t W. H. Meijburg DAT de huizenexploitanten een moeilijken tijd doormaken is overbekend. Het is het eeuwig refrein van hen die de touwtjes niet meer aan elkaar kunnen knoopen, dalende huren en vaste lasten. In de goede jaren is met al te kwistige hand hypothecair crediet verleend, zoo zelfs dat in vele gevallen van een behoor lijke overwaarde van het roerend goed op den datum van afsluiting allerminst kon worden gesproken. En deze crisis is verscherpt, doordat bij de hertaxatie van de onderpanden zeer strenge maat staven zijn aangelegd en vele eigenaren werden verrast met een aanmaning tot gedeeltelijke aflossing van de hoofd som, daar de onderpanden al te zeer in waarde waren gedaald. En zoo vinden we huizenbszitters die de huurop brengst hebben gecedeerd of de ex ploitatie verder voeren ten bate van de hypotheekbank, die op deze wijze nog slechts een matig rendement voor zijn hypothecaire vordering krijgt, om van aflossing op de hoofdsom nog niet te spreken. De onverwacht sterke in zinking heeft dus beide partijen ten zeerste gedupeerd en beide zullen het verlies hebben te nemen. Een over vloedige toepassing van het recht van executie zou er toe leiden, dat de groote hypothecaire geldschieters ex ploitant worden tegen wil en dank van groote complexen onroerend goed, want meestal leidt de executie door het ontbreken van een redelijk bod tot in koop door den eersten hypotheekhouder. Nu hebben in dezen noodtoestand debiteuren- en crediteurenorganisaties elkaar in het belang hunner leden gevonden en bemiddelingscommissies ingesteld om in voorkomende gevallen de belangen van debiteur en crediteur tegen elkaar af te wegen, de f inancieele positie van den debiteur aan een on derzoek te onderwerpen om aldus langs arbitrairen weg een regeling te ont werpen, die in vertrouwen door beide partijen kan worden aanvaard. Aan de eene zijde staan dus eenige groote organisaties van hypothecaire credietgevers, aan de andere zijde de bonden, waarin bouwondernemers en eigenaren van onroerend goed zich hebben vereenigd. De bemiddelings commissie, voorloopig alleen ingesteld in de drie groote steden des lands, bestaat uit twee leden benoemd door de crediteurenorganisaties en twee uit de debiteurengroep, onder een onpartijdigen voorzitter. Zij stellen zich ten doel op verzoek te bemiddelen in die gevallen, waarin verplichtingen na te komen en onder ling overleg heeft gefaald. De uit spraken hebben geen wettelijk bin dende kracht en de organisaties be palen zich tot een warme aanbeveling aan de leden om in voorkomende ge vallen van de hulp der commissies ge bruik te maken. Er wordt snel recht gedaan; binnen veertien dagen, hoogstens na een maand moet de beslissing vallen. Het ligt in de lijn, dat de debiteur, de aange sprokene de zaak voor dit arbitrair college brengt. Tijdens de behandeling verbindt hij zich tot onthouding van handelingen, die de exploitatie zouden verslechteren, de crediteur zal han gende het geding geen uitvoerings maatregelen treffen, tenzij door faillis sement of inbeslagneming door derden het onderpand wordt bedreigd. De taak van de commissie is nu de exploitatie en de daarin gelegen moge lijkheden van het verbonden on roerend goed na te gaan, doch daar nevens ter beoordeeling van de be talingscapaciteit van den debiteur re kening te houden met inkomsten en vermogen buiten de verbonden panden. Hierna zal in de voor de commissie gebrachte gevallen als regel wel blijken, dat de inkomsten niet voldoende zijn om de verplichtingen na te komen en dan ontwerpt deze aan de hand van de haar verstrekte gegevens en na beide partijen te hebben gehoord een bemiddelingsvoorstel. Het zal belang wekkend zijn, na te gaan of in deze arbitraire uitspraken op den duur eenige lijn wordt uitgestippeld. De ge wone figuur is, dat de exploitant niets meer bezit dan de zwaar belaste goede ren en lasten en onderhoud, rente en aflossing niet meer door de brutohuur worden gedekt. De commissie zal dan voor de vraag komen te staan of en in hoeverre aan zekere aanspraken op levensonderhoud van den exploitant kan worden voldaan naast of boven de eischen door den hypothecairen cre diteur te stellen. Nadat de vaste lasten en de noodzakelijke onderhoudskos ten zijn betaald gaat het nu over de verdeeling van het surplus ter voldoe ning van rente, aflossing en een nor maal beheersloon voor den exploitant. En zoo rijst, wanneer dit surplus on voldoende is, de vraag of behalve met belangen van den geldschieter nog met de belangen van den berooiden eigenaar kan worden rekening gehouden, als de exploitatie de rente nog maar nauwe lijks of niet dekt. Hoe het ook zij, men moet de in stelling van deze commissies op ini tiatief van de organisaties met zoo tegengestelde belangen wel toejuichen. Wij mogen hopen, dat hun de bevre digende taak wacht de zorgen van velen die met ondergang worden bedreigd wat te verlichten, Tegenover de onzeker heid van hen die van den eenen dag in ,!.?.-«..« « . ?' w " ?tierraiYd'ere icvén Kunnen zij stellen o zekerheid van een regeling, die met goeden wil door den debiteur ten uit voer kan worden gelegd in afwachting van betere tijden. Wij kunnen niet beter doen dan dit instituut het noodige overwicht toe te wenschen op de be langhebbenden onder wie zij hun be middelend werk zullen verrichten. ONZE NIEUWE OPGAVE PRIJSVRAAG No. 3 De opgave, reeds in ons vorig nummer afgedrukt, luidde als volgt: In het zicht van de komende verkiezingen heeft een aantal ener gieke mannen het plan opgevat een nieuwe partij te stichten, die zich ten doel stelt reeds dadelijk met zoo veel mogelijk leden in de Kamer te komen en op den duur daar zelfs de meerderheid te bereiken. Voor het overige heeft deze groep geen voorkeur voor bepaalde beginselen. Gevraagd wordt na naar een ontwerp-verkiezings-manifest, dat op zulk een wijze het Klavier der volksconsciëntié" weet te bespelen, dat de nieuwe partij'daarop in zee wil gaan. Als eerste prijs loven wij ditmaal uit: een Dunhill bureau-vulpenhouder met artistiek uitgevoerden standaard ter waarde van ? 17.50; els tweede prijs wederom een plastiek van Hildo Krop. De redactie heeft het recht de inzendingen te publiceeren. Op de beslissing der redactie is geen beroep. Inzendingen uiterlijk Maandag 13 Juli. Verslag en prijstoekenning in het nummer van 18 Juli. Schaken Redacteur: Dr. S. G. TARTAKOWER Lessen van Moskou VOOR het eerst sinds het toer nooi te Bied 1931 werd een groot toernooi met dubbele ronden gehouden, hetgeen den strijd een ernstig karakter gaf. De eerste prijs van den ex-wereld kampioen Capablanca (met 13 punten uit 18 partijen) is wel verdiend. Hij is de eenige, die geen enkele partij verloor. Dat hij zijn vorm heeft her vonden Capablanca redivivus l opent perspectieven wat betreft den strijd om den wereldtitel. De tweede prijswinnaar: Botwinnik (12 punten) vocht tot de laatste ronde om de hoogste eer. Hij kan thans zonder eenigen twijfel tot de sterkste 6 spelers ter wereld gerekend worden. De derde prijswinnaar: Flohr (9Va punten) toonde niet zijn vroegere zekerheid, waarschijnlijk was hij over vermoeid door de vele toernooien, waaraan hij den laatsten tijd heeft deelgenomen. Hem staat dus de taak te wachten in Nothingham (Augustus 1936) te bewijzen dat hij nog steeds de succesvolle vertegenwoordiger van de jonge schaakgeneratie is. (Zou mis schien Dr. Aljechin gelijk hebben met zijn bewering, dat Flohr wel techniek maar niet voldoende scheppende ideeën bezit?) De andere prijzen vielen den taaien Lilienthal (9 punten) en den er op los slaanden" Ragosin (8V2 punten) ten deel. Zonder prijs eindigde voor het eerst in zijn succesvolle schaakloopbaan l Dr. Lasker (8 punten). Hieronder volgt een duel uit de eerste ronde: Zukertort opening Wit: Botwinnik Zwart: Capablanca i. Pfs, Pf6.2. C4, e6.3. gs-bó. 4. Lgz, Lby. 5. o-o, 05. 6.b3,Pc6. 7. Lb2,Le78. Pc3, o-o. 9. d4, Pxd4,10. Pxd4, Lxg2. ii. Kxg2, cxd. 12. Dxd.4 (Wit is door den druk op de d-lijn met voordeel uit de opneming gekomen.) 12 , Dcy (Capablanca besluit een afwachtende houding aan te nemen, daar de vereenvoudiging: 12 , Les. i3.Dd3, ds. 14. cxd, PxdS, 15. Pxds, Dxd5+. 16. Dxds, exd. 17. Tfdi enz. Zwart een chronisch zwakken pion bezorgen zou. 13. e4, Tad8. 14. Tadi, Dby. 15. (3, Pe8. 16. Td2, f5 (zwart is verplicht zich tegenkansen te scheppen). 17. Tfdi, Lgs (Beter was direct 17 , Lfó, 18. Td3, Lfó. 19. es. Le7. 20. Dfa, Tf? (ondernemender was: 20. ...... £«-f 5m 21 > g4 te laten vol^-j. 2i?Dd2, Lb4. 22. a3, Lf8. 23. ?e2, pc7. 24. Pf4, RÖ. 2$. lu, >£ (bit openen van de ijnerfkomt wit ten goede. Beter was 25 Dc8.)2ó. cxb, DxbS-27.T«, Dby. 28. L x C7. (De eerste crisis. Eenvoudiger en dwingender was 28. Das.) 28. ..... D x 07.29. P x eó, d xe. 30. Txd8, '£4. (Van nu af aan speelt zwart met den moed der wanhoop.) 3i.'g4» De7. 32. Kh3, Dby. 33. Dds, Kgy. 34. b4, as. 35. bs, a4. 36. gs, Les. 37. Tdól. (Dit nieuwe kwaliteitsoffer moest winnen.) 37 L x d6. 38. exd-r, Kf8. 39. Lfó? (In grooten tijdnood overziet Bot winnik de winstvoortzetting: 39. Des l, Ke8. 40. Dc6+ l enz. Nu keeren de kansen.) 39. .. ..Ke81 (De Koning verdedigt zich zelf.) 40. Le7, Tfs l 41. Des, Kd7. 42. bó, Dcó. 43. Dg7, D xf3+. (Nu volgt de doodsstrijd van wit.) 44. Kh2, Dg3 + . 45- Khi, D xh* 46. Kgi, Dei -K47- Kh2, Kc6 148. Db2, TdS- 39. DC2+, Kbs en Wit gaf op. Correspondentie over de Sc h aak-rubriek te richten aan De Groene Amsterdam mer, Keizersgr. 355, A'dam. PAG. 18 DE GROENE Ne. 3084 M Puzzles IIIIIMIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMHHMIHIIIIMIIHHIM Prijswinnaars zijn deze week; voor het letterraadsel Mevr. van Grunij ven, Horst (L.); voor <fe mnemotechniek Dr. Schaap, Bergweg 13, Doorn. Voor efke puzzle wordt een p/ojüek van Hildo Krop uitgeloofd. Inzendingen vóór Dinsdag op een BRIEFKAART; op de adreszijde het woord LETTERRAADSEl of DEEUNG vermelden. TlllllMMIIMMIUMIIMMIIIMIIIIIIItlMIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIMIIIIIIIIIII Nieuw* opgaven Letterraadsel Van de onderstaande lettergrepen moeten 17 woorden gevormd worden, welker ie en 3e letters, gelezen van boven naar beneden, een vers vormen van M. Nijhoff. aan - dak - de - di - do -'doe - e - e - en es - fah - ga - gie - gla - go - go - gre heit - hu - kei - ken - ker - koen - lo lo - lijk - me - mie - mo - hen - new ni - nier - o- or - ra- ren - ri - spie - ter tho - ton - tre - twij - us - va - we. Omschrijving £i. kampoenghond, 2. godsspraak, 3. oud Fransche munt, 4. echtverbintenis, S* vrouw, ó. verbinding van alcohol met zuur, 7. temperatuurschaal, 8. draad in elkaar draaien, 9. lettermaat, 10. ik, n. beving, 12. vpgelkunde, 13. grondlegger der na tuurwetenschap, 14. schoolterm, 15. naam van 1 6 pausen, 16. inteelt, 17. inlandsch geneeskundige. Deeling ? ??**??? l ?*????? ? \ ? ? ? ? l \ ? \ ..7.7. . . .777 O Alle cijfers 7 in deze deeliug zijn gegeven. Deeler en quotiënt bevatten de 10 verschillende cijfers. Hoe luidt de deeler? Oplossingen Letterraadsel Wij hebben niet den laatsten weg gevonden (Elisabeth Reitsma) i. wraken 2. ij s t ij d 3. historie 4. e t tel ij k e S. b i ede n 6. banaal 7. erwtensoep 8. neerslachtig 9. n e g e n 10. i n ge n i e u s ix. egel 12. tevens 13. droevig 14. e enigszins 15. nadenken 16. l i e der lij k 17. aan denken Mnemotechniek Het telefoonnummer dat Prof. Cijfers moest opbellen was 3456. De oogcn van Amsterdam kij ken door een bril van Schmidt J. M. SCHMIDT, opticien. RoWm 72 Een polis der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. N.V.DEHUILEMSGHE HYPOTHEEKBANK Directie i A. E. THIBRRY DB BYE DÓLLBMAN en Mr. A. E. C. DB GROOT VAN EMBDBN t. , . . Pandbneven / 37.036.400. Hypotheken / 3M34.97».- R,,.?, . . .. i.IOo.ooo.UNV ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND N.V VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ / OPGERICHT A°1894-. .?''' AMSTERDAM C-KEIZERSGRACHT 570 INBRAAK; BRAND;ONGEVALLEN EN WATERLEIDINGSCHADEVERZEKERING. 't Tractatiemcnnetje toont zijn goede hart . . . Doet U dat óók eens: tracteer thuis onverwachts op die verrassend-lekkere DROSTE-Pastilles. U kunt ze per doos n per ons koopen. En... ze zij n altijd welkom! Spaart plaatjes voor Ket album Java I" ALTIJD WELKOM! EEN TASCH VAN VERWEEGEN & KOK AMSTERDAM, K AL VERSTRAAT 86-90 HEEFT CACHET LEDERWAREN REISARTIKELEN WEL BETER... NET DUURDER Bezoekers aan Amsterdam Victoria Hotel - Da m ra k t.0 c. Station - noodigt U uit. Wij verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen. U zult tevreden zijnt Kamers met Holl. ontbijt Lunch Diner vanaf f 3.50 f l .50 en f2.- f 2.-, f 3.- en f 4.Di Dlr*«tl« HEERENKUEED1NG VOOR VADER EN ZOON TOT RCOELUKE PRUZEN ADRIAAN SCHAKEL HfilUGEWEG - THUOON JJ27J Meneer «Jansen koopt kleeding naar maat HU «taat er op dat het 'm staat De prU* en de coupe Komen onder de loupe Zoodat h|J naar SCHAKEL steeds gaat VAN RIJN S SMOSTERD N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 7O HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ? 1000.-op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. ;l Losse nummers van De Groene: 20 et. Ouder dan 3 maanden: 60 et. Toezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag. 1 it. 1 A* Teonéetsptlen 257* reductie EEN ADVERTENTIE IN DE GROENE IS EEN ONVERMOEIBARE VERKOOPSTER MET EEN WERKWEEK VAN 168 UREN. DAG EN NACHT IS ZIJ IN DE WEER. ZIJ SPREEKT TOT HEEL NEDERLAND PAG. 19 DE GROENE No.3084 XV-'