Historisch Archief 1877-1940
*'*t
/.l
1:
11
t<
d
fr
A
<ft
va
va
*ei
c/e
gei
Ze
laa
mii
ooit
vooi
freq
of t
L. l
mea
DE GROENE AMSTERDAMMER
? ? i i_ _ _ ^_t _ J *«*i M i*-»r» - ? " "" ^^^^^^??^- -._ _^
Opgericht in 1877
Weekblad voor Nederland onder hoofdredactie van
PROF. MR. A. C. JOSEPHUS JITTA
\* _ ?
60e Jaargang No. 3088
Red. en administr : Keizersgracht 355, Amsterdam C
Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. giro G 1000
De abonnementsprijs bedraagt f 10.?per jaar.
REVOLUTIONAIRE MKSVEIITEGtNWOORDIGERS
A. C. Josephus Jitta
A- H- Minister van volgens door haar leden de leeggevallen plaats zou
EN van de onderwerpen die de Mm^ ster van ^ ^ ^^ onwettige streven to
EC.S4 Van UC U44VIC» r.l..ri,..,
Binnenlandsche Zaken bij de installatie van
de commissie tot herziening van de Grond
wet aan de orde stelde, was de vraag, of het niet
wenschelijk was maatregelen te nemen ten einde
revolutionnaire volksvertegenwoordigers van hun
zetel in de vertegenwoordigende colleges vervallen
te kunnen verklaren. De commissie beantwoordt
die vraag bevestigend. Zij geeft het criterium aan,
dat als maatstaf zal dienen te gelden. En zij stelt
bovendien de procedure vast, welke zal dienen te
worden gevolgd, om het beoogde resultaat te
bsreiken. De regeering heeft dat voorstel met n
wijziging overgenomen.
De commissie stelt in de beschouwingen van haar
rapport, die zij aan dit vraagstuk wijdt, voorop,
dat de vrijheid van gedachte behoort te worden ge
erbiedigd, niet echter iedere vorm, waarin aan die
gedachte uitdrukking gegeven wordt. Bovendien,
dat ieder vrij is in het openbaar een staats- en rechts
orde te verdedigen, gebaseerd op een grondslag, die
principieel afwijkt van den bestaanden, maar dat
niet behoort te worden geduld, dat een volksver
tegenwoordiger ter verwezenlijking van zijn poli
tieke denkbeelden, onwettige middelen en wegen
aanprijst of bsvordert.
De commissie stelt zich vrijwel geheel op het
standpunt van de in 1934 ingestelde staatscommissie,
welke onder de leiding stond van het lid van den Raad
van State Mr. Kooien en in het bijzonder tot
taak had omtrent dit onderwerp te rapporteeren.
Laatstgenoemde commissie kon echter gesn maat
regelen voorstellen, die een herziening van de
bepalingen van de grondwet zouden omvatten.
Maatstaf voor de revolutionnaire gedragingen van
een volksvertegenwoordiger is thans ook in het
regeeringsvoorstel dat een volksvertegenwoordiger
een streven tot uitdrukking brengt, gericht op
verandering van de bestaande rechtsorde met
toepassing of bevordering van onwettige middelen".
Niet het nastreven op zich zelf van een andere
staatsorde is dus de maatstaf, maar de wijze, waarop
men dat doet, namelijk met het gebruik van on
wettige middelen.
IN drieërlei opzicht wijken de voorstellen der grond
wetscommissie van die der commissie-Kooien af.
De commissie-Kooien wilde slechts de ver
tegenwoordigers treffen, die in en buiten de ver
tegenwoordigende lichamen in hun hoedanigheid
van volksvertegenwoordiger blijk zouden geven
van ontoelaatbare revolutionnaire strevingen. Het
voorstel van de grondwetscommissie richt zich ook
tegen hen, die zich buiten hun kwaliteit van volks
vertegenwoordiger aan het gewraakte streven heb
ben schuldig gemaakt. De verandering heeft niet
veel om het lijf, maar het is mijns inziens een ver
betering.
In tegenstelling met de oplossing van de commis
sie-Kooien, die van oordeel was, dat zij gebonden
was aan de in de Grondwet gestelde grenzen, zal in
den gedachtengang van de grondwetscommissie de
opengevallen plaats niet worden vervuld, wanneer
een lid van zijn lidmaatschap vervallen wordt
verklaard. De maatregel, merkt de commissie
terecht op, zou van zijn krachtigste effect worden
beroofd, indien de staatkundige groep, waarvan het
vervallen verklaarde lid deel uitmaakt,
achtereenntt ncort ven ottt Noord*
zee-strand ... het
bekoorlk* Noordwljk met het
MUIS TER DUIN. Een
prachtig* omgeving . «n
een beichaaid en
vrooli)k Yerblijl l
Openluchtrestaurant «De Brug".
Vcruf f 6.?per d»g
VMM* 1 12.50
HUIS TER DUIN
NOOKDWLJK AAN ZIE
Vl/lgCllO UWWt ? ?*».. .-?-
«.«»kunnen doen vervullen en het onwettige streven tot
uitdrukking zou blijven komen. Van die bepaling
zal een groote preventieve werking uitgaan, daar
de leden en de staatkundige groepen, waartoe zij
behooren, het onnoodig verloren gaan voor
geruimen duur van een zetel zullen willen voorkomen.
Deze door de grondwetscommissie voorgestelde
en door de regeering overgenomen aanvulling van
de regeling der commissie-Kooien acht ik een
aanzienlijke verbetering.
In de derde plaats verschilt het voorstel der grond
wetscommissie van dat der commissie-Kooien, door
dat de laatste commissie de afdeeling voor de ge
schillen van bestuur van den Raad van State aan
wees als het orgaan, dat de vervallenverklaring van
het lidmaatschap zal moeten uitspreken. Het voor
stel van de grondwetscommissie gaat uit van de ge
dachte, dat bij een zoo belangrijke uitspraak de
Raad van State in zijn vollen omvang tot oordeelen
moet worden geroepen.
De regeering stelt in haar zco juist bij de
StatenGeneraal aanhangig gemaakte ontwerp voor, dat
de beslissing niet wordt genomen door den Raad
van State, maar door het vertegenwoordigende col
lege zelf, zij het ook met een meerderheid van
tweederde.
Ik acht dat zeer bedenkelijk. Dit moeten vooral
geen politieke beslissingen worden. Ik zou eenuit
spraak door den rechter nog verkiezen boven een
door den Raad van State. Maar een bevredigende
oplossing is voor deze moeilijkheid niet te vinden.
VERDIENT het voorstel der regeering aanbe
veling ?
Voor do grondgedachte valt mijns inziens alles te
zeggen. De volksvertegenwoordigers moeten alvo
rens in functie te treden den eed of belofte van
trouw aan grondwet en wet afleggen. Er is voor
zoover mij bekend niemand die ooit heeft bepleit,
dat deze voorzorgsmaatregel, dat de volksvertegen
woordigers zich niet aan. revolutionnaire daden
zouden schuldig maken, kan vervallen. Doch een
afdoende waarborg is deze eed of belofte niet.
Wat is redelijker dan dat, wanneer men over
treding vreest, een sanctie op het overtreden wordt
gelegd ? Er zijn reeds van die sancties, maar zij zijn
niet altijd afdoende. Er is een reglement van orde
en de voorzitter houdt daaraan streng de hand. De
rechter kan in bepaalde gevallen als bijkomende
straf het verliezen van het actieve en passieve kies
recht uitspreken. Een volksvertegenwoordiger, die
tot de laatstgenoemde straf veroordeeld wordt,
verliest zijn zetel.
Het is niet waarschijnlijk, dat de voorgestelde be
palingen, wanneer zij inderdaad vastgesteld zullen
worden, dikwijls zullen worden toegepast. Reeds
thans nemen de volksvertegenwoordigers, van wie
men kan veronderstellen, dat zij de neiging zullen
voelen zich aan het gewraakte euvel schuldig te
maken, zich danig in acht.
Het verhaal gaat, dat de vroegere minister van
Justitie Mr. Donner, het communistisch lid van de
Tweede Kamer L. de Visser er eens opmerkzaam
op heeft gemaakt, dat deze erkend had, zich aan
revolutionnaire daden schuldig te maken door zich
zelf een beroepsopruier te noemen. Maar de heer
de Visser zou geantwoord hebben, dat hij inderdaad
wel eens opruide, maar alleen met wettige middelen.
Ziehier een candidaat, die voor de toepassing van
de nieuwe bepaling in aanmerking zou komen, die
gemakkelijk kans zal zien door de mazen van het
net te ontsnappen.
In principe is er voor het wezen van revolution
naire volksvertegenwoordigers, die hun eed schen
den, alles te zeggen. De toepassing stuit echter
op zeer groote moeilijkheden. De bepalingen zul
len hoogst zelden toepassing vinden. De nadeelen
zijn grooter dan de voordeden. Het is daarom te
hopen, dat de Staten-Generaal dit voorstel zal
verwerpen.
leaiiaanscho bc.richtgsving
ONMIDDELLIJK na het bekend worden van
den militairen opstand in Spanje gaf de
Giornale d'Italia een bericht met het volgende
opschrift:
De militaire revolutie triomfeert in Spanje.
Madrid bezet door 15.000 man onder
commando van generaal Mola
Publiceerde dit Romeinsche blad aan de hand
van het veldtochtsp/an (hoe kenden ze ;dat?)
der generaalspartij, of was alleen maar d
wensen de vader der gedachte? Maar was in
beide gevallen deze berichtgeving, op zijn zachtst
genomen niet ietwat voorbarig?
itaiiaansche sportiviteit
OP de Olympische Spelen is de wedstrijd
Italië-Amerika door de Italianen gewon
nen. Maar vraag niet hoe: beentje lichten, bij
de kleeren vast pakken, in de buik schoppen;
het ver in het publiek trappen van de bal bij
een ongunstige situatie als strijdmethode heeft de
Italianen in staat gesteld een goal te maken en
voorts door alle krachten op de verdediging te
concentreeren tegenpunten te voorkomen. Het
publiek was verontwaardigd over deze Itaiiaan
sche jongens.
Maar waarom eigenlijk? Zij waren niet anders
dan getrouwe discipelen van de sportieve
methoden, waartoe de Italiaansch-Abessijnsche
heldenstrijd hen had opgevoed.
Wat Mussolini met gas liet doen, bereikten
zij nog met eigen handen en voeten.
k
\ Publicit/
i K/JARLENE DIETRICH heeft Londen
beI l zocht. In elk opzicht is er voor voldoende
reclame gezorgd: een groote persthee,
politiecordons bij het station enz. enz.
Maar het grootste succes was de vondst van
den geheimen stationsuitgang, waardoor de diva
zich aan de overweldigende belangstelling moest
onttrekken.... maar toch weer juist zoo
opzichtig gekleed, dat deze vlucht" onmid
dellijk ontdekt werd.
t
II UI lUllIUIJllHMMtti
Industrialisatmn het Oosten
HET is slechts enkele jaren geleden, dat in
Westersche landen een industrialisatie
van het Oosten aanbevolen werd als het
beste middel, om deze landen te behoeden
voor het nadeel van de schokken, welke gevoeld
zijn tengevolge van de sterke prijsdaling op dc
markten, waardoor landbouwproducten vrijwel
plotseling hun afzefgebicd verloren en crise*
ontstonden, die in de eerste plaats dc land-i
bouwende bevolkingen tot slachtoffer maakten.
Wie hier in de eens zoo bloeiende suikerstreken
rondziet, heeft werkelijk niet lang noodig om'.
overtuigd te worden van de geweldige depressie,'j
welke de overproductie van vroegere jaixnj
veroorzaakt heeft. Dat naar middelen tut«
redres gezocht wordt, ligt voor dc hand, mnar
industrieën, waarin tienduizenden ccn bestaan
kunnen vinden, worden zoo maar niet uit
den grond gestampt. Een goed gecalculeerde
kleine opzet kan echter op den duur uitgroeit
tot een concern van grooten omvang, dat niet
alleen voorziet in de behoefte van het eigen
land, doch zich ook toelegt op den export.
De industrie in Indiëis van betrekkelijk
jongen datum en nog gering in omvang, '|f
suiker daargelaten. De aanwezigheid van t\ . r
voor de fabricage zoo belangrijke factorerjj
goedkoope grondstoffen en goedkoope arbeidsJ
krachten, kunnen evenwel mogelijkheden sclu-p-l
pen, waaraan bij den opzet in geen enkel op-J
zicht is gedacht. De gevolgen kunnen vele zijnj
p R heeft een tijd bestaan, waarin de wc
van vraag en aanbod onverbiddelijk e:
snel werkte. Invoerverboden, exportpremie!
contingenteeringen, tariefmuren, regeering!
steun en nog zooveel meer beschermende maa!
regelen hebben die werking geremd, maar d
handel kruipt, waar hij niet gaan kan en zo
zien wij plotseling bestaande industrieën d
nadeelige gevolgen ondervinden van een ma
in een overeenkomst of in wettelijke bepalingd
waardoor de oorspronkelijke bedoeling: hl
tegengaan van dumping of van meer reëel
concurrentie, te niet wordt gedaan. J
Een enkel voorbeeld moge di t duidelijk makei
Krachtens de ttawa-o vereenkomst van 191
zijn empire-gopds bij invoer in het Vereenia
Koninkrijk niet aan rechten onderworpej
Gelijksoortige artikelen uit vreemde landen efl
ter wel.
Nu hebben Engelsche fabrikanten van scho
nen met rubberzolen voor enkele jaren ernsti
geleden onder den invoer uit Japan, dat
prijzen kwam, waartegen concurrentie vplsla
onmogelijlcwas. Hooge invoerrechten zijn geh
ven en het gevaar verdween. Doch niet vo
lang. Het kwam in een anderen vorm ten
In Britsch-Indiëwas men ook aan de ^
vaardïging van schoenen met rubberzo
begonnen en toen in'de behoefte aan de looi
markten was voorzien, legde de industrie #1
op den export toe. In de eerste plaats tf
Engeland, omdat daar de artikelen, krachte
'>ttawa, vrij van invoerrecht waren. De
Engel-iie markt werd overstroomd en de Engelsche
ibrikanten zijn er nu erger aan toe, dan in de
lianen, waarin Japan als concurrent verscheen.
Bij den opzet van de industrie in
BritschMuliëis aanvankelijk alleen aan het voorzien
lin ei,i^en behoefte gedacht. De kostprijzen werden
Dienovereenkomstig gerekend, zoodat alles wat
neer vervaardigd kon worden, bij zeer lage
Ipiij/.en toch nog rendabel was, ornaat de
algepii'ctie kosten op dit surplus slechts in zeer
pi-iin^e mate drukken. Bij export kon daarom
IIH r een minimale winst worden volstaan.
\Vat thans in Britsch-Indiëgeschiedt is de
i indacht o verwaard. Nu geldt Ottawa wel
ilkvn voor de landen van het Engelsche
gei'irnebest en over de geheele wereld loopen de
'i houdingen ttisschen de verschillende rijken
tusscheri koloniën en moederland uiteen,
ir dit neemt niet weg, dat een voortgaande
??nsieve industrialisatie van het oosten de
-tersche industrie treft, en niet doordat haar
L-rt^ebied in het oosten verloren gaat.
l < )ver den export van Japan is de wereld
in beroering geraakt, Britsch-Indi
veroori.ikt thans moeilijkheden in Engeland en wat
K geschieden als straks Britsch-Indiëop den
^c-'lagen weg verder gaat, andere tropische
uden hun agrarisch karakter ook gaan
veri'lrren, China, eens tot rust gekomen, zijn
i istrie op peil brengt en mogelijk ook
Rusfc i goedkoope artikelen voor export gereed
u? Dan geraakt Japan op zijn beurt in
-t ige moeilijkheden.
| M industrie in Nederlandsch-Indiëis nog
jong en nog van geen enkel gevaar voor
internationale markten. Een Nederlandsch
i\va bestaat niet, das Mutterland kann ruhig
l . maar voor Nederlandsch-Indiëzouden
i gevolgen van een Oostersch Ottawa,
f \vijfeld te bemerken zijn. Een Oostersch
,< Isch) Ottawa zou de concurrentie van de
>kken oostersche industrielanden moeten
?u tegen die van Japan, dus naar landen,
heen Japan in groote hoeveelheden
exporI- , dus zeker naar Nederlandsch-Indië.
Ia Europa en Amerika worden met groote
kite handelsverdragen ineengeschroefd om
p-r/ijds afzetgebieden in stand te houden,
K hoelang zullen dergelijke verdragen effect
l" ren, indien de markten omringd worden
>tapels goedkoope, uit het Oosten
afkom^oederen, waaraan thans nog op kunst-'
? ;e wijze het binnenkomen wordt belet?
1 ustrialisatie moge in het Oosten een
groo1 astheid aan het economische leven
breny.oor het westen vormt zij een dreiging,
i'K't genoeg onderkend wordt, omdat
be1 mende maatregelen thans nog in staat zijn
?u de eeuwige wet van vraag en aanbod
^?'«'d deel van haar kracht te ontnemen,
' ten slotte dringt het goedkoope artikel
den diksten tariefmuur heen. C.
NA SPANJE KOMT GRIEKENLAND. Zoo WAS het
vroeger al op school, indeaardrijkskundeles.
In Griekenland is er n ding, dat ons
verontrust: het totaal onverwachte. Want even
onverwacht en toch goed (en heimelijk) voorbereid
is de fascistische opstand in Spanje begonnen. Het
lijkt wel een epidemie. Wel is waar was het in
Spanje niet rustig geweest. Een serie politieke
moorden, waarmee volgens de code der bloedwraak
extremisten van beide zijden elkaar het antwoord
niet schuldig bleven, had een explosieve atmosfeer
geschapen. Maar in Griekenland was van dergelijke
aanslagen en stemmingen geen sprake geweest.
Sinds het herstel van het Koningschap was het er
merkwaardig rustig.
Toch zijn er den laatsten tijd in het economisch
leven van dit herstelde koninkrijk dingen voor
gevallen, die tot ongerustheid aanleiding hadden
gegeven. De oogsten zijn mislukt, hetgeen in een
agrarisch land zonder reserven een hoogst beden
kelijke omstandigheid is. Graan, olijven, druiven,
komen de Hellenèn dit jaar te kort. De export van
olijf-olie, wijn en krenten zal geringer zijn dan
anders, de import van tarwe moet grooter worden.
Men kan die echter niet goed uit de exporten be
talen en met de deviezenvoorraden staat het er ook
a! slecht voor. Reeds nu blijkt hoe groote schade
het bezoek van den heer Schacht in Griekenland
heeft aangericht. Er zijn door de Duitschers, ruim
een maand geleden, weer gouden bergen beloofd.
Duitschland nam een zeer aanzienlijk deel van den
tabaksoogst over en zou in compensatie-verkeer
dezen aankoop met den export van industrieele
produkten naar Griekenland betalen. Voor een
belangrijk bedrag zou Griekenland dan in Duitsch
land oorlogsmateriaal bestellen. Men zou elkander
aanvullen". Het eind van 't lied was, dat de
Duitsch-Grieksche clearing een allerbedenkelijksten
achterstand ging vertoonen en dat Duitschland de
Grieksche tabak op de wereldmarkt gooide ! De
Grieken zagen zich be-concurreerd. En de Duitschers
kregen de deviezen die zijzelf noodig hadden.
Men zal zich er wellicht over verwonderen, dat
de bankroetiers-politiek van den heer Schacht
altijd nog succes heeft. In zekere kringen heeft hij
nog steeds den naam van een knap financier. Dat
had Kreuger ook.
Maar om op Griekenland's financiën terug te
komen: Sinds de recente Duitsche aderlating zijn
de financiën niet meer in staat aan eventueele
moeilijkheden h ;t hoofd te bieden. Zoo een moeilijk
heid vormt nu c'e mislukking van den oogst. Ten
gevolge hiervan wordt het leven duurder, hetgeen
onrust verwekt in de arbeiderswereld een wereld
die men daar overigens in de verste verte niet kan
vergelijken met wat in West- en Centraal Europa
het,,proletariaat" hest. De regeering nam haar toe
vlucht tot half-fascistische middelen om den komen
den loonstrijd, dien zij vreesde, op te vangen.
Stakingen werden verboden; een wet, die verplichte
beslechting van arbeidsgeschillen voorschreef, werd
in allerijl door de Kamer aangenomen. Als protest
daartegen werd een demonstratieve algemeene
staking van vier en twintig uur voorbereid. Maar er
waren maar weinigen, die geloofden dat deze staking
een succes zou worden, zelfs slechts als demonstratie.
Niettemin greep de regeering dit voorwendsel aan
om den Staat van Beleg af te kondigen en het Par
lement naar huis te sturen. Zij zegt het land te
willen bewaren voor communistische woelingen.
Zou de goede raad van den heer Schacht zich over
het economische gebied heen hebben uitgestrekt tot
het politieke ? Zou hij bij zijn bezoek ook de zege
ningen van een fascistisch regime hebben gepredikt P
De Grieksche regeering heeft nu, als het een beetje
meeloopt, nog de gelegenheid thuis het oorlogstuig
te mogen gebruiken dat zij heeft moeten accepteeren
in ruil voor de tabak waarvanjde Duitschers nu goeden
sier maken. Men weet het: goede raad is duur.
IN SPANJE IS DE TOESTAND ALLERBEDENKELIJKST.
Het lijkt wel, alsof de Europeesche beschaving
te vechten heeft tegen een Fascistische Internatio
nale". Het is nu bulten twijfel komen vast te staan,
dat een eskader Itaiiaansche bombardements
vliegtuigen naar Spaansch Marokko is gevlogen.
Een toestel is in Fransen Marokko te pletter geval
len; een tweede in beslag genomen, de bemanning
geïnterneerd. Officieel is daarbij geconstateerd dat
het toestel zwaar bewapend was.
Nauwelijks minder verdacht zijn de bewegingen
van de Duitsche kruisers vóór Ceuta. Onwillekeurig
worden wij herinnerd aan de dagen van Agadir,
toen de Europeesche lucht reeds drukkend was van
den donder, die in '14 losbrak. Toen was het de
Panther" die een internationale crisis uitlokte.
Nu heet een van de Duitsche schepen: de Luipaard.
Veel verschil is er niet....
Nadat in Juli 1911 Duitschland in Marokko
provoceerend was opgetreden, is het de Fransche
diplomatie nog gelukt, zonder al te groote conces
sies te doen, de opkomende stormen voor een
oogenblik te bezweren. Ook nu manoeuvreert de Fransche
regeering voorzichtig. Haar voorstel aan de mo
gendheden om neutraal te blijven in het Spaansche
conflict, bewijst dit. Engeland is accoord. Maar het
laat zich aanzien dat Italiëen Duitschland met het
antwoord talmen, hetgeen in diplomatieke taal wil
zeggen niet accoord gaan.
