De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 1 augustus pagina 2

1 augustus 1936 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER > :i C'l Opgericht in 1877 Weekblad voor Nederland onder hoofdredactie van PROF. MR. A. C JOSEPHUS JITTA 60e jaargang No. 3087 Redactie: Mr. M. K A N N, TH. MOUSSAULT. Dr. P. H. RITTER Jr., Mr. N. J. C. M. KAPPEYNE VAN DE COPPELLO en Mr. R. H. DIJKSTRA Red. en administr : Keizersgracht 355. Amsterdam C. Telefoon 37964 - Postgiro 72CEO - Gem. giro G 1000 De abonnementsprijs bedraagt f 10.?per jaar. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch alleen tegen het einde van een jaargang worden opgezegd. OVERPEINZINGEN BIJ DE RADIO Hendrik Willem van Loon Politieke Vergaderingen In Amerika IN iederen Hollander zit altijd iets van een school» meester. Ik heb al mijn dagen lang wel een hevigen strijd gevoerd tegen de Hollandsche schoolmeesterij, maar dat was eigenlijk toch alleen maar omdat ik zelf ook een soort schoolmeester was. Alleen een beetje anders. Ik beken mijn misslagen. Ik bén een school meester en als alle schoolmeesters heb ik natuurlijk ook geprobeerd de wereld een beetje anders te maken. Zóó als het mijzelf het meest wenschelijk dacht.... een vroolijker wereld, een wereld met meer kleur en jolijt en meer wederzijdsche wel willendheid. En ik was daarbij toch altijd ook nog de slaaf van wijlen den Heer Jean Jacques Rousseau en dacht dat de menschheid beter kon worden gemaakt door haar te laten zien hoeveel beter en prettiger het allemaal wel kon zijn als wij ons verstand gebruikten in plaats van steeds weer te doen en te denken wat wij als kinderen hadden geleerd van ouders, die het zelf ook alweer als kinderen geleerd hadden van hun eigen ouders, die het ook weer.... enzoovoorts, tot de dagen van de hunnebedden toe. Ik zit nu toch op het beklaagdenbankje en ik beken .... Edelachtbare Lezers, ik heb mij 54 jaren lang vergist. Het is slechts een sprookje, die ver standstheorie. De mensch kan misschien wel door ervaring leeren zijn hersenen te gebruiken, maar het percentage van die gelukkigen (of liever ongelukkigen, want zij zijn altijd de eersten die het Groene Zoodje bestijgen) dat percentage is thans niet hooger dan het was in de dagen van den langharigen Neanderthaler, of in de dagen van Aristoteles of in de dagen van den vernuftigen Thomas van Aquino. Ik beken het met een bittere traan in beide oogen. Ik wilde wel dat het anders was. Maar het is nu eenmaal niet anders. Deze Paulus is weer een doodgewone Saulus geworden. En dat is de schuld van de twee politieke vergaderingen die wij deze laatste maand hebben moeten aanhooren. * * * Ik zeg uitdrukkelijk ,,hebben moeten aanhooren", want het was ons een heilige plicht. Hier zitten wij met de gebakken peren die wij nog altijd niet betaald hebben en die wij nu wel nooit zullen kunnen betalen. Hier zitten wij midden in de groot ste economische, geestelijke en sociale revolutie die de wereld ooit heeft doorgemaakt. En nu kwamen daar die twee groote vergaderin gen die ons redding moesten brengen. Die bijeen komsten van de vroede en vroedste vaderen onder de Republikeinen en onder de Democraten, die in deze uiterst critische dagen ons zouden toonen hoe wij den politieken en economischen wagen weer uit de sloot konden visschen en veilig op zijn vier wielen op den weg zetten, zoodat het antieke ve hikel nog weer een tijdje mee kon. Maar begrepen zij eigenlijk wel dat wij midden in een revolutie zaten, een revolutie die zich nu eens niet op politiek terrein afspeelde, maar in de onderlinge betrek kingen der menschheid? Begrepen zij, dat het ging om een verandering in de verhouding van mensch tot mensch? . . Niets van dit alles. Zelfs het begin van een flauwe notie ontbrak, dat onze perikelen voorgoed het einde beteekenen van het Amerikaansche tijdvak van "each man for himself and the devil take the hindmost". Het bewustzijn dat het tijdvak dat aan de^deur Zon en te» en lomerwind... geniet *r Ton in .'D prettige, beschaafde omgering. ? Go naar Noordvrijk... waar het mooie HUIS TER DUIN U wacht..l Viiwf f 6.- per rf«0 ven** l 19.50 HUIS TER DUIN' N OORD WIJK AAN ZEE klopt, er een is van grootere sociale rechtvaardigheid, dat is tot de hersenen van de politici blijkbaar nog niet doorgedrongen. Wij hebben geluisterd totdat wij er bij neervielen. Jimmy en ik hebben halve nachten zwarte koffie gedronken en eindeloos door t rikt rak gespeeld om maar wakker te blijven. En wat hebben wij gehoord? Een hol geloei dat even goed of nog beter uit een stal had kunnen komen. Een hol gedaas. Leege woorden en leege phrases. Eindeloos kwam die stroom van niets-zeggende algemeenheden uit de lucht en vulde onze kamer met een gevoel van triestheid en wanhoop, tot wij op het knopje drukten, om een paar minuten later toch maar weer op het andere knopje te drukken, want wij vreesden dat wij iets zouden missen en misschien zou er eindelijk toch ook nog wel eens een enkel verstandig woord uit den ether neerdalen. Maar het wonder is niet gebeurd. Van het begin tot het einde zijn deze twee politieke bijeenkomsten precies datgene gebleven wat zij de eerste uren waren.... een concreet bewijs voor de stelling welke ik een ocgcnblik geleden verdedigde, dat het Verstand wel het allerlaatste middel is dat het menschom ooit zal toepassen om zich uit de eindelooze moeilijkheden van onze tegenwoordige catastrophe te redden. Laat ik bekennen dat ik gehoopt had, dat wij het hier nu eens beter zouden doen. Want onder alle volkeren zijn wij toch nog steeds het beste af. Wij hebben een land dat zoo onmetelijk rijk is, dat wij het langer kunnen uithouden dan de meesten onzer buren. Wij zitten niet zoozeer aan de traditie vast. Wij hebben weinig verleden maar eindeloos veel toekomst. Wij hadden, het hooge woord moet er uit, de plicht de wereld een goed voorbeeld te geven. En wij hebben van dat alles niets, heelemaal niets terecht gebracht. En het is niet gemakkelijk, op dezen schoonen morgen, nu heel Connecticut n groote tuin is en de vogels en de eekhorens buiten krijgertje spelen en de zon op dat breede water schijnt waardoorheen Adriaan Block zijn Onrust" zoo genoegelijk deed zeilen het is werkelijk niet gemakkelijk, in een wereld die zoo liefelijk en zoo gezellig kon zijn te moeten bekennen dat onze regeerders en diegenen die ons eenmaal hopen te regeeren zich heelemaal niet van hun plicht bewust waren. Dat zij den toestand nog erger gemaakt hebben dan hij reeds was en dat was heusch al hél erg. * * Wat de positie van die paar lieden, die dit land ernstig liefhebben en toch nog aan een gelukkiger toekomst gelooven, zoo onaangenaam maakt is het gevoel dat zij volkomen machteloos zijn en dat zij ook dan nog volkomen machteloos zullen zijn als de boel eenmaal spaak mocht loopen. Want zelfs in dit land, waar iemand die zich soci alist noemt socialen zelfmoord pleegt en waar de meeste menschen nog denken dat Karl Marx een van de vier Marx-Brothers was, hier staat de menigte tóch onder den invloed van het Evangelie van den Heiligen Carolus Marxius. En de redding die komen moet verwacht men door een verandering in de economische constellatie. Als nu eenmaal al de fabrieken weer werken en al de mijnen weer ge xploiteerd worden, en iedereen Zondags weer ge braden kip te eten heeft, dan is het allemaal weer zooals het zijn moet. Maar dat de wereld beheerscht wordt door idealen die met fabrieken en mijnen en banken en gebraden kippen niets te doen hebben, dat is n ketterij waartegen alle partijen met gelijke woede zullen strijden. Hoe durft men hen van materialisme" te beschuldigen als al hun vergaderingen met gebed geopend en gesloten werden? Het is een schande l Wij hebben waarschijnlijk onze zakken vol Moskowietisch goud en zijn verkapte Bolsjewieken, met al ons geleuter over de grofheid en platheid van deze schoone vader landslievende ontboezemingen die nu twee weken lang uit onze loud-speakers hebben geklonken..». Helaas, onze zakken zijn even leeg als die van PA0.1 DC £GROENEJN». W7 onze buren en Moskou is ons slechts uit den bioscoop bekend. Maar wij zijn (wat nog veel erger is) teleur gestelde idealisten, voor wie er geen andere uitweg is dan rustigjes ergens in een hoekske met een boekske te gaan zitten en te wachten totdat de praktische lieden" die thans de teugels in handen hebben de zaak zoo in het honderd zullen hebben laten loopcV dat wij misschien ook nog eens een kansje krijgen. Democraten en Republikeinen hebben beide ge faald. De democraten durven de koe niet bij de horens pakken. Uit angst voor de kiezers probeeren zij de moeilijkheden te omzeilen, waardoor wij tenslotte geen steek opschieten. De republikeinen zijn als 't kan nog kortzichtiger. Zij willen heelemaal niets doen, heeelemaal geen reddende hand uitsteken. Het is een volkomen moreel bankroet. Het financieele bankroet is zoo erg niet. Dat pro bleem hadden wij altijd nog wel weer kunnen op NOG NIET Bescheiden lossen. Ons land is groot en rijk en wij zij het begin van onze loopbaan als onafl.~..»v».,«*; natie. Maar wanneer het moreele bankroet duidelijk wordt, dan wordt het zaak op te passen. Deze twee politieke vergaderingen hebben dat moreele bankroet *Hhans officieel en definitief bevestigd. Het is niet aangenaam, Edelachtbare Lezers, dit te moeten bekennen. Morgen ben ik misschien niet meer zoo eerlijk. Ik haast mij dezen brief af te zenden. Het was niet prettig, hem te schrijven. Ik had gehoopt u te kunnen vertellen dat het in.het Westen begon te dagen. Helaas, het schijnsel dat wij hadden waargenomen was slechts de bleeke maan van onze eigen wanhoop. En hiermede wensch ik u een aangenaam verblijf aan het Noordzee-strand.Hetis daar ten minste rustig. Wilson Point. South Norwalk (Conn.) In de maand Juli 1936 REËEL GENOEG La Paix, la Paix la Paix!" (Briand) ONLANGS wees ik eens op het Gidsartikel van Professor Mr. B. M. Telders, getiteld De Ethiopische Les". Wat mij daarin frappeerde was de weldadige nuchterheid, de ont wapenende zin voor realiteit, waarmee in dit artikel de konsekwentie getrokken werd, wat het Volkenbondspact betreft, uit het tragisch verloop der Abessynische kwestie. Ik hoef op dit realisme niet terug te komen. In de kolommen van dit week blad werd meer dan elders althans meer dan in welk den Volkenbond goed gezind orgaan óck ditzelfde realisme beleden. Dit geschiedde niet uit gebrek aan idealisme, maar uit het duidelijk bewust zijn dat de dingen er in realiteit anders uitzagen dan zij op dat oogenblik werden voorgesteld. Ten aanzien van de beteekenis van den Volkenbond heeft men zich aan illusies overgegeven. Professor Telders wijst op de groote tegensprak, die in het Handvest vervat zijn. Aan den eenen karV bestaat er een uitdrukkelijk voorschrift voor de leden om zich aan de bestaande verdragen te houden. Bij verstoring van den vrede zijn de leden naar de*1 letter verplicht daadwerkelijk het recht te helpe. handhaven. Deze verplichtingen vloeien voort ui de artikelen 10 en 16, waarover wij in het afg loopen jaar zooveel hebben gehoord. Er sta? overigens ook bepalingen in het Handvest, die bli geven van het inzicht dat een bestaande verdra toestand wel eens niet ideaal kan wezen. Niet alle onderstelt artikel 19 de mogelijkheid van een ' opmerking ilSlCli cu iin-c* iy uc iiiugci*j*u«_iu »?»«? «->... .. ging der status quo" onder auspiciën van den b maar artikel 15, alinea 7, onderstelt zelfs de m^ lijkheid van een rechtmatigen" oorlog. Wauneet n.l. alle verzoeningsprocedures gefaald hebben. Het betoog van Professor Telders komt hiero neer, dat hij hier, evenals indertijd Struycken d. gedaan heeft, de botsing signaleert tusschen v« gelegd recht" en gerechtigheid". Er bestaat geen boekstaving van het Recht, aan deze tegenspraak ontkomt. En er bestaat gi toepassing van het Recht, of zij staat telkens v de beantwoording van deze zelfde moeilijke vra. wat moet er gehandhaafd worden: het stellig recht of de gerechtigheid? In de praktijk des burgerlijk levens is dat de strijd tusschen rechtszekerheid recht. Tenslotte leeren wij inzien dat beide begrip; slechts te benaderen" grootheden zijn. Het zijn ~ absolute waarden. En in laatste instantie ka. rechtspraak niet anders doen dan van geval geval beslissen. De rechtszekerheid die ons geordend maats pelijk leven kan vinden in wetgeving en r, spraak, kan het ongeordend (geen hoogere au teit erkennend) internationaal leven slechts vH in den Status Quo. En in niets anders. Professor Telders spreekt, met een woor. Wegens de vele aspiraties die zich ten onrecht dit woord sieren, den laatsten tijd een bedenke klank kreeg, van het dynamisch" element va: recht dat te kort komt. Dat kan waar zijn komt altijd te kort. Wanneer er echter '' -'-"* dat uitermate gevaarlijk is cm ten laste va.zekerheid de palen te verzetten ten gun-e van onderstelde recht, dan is dat het terrei der in nationale betrekkingen. W2. zijn alle onridderlijke voorwendsels, die zoo vaak herhaald zijn door degenen die deze slagzinnen bedachten, dat zij er zelf in zijn gaan gelooven. En heele volkeren met hen. In internationale zaken wringt zich de drogrede met ongekende energie tusschen onze vaststaande begrippen. Men zij op zijn hoede. Te meer omdat er van al het vermeende onrecht en subjectieve recht altijd wel iets waar zal zijn. Het kan niet anders: in de geschiedenis zijn er niet veel tractaten en niet veel grensafbakeningen te vinden, die niet op geweld berusten. Maar laat dat geen voorwendsel zijn om het geweld opnieuw het pad te effenen. Het mag waar zijn dat in het gedisciplineerde rechtsleven de gerechtigheid het af en toe weer moet winnen van de Rechtszekerheid. Het opzij zetten van het stellig recht, dat in zulke gevallen als al te "bnbillijk ondervonden wordt, geschiedt dan aan vankelijk door rechtsbreuk". Maar langs den weg van interpretatie en analogie wordt de rechtsbreuk door de jurisprudentie gesanctioneerd. In het gedis ciplineerde alledaagsche leven is er een Autoriteit. En daar zijn de gevolgen van een rechtsbreuk te overzien en te dragen. Daarentegen in het onge disciplineerde het internationale rechtsleven niet. Daar is summa injuria altijd nog beter dan oorlog. Dat het Pact amendeering, saneering en aan passing behoeft, is juist. Maar, zoolang er nog geen daadwerkelijk gezag is geschapen: niet op dit punt! H' leven in "the age of Met de perfectie van onze technische midde om gedachten uit te drukken en over te brengen, is kunst der reclame geboren. En daarmee de kut van den leugen en van de valsche voorstelling vi zaken. Lebensraum", een evenredig aandeel" 's werelds grondstoffen-productie, zending van Ras, verbreiding der Westersche beschaving,1 O E aanbevelenswaardig Prof. Telders' amen dementen op het Pact ook mogen zijn, waar hij de doode letter der verplichte sancties zou willen schrappen en vervangen door niet-obligatoire niedewerking, en waar hij het ijdel gebleken onder scheid zou willen opheffen tusschen verplichte eco^omische en niet-verplichte militaire sacties ik kan niet met hem meegaan in zijn liefde voor het dynamisch" element van het recht. Ik geloof dat hij het slachtoffer is van een modewoord, waarmee den laatsten tijd in zekere kringen geschermd wordt als ware het een nieuw begrip. Dat is het niet. Het Recht heeft altijd dit element het revolutionnaire element geherbergd. Naarmate het rechtsleven zich meer ontwikkelt krijgt dit element steeds grooter speelruimte. Ieder primitief recht, echter, is onbuigzaam, hard en formalistisch. Professor Telders zegt dat, gezien de innerlijke tegenspraak van het Volkenbondsrecht, het hoogst verwonderlijk geweest zou zijn wanneer een unifor me Volkenbondspolitiek wel mogelijk geweest ware. Ik weet dat niet. Het heeft geen zin er over te strijden wat er gebeurd zou zijn wanneer de poli tieke leiders den vorigen zpmer van meer talent en inzicht hadden blijk gegeven. Ik ben inderdaad van oordeel dat de ongelukken mér zijn te wijten aan erbarmelijk staatsmanschap dan aan tegenstrijdige verdragsteksten. De principieele tegenstrijdigheid, -*= Prof. Telders signaleert, is zoo oud als het it zelf. Het zou naar mijn bescheiden meening hrer vonderlijk zijn geweest, wanneer in den tekst ^an het Pact geen tegenstrijdigheid te lezen zou rijn geweest tusschen Volkenbondsplicht tot hand1Bvmg van den Vrede en den plicht tot herziening n onbillijke verdragen. Maar handhaving van Vrede blijft eerste plicht. Ons tijdperk, dat van de propaganda van de ms-representation" en van de hypernationalistische iiraties, valt gelukkig nog samen met dien primi"en rechtstoestand, die neerkomt op handhaving het bestaande. Het zou verwonderlijk zijn, als anders was. Het tusschenstaatsche recht ver1 nog in zijn primitieve periode; het is nog star 'n fort; alistisch als het eerste menschenrecht. M, KANN DB SPAANSCHB FURIE is nog niet bezworen, maar het wordt wel hoe langer hoe duidelijker dat de wettige regeering zich niet laat weg jagen. Van het wettig gezag" kan men evenwel niet steeds spreken. Noodgedwongen heeft de overheid, om zich staande te houden tegen den militair-fascistischen aanval, de arbeidersorganisa ties gewapend, hetgeen hier en daar tengevolge heeft gehad dat het feitelijk gezag in handen raakte van uiterst linksche groepen. Het is onjuist en iedereen, die Spanje kent, zal dat direct toegeven hier te spreken van de communisten". Er zijn percentsgewijs heel weinig communisten in Spanje. Zelfs de anarchisten en syndicalisten zijn numeriek niet van zeer veel belang. Het zou juister zijn, te spreken van het zeer verklaarbare verschijnsel dat in de gegeven omstandigheden de gerequireerde hulptroepen uit den band springen. Daarmee wil dit niet goed gepraat zijn. Integendeel, het ver nielen van kerken, plunderen van kerkschatten en kloosters en het mishandelen van geestelijken is iets dat niet scherp genoeg veroordeeld kan worden. Maar men moet de zaken in hun juiste verhoudingen zien en niet, zooals sommige berichtgevers der dagbladen doen, overgaan tot de ongerechtvaar digde beschuldiging dat de regeeringstroepen stelsel matig tot vernieling van oudheden en kunstschatten zijn overgegaan. Leest men daarnaast het bericht dat de revolutionnairen zich verschanst hebben in het Alcazar van Toledo, dan kan men verder moeilijk de hoogst tendentieuse berichtgeving au sérieux nemen. Dat het er nog steeds bloedig toegaat, is intusschen zeker. De buitenlanders trachten een goed heen komen te zoeken op te hunner beschikking gestelde schepen. Ook Nederland heeft eenige schepen ter beschikking gesteld. Een aantal vluchtelingen van Nederlandsche nationaliteit is intusschen reeds veilig en wel gearriveerd. De opstandige generaal Franco is intusschen uit Marokko naar Zuid-Spanje komen vliegen en in Sevilla aangeland. Het is nog steeds niet duidelijk, hoe deze militaire revolutie ontstaan en georgani seerd is. De Volksfront-regeering heeft van den aan vang af gezegd, dat er buitenlandsche invloeden in het spel waren. Dat was natuurlijk geen onver dachte bron. Deze aantijgingen moesten wij dus aanvankelijk laten voor wat zij waren. Maar nu komen er berichten uit Marokko dat daar inderdaad zware Italiaansche en Duitsche bombardements vliegtuigen aankomen. En de Spaansche regeering koopt ook vliegtuigen en ammunitie. Dit laatste is natuurlijk volkomen legaal. In Engeland, evenmin als in Frankrijk, denkt men er aan om den handel in krijgstuig van particulieren met de Spaansche regeering te verbieden. Leveranties aan opstande lingen, dat is echter een andere zaak l Want daar door kan een conflict ontstaan met de regeering van een bevriende mogendheid". Wanneer het nu inderdaad waar is, dat de fascistische opstandelingen kunnen rekenen op leveranties uit Italiëen Duitschland (twee landen waar de fabricatie van militaire vliegtuigen zóó uitgesproken staatszorg is), dan komt daardoor de zaak in een geheel ander licht te staan. Voor den vrede in Europa is het dan zeker een allereerste belang dat de Spaansche regeering er in slaagt den opstand spoedig te onderdrukken. De Europeesche toestand is al gespannen genoeg. Internationale verwikkelingen naar aanleidingvan de gebeurtenissen in Spanje zou ons vermoeide en ver-zenuwde werelddeel niet goed meer kunnen verdragen. HET IS GEMAKKELIJK OVER DE OLYMPISCHE FAKKEL, die door de overvloedige regens van dezen zomer gedoofd dreigt te worden, grapjes te maken maar wat doen de bezoekers der Olym pische spelen eigenlijk anders? Wie dieper schouwt, kan niet ontkennen, dat deze spelen eigenlijk een aanfluiting zijn der Olympische Gedachte. Eenheid, broederschap en fair play zijn in Berlijn immers zoek. De Olympische ringen lichten tegen den hemel, maar Ze zijn leeg. Het internationalisme van de sportwereld is er een ijdele vertooning. Dit wordt al weer bewezen door het nationaal-socialistisch tumultte Weenen, ter gelegenheid van den Olympischen fakkelloop. Wie hun hoop bouwden op de onlangs tot stand gekomen Duitsch-Oostenrijksche accoorden, zien zich nu reeds bedrogen. De Oostenrijksche regeering heeft intusschen besloten wederom met de grootste gestrengheid op te treden; zelf s indien de over eenkomst met Duitschland daardoor in gevaar ge bracht zou kunnen worden. Maar of Schuschnigg in de toekomst nog op Mussolini's steun tegen Hitler aanspraak kan maken, datis een andere kwestie.... PAG. 3 DE GROENE No.3087 Europa lijkt een rommelende vulkaan. Van vacantierust is er geen sprake. EDEN neemt een korte vacantie binnenslands. Hij heeft een rede gehouden in het parlement, die goed zou geweest zijn, wanneer hij deze rede een half jaar eerder gehouden zou hebben. Er spreekt tenminste een forsche toon uit. Maar den conservatieven, althans dien exponenten van den conservatieven vleugel, die een vaster omlijnde buitenlandsche politiek willen zien, was zij nog niet concreet genoeg! Eden laat zich gedurende zijn vacantie door Lord Halifax vervangen. De premier Baldwin heeft zijn jaarlijksche kuur in de Fransche badplaats Aix- esBains afgelast en Koning Edward ziet af van zijn plannen om naar Zuid-Frankrijk te gaan. Als mo tief van 's Konings thuis blijven wordt de moeilijk heid genoemd op geheel afdoende wijze zorg te dragen voor de veiligheid van dezen jongen monarch, die zoozeer op zijn persoonlijke vrijheid en zijn sportieve ontspanningen gesteld is. Met een onnavolgbare nauwgezetheid heeft het Fransche gouvernement daar overigens bij 's Ko nings jongste bezoek aan Noord-Frankrijk voor ge zorgd, ter gelegenheid van de inwijding van het grootsche monument dat te Vimy is opgericht voor de Canadeezen die daar in den wereldoorlog het leven Heten. Een week eerder had een dergelijke plechtigheid plaats te Verdun, waar oud-strijders van alle landen den eed zwoeren: Dat nooit meer !" Maar wij vreezen dat onze» groote Amerikaansche landgenoot, die hiernaast aan het woord is, geen ongelijk heeft wanneer hij tot de slotsom komt dat 's menschen verstand jammer genoeg niet 's menschen leidsman is. DE NEDERLANDSCHE BANK kan in haar weekstaat wijzen op een aanwas van den goudvoorraad van niet minder dan dertien millioen. Het dekkings percentage nadert weer het cijfer van tachtig procent. Ons devies, dat onwankelbaar bleef in de stormen van een week of acht geleden, dank zij een ver standig toegepaste goud-uitvoer-politiek, kan nu, nog geen twee maanden later, weer met een even groote reserve aan kracht verderen stormen het hoofd bieden. Maar het lijkt, alsof het tijdvak van deva luatie-bevliegingen en muntbesnoeiingen achter ons ligt. Is het de beginnende opleving in den wereld handel die dergelijke maatregelen weer overbodig maakt? Het is een feit dat de prijsstijgingen van verscheidene grondstoffen aanhouden. De Ameri kaansche staalproductie, een van 's werelds gewich tigste indexcijfers, stemt ook al tot optimistische be spiegelingen. Zoolang het internationale handelsverkeer echter niet een onbelemmerde vlucht kan nemen, zoolang supertarieven, contingenteeringen en clearingstelsels de gebrekkige prothesen vormen waarop onze ego centrische economieën moeten voortstrompelen, zoo lang is er geen werkelijke verbetering te wachten. Nu is er weer een moeilijkheid bij gekomen: onze clearing met Italiëloopt vast. De Italianen maken aanspraak op extra-geduld voor hun achterstand van vóór de sancties. Zij verzetten zich tegen de voorgestelde gradueele aflossing. Het is echter dui delijk dat er aan iedere coulance een grens is. AMSTERDAM krijgt ,,meer werk". De Bataafsche gaat uitbreiden. Aan den overkant van het IJ zal zij haar etablissement belangrijk vergrooten. Hier zal voor 600 geëmployeerden een nieuwen blij venden arbeidskring geschapen worden, terwijl er voor een groot aantal arbeiders in de bouwbedrij ven en aanverwante vakken voor geruimen tijd werkgelegenheid wordt geschapen. Op politiek gebied is het volle vacantie. Intusschen hielden de Christelijk Historischen een landdag, waar o.a. Professor de Savornin Lohman een rede hield. Dat hij op de traditioneele en nationale factoren den nadruk legde, was iets, dat wij van hem konden verwachten. Hieruit vloeit ook zijn afwijzen van het nationaalsocialisme voort. Maar zijn fulmineeren tegen wat hij gelieft te noemen het a-nationale internationa lisme is ons een raadsel. Uur 7onnufan komen tot rust, ka Uww eVGIIUVfCII meeren en worden daarbij tevens gesterkt door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten \, ?/?? r ?'? S

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl