Provinciën, gemeenten en 3 riepen van gemeenten. Per 100 stemme .1 zyrt icjj*tprach,t o AAaabscJk orde. 'cjirnwnkfn en frteccelanda) Moord- Dra bon b II middelgroo* aeme kleince ?.enten tjemeenten en platcel Provincie ^elderland ?) , ancU) -otbei denHc miaatt Kleine^emeerft-enen Provincie 2ui d-Holland and3 11 Amsterdam Kleine .gemetnlTen «n piactrelarfïi Provincie rloond-Holland nniddelflrfeoce ^oernoenton *? ay Kleine gemeenten en platteland Provincie Zeeland 21 Utrecht , m iddetafeotejgemeen. kleine gemeenten «n pi Provincie U t reen t land* middeloroote gem ee n ten-r-* kleine gemeenten en patbeia Provincie. Friesland cm , d 3> 14 0i dd elorooke gemeen ten .9 . e in e e meenten en platteland & Pro v m ei«. O 24 2o Groningen , , L, ? . Kleine ge meen renen platteland 2> Prbvincie 22 21 r&vintia Drenthe. Kleine Ige meen ren en platteland» Prbvincie Limpurtj oaa van ederand 71 ff 264722 * 29 5 Si 42 2o 24 21 o l 2« 84 v* K 9? 9* 9 99 9* 9) 9? 04 i 1 6 Buitenland frche politiek 5 ó 66 V 42 44 2? $ 26 42 10 (4 !o 16 12 i4 a 12 14 H 'J * f4 lo id 17 ?7 13 16 14 f5 21 27 zfl 10 10 (0 ?7 S ' 2o 1* 2} 14 20 'P 2o 2o 26 25 2o 24 202*. £4 24 d 'o : i 4ofi6 lo 2? 22 3' 3' * 55 V 55 57 56 12 f 8 d <5 rfw 7*2 ««?minder dan I9&. il gemeen (ren m et 2o.ooi -loo.ooo mw. i)gcm. met £0.000 en minder ?o.b 8. Samenhang der C» J 10 O 100 loo IOO 100 100 loo IOO IOO IOO loo IOO 100 100 loo loo loo IOO loo 100 IOO loo loo loo loo IOO 100 CL L <? f\ >L l J ~* L ? ^ ^ < ?" L ^. L. ? a^ I~N nu onze tweede vraagstelling: btoat Z. De uitstag derstemmins naar provinciën, .gemeenten engrbepen van jemeenUn mX. £ in welke politieke partijen vind*n '""?'" ? ? «*^ _.?>-. ??. -it- ..:L?i _I_É_ __. i i de verschillende standpunten het gros hunner aanhangers? Ten aanzien van oplossing I i luidt het antwoord: uit de liberale kiezers, die 47% van de daarop uitgebrachte stemmen leverden. Tegenover dit per centage vallen de 7%, die van de vrij zinnig-democraten en de 6% resp. 5%, die van de anti-revolutionairen en christelijk-historischen kwamen, in het niet. Opmerkelijk is, dat 29% der stemmen kwam van kiezers, die geen politieke richting opgaven. Niet minder dan 55% van de stem men voor oplossing I 2 kwam van aan hangers der Roomsch-Katholieke Staatspartij. Voorts kwam 9% van de anti-revolutionairen, 8% van de christelijkhistorischen en 8% van de vrijzinnig democraten. Voorts kwam 13% van kiezers, die geen politieke richting ver meldden. Voor de oplossing I 3 stamden de stemmen voor 77% van sociaal democraten. Ook hier kwam 13% van kiezers, die geen politieke richting aangaven. Voor de oplossing I 4 werden de stemmen voor 61 % door communisten geleverd, voor 7% door sociaal-demo craten en voor 24% door personen, wier politieke richting onbekend is. Ook de stemmen, op een afwijkende meening uitgebracht, verdienen ver melding. Zij kwamen vooral van S.D.A.P.-ers (14%), vrijzinnig-demo craten (n%), liberalen (10%) beide waarschijnlijk een klassenverzoenende richting bedoelend, doch met den term solidarisme en de wijze van toelichting daarvan minder vertrouwd en voorts voor 34% van hen, die geen politieke richting opgaven. Zij, die de vragen dezer groep open lieten, behoorden voor 40% tot de laatstgenoemde groep. Voorts vindt men onder hen 13% N.S.B.-ers. Aangezien 92% van het kiezertal voor II i heeft gestemd, valt omtrent de politieke gezindheid van hen, die hun stem voor den parlementairen regeeringsvorm uitbrachten, slechts weinig van beteekenis op te merken. Interessanter is het na te gaan waar de stemmen voor II 2 vandaan kwa men. Voor 47% der aldus gerichte stemmen geldt, dat zij kwamen van hen, die hun politieke richting niet hebben ingevuld. Naar men mag aan nemen, bevindt zich onder dezen, behalve een aantal personen, die hun politieke keuze niet wilden invullen, een groot getal politiek dakloozen. Wellicht moet hier ook aan den invloed van het verbod van lidmaatschap der N.S.B, voor ambtenaren worden ge dacht. Voorts kwam 20% der stemmen voor II 2 van N.S.B.-ers, 9% van Roomsch-Katholieken, 5% van Libera len, enz. De afwijkende opinies kwa men voor 64% van Communisten en voor 20% van hen, wier politieke gezindheid ons onbekend bleef. De beide laatstgenoemde groepen leverden 100 IOO loo 100 IOO l loo loo loo YanQA<*2»<9ifU*zfr&f qie stemden < onachten ge1y>hfrydig hun stem ui op van oi« 11497 Kiezer*, die stemden OP ia, brachten gel y k t/d i^ hun &be^i uil op van pe 732.0.Kiezel^.,die stemden bnoch ten gelykbydi£ hun stem ui r0t. abs. 2? 7020 IOO Tot oibs. IOO r0t. 7820 4 ie IOO Van-.de bracnteJ ki -i l af.. 251*41 re, die &cemoen op , hun sh«rn uit op * ?l 2 * T»t. «tbs. 700 1I&46 loo cxb5. * a minder dan l 2. IOO van 0e 12.61 Kiezer>Adfe stemden op, X4, brüchcen geiyktydt^ hun stern uit op 2. «h ».?* ??58* 48 .02 4(5 6 CÜ3&. 12.1 Tb*.| 7Ö2.Q IQo tbt 7020 IQO rofc. 7£>2o loo 1 2 10 zz' 1 Kan de. loyöKiezer», de. stemden OP JDTJt, nachterf gel^ktyajo, hun stem uiVop T' ?1*. niet GLbS. 2.5241 IOO lot Oibfi. 40 1 IOO net Tot IOO U ZULT HET ER NIET ALTIJD MEE EENS ZIJN, als U DE GROENE leest. Dat kan ook niet. bij een blad dat naar zooveel kanten is georiënteerd. Maar wat DE GROENE schrijft is altijd belangrijk! DE GROENE is het meest geciteerde weekblad in Nederland. rde -l i REFERENDUM-e. Groep I. Maatschappelijke orde: I, Vrije werking der sociale en econo mische krachten. 2. Opbouw der maatschappij in solidaristischen zin. 3. Opbouw van een vrije volksgemeen schap op socialistischen grondslag. 4. Overwinning in communistische n zin der klassetegenstellingen. Groep IL Regeeringsvorm: 1. Parlementair stelsel. 2. Autoritaire regeeringsvorm. Groep III. Buitenlandsche politiek: l. A ctieve nationaliteitspolitiek met een zoo sterk mogelijke bewapening. 2. Traditioneele neutraliteitspolitiek met de daartoe noodige bewapening "CO! ?Tl ik. resp. 33% en 31 % van de stembiljetten, waarop de beantwoording van de vra gen in deze groep open bleef. Het zijn wederom een groot aantal personen, die geen politieke richting opgaven, die op III i stemden. Hiervan kwam 36% van de stemmen, die op deze oplossing werden uitgebracht. Voorts leverden de Liberalen'i7%dezer stemmen, de N.S.B.-ers 14%, de aan hangers der Roomsch-Katholieke Staatspartij 13%, Christelijk-histori schen en Anti-revolutionairen elk 6% en de aanhangers van Nationaal Her stel 4%. Het standpunt III 2 kreeg 47% der stemmen 'van de zijde der Roomsch-Katholieke Staatspartij, 17% van de Liberalen, 10% van de Antirevolutionairen en 8% van de Christe lijk-historischen. De oplossing III betrok hare stemmen voor 23% van de S.D.A.P., voor 19% van de Liberalen, voor 13% van de Vrijzinnig-Democraten en voor 13% van de zijde der RoomschKatholieke-Staatspartij, terwijl 6% van de Anti-revolutionairen stemde. Van hen, die voor III 4 hun stem uit brachten, waren 61 % Sociaal-demo craat, 10% Vrijzinnig-democraat en 6% Roomsch-Katholiek. De stemmen voor III 5 kwamen voor 45% van den kant der S.D.A.P., voor 6% van com munisten en voor een gelijk aandeel van Christen-democraten, voor telkens 5% van de zijde der Roomsch-Katho lieken en Vrijzinnig-democraten. Grooter dan in het totaal was hier het aandeel dergenen, die geen poli tieke richting noemden, nl. 25%. De stemmen voor een afwijkende meening werden voor 32% van de Communisten, voor 16% van de S.D.A.P.-ers en voor 13% van aanhangers der RoomschKatholieke Staatspartij verkregen. De blanco-stemmen in deze groepen kwamen in hoofdzaak van dezelfde partijen: 40 % van de Communisten, 15% van de S.D.A.P.