De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 1 mei pagina 4

1 mei 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

*'* (Engeland httft in 1935 179 tanks uitgevoerd. Bestemming onbekend.) De Enje/sche soldaat: Tot weerziens .... ?" tC^he Star, Londen) ie. t«*£t «. <* **; * « * * * ?*. *. **.** . -/fa v* ^*.- ? . " ? - ? /> '^ ?^« y. j i ? %'ssjs»" ^^ 9 j, *.mt *. fc» ^* ',V Zeg, vrouw, wil je minister Oud nog eens opbellen en vragen of het wel echt waar is dat de trekvogels ook onder de reisbelasting vallen ?" (Passing Show, Londen) ja, verleden jaar ging ze gekleed als Creta Carbo, maar nu is Shirlcy Temp/e in de mode." (II Travasó delle Idee, Rome) ,Hé, baas, je htbt beet!" (Passing Show, Londen) het ecg Als de Volkenbond faalt ALS de Volkenbond nu mislukt,'hebben Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Staten alle drie schuld. Want dit waren de drie landen, die na den Wapen stilstand van 1918 het lot der wereld in handen'hadden. Uit te maken, hoe deze schuld over hen verdeeld is, is een even nuttelooze als moeilijke taak. Het is nuttiger, onze eigen vergrijpen al heb ben alle drie landen zich in mindere of meerdere mate daaraan schuldig gemaakt, voor oogen te houden. De zonden die noodlottig zijn geweest voor den Volken bond zijn: zelfzucht (die altijd kortzich tig en nooit verstandig is), besluiteloosheid en lafheid. En waar leiden zij ons heen ? Het hoofdpunt, dat men in het oog moet houden is, dat een mislukking van het beginsel der collectieve veiligheid een overwinning van een ander beginsel bcteekcnt. En als~dat andere beginsel, dat nu dreigt te overwinnen, aanvaard wordt beteekent het de dood der beschaving; want het is de samenvatting van alles wat anti-sociaal is. Het is de oude vijand der menschheid: gebruik van geweld zonder recht, verkrachting van recht en wet, en woordbreuk voor eigen- en groeps belangen. In de huidige, naoorlogsche periode behaalde de uitgesproken geest van macht zonder recht zijn eerste overwinning kort na den vrede: in Fiume, Wilna en Memel. Maar deze inbreuken waren van klein formaat en in een uithoek; zoo lieten wij ze schieten en hoopten er het beste van. Veel erger was de FranschF*>lgische Roerbezetting, een inbreuk op het verdrag van Versailles in het hart van Europa. Toen hoopten wij. Engelschen er ook het beste van, mompelerd: ,.We hopen dat je gelijk hebt." Toen kwam de eerste directe uitdaging van het Handvest, toen de Japanners Mantsjoekwo binnendrongen in 1931. Ditmaal schrokken wij onbewimpeld en scha"n*teloos voor onzen plicht terug. Nu staan wij voor de Italiaansche uitdaging en wij weten dat het lot van den Volkenbond van ons antwoord afhangt. En toch onttrekken wij ons weer. En iedere keer, dat wij ons aan onzen plicht onttrekken, bewegen wij recht streeks een nog geweldiger roover een nog stuitender en ernstiger geweld daad te plegen dan de vorige maal. Wij hebben tot nu toe de eerste, zeker niet de laatste, Japansche en Italiaansche klappen gezien. Maar er is nog een ergere en sterkere macht op het oorlogspad. Duitschland is nog maar net zijn weg van geweld begonnen.... (Th t Economist, Liniin ) Het andere Japan HET is de uitdrukkelijke wil van het Japansche volk, dat er steeds vrede zijn zal tusschen Japan en Amerika," zeide Dr. Tovohiko Kagawa, de Japansche Christenleider, die in Amerika vertoeft, tot een vertegenwoordiger vaii den pers dienst van de Nationale Conferentie van Joden en Christenen, terwijl hij ver schillende redevoeringen hield te Indianapolis. ,,Tk weet dat ik naar het ge voel van het meerendeel van ons volk spreek, als ik dit zeg," voegde Dr. Ka gawa er aan toe, ,,en gopCt. van onze intellectueelen zijn van dit gevoelen. Het is een fout, te gelooven, dat er in Japan