De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 15 mei pagina 13

15 mei 1936 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

UBA uiatuopnasd) ?dj3iA\)Uo spaaj U3p 3fl UBAJBBM '31J3M U3SUO)SIU. au uas JOOA preu»)«ui 2fi I3UIBZJ3A (aaiuauiow ?,4iaoux ap" pBiqptiBP-" jau. UBA StreSjvBf uajs. uapui u3U3upsj3A si SUSAOU spe ia uap}(azuap japuo JBM *2umuaa[Siui 'ua8fu3i UB3f uaSBip a; apjBB azap upsuaui puaAai suajui uaa JBM 'ua8aja| U33«jp a) ajsjBBMZ jaq ^i qaq «p p uaip UBA ua (l(2uua)noi" aiz) 'pjo ufiui J9AO U3uuo U38ui8 JBB£ apuai)}ftA ufiui do uojSaooA uap do apajs ,,uap "SiMnag UBA jaajuoija*)" q»MUsIB SUBUIOJ 3J3} uftm UT }BA\ 'asfaiiSAtu jau. JBBU 3ui uaa }3ui u« jnn;BU ap ;atu uaa pau, SBM au \,.Ji»puo/v\. ifH'JTl" wipsj Nvvadocnsasr, jip "J'P pno;/ 'u/o.» -/ïj/sii/m jnaips '7'p f uaa wruy SooJp luay JDD/ -. pjüvq 9p )DM si pnoy jaij s/o u? u9J9p9od sn»u m 9j ipi? ftq (snifjuvutaDff) t UP// U99 /J<J VaSojp 9J t vdSuuy dyisfunj aSiwujos jt sww 'ajdwts }S9t3 'paoii djaaplf/O fjq JpJOm SiyyyjS 'S9JJD J\ -uanoq uaaS 'Svipaaw^pvo U99*) -t U99 uva jyovjp apuajin/s;m ap jpj, sjn ;up 'uajaassajajvi « N3Q ?uauua: uaqqatf 3uiABtpsaq sp UFA s;; usuftssaqv ap vsp 'si ip)Bui azap ire. uaa -J3A -uiy 3p U3 U9JBM ;ai{ JBBM jaaui a; ( U33 }?p J9AOU333) SOO 'aiuisssqv UCA Suua^iqja, 3A3t 3Q U3pJ3A\ JOOp 3p JOT do ua^adjM sjpz tptz fiz ooz udufissdqy J3p 3p JOOJ SUO pJ3A ; ufiz de 'U3tuo> 3) J33UI 5)3IU feq)30A )3tU pj3;;rqj3A U33 3) (p3lp3pJ3A p3O3 )SJ33 joop) [dop sqDSufissaqv )3i{ fiq 3)T30UI SlTBAUBB U3p UI Sip 'U3UBt{B)] 3Q '|3dSMnOl{3S 3tflI33lBM U33 JOOA uj3S ;3i{ saf^mdssBS UBA 3fituq ;3UJ JB3 'J33UB3JOOA UflZ UBp SI -do UflZ UI J3pU3)SB)JOOp 3tp' 'jOOA 3Z3Q 'U33ireAJ3A OllSopBQ JOOp U3 U3)B[J3A p(3A )3q OUOg 3Q '^atBeuisa pj3M ^undjaop stpsufis -saqy a;sjM ;aii JOOA U3A3 3iui3M SilBil UBA 3p33M) 3p UI fBJOO^ IPUIA ;3IU B3J33A4 ufiz atp 'pi33ds33|B qoiBtu U33 fiq *|MJP do ?I|UM peoos o||B«pfg -o|OJ| oaeg 'IWJMJI jjodj UflUI UBA 3|p 'UBUIOJ U3)SJ93 U3p UI U3A3aqDS»q 'sfi U33UI ')ip q»q m -ann^BU 3p JOOp U33ui(3pUBM U3 U33U|3l3U 33tA(3zu33 i3iu ^fïjssdsqos 3u3tuooap 'pUI33JA U93 Spï3J 3{I SB ?U3uui33q snp ?UBAJ3 piaq^fuSuBpq ap do 3oo ;aq )aui ufiz noz jsuiuref ;BM uauun^ jaaui sdjiouiaui uaaS Maar de situatie kan ook geheel anders zijn. Vijandelijkheden kunnen uitbreken, waarvan een of meer* Bondsleden het slachtoffer zijn en waarbij men gelijk bij den strijd in Ethiopiëte Oenève overtuigd is, welke de partij is, die aanvalt, en welke de partij is, die zich verdedigt, terwijl over deze vraag ook hier te lande geen twijfel bestaat. Dan spreekt art. 16 van het Volkenbondsverdrag, dat ieder Lid verolicht tot bijstand aan den aangevallene. Zeker, de verplichting tot deelnemen aan militaire sancties is minder bindend dan die welke betreft economische en financieele sancties, maar toch, de toestand kan, geografisch en militair, zoodanig zijn, dat het op den weg van Nederland ligt om recht streeks een militaire bijdrage te geven voor de Volkenbondsactie, of wel zóó. dat ons land door aan de economische actie deel te nemen gevaar loopt ook in de militaire betrokken te worden. Dan komt de tweede doelstelling voor de Nederlandsche weer macht aan de orde. Als bijzondere vorm van deelneming aan militaire Volkenbondsactie is te beschouwen de eigen lands verdediging niet bij een speciaal tegen Nederland ondernomen aanval, want zooiets is vrijwel ondenk baar