-ers en 10% van aanhangers der Roomsch-Katholieke Staatspartij. Onder hen, die een blanco stem uitbrachten, was er voorts 21%, wier politieke richting onbekend bleef. Tenslotte de oorsprong der stemmen voor de verschillende standpunten binnen de vierde groep nagaande, kunnen wij vaststellen, dat 33% der stemmen voor i kwam van de zijde der Roomsch-Katholieke Staatspartij, 21% van den kant der Liberalen en telkens 8 % van Anti-revolutionnairen en Christe lijk-historischen. Van de stemmen voor 2 kwam 33% van de zijde der S.D.A.P., 21% van de zijde der Roomsch-Katho lieke Staatspartij en telkens 8% van Liberalen en Vrijzinnig-democraten. Het standpunt IV 3 verkreeg zijn aanhan gers voor 40% van de Communisten en voor 38% van de zijde der S.D.A.P. De meeste stemmen voor een afwij kende meening, nl. 52% daarvan, kwamen van Roomsch-Katholieken en 16% van S.D.A.P.-ers. Het waren weder dezelfde groepen, die de meer derheid der blanco stemmen in deze groepen leverden: 35% daarvan kwam van de S.D.A.P. en 26% van de Roomsch-Katholieken. VRAGEN (behoud volkenbondslidmaatschap). 3. Volkenbondspolitiek met een eigen defensiestelsel gebaseerd op collec tieve veiligheid. 4. Volkenbondspolitiek met een defen siestelsel uitsluitend in volkenbondsverband. 5. Volkenbondspolitiek met afwijzing van oorlogstoerusting. Groep IV. Nederlandsch Indië: 1. Politiek, waarbij aan het Neder landsche belang een zelfstandige waarde wordt toegekend. 2. Politiek, welker doelstelling en inhoud gericht wordt op' de be hoeften en belangen van Indiëzelf. 3. Politiek ,,Indiëlos van Holland nu". ? Leeftijd WANNEER wij de uitgebrachte stemmen rangschikken naar den leeftijd der kiezers, trekken enkele merkwaardige verschijnselen onze aan dacht. De lezer raadplege in dit verband staat 4a en de percentages, vervat in staat 4b. Er zijn oplossingen, die in het bij zonder de voorkeur hebben van jongere kiezers en andere, die vooral de stem men der ouderen op zich vereenigden. Jong en oud zijn natuurlijk relatieve begrippen. Voor ons doel zou men de scheidslijn bij het soste jaar kunnen trekken. Zoo blijkt de oplossing I i in het bijzonder aanhang te vinden bij hen, die deze lijn gepasseerd zijn, voor oplossing I 2 zijn in het bijzonder de jongeren te vinden. Dit geldt trouwens ook voor die, vermeld onder I 3 en I 4. De oplossing II i vindt hare aanhangers vrijwel evenredig over de leeftijdsgroepen ver deeld; zij, die haar niet meer accep teeren en voor II 2 kozen of een af wijkende meening ten beste gaven, bevinden zich vooral onder de jongeren beneden de 35 jaar. Voor de oplossing III i valt geen voorkeur bij bepaalde leeftijdsgroepen op te merken. Daarentegen blijkt het, dat voor de standpunten onder III 2 en 3 meer ouderen en voor die onder III 4 en 5 meer jongeren kozen. Wat ten slotte de oplossingen onder IV betreft, hier had die onder i een voorkeur onder de ouderen, die onder 2 onder de jongeren. In veel sterkere mate geldt dit laatste voor de oplossing 3, welker aanhangers zich vooral onder de jongeren beneden 35 jaar bevinden. Opleiding; WIJ gaan thans over tot bespre king van de uitkomsten der stemming, zooals ze in staat 5 naar de opleiding zijn gerubriceerd. Bij bestudeering dezer gegevens blijkt ons, dat de oplossingen in drie groepen zijn te onderscheiden. Er zijn er, die speciaal aanhang vinden bij de hoogere opleidingsgroepen; er zijn er waarvoor de belangstelling over de verschillende opleidingsgroepen gelijk matig is verdeeld of althans zóó, dat daaruit geen duidelijk verband met de opleiding valt te onderkennen en er zijn er, waarvoor in de lagere opleidings groepen bijzondere sympathie bestaat. Tot de ' hoogere opleidingsgroepen behoort duidelijk oplossing I i, tot de gelijkmatig over alle groepen verdeelde oplossingen I 2 en tot de lagere opleidingen behoort oplossing I 3 en ook oplossing I 4, met dien ver stande, dat voor laatstgenoemde oplos sing speciaal de stemmen van de laagste opleidingsgroep werden verworven. Binnen groep II behoort i tot de gelijkmatig verdeelde, II 2 tot hoogere opleidingen. Van de oplossingen uit groep III kan men i, 2 en 3 tot de eerste groep, de hoogere opleidingen, rekenen en 4 en 5 tot de lagere. Van de antwoorden uit groep IV be hoort i tot de hoogere opleidingen, 2 tot d? gelijkmatig verdeelde en 3 tot de lagere. Beroep DE verdeeling der stemmen naar beroepen en beroepsgroepen der kiezers is vermeld in staat óa. In staat 6b vindt de lezer de daarbij behoorende percentages. Bij de bestudeering dezer gegevens kunnen wij gebruik maken van een analoog indeelingsschema, als bij de bespreking van het verband tusschen stemmingsresultaat en opleiding werd gebruikt. Er zijn oplossingen, die spe ciaal aanhang vinden bij de hoogere beroepen, er zijn er waarvoor de be langstelling over de verschillende be roepsgroepen gelijkmatig is verdeeld of althans zóó, dat daaruit geen duide lijk verband met het beroep valt te onderkennen en er zijn er waarvoor _£AG. 13 DE GROENE No. 3083 Drie van de vier referendum-onderwerpen werden regel matig behandeld IN HET WEEKBLAD ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTE In Jen laatsten tijd zijn o.m. de vol gende schrijvers aan het woord geweest: ORDEHING: Dr. Ir, B. Bölger: De medewerking van de arbeidersorganisaties bij de ordening ? Mr. J. Bicrens de Haan: Grenzen van Ordening" ? A/r. Ir. A. W. Quint: Ordening van de industrie ? A. A. van Sandich: Welvaart of gereglementeerde armoede ? Dr. Gaston Craen: Ervaring met ordeningsverlan gens in België. INDIË: Pro/. C. Gonggrijp: De les uit Indiê? «Dr. A. J. A. Prange: Devaluatie voor Ned.-Indiëeen voordeel? ? Th. Llglhart: Indische retorsiewet ? H. F. N. Nieu* venhuis: De Nederlandsche industrie zoeke meer contact met Ned.-Indië? Mr. D. J. Huhhoff Pol: Economische samenwerking tusschen Nederland en de Nederlandsche overzeesche gewesten. VOLKENBOND: //. C*. G. /. van der Mandere: De hnancieele en economische sancties van den Volkenbond ? Prof. Dr. f. H. W. Verzijl: De inter nationale zijde van het ontwerp sanctiewet ? Mej. Mr. G. J. Sternberg: De 19e Internationale Arbeidsconferentie ? A. Ricardo; De Volkenbond (waarin eenige economische aspecten van dit lichaam worden uiteengezet). Abonnementsprijs per jaar f 16. BEZICHTIGING VAN DE QUEEN MARY " te SOUTHAMPTON op 17 JULI. ..?'? tlJ?f^IDEN 16 JtJ]LI »ep *'*' «PHIKSES JIJMANA". Terugkomst 19 Juli. Prijzen van ?35.- en hooger. Aanmelding bij de Generaal JAgenten Passagebureau Hoyman & Schuurman 's Scheepsagentuur N.V. ROKIX 80, AMSTERDAM. KOOP EEN LEICA! Neem geen risico's. Waag U niet aan experimenten. De Leica is de beproefde precisie-camera van Leitz: ze is de baanbreekster der kleinbeeldfotografie. Reeds meer dan 10 jaar heeft ze bewezen de beste en meest universeele camera te zijn. Prospectus gratis bij eiken fotohandelaar. Hoofdvertegenw. N.V. ODIN - Nijmegen - Tel. 3540 De Zwitsersche School met individueele opleiding Handelsopl. Eindex. Qymn. en H.B.S, Cursus voor Hollanders voor het aanvullingsex. aan de Techn. Hoogeschool in Zürich, begin 3 Aug Nieuwe opleiding voor jonge vrouwen. n-jarige cursus ter voröung van arts-ass., afgesl. door ex. onder staatstoez. Uitn. geschikt óók voor hen. die aanvull. hunner opl. weuschen door lessen in anat., physiol., verbandleer, psycholog., adnünistr. en talen. Uitst. Holl. referenties. . Instituut Minerva Zürich Inl.: Drs. W. F. Maarten*», Scheve. Kortrijkschestr. n.Tel. 556859 FA F. SINEMUS 20 Letdschestraat 22 AMSTERDAM C. GEKL. OVERHEMDEN NAAR MAAT VANAF......... FL 6.75 PRIMA COUPE EN AFWERKING Vbop all« doeleinden OMm.Kimq4nrtchting DtrkSchnct>el