verbittering . bestaat tegen het Amerikaansche volk. Terwijl ik den wensch uitsprak, dat de wet der Ja pansche uitsluiting kan worden herroe pen, kon ik niet naar waarheid zeggen, dat deze maatregel een ernstige wrok onder mijn volk heeft gewekt." (The Presbvterian, Philadclphia Pa) D Dnltschland en de Volkenbond ZE week zul len aan de Duitsche regeering een aantal vragen ge steld worden. Het doel daarvan is wat meer duidelijkheid betreffende een aan tal punten in het Duitsche vredesHttler plan". De jongste uitingen van Hitlcr en de Duitsche regeering maken het moeilijk om te begrijpen wat zij eigenlijk Baldwin met het internationaal recht, waarop del huidige verhoudingen gegrond zijn, hèJ bedoelen. Sommige beginselen die zjj[ voorstaan, schijnen moeilijk veret-njg. baar met den Volkenbond. Maar Duitschland heeft zijn aanbod, weer lid van den Bond te worden zonder voorbehoud gedaan en is bereid toe te treden voordat zijn voorstellen zelfs besproken zijn. Is het, gezien wat wij van het karak ter van de nazi-dictatuur, de doeleinde van de Duitsche buitenlandsche politie en het Pan-Germanisme weten, en ge beginselen van het Duitsche vredesp'.an gewenscht, dat Duitschland weer tot den Volkenbond terugkeert ? Zekerlijk. Zelfs in de ongunstigste omstandigheden en bij den ongunstigsten uitleg van Duitschlands daden, ja zelfs als men ,<.anneemt, dat Duitschland binnen den Bond wenscht tegen te werken, is het uog wenschelijk dat Duitschland toetreedt. Als het blijkt dat Hitler-Duitschl md beginselen nastreeft die onvereenighaar zijn met den Bond moet deze onvereenigbaarheid te Genève worden ver A-ijderd. Als Hitler-Duitschland ooriog" beteekent moet de vrede te Genève gehandhaafd worden. Ja, hoe grooter het Duitsche gevaar, des te wenschelijkeris het, dat Duitschland naar Genève terug keert. Het gevaar moet overal in Europa onder oogen worden gezien, maar vooral in Genève. (Manchester Gttatditn) Generatie-tegenstellingen in Engeland BALDWIN net-m een echte gi ot vader-houding . an. Jaren lang kon men hem verwijlen, dat hij aan t/en , enkel jong talen-. de t gelegenheid peeft r zich te ontplooien. Anthony Eden i- de eenige uitzond» .ing op den regel -? oor Baldwin. om alle belangrijke posten \oor de mannen van zijn generatie te n erveeren. De troonsbestijging van koning Edv. ard VIII is een symbolisch signaal vooi de jonge garde der conservatieven om het regeeringskasteel te bestormen. Dadtlijk bij het begin van zijn regeering heef1 de nieuwe koning bij het bezoek aan de Queen Mary" onverwachts de armel jke woningen der werklieden bezocht en v klaard dat deze krotten niet bewoonbi. waren. Dat was een beschuldiging te^en de zittende regeering. Baldwins houding schijnt de geruchten over zijn aanstaand aftreden te beves tigen. En dat is dan niet alleen on; lat hij beseft dat zijn generatie heeft o t ge daan, maar ook omdat het Laval-Hoareincident zijn prestige zeer heeft geschokt De publieke opinie eischte het heengaat van Hoare; maar toen hij zijn colleg i op het laatste oogenblik liet vallen, wekte Baldwin het vermoeden van polit ok lafheid. Thans gaat hij zijn collega V uit het kabinet uit den weg en is hij onbereik baar voor zijn partijgenooten. (Augur in de Daily Expres, Lonti'nj Een. ander oordeel over Baldwin KAPITEIN F. Owen Lewis die «'en motie van vertrouwen indiende, be schreef Baldwin als den grootsten Ecistel Minister, dien Engeland ooit had gehad j (Times, LOH En over uden... HET idealisme van minister liJen vervult practische lieden met ver bazing en ergernis. Hij veroordeelt Itali omdat het mostefdgas gebruikt, maar hij j vergeet dat n ding nog ernstig» r is dan deze misdaad: de misdadige nalatig heid dergenen die zich niet gereed houden om het als vergeldingsmaatregel eveneens