maar tegen een aanvaller, die ter bereiking van andere doeleinden ook Nederlandsch grond gebied schendt. Het zou vreemd zijn, indien Neder land zich wél verplicht zou gevoelen tot militair optreden, indien een buurland werd aangevallen, terwijl het den aanvaller rustig zijn gang zou laten gaan, indien deze zich tegen Nederlandsch gebied zou keeren. Nog daargelaten, dat zoodanige passieve houding psychologisch niet waarschijnlijk is te achten, zou zij bovendien den aanvaller ten goede komen, die zich van Nederlandsche havens en vlieg velden zou meester maken; de oorlog zou niet buiten ons grondgebied worden gehouden, zoodat Neder lands belang niet zou worden gediend, maar ook het internationale belang van de rechtshandhaving, van de gemeenschappelijke actie tegenover den Staat aanvaller, zou worden geschaad. Aldus is het begrijpelijk, dat, al vindt men- in het Volkenbondsverdrag geen positieve bepaling, die het onderhouden van een weermacht voorschrijft, toch de geheele opzet van den Bond uitgaat van de gedachte der solidariteit, zich ook hierin uitende, dat ieder Lid over een zekere weermacht zal beschikken. T oorstanders van nationale ontwapening, die, zich niet op het standpunt der volledige weerloos heid stellende, wél de collectieve veiligheid wenschen. hebben getracht langs anderen weg het machtsapparaat te vinden, noodig om de inter nationale rechtsorde te handhaven. Zoo zijn er, die de instelling van een inter nationale weermacht, bij voorkeur van een Inter nationale luchtmacht, bepleiten. De Volkenbond zou een strijdkracht moeten bezitten, die niet tot een bepaald land zou behooren, maar zou worden in stand gehouden en in beweging gesteld door een internationalen Generalen Staf. Of wel men zou kunnen overeenkomen, flat ae nationale weermachten niet een afgerond geheel zullen vormen, m. a. w. onharmonisch" zouden zijn in dien zin, dat het materieel, dat het ne land bezit, niet gebruikt zal kunnen worden, tenzij in samenvoeging met materieel, dat in andere landen Tegen deze beide plannen valt niet alleen aan te voeren, dat de verwezenlijking verre van gemak kelijk zal zijn, zoodat men nog op vele praktische bezwaren zou stuiten, maar vooral: deze Plannen zün niet in overeenstemming met de mentaliteit van wantrouwen, die tegenwoordig helaas nog tusschen verschillende landen bestaat. Is het denk baar, dat een land erin zou berusten, dat de door het eigen land onderhouden leger «ir vloot op. zich zelf onbruikbaar zouden zijn, omdat daarbij bepaal de essentieele elementen voor de verdediging zouden Df OROENI U9}ut} d a ai) udfivp u/^ \ \ N3J.3OA MD N3Q3H DON XHOSVM ons ele BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING TERRY ZADELS Teneinde te kunnen voldoen aan de grootere vraag naar de ori glneele Terry Zadels tegen een prijs die meer is aangepast aan de tegenwoordige tijdsomstandigheden, heb ben wij bij grootere productie en meer rationeele productie-methode den prijs aanzienlijk kunnen verlagen. Vanaf heden is de prijs teruggebracht tot fl. 3.75 PER STUK Dit geldt zoowel voor heeren- als dames zadels tot een draagvermogen van 90 Kg. HET EERSTE EN HET BESTE1 HERBERT TERRY & SONS LTD. HOLLAND DEPARTMENT, D|R. A. BRONKHORST 478-48O LAAN VAN MEEROERVOORT, DEN HAAG TELEFOON 3922121 ? TELEGRAM-ADRES: TERRY' ontbreken? En is het niet minstens even phantastisch te gelooven, dat Groote Mogendheden de mogelijkheid om haar belangen te verdedigen zouden willen uit handen geven en zouden goed vinden, dat alleen krachtens besluit van een inter nationaal college het machtsapparaat tot actie zou kunnen overgaan? Neen, voor het tegenwoordig tijdsbestek schijnt het uitgesloten de collectieve veiligheid te baseeren op andere militaire macht, dan die welke zal zijn samengesteld uit de bijeenvoeging van harmoni sche" nationale contingenten van land-, zee- en luchtmacht. Wenscht men derhalve collectieve veiligheid, wil men dat ook internationaal zoo noodig het recht door den sterken arm zal worden gehandhaafd, dan is het bestaan van nationale weermachten al moge men deze desgewenscht als veiligheidsmacht of politioneele grensmacht betitelen onver mijdelijk. Zoo zal Nederland, wil het niet klaploöpen op praestaties van anderen, een weermacht moeten behouden, juist in verband mét zijn Volkenbonds lidmaatschap. , , ...r_«^n V|* NIZ30 3BI1SV1 13H umj'puapaoui UBA paap 3uipspapaiu sjazaj -MA sjaiu 'uaDjoui uazap aip fjz pBjq suo UBA 'jauminuBj^ea au!3DI »a UBA saaz»! 3Mnojj 9NIA31N3WVS 30 NI SJLVVId KWH N3 1NV)M 3NI31X 30 i/vn ? ? ? ? JLMVUM aa DE KLEINE KRANT AVONDBLAD B Volkenbondspolitiek met geen andere bewapening dan als onderdeel van een militaire volkenbondsactie Prof. Dr. D. van Embden 1,4 D, e vraagstelling bestrijkt een Ingewikkelde materie. Men kan haar niet hanteren met behulp van eenvoudige zinspreuken als: defensie-uitgaven zijn als de premie voor een brandverzekering", of: de Volkenbond Is een mooi Ideaal, maar voorals nog moeten wij als volk zelf zorgen voor een slot op onze deur"; e.djn. Zulke beeldspraken zijn be halve te eenvoudig, ook misleidend; zij zijn een ge vaarlijk zelfbedrog. Wie de klemmende vragen van vrede en veiligheid zo goed mogelijk wil helpen op lossen, zal de moeite moeten nemen, zich in de onderdelen van het probleem zorgvuldig in te denken. 1. Het voornaamste doel van de Volkenbond Is, der wereld vrede en veiligheid te verschaffen door: a. het oude souvereine recht van elke staat om naar belang en believen oorlog te voeren zoveel mogelijk te vervangen door beslechting hunner ge schillen met vreedzame middelen; b. zijn leden gezamenlijk zich te doen keren tegen de staat, die de (begrensde) plicht tot aanvaarding de zer vreedzame beslechting schendt. De plicht tot medewer king aan deze beide rechtstaken is door elke staat-lid van de Volkenbond in be ginsel aanvaard, mede of vooral uit welbegrepen eigenbelang. 2. De collectieve taak, bedoeld sub Ib, behelst: a) onvoorwaardelijk: het deelnemen aan economi sche en financiële sancties tegen de staat, van wie op de voorgeschreven wijze is vastgesteld, dat hij een onrechtmatige oorlog voert; b) eveneens onvoorwaardelijk: het openstellen van het nationale territoir ten doortocht en gebruike voor strijdkrachten, die door leden van de Bond als uiterste maatregel tegen den staat-over treder zouden worden aangewend; c) voorwaardelijk: actieve deelname aan deze militaire sanctie, voorzover dit n.l., naar het oordeel van elke staat, in goede trouw vereist en redelijker wijze gevergd kan heten. 3. Naast deze collectieve beveiliging gedoogt het geldend Volkenbondsrecht eveneens nog nationale aanwending van militaire macht, wijl het Handvest noch de nationale defensie noch zelfs ganselij k een .aanvalsoorlog uitsluit. 4. Indien de Volkenbond de politieke en morele crisis, waarmede hij thans (April '36) worstelt, doorstaat, zal dit opleveren dat hij verstevigd en met name, dat versterkt zal worden de geneigdheid tot collectieve machtsaanwending. Dit betekent, dat de stelsels van nationale verdediging meer en meer ingevlochten en uiteindelijk geabsorbeerd zullen worden in het stelsel van internationale beveiliging. Immers enerzijds heeft het te kort schieten van de Volkenbond te dien aanzien ter zake der internationale afwapening, terzake der Japanse agressie op China en der Italiaanse op Abessyni maar al te duidelijk aangetoond, hoezeer deze zwakte een aanmoediging oplevert voor nieuwe geweldpolitiek (Duitsland, wederom Japan) en daar mede het gevaar vergroot voor een nieuwe wereld oorlog. Anderzijds zijn ook de grote en zwaarst bewapen de staten zich reeds bewust geworden, dat slechts bondgenootschappelijke actie, bij voorkeur op de grondslag van het Volkenbondsrecht, hun veiligheid verschaffen kan. Dat die Volkenbondsgrondslag verkregen kan worden, is gebleken in October '35 bij het uitbreken van de Italiaans?Abessijnse oorlog en in Maart '36 bij de schending van het verdrag van Locarno door Duitsland. Te zekerder zou dit geschieden, indien b.v. Duitsland een aanvalsoorlog In Europa, resp. op West-Europa ondernemen zou. Ten behoeve van de collectieve onderdrukking daarvan, welke in 1914 e.v. grotendeels geïmproviseerd moest worden, staat thans de morele en juridische machinerie gereed. 5. a) Het ware mitsdien geen reële politiek, voor het geval van zulk een agressie in West-Europa te rekenen op een uiteenspatten van de Volkenbond". Indien de Bond bestaat, zal hij juist op dat ogen blik opleveren het stelsel van collectieve onder drukking van de aanval. b) Het is dus evenmin reële politiek, als doel voor een Nederlandse weermacht nog te stellen de taak van handhaving onzer neutraliteit, juist, als in 1914". In abstracte (en gekunstelde) casusposities is aanspraak op neutraliteit ook onder Volkenbonds recht nog bestaanbaar; maar in werkelijkheid zou zij, althans bij een West-Europese oorlog, ondenk baar zijn, omdat zij in moreel, economisch en poli tiek opzicht onduldbaar ware. c) Ook in een derde opzicht is er geen plaats meer voor een nationale doelstelling voor onze weermacht, n.l. ter verdediging tegen een afzonder lijke aanval, zeg van Duitsland, op ons land. Deze casus ligt buiten de politieke werkelijkheid, mede hierom omdat de aanvaller met zekerheid weten zou, dat hij in dit geval minstens ook Engeland tegenover zich zou vinden. 8. De doelstelling voor een Nederlandse weer macht moet dus in elk geval in internationaal ver band worden gedacht. Tweeërlei opzet is mogelijk: a) het onderhouden van een zo volledig mogelijk toegeruste nationale weermacht, welke lo bij schending van ons grondgebied in haar geheel zal worden ingezet, en waaruit 2o eventueel ook een bijdrage geput zal worden in de militaire actie van de Volkenbond in gevallen, waarin ons land niet rechtstreeks is aangetast. b) Het gereed houden van niet meer dan be perkte, bepaalde soorten van strijdkrachten voor de beide bestemmingen, sub a genoemd. Alvorens hiertussen te kiezen valt, is echter eerst de vraag te beslissen, of aanwending van militair geweld ten hele aanvaardbaar is. DE GROEN6 GEEFT DEN TOON AAN BIJ DE VORMING DER OPENBARE MEENING IN NEDERLAND DE VLUGT ^ ^ l MEER WERK-ACTIE IN DE HOOFDSTAD Burgemeester De Viugt c.s.: Niet toekijken, allemaal meehelpen!"

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl