K OPIUM-IMPRESSIES Grepen uit een merkwaardig bedrijf K ORT geleden werd te Genève de 2Óste opiumzitting" van den Volkenbond beëindigd. Veel nieuwe gezichtspunten deden zich niet voor, doch wel constateerde men, dat de opiumvoorraden in verschillen de landen onrustbarend groot zijn. Een uitstekend" figuur slaat Nederlandsch-Indiëmet 130.000 kilo per eind 1935 l Men maakt zich te Genève echter niet zoo heel benauwd over den opiumstock in onze koloniën, daar men weet, dat daar de bereiding van het opium en de distributie een onderdeel vormen van de overheidszorg. Er gaat ten minste geen grein opium uit de zich te Batavia (op Salemba) bevindende gouvernements-opiumfabriek, zonder dat men precies weet, wat er mee gebeurt. Het doet wel vreemd aan, dat opium in Nederlandsch-Indiëofficieel wordt vervaardigd in een gouvernementsfabriek, nu allerwegen zoo heftig wordt geageerd tegen dit heulsap. De argumenten der regeering, dat anders de smokkelhandel zou opbloeien en de gedupeerde opiumgebruiker tot andere middelen, als bijvoorbeeld drank, zijn toevlucht zou nemen, klinken niet bepaald overtuigend. Mogelijk legt voor de Indische regeering een ander motief dan ook wel belangrijk meer gewicht in de schaal, namelijk, dat dit opiumbedrijf jaarlijks vele millioenen oplevert voor de schatkist. Men slacht allicht niet gaarne een der weinige overgebleven Indische kippen", die nog gouden eieren leggen! D E bedoeling van dit artikel is echter geenszins den socialen kant van het opiumprobleem te belichten. De Bataviasche opiumfabriek zelf, de eenige van Indiëen de oudste en grootste ter wereld, is opmerkelijk genoeg om er aandacht aan te besteden. Al was het alleen maar omdat de eenvoudige degelijkheid van het er gevolgd sys teem ieder treft, die de gelegenheid krijgt er een kijkje te nemen. Hoe belangrijk deze kostbare fabriek f*.1? «R,.* «iil K,3 (de installatie kost onnoemelijk veel geld: opium tast alle metalen aan behalve koper; in een enkele af deeling van de fabriek bevindt zich ter waarde van 74.500.000 aan koperen pannen en geleidingen) voor de regeering is, valt licht te begrijpen» als men weet, dat alles, wat bij de bereiding van opium te pas komt, tot het vervaardigen van de tuben voor het opium, de doozen, welke met die tuben worden gevuld en de kisten, waar deze doozen tenslotte in worden verpakt, toe, in het bedrijf wordt vervaardigd. Hoe uit het van Turkije, Perzifi en Britsch-Indie komende ruwe product consumptie-opium" wordt bereid, hoe dat opium in honderden steenen potten, die elk een inhoud hebben van 15 kilo en gevuld een waarde van circa ? 15.000 vertegenwoordigen, terecht komt en dan in speciale gewelven wordt bewaard, kan in dit bestek bank .... springen en door het tourni quet gaan naar het lokaal, waar hun plunje hangt. Deze controle lijkt over dreven, doch de praktijk heeft helaas bewezen, dat de koelies op de zonder lingste plaatsen tuben met opium wisten te verbergen. eten DE Inlandsche arbeider in Neder landsen Indiëis, al vertoont hij in den regel weinig initiatief, verbluffend H MER ET zou, lijkt me zoo statistiek-belusten een amiu te rondvraag kunnen zijn:,.' herinnert u zich het best uit uw p: jeugd: de platen van uw preni handig. In het uitvoeren van opdrach- boeken of de versjes." Ik denk wel|. 7?m r : ten (onder strenge controle I) kent hij het overgroote deel besluiten zo .ir' .Aee.meermm' zijn weerga wellicht niet. de versjes". Wanneer ik aan ^J' in«£l_" zijn weerga Als bijvoorbeeld het consumptieopium gereed is, wordt het machinaal in tinnen tuben geperst. Die tuben worden dan echter door koelies gecon troleerd op lekken. Zij doen dat door de tinnen buisjes krachtig te stooten in een gat, dat in een houten blok is gehold, om te zien of er dan eventueel een druppel opium uitkomt. De snel heid, waar sommige koelies mee werschier onuitputtelijke materiaal van citaten uit Haantje Kukele of Gulliver, van Prikkebeen en Gou neur, waarmee oude" heeren plachten te overstelpen, dan geldt dunkt me zelfs, voor allen. En da denk aan den eindeloozen voorraad wijze spreuken en leerzame Ie die ons van Alphen mee gaf op levenspad, herinnert ge u daarva ken is verbijsterend. Er zijn er, die zoo de eerste plaats, de voor groote i 25.000 tuben per dag controleeren. Anderen vullen, eveneens buitenge woon vlug, met.... twee handen tegelijk de doozen, welke voor het verschen zoo aantrekkelijke prentjes vrees van niet. Ik zelf, al ben ik toch spe georiënteerd op illustraties, heb uu bezwaarlijk worden behandeld. Doch pakken der opiumtuben zijn bestemd, eerste jaren van mijn jeugd geen < ,,'k Ruik menschenvleesch" ? O, uier van het woord l Je zong: Aan >ver van een snellen vliet," al kon ;,- ast niet verder van de tranen. Je .net je vingers haperend langs de Is, de Indische Tooversprookjes, de Gouddochtertje! iadeliefje, mijn Itje val niet van je stengeltje ?), Andersens Sneeuwkoningin" had n geïllustreerde uitgave, met fijnije gekleurde teekeningen. Die ^r.ner ik mij wel, maar dat verdelijk, omdat mijn moeder het e bewaarde en ik het later dus dikwijls zag. Maar, al had ik i meer Andersen ter hand genozou ik ooit dat verhaal zijn ver in van Kleine Kai en de zoete da, op haar bloote voetjes in de iw? zelf maakte, angstig lang en een serie van vier kleine ies, die een derden druk beleefden enkele bizonderheden betreffende het bedrijf zijn zoo typisch, bewijzen zoo duidelijk zijn groote efficiency", de enorme controle en tevens ook, dat Inlandsche koelies, in tegenstelling met wat velen in Holland meenen, uiterst bekwame arbeiders zijn, dat zij wel gereleveerd mogen worden. De controle op de koelies is eigen aardig, maar doeltreffend, 's Morgens vroeg, voordat de dagtaak begint, ver zamelen zij zich in een groot lokaal en ontkleeden zich daar geheel. Eén voor n gaan ze dan door een tourniquet naar een aangrenzende ruime zaal, waar zij een voor allen uniform werk pak zonder zakken aantrekken en een nummerplaatje krijgen. De fabriek blijft dan verder den geheelen dag gesloten. 's Avonds na afloop van de dagtaak komen de koelies in die zaal terug, trekken hun uniform uit en leveren de nummerplaatjes in. De controleurs weten dan, dat niemand zich heeft laten insluiten. De arbeiders moeten n voor n den mondwijd open doen, de armen omhoog heffen, over een Die doozen krijgen een glazen deksel, dat aan de binnenzijde, om uitwisschen te voorkomen, wordt voorzien van delijker herinnering dan het wo« Op school zongen we liederen Rust in vree, o Gij der aard ontheve datum en paraaf. Eén koelie doet dat die geen plaatjes hadden om ons t>i met een penseel, in zeer snel tempo... brengen wat die hoogdravende t in spiegelschrift, zoodat naderhand beteekende en die je, juist door normaal aflezen mogelijk is. onbegrijpelijke, je leven lang onth Dit zijn slechts enkele grepen uit een Maar ook van de stapels prentenbo«: veelomvattend en interessant bedrijf. thuis, herinner ik mij slechts vaag De menschen, die er werken, bekom meren zich al heel weinig om het opium-probleem. Waarschijnlijk weten de meesten hunner niet eens van het bestaan van een dergelijk probleem af. Evenmin, als ze zullen weten, dat hun werk den staat jaarlijks tientallen millioenen aan inkomsten bezorgt, of dat de fabriek, waar ze in arbeiden, qua doelmatigheid velen grootbedrijven als voorbeeld kan dienen. Velen zullen er bezwaar tegen hebben, dat de Staat zich met de bereiding van opium inlaat. Doch nu dit eenmaal zoo is, moge men vast stellen, dat Batavia's opiumfabriek, al is zij dan de oudste ter wereld, tevens nog altijd de beste en best gecontro leerde is. F. G. BOÜWENS drom van kleurige beelden en, b woordelijk, nog vele onderschri; Komt dat doordat wij in dien tijd niet verwend waren met illustrati Ik denk het niet. De meeste boe zeker, waren stijf en houterig verin maar wij hadden toch ook die pr tige teekeningen van Dorévooi Contes de Perrault, al koos ik kind, de gruwelijke verbeeldingen Dantes hel! We hadden Mar s Joies d'Enfants en Tegner Wilhelm Richter. Maar toch < diepsten indruk maakten, geloof woorden. Welk beeld heeft ooit d broozen toover kunnen weergeven Asschepoesters glazen muiltje" ? W| plaatje deed zoo de rillingen krui; langs je rug, als het griezelig-spanr Kijkje in de gouvernements-opiumfabriek te Batavia. Op den voorgrond zijn koslies bezig met /iet inpakken der doosjes, wat ze tweehandig doen; de doosjes op den grond voorzien van inkervingen, zoodat men het touw er steviger om kan knoopen. De knoopen worden daarna getakt, ftec/its een koelie bezig met het afwegen der tut in het midden een groepje koelies bij het controleeren der tuben op lekken. PAG. 16 DE GROENE No. de nu, nieuw en kleuriger ge llusrd, een nieuwe uitgaaf zullen men. De versjes blijven nagenoeg ze waren, maar wat die plaatjes 't ft moet ik met schaamte beken, dat ik wel even weifelen zou, eer nu een beginnelinge me, aan van zulk werk, zou komen n of ze aanleg had! Wat dus r 't bewijs is getuige de derde dat in de eerste plaats de ijes golden en, bij de moeders die kochten, de herinnering aan die [de versjes uit haar eigen jeugd! M andere vraag is natuurlijk of, raast het woord, de teekening van loed kan zijn op het kind. En dat nij zeer zeker het geval. Ik geloof (ie omwenteling in smaak van de se twintig jaren, die omwenteling tluffe saaiheid naar fleur en kleur, het minst te danken is aan het li streefde boek, dat, langs makke paden, zonder gewichtig nadruke lessen, het kind een zekeren ?nheidsnorm doet accepteeren, die ?roeger geslacht niet bezat. Wat Greenaway, Walter Crane en tcott voor baanbrekend werk hebverricht, op dit gebied, wij kunnen iwlijks meer beseffen, als wij de trige prentjes zien uit vroegere e r boeken. En welk een verzaligd ie een danken wij niet, maar dan groote menschen, aan 't teekenIk van Rackham en Dulac, misei nu door de mode alweer wat ongen. e mode", ja, dat blijft, maar dan deren zin, voor kinderboeken een 3 moeilijkheid. Ik meen de gewone ren-mode". (Die maakt het illusii en van groote-meisjesboeken zelfs ?i onmogelijk.) Natuurlijk vallen «jes, historische of ook fantasverhalen, hier buiten, maar het kinderfiguurtjes geldt, kun i >t vaag genoeg zijn in de aaning van jurkjes en jasjes ! En nog -rger is het met de moeders en 13, die je soms niét weg kunt laten !d. r wille van 't verhaal l Dan zie je ijls, na jaren, bij tekst die nog /an zijn actualiteit heeft ingeboet, u's met hooge kapsels en rokken, i ontzet ontkennen ooit te hebben gen I ukkig ziet een kind dat niet en teert het onbekommerd al die \, die zijn groote zuster gek vindt de plaatjes van haar bakvisch.1. Maar de ongelukkige illustra tie plotseling zijn vroeger werk de oogen krijgt, voelt, dunkt me, weer een schok, wanneer hij (of zij) aan die plaatjes, in haar :ilding zoo kort geleden nog ikt, het hollen van den tijd opbespeurt l 17 DE GROENE No. 3060 HET SPROOKJE DER AANPASSING ER WAS EENS EEN SLAK die meende al kruipende, de sprongen van den sprinkhaan te kunnen evenaren. HET IS GEEN SPROOKJE, LEZER, HET IS DROEVE WERKELIJKHEID! De Nederlandsche Regeering meent door zoogenaamde aanpassings politiek het prijsniveau in Nederland evenveel te kunnen verlagen als de landen die hun valuta hebben gedevalueerd. Door de devaluatie van het Engelsche pond in 1931 en volgende jaren tot 60°/0 van de vroegere goudwaarde kwam het Nederlandsche prijsniveau 67°/0 hooger te liggen dan het Engelsche. Het Nederlandsche prijsniveau ligt NU NOG 55°/0 hooger dan het Engelsche. In 5 jaar tijds is dus nog geen vijfde deel van het verschil ingehaald. Het is onmogelijk door SLAKKERIGE AANPASSINGSPOLITIEK den sprinkhaan bij te houden. ALLEEN DE SPRONG DER DEVALUATIE KAN NEDERLAND REDDEN, STEUNT HET COMITÉVOOR DEVALUATIE MET GELDEN EN BLIJKEN VAN INSTEMMING! Secretariaat: Nassau Ouwerkerkstraat 3, Den Haag. GROOT-HERTOGDOM LUXEMBURG Het schilderachtige land met zijn ver scheidenheid van schoone plekjes en bezienswaardigheden. PRACHTIGE WEGEN UITSTEKENDE KEUKEN GERENOMMEERDE VERBLIJVEN EEN BEWONDERENSWAARDIG CENTRUM VAN TOERISME LIJST VAN GOEDE HOTELS IN ALPHABETISCHE VOLGORDE Luxemburg De vroolijke stad, centrum van tourisme, tallooze attracties en bezienswaar digheden HOTEL CENTRAL' MOLITOR HOTEL CLESSE Restaurant en Pension IIGRAND HOTELII CONTINENTAL HOTEL CR A V AT en .zijn beroemd restaurant HOTEL CONS met: Restaurant, Brasserie en Concerten Vianden Schilderachtig gelegen in een bergachtig en woest gebied HOTEL DE LA GARE HOTEL KLOPP Echternach Het beroemde groote middelpunt Centrum van prachtige uitstapjes GRAND HOTEL BEL AIR GRAND HOTEL BELLE VUE GRAND HOTEL DE L'ETOILE D'OR GRAND HOTEL WENGLER Langs Moselle en baden Diekirch Beroemd, bekoorlijk middelpunt van de meest verscheiden excursies HOTEL DES ARDENNES HOTEL DE L'EUROPE HOTEL DU MIDI ALLE INLICHTING EN KOSTELOOS BIJ L'Union des Villes et Centres Touristiques Luxembourg