Historisch Archief 1877-1940
'rouwen en vrouwenleven
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
PSYCHOLOGIE van bet GELDVEIDIENEN
C. G. Querido-Nagtegaal
WANNEER in den
tegenwoordigen tijd de gehuwde, wer
kende vrouw haar plaats
moet ruimen, is dat een harde klap,
voor de vrouwenemancipatie in het
algemeen, voor elke vrouw individueel.
Al zal in een groot aantal gevallen het
derven van de inkomsten haar en mis
schien ook het gezin pijnlijk treffen,
dit is niet het eenige en voor wat ik
hier wil zeggen, niet het voornaamste
punt. Het missen van het geld als zoo
danig, de herziening van het budget,
het desnoods zich moeten bekrimpen
is niet het in de eerste plaats grievende.
Buiten beschouwing blijft hier de
groote groep dergenen, die uit
practische noodzaak, om factoren buiten
haar zelf dus, gaan bijverdienen. Voor
deze laatste vrouwen heef t de strijd om
het vraagpunt van den betaalden arbeid
een andere kern dan hier bedoeld wordt.
Het meerendeel der getrouwde vrou
wen, die eens een beroep hadden en
die ook nu tot arbeid buiten het gezin
in staat zijn, voelt den drang in zich
haar kennis of kunnen productief
te maken en geld te verdienen, ook als
zij het financieel niet noodig hebben,
of liever: juist zij, die het om het gezin
eigenlijk niet hoefden te doen, ervaren
des te sterker dien drang. Aan haar
geeft arbeidsprestatie alleen, hoe be
langrijk op zichzelf deze ook moge zijn,
geen volkomen bevrediging. Bovendien
is het arbeidsveld, waarop zij zich
kunnen bewegen, beperkt; het ligt in
wetenschappelijke en artistieke rich
ting en haar, die hiervoor niet in aan
merking komen, rest alleen de groote
vergaarbak van het sociale werk met
helaas ! al de kwade kansen op
nutteloos en overbodig geliefhebber.
Vooral de intellectueele vrouw, die
in haar beroep een onafhankelijk be
staan heeft gekend, komt, wanneer zij
trouwt en welgesteld genoeg is om het
haar van meet af aan door aard en
milieu dikwijls onaangename huiswerk
aan een betaalde kracht over te dragen,
voor een leegte te staan, als zij haar
positie laat varen, een leegte en onbe
vredigdheid buiten het geluk om, dat
het huwelijk op zich zelf haar overigens
moge schenken.
Bezigheid, die gezocht moet worden:
studie, sociaal, artistiek, wetenschap
pelijk werk komt maar gedeeltelijk aan
het gemis tegemoet, zoolang dit een
onbetaalde liefhebberij blijft en ajs zoo
danig geen tegenprestatie vormt tegen
over den arbeid van den man. Daar
door blijft het rjvaliteitsgevoel tegen
over hem onbevredigd; en daarom gaat
het toch voor de meesten onder ons:
we willen de rekening vereffend zien,
die het leven ons in ons huwelijk heeft
gepresenteerd. Natuurlijk zijn er meer
bewuste, secundaire motieven voor het
grijpen: wij willen ons aan anderen
kunnen toetsen, we willen met onze
vakgenooten het contact vasthouden,
dat toch verandert en verflauwt, als er
niet werkelijk meer wordt meege
daan", en dan: de betaling is ons
toch een zekere waardemeter op de
arbeidsmarkt. Dat alles weerspreekt de
kern niet, maar bedekt haar alleen
maar.
DAT het onder haar, die tot een
beroep in staat zijn, de meer wel
gestelde vrouwen zijn, voor wie het
probleem geld verdienen" als een
innerlijk conflict leeft de ervaring
leert het. Uit den mond der
arbeidersen kleine middenstandsvrouwen wordt
eenzelfde verlangen niet gehoord. Deze
vrouwen kunnen zich voor hun huis
houdelijke taak geen hulp veroorlo
ven, zij moéten wel alles zelf doen en
hun arbeid weegt zeker op tegen dien
van hun mannen. Zij behoeven zich
geen zorg te maken over de vraag, of
hun werk van voldoende beteekenis is
en of hun bestaansrecht daardoor wel
verzekerd is. Zeker zijn er onder die
minder goed gesitueerden ook vrouwen
te over, die behoefte gevoelen aan
iets" naast het gezin; het zijn de
naarstige vereenigingsleden, de propa
gandisten voor een partij; de drang tot
dit soort activiteit heeft weer een an
deren oorsprong.
Zouden haar meer fortuinlijke zus
ters dan ook maar moeten leeren aan
pakken in de huishouding? Dan ver
vallen zij in een nieuw conflict: te
moeten overgaan tot werk, wat zij aan
vankelijk bij hun beroepskeus reeds
hadden afgewezen, terwijl zij zich bij
machte voelen mér te geven dan tot
zijn recht komt in den eigen kleinen
kring.
Zij die ontkomen aan het innerlijk
conflict, zijn in de eerste plaats de zeer
moederlijke vrouwen, zij, die misschien
alleen om kinderen te kunnen hebben,
getrouwd zijn. Helaas moeten zij erva
ren, dat de periode, waarin het kind de
voortdurende zorg en toewijding der
moeder behoeft, niet zoo heel lang
duurt. Dan zijn er de zeer vrouwelijke
vrouwen in den ongunstigen zin, de
wijfjes", die in het geven van zichzelf in
de sexueele beteekenis al genoeg tegen
prestatie vinden. Verder nog de virtuoze
egoïsten, die heelemaal niets geven, de
grandioze parasieten, wier sociale waar
de vooral hierin ligt, dat zij niet te on
derschatten werkgeefsters en
verbruiksters zijn.
VOOR de anderen is de vraag naar
bezoldigden beroepsarbeid niet een
quaestie van winstbejag, maar een
drang, rechtstreeks voortkomend uit
de persoonlijkheid, die zich zoekt te
ontplooien.
Het argument der dubbele
salarieering, waarmee in den tegenwoordigen
nood de neiging de gehuwde werkende
vrouw te laten wijken voor den man
gerechtvaardigd wordt, klinkt redelijk
genoeg. Inderdaad is echter de groep
der vrouwen? hier bedoeld, in hoofd
zaak uit intellectueelen bestaande,
niet zoo heel groot en legt zij op de
arbeidsmarkt niet zoo veel gewicht in
de schaal. Bovendien levert een deel
van haar werk, dat niet door een ander
vervangen kan worden en dus eigenlijk
geen concurrentie aandoet.
Daarnaast echter moge meer inzicht
in de motieven, die tot beroepsarbeid
der vrouw leiden, verheldering brengen
naar twee zijden. Aan den eenen kant
zal beter begrip van zich zelf de vrouw
misschien milder stemmen tegenover
haar noodlijdende mannelijke rivalen;
aan den anderen kant mogen de werk
gevers overwegen, welk een rem op de
persoonlijkheid gedwongen onthouding
van arbeid vormt, terwijl psychologisch
een recht op arbeid zoowel voor den
man als voor de vrouw geldt.
fZE burgervader richt een
appel tot particulieren om tot
UlllCUrMinCllllfUICnFKl Iwrfawruiminf oür t e gaan, waarbij
HUISHOUDtUJKHÉUtNr, ^ lijkt Qf hem ontschoten was
T\ !??! i. ~~ Vat de besteding van het inkomen
DagelljkSCh menu Ir0otendeels in de handen van zijn
EEN ondernemend ^vrouwspersoon t"**"-1**1. en niet in die van Zl>'"
wendt zich wekelijks tot alle huis
vrouwen wier verbeeldingskracht bij
het verzinnen van maaltijden te kort
schiet. In een vriendelijk woord vooraf
worden de moeilijkheden der abon
nees besproken en vooral, o heerlijk
heid, eenige raadgevingen desaison"
ns. Een bescheiden protest van de
mocht
'ijne Edelachtbare dan ook bereiken.
gegeven. Dit zou zeker nog uitgebreid
kunnen worden, want wie wordt er
niet eens graag aan herinnerd dat
lamsvleesch nu goed en niet duur is,
terwijl het kalf begint te tanen". Ook
het goedkooper worden van bepaalde |'lsche notities
groenten zou met vrucht" kunnen
worden meegedeeld, om te vermijden
b.v. dat we 's winters verflenste en dure
kropsla eten als er heerlijke
krulandijvie aan de markt is. De recepten
zijn aangepast aan de
tijdsomstandigV Frankrijk zijn voor het eerst
drie vrouwelijke onder
staatssebenoemd, een ambt dat in
overeen zou komen met
ten --bij ons nietpolitieken post van
ecretaris-generaal. Mme
Brunschicg, Mme Suzanne Lacore et Mme
Joliot-Curie zijn alle drie overtuigde
feministen. Mme Joliot heeft ver
klaard, dat alleen de overtuiging op
deze wijze de positie der werkende
vrouw te kunnen verdedigen, haar
ertoe bewogen heeft, haar wetenschap
pelijke werk tijdelijk te onderbre
ken.
7ULIA Alvarez, een der nieuw ge
kozen vrouwelijke kamerleden van
Spanje, heeft vóórdien haar groote
gaven als advocate ten behoeve van
de politieke gevangenen aangewend.
Het heette dat tegen haar redenaar!"
talent geen steekpenningen bestand
waren, zelfs niet bij bepaalde daar
voor zeer ontvankelijke rechters.
heden en van de soort waarmee men
degelijke maaltijden samenstelt. De
culinaire voorschriften van de Groene
kunnen er nog gevoegelijk naast
worden gebruikt l
Gespecialiseerde keuken
E Franschman is er zich in het
algemeen van bewust, dat er
veel niet pluis is in zijn
VaderH
ET lijkt me een verheugend
vetschijnsel, dat er tegenwoordig zoo
veel 'boeken worden uitgegeven, die
slechts n deel van de kookkunst bestrij
ken. Een doeltreffend en leesbare bt>
handeling van dit onderdeel wordt er
door mogelijk en het toch altijd eenigs
zins ontmoedigende labyrinth-achtige
gevoel, dat ons bevangt bij de duizend*
recepten en raadgevingen van het
aigemeene kookboek, wordt vermeden.
Mevrouw Scholten-Koch geeft voor
al voor de soepen nuttige wenken in
De Soep en het tusschengerecht bij
huiselijke dinertjes", waarvan ik de
aanprijzing van het runderhart als
soepvleesch wil noemen en waaraan
ik zelf nog het lams- en
schaapspoulet zou kunnen toevoegen.
Het boekje van Cortiana van Rhijn
Indisch eten in Nederland" is als een
van de vele bijdragen tot
rapprochement" van de twee gewesten te zien.
Er blijken drie wijzen van rijst koken
te bestaan, een Chineesche, een
Javaansche en een ^Indische". De laatste,
een wat ingewikkelde combinatie van
,.-._.,,,stoomen en koken maakt de korrels el?n do? hem te bek eeden met
, dat tot hu toe nog steeds het
ede Vaderland heet te zijn van
Iegelijk. Hij weet, en spreekt het
uit, dat de kanker der corruptie
eert onder magistraten en
ambten, dat materialisme en geldzucht
leest kenmerkende eigenschappen
der Fransche burgerij, dat de
ering geen gezag heeft en dat
en alleen gemaakt worden om er
zoo weinig mogelijk aan te storen.
moppert en klaagt veel over dit
, maar er is hem nog steeds n
st gebleven, dien hij gaarne naar
n brengt in gesprekken met den
indeling, die per auto het gedwarrel
het Parijsche verkeer trotseert:
'est-ce pas que c'est bien régie?"
Parijzenaar meent dit oprecht.
s op dit punt niet toerekenbaar.
iceft in dezen de oogen van den
efde. Want hetgeen iederen
vreemg na een week, en zeer zeker na
[e maanden in Parijs duidelijk is,
lijft blijkbaar voor den inboorling
Lichtstad volkomen onzichtbaar:
verkeersagent van Parijs is een
ukking, en het verkeer dat hij
te regelen draagt daarvan den
pel: het is een warboel.
verkeersagent in Parijs is het
jool der Machteloosheid.
HulpeT figuur is mij in geheel Europa
bekend. De Overheid heeft ge
it die machteloosheid des agents te
UITERLIJKHEDEN"
jLteoe j?o( en wffy
Ziehier nog zoo'n gevaarlijke
ampleur-devant-jürk, angstvallig te
vermijden voor de niet geheel slanke,
maar in zijn fleurigheid van bloem
pjes op bruin fond. met bruin leeren
ceintuur voor een uiterst jong per
soon niet zonder bekoring (hieronder
rangschik ik ook jou, Lot, al vertelde
je me laatst zoo roerend van wat je
deed toen je nog jong was 1).
De pyama lijkt me geschikt pour
tous les Ages et tous les temp
raments. Wie hem past, trekke hem
aan l
OTicoffae
nia, zooals geen enkele regelaar
rerkeers in andere groote steden
>ezit, noch blijkbaar behoeft. De
ensche bobby beheerscht het
onudelijk aandonderend
wereldstadmooi rul en droog, een eigenschap dii
de in Nederland gekookte rijst
waterachtig, flauw en slap product
maar al te vaak ontbeert. Er bestaa
echter in den handel nog een tulband
achtig model van pan, waarin tnefem^^ft^SP^
op een vierde manier, laten we zeggen
op Haagsche manier ook heel ple
zierig droge rijst kan koken.
i"EEN RECEPT VAN DE BROENEm minimum""'
l Aardbeien
l T)ORTIE aardbeien met
slag| * room", overal staat het
aan\ geplakt en opgeschreven en het eenige
wat varieert is de prijs, de hoevee*
heid aardbeien en het minimum
l room. Ook moeders thuis geven
aardmet een blik van zijn
temmersn. De Romeinsche agent doet het
de légance van een smetteloos
rm en harmonieuse
dansersgevanaf zijn piedestal. Maar de
e Parijsche agent in zijn schouder
kan het zoo niet af. Zijn
handgeen blik zijn niet voldoende. Hij
t helaas tevergeefs zijn
ed op het publiek te vergrootén
f en witten stok en een fluit.
zonder de minste uitwerking op
rkeer. De fluit zal hem echter
tot moreelen troost strekken,
l beien als aardbeien, al laten ^?hulpmiddel om zijn naar mij
5 room weg, onze nationale *«"^lomt met den dag wassend
min| industrie-campagne ten spijt. Ieder
| een houdt ervan, zeggen Horecaf en
l huisvrouwlief en daarmee is het uit.
i Voor die enkeling, die alleendurfster,
l die het waagt zich tegen den stroom
| te keeren, de volgende eenvoudig»
wenken.
f Kook (!) gedurende een minuut
\ een kopje bessensap met een pond
| aardbeien, waarbij een theelepel
mat| zena. Serveer koud met room in
| natuurstaat. Het leven is zoo
| eenvoudig als je maar durft.
Tiiiiiiiiiimiimiimmiiiimiiiiiiiiimii iimimimiiHimiiiiin
PAG. 12 DE GROENE Ne. 3
lardigheidscomplex te bestrijden.
an er zoo heerlijk driftig de
sneljlippende overtreders mee
naen, die er zich weliswaar niet aan
i, maar hij heeft althans een uit*
'cor zijn overtolligen ademdrang,
rzaakt door rechtmatige woede.
is soms werkelijk wel eens een
nobilist maar nooit een
taxileur die zich iets aantrekt van
litstooten des agents en die stopt
nschuldig te informeeren wat er
e hand is. Meenende, dat men als
r' DB GROENE No. 3081
en de vrouw
vreemdeling verplicht is zich aan de
wetten des lands te houden, en ove
rigens overtuigd dat een lid van het
zwakke geslacht achter een autostuur
mits glimlachend overal met cle
mentie behandeld wordt, heb ik mij in
het begin van mijn Parijsch verblijf nog
wel eens aan zoo'n fluitenden agent
gestoord en mij blootgegeven aan de
lang niet malsche standjes die dan los
kwamen. Standjes die, zooals elke
psychiater oogenblikkelijk zou vast
stellen, het resultaat waren van jaren
lang opgekropte machtelooze woede
jegens wég-gebruikers, brutaler dan ik.
Bij mijn eerste ontmoeting met zulk
een razenden agent slaagde ik er in
hem te verteederen door een jammerlijk
verschrikt gezicht en door den uitroep:
Je vous demande pardon l" Iets der
gelijks was den Machtelooze blijkbaar
in zijn martelaarsbestaan nog niet over
komen. Zijn gevoel voor humor was
sterker dan zijn verontwaardiging en hij
gromde: On ne pardonne plus, Mada
me, on tue l"
Dit grapje doodde helaas in mij elk
gevoel van angstig ontzag voor den
Parijschen verkeersagent. En nu ik
hem beter ken, weet ik dat hij een arm,
hulpeloos schepsel is, niet kwaad van
aard, maar niet opgewassen tegen zijn
taak, die er noch met uitroepen eh,
la-bas, sans blague l noch met zijn
stok, noch met zijn snerpende fluit in
slaagt ook maar eenigszins zijn gezag
te handhaven. Zijn kakrakter is daar
door hopeloos verknoeid. Als hij de
kans krijgt neemt hij wraak op de minst
weerbaren van zijn klanten: op vrou
wen, beginnelingen en vreemdelingen.
Ontelbare malen heb ik gezien hoe
vier agenten het verkeer op een werke
lijk niet druk kruispunt volkomen in
de war deden loopen, om dan luid
fluitend een wagen uit te pikken met
een vrouw aan het stuur en haar met
een kwartet van booze woorden er van
te betichten dat de heele rommel haar
schuld was.
Ik heb het sterke vermoeden, dat het
juist de Fransche vrouw zal zijn, die
het eerst tot de ontdekking zal komen,
dat de legende van het goed geregelde
verkeer van Parijs in al te hevig con
flict is met de werkelijkheid. Ik heb
kunnen vaststellen, dat althans bij de
Parisienne een twijfel begint op te
komen. Zij aan zij met n harer
trachtte ik onlangs, behoorlijk
tusschen de clous, een der boulevards
over te steken, doch, zooals gewoonlijk,
liet een der Machteloozen juist op dat
punt een onontwarbaar
verkeerskluwen ontstaan, waar hij zich in dit geval
in het geheel niets van aantrok. Mijn
onbekende buurvrouw keek mij aan,
haalde haar schouders op en sprak uit
hetgeen men het oordeel zou kunnen
noemen van de tegenwoordige Fransche
vrouw over den man in het algemeen:
Ah, ca c'est un flic, par exemple l
II ne fait rien: c'est un flic de
garniturel" A. W.
is de film,
die u onder alle
omstandigheden de
beste kiekjes geeft
Ringers'
Chocolade
Bloemen
Dikwijls nagebootst,
nimmer in Kwaliteit
geëvenaard.
CHRYSANTEN
(melk)
Orchideeën
(zeer pittig
Violen (pittig
Margrieten (zacht
Voor elke smaak een bloem
Brandgevaar bestaat in iedere
huishouding, dus ook in de Uwe.
Aanschaffing onzer betrouwbare
SNELBLUSSCHERS
is daarom noodzakelijker dan b.v.
van een stofzuiger of radio.
Honderden Nederl. gezinnen heb
ben onze toestellen reeds bij begin
van brand succesvol gebruikt.
Mogen wij U even nader inlichten,
zonder verplichting voor U?
N. V. IFFA-MINIMAX
Amsterdam - Keizersgracht 179
Tel. 40411
?ZIE onze puzzles
'l op pagina 19
FA F. SINEMUS
20.L«ldschtstrut 22
AMSTERDAM C
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
YANAF V...FI. 6.75
PRIMA COUPE EN AFWERKING