dus een deskundi ;e terrein van den humor, i eens met de waardeering -an filmcriticus voor Chaplir 's werk. Hij schrijft ons; DE Heer van der Poel geeft nummer van de Gr ie 4 April een hoogges slag van de nieuwste Ch pli: Modern Times" en schri t o.m. Hij spreekt aan, omd t intens menselijk is". Veroorloof mij tegen deze uil protest aan te teekenen. De Chaplin in deze film is en onbruikbare en kwaadwilli e die in zijn leven tal van goe e krijgt maar ze alle r en zonder eenig redelijk rr.otii gooit. Als fabrieksarbeider hinder hij durend zijn medearbeiders, r i ze en bederft hun eten; c ?schappen welke men her trouwt maakt hij opzettelijk hij vernielt zonder eenige de kostbaarste machines; ' vernielt hij de eetwaren en et < werk en is ook overigens /ol onbruikbaar: als nachtport r warenhuis begint hij da< ?li goederen te stelen of te bede /en er wordt ingebroken dan gemeene zaak met de inbr kec De daarbij geëtaleerde g ^p staan in het smijten en si er soep, pudding en olie, het nvsha. van zijn collega's, het bedriegt) zijn patroons, het bewustr oos van gevangenbewaarders > n P1 agenten en zijn geestigst ook meest gerekte vondst is hij een domineesvrouw, d haar maag heeft, minuten l >ng> onsmakelijke geluiden laat Het wee-sentimenteele ver! van het meisje dat uit brood steelt en bananen gr-pt zussies?och, zoo'n kind krijgen we dan bij wijze van trekje" nog op den koop toe. Toe, laten we ons door die l" toch niet laten wijsmaken, dut PAG. U DE GROENE l E vervolging, tegen den teeken; ar en den redacteur van Het V Ik ingesteld, naar aanleiding laat op een rede van Hitler, n ij een zeer gevaarlijk prece [t.dtie prent zou het hoofd van vrenden staat beleedigd zijn. wiar? Kan het constateeren \ltil n zonder commentaar bend worden geacht, en in het er wanneer dit geschiedt met lidde en der beeldende kunst? Er ]at e -n goede reden om de vraag > st Hen, want met woorden is in lede landsche pers, na de rede, i werd gezegd dat het nationaalnooit moorden had begaan, ns gewezen op de slachtoffers, Ipla it in Het Volk met grafzerken | aa: geduid. d wet heb ik geen verstand, |he' schijnt mij moreel onjuist, en het eenvoudig constateeren «w erlegbare waarheden als be^ng beschouwt, en wel uitsluials dit geschiedt door een die het leggen van het ver[ aai het publiek overlaat. Wij n 2t vooruitloopen op de ben den rechter. Maar reeds anh \ngig maken van een derz< ak remt de uitingsvrijheid olitieke prentkunst. Die vrij|ïe< i der kenmerken van den a; r, en wat blijft er van deze l*aivieer aan het woord beleedi* |wn zeer ruime uitlegging kan i g< ^even, welke taalkundig noch l ve antwoord is? CORNELIS VETH \ozls Bellamy geleden hebben wij allen bof<en van Bellamy gelezen m t de gedachte ,,weer een '" t. rzijde gelegd. " n 50 jaren is reeds veel wat 'en utopie leek werkelijkheid en Degene, die deze boeken *t, taat verbluft van den profen bl * van dien man. boeken staat nergens, dat zonder winstbejag, zonder rrning en geordend door de -joedkoopere producten zal ]> ' 'aar wel, dat die producten [we .k van iedereen zijn zullen. dijk is critiek altijd gewenscht, ~ >t kan immoreel worden vooral hierdoor denkbeelden, die iden tot een betere maate orde, belachelijk worden t eerder de tegenwoordige en illusie zijn? J. A. v. D. STARP | EEN IDEALE VACANTIETj ZOMERZEEREIZEN Per ss. ROTTERDAM 30 MEI-8 JUNI Reis met het volledige Concertgebouw-Orkest onder per soonlijke leiding van Prof. Dr. Willem Mengelberg naar Kopenhagen en Stockholm. Af. ^ Priji vanaf Gld 95.OO Per s.s. VOLENDAM 7-22 JULI naar Lissabon, Marokko» de Canarische Eilanden, Madeira, Torquay. *mm *»«. Prijs vanaf Gld. 155.00 Per s.s. VEENDAM 23-31 JULI naar de Noorsche Fjorden. * -, ^^ Prijs vanaf Gld. 68.00 Per s.s. VEENDAM 15-31 AUGUSTUS naar La Corufta, Madeira, de Canarische Eilanden, Marokko, Lissabon. + ..- +** Prijs vanaf Gld. 155.00 Per s.s. VOLENDAM 25 JULI-I8 AUGUSTUS Gezelschapsreis naar Amerika. A -_- _ Prijs, incl. verblijf New-York $ 191.50 HOLLAND-AMERIKA LIJN l ROTTERDAM _ AMSTERDAM l lenalle Agentschappen en erkende Relsbureaux l 't Is bloementijd, maar Ringers' Bloemen zijn er het gehele jaar. Naast onze alom bekende chocoladebloemen, thans slechts f 0.30 per ons, brengen wij iets nieuws: RINGERS' BLOEMENVELDJES. Eenzachtsmeltendechoco lade met gekleurde muisjes, bereid volgens oud recept, verpakt in schitterende dozen met bloemenveldenschilderij Ook los verkrijgbaar a f 0.25 per ons. Thans dus: voor iedere smaak een bloem en voor allen: Ringers' Bloemenveldjes. Lef op de naam ABONNEMENTSPRIJZEN VAN DE GROENE" Per jaar: Nederland ? 10.Indië(zeepost) 10. ,, (mail) . . ,. 13.50 Argentini Belgi Duiuchland Egypte Frankrijk Griekenland Oostenrijk Sowjet-Rusland Spanje Tsjecho Slowakije Zwitserland Denemarken Itali Noorwegen Zweden Engeland Amerika Australi Azi Zuld-Afrika Bloementijd!