Historisch Archief 1877-1940
MEER VLIEGVELDEN!
Maar het behoeven geen luchthavens te zijn
C. van Steanderen Jr.
WIJ hebben te weinig vlieg
velden. Weliswaar wordt er
aan het veld bij Rijswijk
(Z.-H.) hard gewerkt en is ook het
veld bij Teuge (bij Deventer) gereed,
terwijl een paar weken geleden het
particuliere vliegveld Groenendaal" bij
Doetinchem werd geopend, doch wij
hebben nog steeds veel te veel mooie
plekken in ons land, waar je als
sportvlieger niet kunt komen. Zoo nu en
dan hoor je van plannen; zoo dacht
Zwolle er een tijdje geleden over een
luchthaven aan te leggen en ook Hee
renveen wilde iets dergelijk gaan doen.
Doch het is bij plannen gebleven,
omdat men luchthavens wilde maken,
welke zouden worden opgenomen in
het binnenlandsche luchtverkeer der
K.L.M.
Nu voelt de K.L.M, uit den aard der
zaak heel veel voor propageering
van de luchtvaart en ziet natuurlijk
graag, dat ergens een vliegveld komt,
omdat hierdoor de airmindedness"
van de streek wordt vergroot, hetgeen
allicht ten goede zal komen aan den
verkoop van plaatsbiljetten voor bui»
tenlandsche reizen per vliegtuig. Doch
heel veel verder kan de K.L.M,
voorloopig niet gaan, want de poging van
een paar jaar geleden om een
binnenlandsch luchtnet te exploiteeren is op
een fiasco uitgeloopen.
Een binnenlandsch luchtnet heeft
voor ons kleine land dan ook weinig
zin en het is te begrijpen, dat de K.L.M.
er niets voor voelt, terwille van een
vliegveld een dienst te openen op
Heerenveen, Zwolle of andere plaat
sen.
En dus zeiden de vroede vaderen:
Dan maar geen vliegveld", en de
zaak was voor hen afgedaan. Want zij
wilden een luchthaven, zooals Eelde,
Twenthe, Eindhoven, met een haven
meester en radiostation, nachtver
lichting en alle verdere mooie, dure
dingen. En daar de aanleg van zoo'n
haven zeer veel geld kost en ook de
exploitatie er van niet zoo heel erg
goedkoop is, is het duidelijk, dat een
dergelijke onderneming alleen maar
gerechtvaardigd is, indien tegenover al
die uitgaven ook redelijke inkomsten
staan. Inkomsten die in hoofdzaak
zouden moeten voortvloeien uit door
de K.L.M, te betalen landingsgelden.
l l
Is het echter noodzakelijk, dat een
vüegterrein per se een luchthaven is ?
Ik dacht van niet. De sportvliegerij
heeft aan havens geen behoefte, wel
aan geschikte landingsterreinen. Het
gaat met dit soort vliegerij als met de
watersport. Een cano, een wherry, een
botter vragen niet om een prachtig ge
outilleerd geval als de Amsterdamsche
haven; zij hebben alleen een
aanlegsteigertje noodig, een eenvoudig
boothuis. Zoo'n landingsterrein kan dan
ook zonder veel kosten tot stand komen.
Hoofdzaak is, dat het vlak is en hard;
een goede grasmat is ideaal. Het moet
zoo mogelijk onder alle omstandig
heden droog blijven, althans niet dras
sig worden en er bshoort dus te worden
gezorgd voor een behoorlijke afwa
tering. Hooge boomen,
fabrieksschoorsteenen en andere obstakels welke laag
inzweven verhinderen, moeten zich niet
in de buurt bevinden.
WAT de verdere uitrusting betreft:
een witte cirkel op den grond, een
windzak aan een mast, een benzine
pomp, waar ook olie te krijgen is en
waarvan de bediende, die tegelijkertijd
als ,, havenmeester "kan fungeeren, in
staat is een band te repareeren en een
bougie schoon te maken.
Een dergelijk veldje kan aangelegd
worden bij een natuurbad, bij een hotel,
in een streek, die het van toeristen
hebben moet. Een utopie? Wij hebben
reeds n zoo'n veld: dat van Groenen
daal" bij Doetinchem. Onder leiding
van den heer H. Wesselo, architect te
Bussum, is daar een zwembad ge
bouwd, aan den eenen kant grenzende
aan een kanovijver, welke 's winters
dienst doet als ijsbaan, en aan den
anderen kant aan een vliegveld. Er is
een terras, waar je heerlijk in de zon
kunt zitten, er is een restaurant en op
tien minuten loopen is een behoorlijk
hotel, De Vijverberg". Het veld zelf
is nog niet goedgekeurd door Water
staat voor alle sportvliegers; een bosch
aan de Zuidzijde en hooge peppels aan
de Noordzijde maken het binnenkomen
en het starten nog een beetje moeilijk
met bepaalde vliegtuigtypes. Met een
F.K.46 heb ik er zelf echter een stuk
of zes landingen n starts gemaakt en
hoewel ik slechts een middelmatig
pilootje ben, had ik toch geen moeite.
Hetgeen pleit voor de machine, zult u
zeggen. De heer Bulten start en landt
er geregeld met een vier-persoons
F.K. 43 Coupé" en ook andere
sportvliegtuigen kwamen gemakkelijk bin
nen en vertrokken weer. Jan Duimelaar
zette er een oude F. 7 neer, die door
Noomen een weekje later naar Schiphol
werd teruggebracht. Zoodat het in de
praktijk nogal meevalt. Die hooge ob
stakels zullen echter verdwijnen en dan
is dat veldje voor iedereen bereikbaar.
's Zaterdagsmiddags op je gemak er
heen, van Amsterdam is het maar een
uurtje vliegen; je gaat heerlijk zwem
men en laat je in de zon bruin braden,
in den tuin van het hotel kun je ten
nissen als je daartoe lust hebt, je
kunt in den mooien omtrek een wan
deling maken, in Doetinchem het
streekmuseum De Kelder" bezichtigen
enfin, je kunt er doen wat ieder ander
gedurende een weekend zoo doet.
Alleen met dit verschil, dat je er niet
heen behoeft te gaan per stoffige,
warme trein of per auto over te drukke
wegen.
Zulke veldjes moeten wij overal
hebben. Knocke en Oostende hebben
elk een vliegveld, ook het Chateau
d'Ardennes en men vliegt er heen.
Geen onzer badplaatsen heeft iets
dergelijks. De Friesche meren,
ZuidLimburg, Boekelo, de kustplaatsen, zij
zijn per vliegtuig niet te bereiken en
dus gaan de sportvliegers noodge
dwongen naar het buitenland.
Maar het aantal sportvliegers is nog
klein en het heeft niet veel zin om
voor dat handjevol menschen terreinen
te gaan aanleggen.... Wie zoo praat
vergeet, dat ten eerste het gilde der
amateur-piloten nog steeds groeiende
is en ten tweede dat zeer veel menschen
van de sportvliegerij worden terugge
houden, omdat zij niets er voor voelen
zoo straks, als zij hun brevet hebben,
zich te moeten bepalen tot een rondje
boven het terrein of tot een doelloos
tochtje boven ons land. En zij voelen
nog minder voor een dure rit naar een
of andere buitenlandsch veld. Zij willen
na een half uurtje, een uur vliegen niet
op een ander vliegveld terecht komen
doch op een plaats, waar zij gezellig
wat kunnen eten, waar zij prettig
kunnen zitten, net als die meneer, die
met zijn auto naar Laren of Zandvoort
gaat. De gelegenheid maakt in dit
geval den sportvlieger.
G. B.
ANTON VAN
HET is gewoonweg verschrikke
lijk, dat G. B. Shaw op 26 Juli
tachtig jaar wordt en dat er dan
alweer over hem geschreven moet
worden. Wij kunnen wel troost zoeken
bij de gedachte, dat toch geen mensch
het leest, omdat iedereen den man al
lang moe is, doch dit is slechts een
bewijs te meer voor zijn actualiteit,
want de menschen, die men moe is,
zijn actueele menschen. Ze manifestee
ren hun bestaan op een hinderlijke
manier, maar ze manifesteeren hun
bestaan. Shaw doet dit de laatste jaren
door mede te deelen, dat hij niet van
kinderen houdt en dat hij veel van
Hitler verwacht of andere dingen van
zulken aard, waaromtrent alleen te
zeggen valt, dat ze verkeerd zijn, hoe
wel het beter staat, te beweren, dat
ze paradoxaal en oorspronkelijk zijn.
Shaw is niet paradoxaal en niet oor
spronkelijk. Hij doet maar zoo. Hij
wendt voor, dat hij geestig is. Hij is
een oude man, die ons wil doen
gelooven, dat hij Bernard Shaw is. Bernard
Shaw moest allang gestorven zijn aan
een vegetarisch dieet, wanneer hij
werkelijk bestaan had. Maar hij is een
legende. In werkelijkheid bestaat er
slechts een simulant, die veinst te
lijden aan humor, maar die volstrekt
hypochonder is en die de heele maat
schappij beschuldigt van hypochondrie.
Deze simulant, G. Bernard Shaw,
had aanvankelijk veel aanleg voor c
moraal en weinig smaak in het leven
maar hij zocht er zijn kracht in,, te
doen alsof hij een ander was, n.l.
iemand, die het leven prettig vond en
de moraal vervelend. Dit heeft hij
weten vol te houden tot vandaag en hij
heeft het weten vol te houden met een
hardnekkigheid, die aan het geniale
grenst, indien ze niet geniaal is. Hij
heeft het weten vol te houden met een
bewonderenswaardige waarschijnlijk
heid. Wie hem leest, voelt werkelijk
zoo iets als pret, en begint te gelooven,
dat hij een optimist voor zich heeft met
een goed humeur. Beziet men de
werken van Shaw aandachtiger, dan
lUINKERKEN
heel toch afschrikwekkend is. Shaw
ft nooit menschen geschapen. Er is
Tartuffe, geen Harpagnon, geen
capin in zijn werk. Hij kan geen
lucht schrijven. Hij is er nooit in
;eslaagd, een leuken deugniet te
ntwerpen. Al wat hij ontwierp was
.oraal, die vergeefsche pogingen deed
m de gedaante te voeren van het
even. Shaw is de voorlooper van de
ie, dat men boeken moet
verranden, als men niet wil, dat anderen
e zullen lezen, omdat hij in de
bezorgdeid voor de deugd van anderen altijd
hoogste levensmanifestatie van
ichzelf heeft gezien. Hij had officier
oeten worden bij het Leger des
Heils. Dit heeft hem altijd hevig ge
ntrigueerd, zoo hevig zelfs, dat hij zich
eanne d'Are niet kan voorstellen als
en middeleeuwsch boerenmeisje, doch
dat hij van haar de suffragette van een
soort nieuwe heilsleer maakt. Had hij
geleerd, andere menschen met rust
re laten, hij zou wellicht een belangrijk
kunstenaar zijn geworden, helaas heeft
hij steeds gemeend, dat hij het leven
moest verbeteren, en zich nooit afge
vraagd, wat het leven was. Hij behoort
rot dezelfde school als August
Strindberg, die ook vergeten is, maar hij
heeft in deze school de tegenoverge
stelde methode toegepast. Hij heeft
geestigheden gezegd met denzelfden
r als Strindberg treurigheden zei,
de werkelijkheid te vergeten en
tegelijk te veranderen. Men verandert
de dingen niet als men niet begint,
xe te nemen voor wat ze zijn. Hij heeft
in de menschen nooit menschen gezien,
clleen maar mogelijkheden.
De misdaad van Shaw is, dat hij
puritein was en de moraal ontveinsde.
Men kan met de moraal alles doen, en
de meest gebruikelijke handelwijze is
wel: ertegen te zondigen, maar men
<an van de moraal nooit iets maken,
dat hoe dan ook het leven zou kunnen
vervangen, want daar is de moraal
niet voor, evenmin als de aesthetica,
de sterke drank of het vrouwenkies
recht. Zulke dingen heeft Shaw noch
tans steeds mér bemind dan het leven
Overzicht van het vliegveld Groenendaal
bij Doetinchem. Rechts op den achter
grond het zwembad met restaurant.
blijkt echter het bedrog. Zijn blijspelen
zijn geestig, maar ze zijn nooit blij. .
Men kan zich nauwelijks iets voorste*^ h'J ***** gepredikt, dat men zulke
len, dat minder blijmoedig is dan
wereld der spelen van G. B. Shaw. Deze
wereld lijkt op de hel van Jeroen
Bosch, waarin allerhande onderdeden
den lachlust opwekken, terwijl het
mér beminnen moest. Dit is
Beloofd en de waardeering voor het
daalde, de waardeering voor het
steeg. Vandaag is iedereen
: lOralist en bemoeit zich met wat
anderen doen. Maar er is bijna nie
mand, die nog leven kan l
Groote schrijvers hebben nooit lust,
het leven op te hangen aan hun
meeningen, of als ze dit wel hebben,
worden ze moralist, geen
tooneelschrijver. Racine zegt niet, dat
Hippolyte beter had gedaan door niet te
begeeren en Shakespeare laat zich niet
uit over de gewenschtheid van Caesars'
heerschzucht. Ze beelden wat er is,
laar probeeren niet er iets bij te
iiaken. Ze zijn tevreden met de schep
ping en daarom scheppen ze zélf.
Shaw is niet tevreden. Hij is dus ook
niet scheppend en vooral geen
revoluijonnair. Hij is een ontevreden conser
vatief. Hij vindt alles slecht, zegt Van
alles, hoe het eigenlijk moest, en heeft
nergens pleizier in. Daarom verzint hij
geestigheden. Hij amuseert er, spijts
zijn pessimisme, zichzelf mee en
laat ons het eerlijk bekennen ook
orisl
VAN RUN S
SMOSTERD
PAG. 15 DE GROENE Ne. 3066
George Bernard Shaw
at men noemt:
:en
ftiaslagwerJ
Annual Register 1935. Prijs
30/(Longmans, «reen A Co., London)
DIT, onder redactie van M.
Epstein, M. A., Ph. D. samen
gestelde politieke jaarboek ver
dient aandachtige belangstelling. Het
is eenigszins gewoonte geworden, bij
ons in de eerste plaats naar Duitsche
jaarboeken te grijpen. De laatste jaren
werd dit moeilijker. Vele politieke en
geschiedkundige jaarboeken, daar uit
gegeven, vertoonen nl. dezelfde eigen
aardigheden als de jongste Duitsche
encyclopaedieën zij zijn hun objec
tiviteit ten eenen male kwijt.
Het Annual Register vervult zijn
taak op pijnlijk nauwgezette wijze.
Het is onmisbaar voor dengene die
studie maakt van de geschiedenis der
laatste jaren. Land voor land geeft het
de gebeurtenissen van het afgeloopen
jaar. Daarna volgt een speciale
cultuur-geschiedenis: ontdekkingen, ge
beurtenissen op het gebied der weten
schappen en der kunsten. Om een
voorbeeld te noemen van de moderne
tendenz van dit werk: ook de geschie
denis van de film en de belangrijkste
gebeurtenissen in de filmwereld ont
breken hieraan niet. En het is alles
met zeer veel oordeel des onderscheids
uitgekozen, vermeld en gerangschikt.
Dit werk verdient een grootere ver
spreiding dan het op dit oogenblik bij
ons heeft zoozeer zijn wij er aan
gewend andere en minder goed geïnfor
meerde historische handboeken te raad
plegen. Het Annual Register is reeds
in zijn lyysten jaargang. Het is voor
het eerst uitgegeven door den litterator
Edmund Burke in 1758.
M. van Blankenstein en &. Cohen:
1035. Geïllustreerd jaarboek van het
wereldgebeuren (De Torentrans,
Zeist)
HET is niet meer dan natuurlijk
dat men, als men dit overzicht
in woord en beeld van het jaar
1935 in Juli 1936 ontvangt, den wensen
voelt opkomen dat een uitgave als deze
iets sneller tot stand zou kunnen
komen. Aan den anderen kant beseft
men, nu de afstand tot het behandelde
tijdvak wat grooter is geworden, des
te nadrukkelijker hoe nuttig, ja on
misbaar een uitgave als deze in den
tegenwoordigen tijd is.
Lezers van De Groene zullen vele
illustraties herkennen. Men zou
kun'nen zeggen dat dit jaarboek voor elk
jaar de taak verricht die De Groene
van week tot week vervult.
Ze gaan weer
tr acteeren!
Overal waar
Droste's
tractatie-mannetjes" ko
men, zijn ze welkom!
Iedereen ziet ze even
graag! Probeert U maar:
verrast U ze thuis maar
eens met zoo'n groote
doos vol heerlijkheden
met Droste Pastilles I Nimmer
afwijkend in kwaliteit. Altijd
welkom!
In groote doozen van 250 gram 90 et., per ons 30
DROSTE
ALTIJD WELKOM!
Spaart plaatjes voor het album Java I".
r
PEREZ
PERZISCHE TAPIJTEN
AMSTERDAM C - Singel 480-482 h/h Koningsplein
ROTTERDAM - 'S-GRAVENHAGE - UTRECHT
ZOMER-OPRUIMING.
ALS ER BELANGRIJKE DINGEN GE
ZEGD MOETEN WORDEN, STELT
DE GROENE
ZE AAN DE ORDE!!!
Dit is een traditie van zestig jaren, welke tot op den
huldigen dag wordt gehandhaafd. De tijden zijn ver
anderd, en er zijn dingen die in de dagen van De Koo
en Van Maurik konden worden geschreven en geteekend,
vormen van critlek die door hen vrijmoedig konden
worden gehanteerd, welke men thans niet meer oirbaar
zou achten. Maar steeds is DE GROENE gebleven: on
beschroomd, deugdelijk gedocumenteerd, frisch van
inhoud en vorm en daardoor
HET BLAD WAAK MEN OVER SPREEKT
Hlerlanft afknippen
n
'h
BON
Ondergeteekende wenscht zich met ingang van heden te
abonneeren op DE GROENE AMSTERDAMMER. De abon
nementsprijs van heden af tot 31 December 1936 bedraagt
f 4.?. Abonnementen kunnen slechts op 31 December eindigen
en worden anders stilzwijgend voor een jaar verlengd.
Naam:
Straat: Nr.
Woonplaats: ..' ??...?..; ;
Handteekênlng» .....
;..*?