toe te passen. (Ingezonden stuk in de Times, Londen) \ De gevaren der Bolsjewistische weersomstandigheden EEN komiek voorbeeld van anti-Sow-| jet-vooroordeelen in sommige lei dende kringen in Zwitserland toont het feit, dat de officieele weerberichten geen PAG. DE GROENE No. 30T4] uwe/d Datadter kening houden met het weer in Sovjet* Igus'and. ,,Die National Zeitung" wijst (jiaiop in een weerbericht en zegt: het met de vooruitzichten van het staat in Rusland weten wij helaas iiet Het weerbericht van den centra llen Zwitserschen meteorologischen dienst Laakt respectvol halt aan de Russische Deze critiek is volkomen juist, offld tt het onmogelijk is de vooruitzich ten van het weer juist te beoordeelen, U-r rekening te houden met weersUndigheden in de USSR, in het bizonbr ui de Poolstreken. (FSU New* Service, Basel) Oud-minister s bij de verkiezingen te Frankrijk DE rechterzijde had een hevig verzet tegende minis ters van den 6den Februari (den dag van de relletjes over de Stavisky-zaak) aangekondigd. Daladier is echter in eerste instantie gekozen. Frot ook; en deze oud-minister van Binnenlandsche Zaken verloor slechts een paar honderd stemmen; zijn rechtsche tegenstanders meer dan 1500. Pierre Cot en (. happedelaine zijn ook bij de eerste ronde verkozen. De andere leden van het kabinet Daladier zijn in herstemming en de messten krijgen als sterksten van het Volksfront haar aanbeveling. De linkerzijde heeft een hevigen ^.rijd tegen de ministeries van het Kabfnet-Laval ondernomen. Fabry en Cath.ila zijn in een ongunstige positie in herstemming; Ernest Lafont is bij voor baat verloren. Ben leden van het huidige ministerie Sarr.iut heeft een gevarieerd lot getroffen. Men had aangekondigd, dat de over loop TS" van rechts door hun vroegere kiezers bestreden zouden worden. Maar de ministers Besse en Thellier zijn met flan^ herkozen. Flandin en Beaugette staan er goed voor. Het lot van Flandin is tt opmerkelijker om den storm dien de rech erzijde tegen hem ontketend heeft. Frossard en Man del hebben ook een gemakkelijke over winning op hun te genstanders behaald, en hebben daarmee een monsterverbond van rechtsche en linksche extremisten in de kiem gesmoord. Bonnet is verkozen in Peruqueuz, den communist verre achter zich latend, waartegen hij een harde dobber meende te zullen hebben. Ei zijn nog meer mooie uitslagen: voo: ;tl die van Jean Zay: hij gaat 2000 stemmen vooruit bij de vorige verkiezin gen on is dus een der weinige radicalen, die .n aanzien zijn gestegen. Minister van On<;.-rwijs Guernut komt als derde, na fen man van rechts; dat is normaal; en i a een socialist; dat is niet normaal, roaa het resultaat van een truc der rech'erzijde om Guernut ten val te breiden. Dat hebben zij ook met Delbos ?epi jbeerd maar die zal a.s. Zondag gemakkelijk winnen. (Marianne, Parijs) [Vlamingen en Walen r\K bevolking van Walloniëis altijd y minder talrijk geweest dan deze van Vlaanderen. Het verschil was zelfs groo*er m 1830 dan in 1932. De bevolking i'an het Vlaamsche land was aanvankelijk l ne<.-r dan tweemaal zoo tal i ij k als der twee overige landstreken samen. i de crisis van '48, waarvan de e gevolgen zoo lang bleven de snelle opbloei der grootnij[verheid en de ontwikkeling van het. jkpitaal hebben deze toestand veranderd. Vlaamsche land verloor de volreicte meerderheid na de volkstelling .n 1856, en de vooruitgang van Walloni Urussel samen, blijft duren tot het inde der 196 eeuw. Sedertdien hebben de r*G. 7 DE GROENE No.30M Mandel opvallende opbloei der Antwerpsche ha ven, de uitbreiding der Limburgsche mijnstreek en andere omstandigheden voor gevolg gehad, dat de bevolking van Vlaanderen sneller aangroeit dan deze van Walloniëen Brussel. Hoewel de oorlog inzonderheid het Vlaamsche