Historisch Archief 1877-1940
??
.
tl
ssikXjj
f t
w'..
. ?*,
i^
*, ^
..l
v.
.i.^
^-'rouwen en vrouwenleven
Kinderen
5 offer
mm m VROUWELIJK IECITEIS?
Mr. A. A. L. F. van Dullemen
JA, waarom eigenlijk niet? Verbiedt
de Wet de benoeming van een
Vrouw tot Rechter? En zoo niet:
Waarom is feitelijk dan tóch de vrouw
van zulk een aanstelling uitgesloten?
Wordt zij niet geschikt geacht voor
dit ambt?
Betreffende de eerste vraag
de eventueel bestaande wettelijke uit
sluiting bestaat onder de Neder
landsche juristen verschil van meening.
Juristen van den allereersten rang,
zooals Prof. Mr. Scheltema en wijlen
Prof. Mr. Simons, hebben betoogd,
dat geen enkel duidelijk rechtstreeksch
verbod van de benoeming eener vrouw
tot Rechter in de Wet is te vinden
en betoogden dus met een beroep op
art. 5 der Grondwet een artikel
gebaseerd op de ,,gelijkheids"-gedachte
van de Groote FranschèRevolutie
en luidende: Ieder Nederlander is
tot elke landsbediening benoembaar,"
dat ook de vrouwelijke jurist,
voldoende aan den leef tij ds- en
bekwaamheids-eisch, benoembaar is tot
Rechter.
Daarbij maakten zij beiden zich
dus los van het historisch gezichts
punt, dat zoowel genoemd Grond
wetsartikel, in zijn oudsten vorm
dateerende van 1798, als de Wet op
de Rechterlijke Organisatie, dateerend
van 1827, wel nimmer het oog kunnen
hebben gehad op de vrouwelijke jurist,
waarvan in die jaren het latere bestaan
zelfs nog niet kon worden vermoed.
Op deze historische bijzonderheid
doet nu juist de tegenpartij een beroep
met de argumenteering, dat het ont
breken van een uitdrukkelijke wette
lijke uitsluiting der vrouw van het
rechters-ambt toch niets bewijst, omdat
de geest der Wet op de Rechterlijke
Organisatie zeker niet is ingesteld
op die vrouwelijke Rechter. En zij
kan zelfs twee artikels daarvan
artt. 10 en 23 als duidelijk bewijs
aanvoeren.
Hoe denkt ons hoogste rechts
college, de Hooge Raad der Neder
landen, welks bijzondere taak het is
als eindbeslisser richtsnoer te zijn in
den strijd dec meeningen van lagere
colleges en juristen, over deze beroemde
strijdvraag? Helaas, dat antwoord is
niet bekend om de eenvoudige reden,
dat deze vraag in zijn zuiveren vorm
nog steeds niet aan ons hoogste
rechtscollege is voorgelegd. De wet
gever zal dus wel hebben te beslissen.
Hoe zijn antwoord in dezen tijd van
verdrijving van vrouwen uit ambten
en beroepen zou luiden, is niet twijfel
achtig !
ZOO zijn wij dus thans gekomen
aan het tweede onderdeel der
vraag. Zal de vrouwelijke jurist
wanneer eens al of niet denkbeeldige
wettelijke slagboomen zijn opgeheven
toch feitelijk uitgesloten blijven
van het rechters-ambt, omdat zij daar
toe wel eens niet geschikt geacht zou
kunnen worden?
Ook in deze vraag moeten twee
onderdeelen onderscheiden worden en
wel deze: Is haar rechtskennis vol
doende voor dit ambt?" en zoo ja
Heeft zij dan wel in voldoende
mate de andere eigenschappen, noodig
voor een goed Rechter, in het bijzonder
en in de aller-voornaamste plaats
objectiviteit?" Deze laatste vraag is in
hoofdzaak alleen door psychologen te
beantwoorden en geen wonder is het
dan ook, de beantwoording daarvan
door alle juristen Prof. Scheltema,
Simons en den Hoogen Raad ver
wezen te zien naar de psychologen.
Betreffende haar rechtskennis heb
ben zoowel Prof. Scheltema als Prof.
Simons aan de Nederlandsche Juristen
een mooi judicium gegeven: eerst
genoemde schreef in zijn prae-advies
aan den Nat ionalen Vrouwenraad in
I933' En ieder jaar bevinden zich in
mijn collegezaal vrouwelijke juridische
studenten, die, wat bezonnenheid van
oordeel en juridische kennis betreft,
boven het gemiddelde peil van de
toehoorders staan."
Nog verder ging zelfs de Hooge
Raad; in zijn in 1921 uitgebracht
advies aan Minister Heemskerk schrijft
hij over de juridische kennis en objec
tiviteit der vrouwelijke rechtsgeleerde
deze roemrijke zinsneden, dat: toch
wel gebleken is, dat ook vrouwen op
uitnemende wijze een taak vervullen,
Waarbij het vóór alles aankomt op
objectiviteit en onbevangenheid en in
het algemeen op die eigenschappen,
welke voor een goede rechtspraak onmis
baar zijn."
Heel wat scherper was daarentegen
het oordeel van het Parket van den
Hoogen Raad; men hoore: Of haar
juridische kennis voldoende is, is eene
nog niet-beantwoorde vraag; de erva
ring leert, dat in 't algemeen door de
vrouwen, die zich aan de
rechtspractijk wijden, niet veel wordt gepres
teerd] op eene zér enkele uitzondering
na hebben zij zich niet boven de middel
maat weten te verheffen." Men ziet,
zooveel hoofden, zooveel zinnen !
Nog heel wat mér bezwaren tegen
de vrouw als rechter bracht de
contra"-prae-adviseur voor den Nationalen
Vrouwenraad in 1933, Mr. Cluijsenaer,
in het geding; zijns inziens is de meer
wankele gezondheid der vrouw een
ernstig bezwaar, zal ook het minitieus
onderzoek in zede-zaken haar natuur
lijk schaamtegevoel somwijlen hevig
kwetsen, zal haar zacht en gevoelig
karakter" haar wellicht verhinderen
de soms noodzakelijke hardheid te
betrachten, zullen haar gezins-plichten
haar te veel in beslag nemen, zal zij
in het bijzonder voor de in- en
aan.UITERLIJKHEDEN1
:£ieve o en
MET de wisseling der jaargetijden en het inluiden van
den zomernacht Meeden wij ons hier in het gebloemd.
Vroeger, toen de Parisienne angstvallig elk contact met de
zon vermeed, was dat misschien een symbool, nu is het
harde noodzaak. Onze bruine huid die we tusschen de
druppels door donker zonnen maakt dat we er in onze
zwarte en blauwe avondjurken als gek uitzien.
De wit en zwarte japon is van een heel fijn cloqué. Met het
jasje, pat je over den stoel ziet hangen als je goed kijkt ?
is het een heel geschikt ensemble om mee op reis te nemen.
Het andere kleed is volumineuser, het galon aan den zoom
is van gelakt paardenhaar l De mode staat nog steeds een
blooten rug toe.
grijpende taak van Rechter-Commis
saris in strafzaken niet geschikt blijken
te zijn, terwijl haar grootere emotio
naliteit haar gevoel de overhand zal
kunnen doen krijgen over haar ver
stand. Mocht waar zijn de uitspraak
van den psychiater, Dr. Gross, dat
in strafzaken de beoordeeling der
vrouwen steeds is au dessus ou au
dessous de la justice" m. a. w.
steeds even boven of onder het billijk'
oordeel dan zouden zij, als straf
rechters, al geheel onbruikbaar zijn.
Onnoodig te zeggen, dat aan beide
zijden in dit onderdeel der kwestie
op psychologische eigenschappen
een beroep wordt gedaan op het beken
de werk van Prof. Heijmans: Psycho
logie der vrouwen" en dat dan tegen de
boven opgesomde nadeelen weer vele
voordeelen worden gesteld als: het
grootere gevoel der vrouw voor het
concrete, haar sterk rechtvaardig
heidsgevoel, haar intuïtief sneller door
zien eener situatie, haar hooge moraal.
En tenslotte wordt als m. i. het beste
argument naar voren gebracht, dat
het theoretische gescherm met eigen
schappen van de" theoretische vrouw
niets bewijst, maar dat men juist de
vraag moet omkeeren en vragen:
Zijn er vrouwen in ons land, die
zoowel de uitstekende juridische kennis
als de hooge psychische eigenschappen,
in het bijzonder objectiviteit, bezitten.
noodig voor een goed vervullen van
het Rechters-ambt?" Zoo ja, maak
den wettelijk ter wille eener goede
rechtsbedeeting haar benoeming moge
lijk en stel haar dan ook aan l
De beantwoording dezer vraag zal
mocht zij al niet dadelijk onvoor
waardelijk bevestigend zijn naar
mijn bescheiden meening, dan toch
wel gebaseerd moeten worden op
een veel recenter onderzoek dan
de in 1910 verzamelde gegevens van
Prof. Heijmans verkregen volgens
zijn toch wel wat aanvechtbare
enquête"-methode, al was het alleen
reeds om het nieuwe en m. i. zeer
belangrijke argument, door Prof. Schel
tema in den strijd geworpen, dat in de
laatste 20?30 jaar de moderne recht
spraak zich min of meer afwendt van
het al te abstracte der wetsregels en
juist mér is gaan kij ken naar het
concrete, iets, waarvoor de vrouw van
wege haar zin voor het concrete en
haar sterk intuïtief rechtsgevoel juist
wél zeer geschikt zou zijn.
In den tuin der
FranschèAlpen
HET is spijtig, dat ik misschien
wel een beetje begrip van
plantjes heb, maar zeker in het
t\Geheel niet kan zingen. Hoe graag zou
ik hier uit volle borst het bekende lied
., willen kweelen van: Ik leef heel hoog
op d'Allepe, mij het lieflijkst oord".
Maar ja, vroeger op school bracht ik
een heele klas van de wijs als ik mee
zong en zoo zwijg ik nu nog. Dit neemt
niet weg, dat ik toch in dit lieflijkst
oord vertoef en dat nog wel in Juni.
Er zijn bloeiende weiden in de Alpen,
die aan het ongelooflijke grenzen. Een
uitbundige kracht en een roekelooze
v vermenging van kleuren, die een een
voudig Hollander, gewend aan made
lieven, paardebloemen en gras, den
> adem benemen. Even besluipt me dan
ook de twijfel of dit wel in orde is, of
dit gewirwar van bloemen voor de koe
' wel voedzaam is, maar dan denk ik,
dat het koeienoog misschien ook wel
wat wil hebben, en mogelijk zit er
ook in al die zongestoofde geurige
kruiden nog iets als een
kleurenvitamine, die de crème de montagne
>o buitengewoon smakelijk maakt.
De bodem van een wei hier bestaat
uit groote plekken bloeiende thijm,
licht en donker paars en ook wel rood
achtig. Daar boven uit steken de
hoogere bloemen. Veel witte mar
grieten, boterbloemen, donkerblauwe
salvia's vallen het eerst op. Maar er
groeit] nog oneindig veel meer. Teere
paradijslelies en stevige blauwe cen
taura's met een rood hart, de eerste fel
roze trosanjers en de laatste narcissen,
de forsche etages van de nog niet
bloeiende hooge gele gentiaan en de
sierlijke mutsen van de lys martagon,
vergeetmenieten, campanula's, leeuwe
bekken en lange rose aren, waarvan
ik den naam niet weet. Het eenige, wat
je haast niet ziet, is gras.
Beneden in het dal kronkelt de weg,
larnaast springt het water van de
beek over de steenen en in de verte
klinkt de bel van een tevreden koe.
Volgt haar voorbeeld, bewoners van de
lage tuinen, en zoekt in Juni de Alpen
weiden op. Zoo krijgt gij het thuis
toch niet.
P. V.
heeft een brief
geschreven aan den boer, in wiens nabij
heid hij van den zomer logeerde
en wiens bedrijf hem machtig interes
seerde. Freek, voor wien hetzelfde geldt,
schreef ook een brief. Maar men is het
er algemeen over eens dat Guusje's brief
veel mooier geschreven was en de inhoud
ook rijker geschakeerd. Freek hoopte
dat iedereen op de boerderij het goed
maakte. Gaasje vroeg: En hoe gaat
het met de koeien? En met de paarden?
En met de varkens? En met de ganzen?"
Dat heeft den boer en zijn familie ge
mponeerd, blijkens een
druk-met-goudbezette prentkaart, die de jongens weerom
kregen.
Guus liep een paar dagen fier rond.
Freek mocht dan ouder en veel sterker
zijn dan hij: hij, Guusje schreef veel
mooier. Dat wist langzaam-aan de heele
school, de familie, de slager, de bakker,
de kruidenier.
Totdat het moment kwam waarop
Guusje den draai nam, waarvoor hij
befaamd is. Opeens schreef hij niet
mooi meer. Opeens hobbelden door zijn
keurige schrift voor nét werk dezelfde
scheef-schotsche lompe letters die Freek
pleegt te maken.
Hé, Guus, hoe zit dat? Jij schrijft
anders veel mooier", verbaast moeder
zich.
En Guus, onverschillig groote-jongens
achtig: O, dat doe ik allang niet meer.
Dat w i l ik niet meer. Jk schrijf net
als Freek."
Ja maar dat is juist zoo jammer.
Jij schreef vél netter."
Guus heft pathetisch het hoofd op.
Dat wét ik wel. Maar ik w i l niet
langer mooier schrijven dan mijn
broertje, dat twee jaar ouder is dan ik
en vél sterker. Dat heb ik op school ook
gezegd, toen de meester van mijn klas
er over begon. Nou en dat is het!"
Heb je dat met Freek afgesproken?"
vraagt moeder wantrouwig.
Heelemaal niet", is het verontwaar
digde antwoord. Maar ik vind het
zoo, uit mezelf. Als ik zoo mooi schrijf,
krijgt Freek het land aan me. Daarom
schrijf ik leelijk. En nou zeg ik er niks
meer van."
Twee tellen later is Guus verdiept in
den aanmaak van een allermiezerigst
klein parasolletje van karton, waarmee
hij zich voor het verdere van den middag
daverend vermaakt.
En Freek zegt groote-manachtig
schouderophalend tegen zijn moeder:
Uit die Guus kun je nou nooit wijs!"
ERICA
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
OP de onlangs te Amersfoort
gehouden studieconferentie
over het vrouwenvraagstuk werd
betwijfeld of van de vrouw een ver
edelende invloed uitgaat. Een goed
jaar eerder was op een soortgelijke
bijeenkomst te Bilthoven betoogd,
dat de wensch het hare bij te dragen
tot verbetering van de maatschappe
lijke toestanden de voornaamste
drijfveerwasgeweestderouderefeministen. Namen als J osephine Butler
Florence Nightingale, jane Addams '*cm
en anderen doen denken, dat deze
laatste stelling niet ongegrond is.
OUZANNE Lacore, de nieuwe
^ onderstaatssecretaris van on
derwijs, heeft den Franschen vrou
wen verzekerd, dat zij binnen drie
maanden het kiesrecht zouden be
zitten. Dit kan dan ook den
Zwitserschen vrouwen weer moed geven,
die zoo juist in het kanton Glarus
de teleurstellende ervaring hebben
opgedaan, dat een voorstel om de
vrouwen stemrecht te geven in zake'
liefdadige, kerkelijke en
schoolaangelegenheden met 50 tegen 5000
stemmen werd verworpen.
HET groote wereldcongres van
plattelandsvrouwen
teWashington toonde o.m. zeer duidelijk aan
hoe verschillend deze beweging in
de onderscheiden landen is. Zoo
hebben de plattelandsvrouwen van
Zuid Wales talrijke ziekenhuizen
en consultatiebureau*. In Estland,
met een inwonertal dat slechts een
zesde van de Nederlandsche
bevoling omvat, heeft de
Boerinrienond 25.000 leden. De
Nederlandscht vereeniging heeft nog een ruim
arbeidsveld vóór zich!
DE Zweedsche
arbeidsinspectrice Karin Hesselgren deed
onlangs te Genève interessante
mededeelingen. Merkwaardig is het
dat men, gezien de dalende ge
boorte-overschotten, in Zweden tot
de conclusie is gekomen, dat de
beroepsarbeid voor de gehuwde
vrouw moet worden
vergemakket. Indien de meisjes ook na haar
elijk kunnen blijven werken,
huwen zij op jeugdiger leeftijd en
krijgen meer kinderen dan wanneer
zij later trouwen, Of in het geheel
niet l
EEN RECEPT VAN DE BROËNE
Jam van worteltjes
ONZE bekende Parijsche
keukenmedewerker, Jan Hen, verzoekt
o'ns om plaatsing van de vol
gende mededeeling, die wij gaarne op
nemen.
Nu, zoo schrijft ons de heer Hen, het
reisseizoen bijna aangebroken is, kun
nen wij ons toch nog even, in diep ge
heim, verlustigen aan de ouderwetsche
Nederlandsche inmaak. Een honderd
jarig recept mijner oudtantes schrijft
voor eenige malsche worteltjes licht te
schrapen, in stukjes te snijden, zonder
zout en met weinig water gaar te koken
en door de zeef te halen.
Op elk pond van dit moes neemt men
anderhalf pond suiker, het sap van een
flinke citroen plus schil, maar zonder
wit, en een stokje vanille. Dit juist met
water bedekt hebbende, kookt men de
stroop in een open pan totdat zij geheel
gesmolten is. Dan wordt schielijk de
wortelpuree toegevoegd en moet het ge
heel onder voortdurend roeren dik koken.
Neem van het vuur, verwijder schil en
stokje, giet in glazen potjes en schrijf
met sierlijke letters op het etiket
Confituur van Carottes".
is de film,
die u onder alle
omstandigheden de
beste kiekjes geeft
BRAND
is het naarste,
dat bestaat
Je Minimax" is steeds paraat! l
Wilt U ons daarom Uw bestelling
voor de noodige
handbrandblusschers, direct opgeven, Mevrouw?
Anders zoudt U hieraan misschien
vergeten en wat gebeurt er dan,
wanneer door een nietige oorzaak
in Uw huis brand ontstaat ?
Schrijf daarom nog heden aan de
N.V. IFFA-MINIMAX
Amsterdam - Keizersgracht 179
Tel. 40411
TAFELZILVEB
?lationa/6
;?
. . . U kunt uitstekend
d i neer en
in het restaurant in
Ouwehand's Dierenpark
Rhenen
op den Grebbcberg
Electrische Koelkasten
Groote keuze diverse
modellen en fabrikaten
eROENEVELD & Co. - AMSTERDAM
Kerkstraat 158 - Tel. 36058
Showroom: ELECTROKOELKAST"
Leidschestraat 17-Tel. 35358
..»«»<? ?»« r»p