Het ziet er gevaarlijk uit. De opstand is begonnen
en voorbereid in het Spaansche beschermingsgebied
van Marokko. De legerleiding is in verzet gekomen
tegen de democratische Spaansche regeering. Al
waren er enkele wanordelijkheden voorgekomen, er
was geen sprake van dat er toen een communistisch
of naar het communisme overhellend bewind zetelde,
te Madrid. Franco heeft in Marokko een zuiver
fascistischen staatsgreep bedreven en waarschijnlijk
direct op een veel grooter responsie in het moeder
land gerekend. Slechts Zuid-Spanje viel hem vrij
gemakkelijk in handen. De bevolking is er in deze
arme landbouwgebieden nog de oude idealen van
Kerk en Koningschap getrouw. Om de zelfde reden
vinden de opstandelingen in Noord-West Spanje, die
zich daar Carlisten noemen, vasten voet en steun bij
een deel der bevolking.
Voor Frankrijk is de situatie uitermate lastig.
Frankrijk moet neutraal blijven, of het wil of niet.
Want het kent den uitslag niet. Ook voor de toekomst
kan het zich niet veroorloven op vijandigen voet te
staan met een van beide partijen. In mindere mate
geldt dit ook voor Engeland, dat geen Itaiiaansche
of Duitsch-Italiaansche steunpunten dicht bij den
Straat van Gibraltar dulden kan, evenmin als
Frankrijk die zou dulden op de Balearen. Toch
schijnt daar, als belooning voor den geboden bij
stand, sprake van te wezen. De Itaiiaansche hand,
die in dezen opstand achter de schermen aan de
touwtjes trekt, wordt hoe langer hoe zichtbaarder.
Wij kunnen iederen dag verwachten, dat een fascis
tische machtsgroepeering zich aandient als de
Redder van Europa uit de klauwen van het Com
munistische Gevaar" na er eerst zelf, althans in
Spanje, voor gezorgd te hebben dat de zaak zóó
wordt toegespitst, dat het democratisch bewind met
de arbeiders ook het rapalje moest gaan bewapenen.
Maar zoover is het reeds met onze beschaving
gekomen dat wij ons er kalm-weg bij neerleggen
wanneer de voornaamste medeplichtige zich op
werpt als de verlosser uit den chaos dien hij zelf
heeft helpen ontketenen. Wordt het dan niet tijd
maar een streep te zetten onder onze Europeesche
Cultuur ?
MET BELGIËvalt er voor ons land reeds eenige
jaren een kwestie te regelen inzake het gebruik
van het WATER VAN DE MAAS voor kanalen op
Belgisch gebied. De kwestie is reeds in 1863 zoo
geregeld, dat de Belgen verplicht werden deze
aftapping op Nederlandsch terrein te doen plaats heb
ben. Thans wordt echter ook reeds bij Luik afgetapt.
De regeering heeft nu deze zaak bij het Per
manente Hof in den Haag aanhangig gemaakt,
gelukkig met instemming van België, Is het rechts
geschil beslist, dan kan over een belangenregeling
onderhandeld worden, hopenlijk tot wederzijdsche
bevrediging; want de kleine landen hebben elkaar
in dezen tijd hard noodig.
E STEUNREGELING der werkloozen wordt
herr^, - * *
D. _ -«,.. TTWtUk
«Clzien. De 50 cents verhooging per week voor de
plattelandsgezinnen en die voor de groote gezinnen
komt tegemoet aan zeer scherp gevoelde noodèn.
Dat de regeering terugkomt op de strakke rouleering
bij de werkverschaffing is ook verheugend. Minder
verheugend is dat de hierdoor verhoogde kosten
gecompenseerd moeten worden door afschaffing der
huurtoeslagen. Het motief, dat nu ook de huren
voor arbeiderswoningen moeten dalen, is natuurlijk
juist, maar dat in plaats van wettelijke maatregelen
de nood van den werklooze de stok moet zijn waar
mee de huiseigenaar geslagen moet worden is voor
geen van beide partijen een toelaatbare positie. Met
belangstelling mag derhalve tegemoet worden ge
zien op welke Wijze de overheid mogelijk zal maken
dat de werklooze hier niet het slachtoffer wordt en
het verlies,'dat tot 40 % kan bedragen, voor den
huiseigenaar tot redelijken omvang beperkt blijft.
i
PAG.2 DE GROENE Na
PAG 3. DE
N» 30tt