land geteisterd heeft, was de daling van het bevolkingscijfer in Wallonië(65000) grooter dan in Vlaanderen (7000). Van 1920 tot 1930 nam de Vlaamsche bevolking toe met 386.000, de Waalsche met in.ooo (indien men geen reke ning houdt met de nieuwe ingelijfde kantons van het arrondissement Verviers*. De bevolking van Brussel groeide aan met 127.000 inwoners. Sedert de jongste volkstelling kan men nog een betrekkelijk sterkere verhooging van het bevol' kingscijfer in Vlaanderen vaststellen, Vlaanderen had van 1930 tot 1932 een aangroei die tweemaal zoo groot is als deze van Walloniëen Brussel samen. Indien ditzelfde tempo aanhoudt zal het Vlaamsche overwicht rond 1945 een voldongen feit zijn. Vandaar de onrust van een deel der Waalsche bevolking over een toestand, die zij niet schijnt te hebben voorzien. (L. de Brouckère in ,,Le Soir") Een detective-scenario van President Roosevelt PRESIDENT Roosevelt is een vurig lezer van politieromans. Daar hij de meeste verhalen in dit genre te weinig origineel vindt, wil hijzelf een politie roman schrijven, die nieuwe horizonten opent. Doch zijn hooge functie laat hem geen tijd. Een cinematographische onder neming kocht hem nu zijn idee af, en de beste scenaristen van Hollywood kregen den opdracht om den politieroman van den president te voltooien, waarvan men een reusachtig succes verwachtte. Maar geen enkel scenarist vond een bevredigende ontknooping. Op den vraag van den direc teur der onderneming moest de president antwoorden dat het niet het gebrek aan tijd was, dat hem zijn plan had doen opgeven, maar de onmogelijkheid om een oplossing te vinden. Hij had gebeurte nissen verzonnen zoo ingewikkeld, dat er geen ontknooping voor te vinden was. Het hoofdidee is dit: een millionnair. die zijn leven moe is, wil zijn omgeving en familie verlaten zonder een spoor achter te laten. Hij wil echter zijn vijf millioen dollar, die in allerlei zaken steken, behouden. Hoe kan hij nu, in zijn nieuw bestaan, ontsnappen aan de beste detec tives, die zijn familie hem nazendt, en hoe kan hij zijn bezit rechtvaardigen ? Dit probleem, eenvoudig op het eerste gezicht blijkt bij nadere uitwerking zeer bezwaarlijk en onoplosbaar. De directeur van een groot Amerikaansch ,,Magazine" heeft nu ?es der beste politie-romanschrijvers, waaronder Rupert Hugues en John Er skin e, opdracht gegeven om ieder een hoofdstuk te schrijven. Bovendien heeft hij het publiek uitgenoodigd om deel te nemen aan een wedstrijd voor de beste oplossing. Dit presidentieele enigma schijnt de Vereenigde Staten op het oogenblik nog meer te interesseeren dan Roosevelt's politiek. (ffooger Leven, Antwerpen) De Oran jellefde der N. S. B. IN Volk en Vaderland' van 10 April j.l. staat als geboortedag van Prins Willem van Oranje ten onrechte vermeld 16 April; dit moet zijn 24 April. Wellicht heeft de N.S.B, deze onjuiste datum gevonden in Brockhaus Lexikon , doch in goede Nederlandse werken vindt men de juiste datum genoemd. De N.S.B, is overigens helemaal niet sterk in de data van het Huis van Oranje, want noch de verjaardag van H.M. de Koningin noch die van H.K.H. Prinses Juliana is op de jaarkalender van de N..S.B. vermeld. Wel is de geboortedatum van ir. Mussert daarop genoemd." (?Nationaal Herstel", den Haag) De kleine caricaturen in den tekst zijn uit ,,Marianne". (Baldwin heeft gezegd dit Engeland* grens a»n den Rijn ligt.) De Fransche grenssoldaat : Wat voert hij uit?" De Duitsche: Hij haalt zijn grens of)." (Marianne, Parijs) TRIOMFTOCHT MET HINDERNISSEN, Waar blijven ze toch met de overwonnenen.... ? De brandweerploeg Volkenbond". (Glasgow Record) Hoe de favorie' van de inte nationale renbaan wordt bewaakt. (Daily Express, Londen)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl