Historisch Archief 1877-1940
f!
Kan
en I
hooc
dan'
bove
Tot c
DE NIEUWE NEDERLANDSCHE FILM
Antwoorden o£ onze prijsvraag
De eerste prijs henden wij toe aan D. v. C. voor
Blauwe Tinus" de tweede aan Me j. E. K. voor
de Melodie der Golven, welke inzendingen wij in
de hiervolgenden tekst omrand afdrukken.
jr -r ET blijkt wel dat er een groote belangstelling
j?i bestaat voor onze vaderlandsche filmindustrie
J- ?*? | en dat het filmjargon een taal is die vlijtig
gelezen wordt. Anders zouden wij niet zulk een stroom
van inzendingen gekregen hebben, op de prijsvraag,
die wij hieronder even herhalen:
Een nog onbekende Nederlandsche film zal dit
najaar gelanceerd worden. In een perscommuniqu
publiceert de producent gegevens over deze nieuwe
aanwinst voor onze nationale filmproductie. Hoe
luidt dit communiqué, dat niet langer mag zijn dan
250 woorden?
Over het algemeen zijn de inzendingen raak:
onderwerp, rolbezetting, functionarissen en de ge
bruikte lof tuitingen zijn goed in den stijl gehouden,
dien wij gewoonlijk over de Nederlandsche
filmproductie te hooren krijgen. Zeer populair (in S5%van
de inzendingen) blijkt b.v. Max Tak (of zijn vari
teiten Tax Max, Tax Mak, Taktak, Mac Tax) als
componist van de Schlagers" te zijn, die meerendeels
door Louis Davids, Fientje de la Mar en Heintje
Davids gezongen worden.
Bijna de helft van de inzenders heeft het natio
nale" van de gemaakte jitm willen versterken door
in de Jordaan of op het platteland te laten spelen. Een
zeer goed voorbeeld voor de Jordaanfilm geeft de heer
D. v. G. te A.
De directie van de N.V. Nederlandse
Cultuurfilms" te Zwijndrecht deelt ons mede:
Begunstigd door het fraaie weer zijn wij erin
geslaagd de buitenopnamen van de nieuwe
Nederlandse film Blauwe Tinus" heden te
voltooien. Blauwe Tinus" is het sluitstuk
der Nationale Cultuurfilm Trilogie en is het
thans reeds zeker, dat met deze film het
succes van de voorafgaande films Oranje
Hein" en Bleeke Bet" verre overtroffen
zal worden.
Zonder overdrijving mogen wij zeggen, dat
deze productie een belangrijke plaats zal inne
men temidden der Nederlandse cultuurfilms,
welke zoowel hier te lande als in Indië, Belgi
en Zuid-Afrika de blijde tijding uitdragen van
een herleefde belangstelling voor de kunst in
het Moederland.
Het scenario is een bewerking van een oor.
spronkelijk toneelstuk van Herman Nooy en Jan
Bouber, de bekende componist Taktak heeft
hierbij eenige uitstekende schlagerliedjes" ge
schreven.
Zonder de inhoud reeds geheel bekend te
willen maken, mogen wij wel onthullen, dat de
C'abar?et-scène een der meest origineele trouvailles
van deze film is, waarin de populaire filmsterren
Henriëtte de la Mar en Fientje Davids als
dubbelmannenkwartet optreden en het lied ,, Als ik naar
je blauwe oogen kijk" zullen lanceren.
De scène, waarin Blauwe Tinus (niemand
minder dan Loa Derby kan natuurlijk deze rol
spelen!) het kind van Bleeke Bet en Oranje
Hein redt, door van het speciaal voor deze film
gereconstrueerde pont j e v/h Rokin te duiken, is
zeer aangrijpend.
Wij vertrouwen dan ook, dat dit nationale
product evenals haar voorgangers, wederom de
volle sympathie van het Nederlandse Publiek zal
mogen ontvangen."
Eveneens in Amsterdam speelt de f Urn, waarvan
L. W. te Voorburg het communiquéaan ons toezendt.
Dit bericht begint als volgt:
De N.V. Filmproductie-onderneming
Neerland's Roem" vermeldt de vervaardiging van
haar nieuwste werk: De Verborgenheden van
Amsterdam", zedendrama met zang en dans
naar een oorspronkelijk scenario van Jan Roos
en Dr. Hans Schiffanek. De productieleiding ligt
ook ditmaal weer in de vertrouwde handen van
Hermann J. Ottmar, die ook de
ThorbeckepleinIdylle" tot zulk een succes wist te voeren. De
regie is toevertrouwd aan Dr. Arpad Wenceslaw
en Jan Roos, zoodat ook hier weer een land
genoot lauweren zal kunnen oogsten.
Voorts wordt wat de liederen betreft vermeld:
Teddy, (achter wel pseudo zich een bekend Amster.
dammer verschuilt) dichtte de volgende couplet.
ten: O Amsterdam jij met je gijn !"
Rembrandtplein bij nacht" en Zoo is het leven /" Een aantal
buitenlandsche technische medewerkers zorgt dan ten
slofte nog dat een product wordt voorbereid, waar
mee ons land weer eer zal inleggen" ! Het geheel door
buitenlanders gemaakt nationale product" is ook het
thema van J. J. L. te A., die bovendien ook het
technische snufje van het Panzo Verfahren" in den
vorm van twee foto's toezendt, welke wij wegens
plaatsgebrek tot onzen spijt niet kunnen reprodu
ceer en.
ONDER de volksche" films treffen wij aan
Blonde Trijn van Volendam", waarvan de
regie in handen is van onzen tot voor kort in Estland
vertoevenden landgenoot Pjotz Biereboncoky, die
velen zich nog zullen herinneren als den veelzijdigen
komiek Peter Bier uit Prot en Spree". Ingezonden
door C. B. te A. Zijn communiquéeindigt als volgt :
In Blonde Trijn" spelen en zingen mee de
bekende Nederlandsche sterren Fien delAmor,
Jean a la Carte, Jopie Kopie en vele anderen,
terwijl de nu reeds door de radio populair
geworden liedjes met muziek van Mac Tax zooals
In jouw oogen zie ik een klein Paradijs"
(tango). Als Blonde Trijn bij het draaiorgel
zingt" en ,,Kom dans met mij, kleine
Pompadour" een succes verzekeren, die deze eerlijke,
door en door Hollandsche rolprent zeer zeker
verdient.
In Friesland daarentegen speelt de Melodie
der Golven waarin:
het jonge paar, voortreffelijk gespeeld door
de in deze film debuteerende Oene Sneekstra en
Sjoukje Meerema, den moed vindt om in deze
benarde tijden na vele wisselvalligheden het
huwelijk in te gaan met het uit de handen der
zigeuner geredde kind. Dit kind, de kleine Jopie
Bakker, zal aller harten winnen. Haar onge
kunsteld en natuurlijk spel overtreft dat van
Shirley verre. Spoedig zal ook iedereen het aan
doenlijke, door David Louisón gezongen liedje
Baby, waar kom jij vandaan?" meeneuriën.
Deze inzendster, Mej. E. K. te Amsterdam,
vermeldt ook nog het volgende incident:
Ook de koeien lieten zich niet onbetuigd. Ze
toonden onverholen belangstelling voor de lens,
doch om in het buitenland reclame te maken
voor onzen nationalen veestapel, werden uitslui
tend bekroonde exemplaren verfilmd.
Vermoedelijk in Brabant speelt de film waarvan
het bericht ons door J. A. W. te den Haag werd toe
gezonden, en die, ware de maat niet ver re over schreden,
voor een prijs in
aanONZE NIEUWE PRIJSVRAAG
Een A.B.C.'Boek
De meeste A. B. C. boeken voor kinderen zijn
wat verouderd. Er zal thans een nieuw uitge
geven worden, waarin de vondst der moderne
psychologie verwerkt zal worden van den enormen
invloed welke waarschuwingen in den vroegen
kinderleeftijd hebben.
Gevraagd wordt nu naar een A. B. C. waarvan
elke letter gewijd is aan een woord of begrip waar
tegen moderne kinderen gewaarschuwd moeten
worden.
gelijknamigen wereldberoemden succesroman van
onzen gevierden Hollandschen auteur M. A.
den Ouden, op wiens naam niet alleen dit
kleine juweel van Romankunst, meerdere
fenomenale succesnummers uit de nationale
en wereldliteratuur, zooals Gerritje van
Weezel", De Verdwaalde" e.a. staan, doch
die op zich genomen heeft persoonlijk de ont
roerende rol van Pater de Goede te vertolken.
Twee verrassingen in n klap !
Het mag overbodig geacht worden, den inhoud
van Begijntje", die jong en oud kent als was
zij ons aller lieve tante, uitvoerig te schetsen.
Neen, heel Holland kent Begijntje" en het is
niet te veel gezegd te beweren, dat heel Holland
met ongeduld het oogenblik zal verbeiden waarop
de allen zoo vertrouwde figuur over het zilver
witte doek zal schaduwen en allen zal doen glim
lachen en een traan zal doen wegpinken bij het
nogmaals volgen van haar lichten en tegelijk toch
zoo zwaren levensweg....
Het overweldigend succes van deze voor ons
Hollandsche familie- en bioscoopleven rondweg
sensationeele noviteit, mag reeds bij voorbaat
worden gegarandeerd Begijntje", geregisseerd
door den meester-regisseur Jaap. S. Peyer (die
wij gerust onzen Hollandschen Sternberg mogen
noemen) enz. enz.
OPZETTELIJK niet in couleur locale" is de
film Liefde overwint alles" ingezonden door
H. B. te A. Men leze slechts:
Met Liefde Overwint alles" heeft men ge
grepen naar een scenario met een internationaal
gegeven, sterk van inhoud, charmant en boeiend,
met grootsch opgezette shows", die zeker
kunnen wedijveren met de beste super-films uit
het buitenland, zonder nochtans te vervallen in
de z.g. Filmkitsch", waartegen men, zeer
terecht, zoo heeft gefulmineerd.
Tenslotte verdient de inzending van E. Z. te A.
vermelding wegens het origineele onderwerp. Hij
zendt ons het volgende bericht:
Neerland's Roem Film" brengt binnenkort
een werk in productie van zoo grootsche allure,
dat men ons kleine landje gelukkig kan prijzen,
dat hier zooiets mogelijk is: niet meer en niet
minder dan het succesboek In de Schaduwen
van Morgen", dat reeds tienduizenden in bin
nen en buitenland in verrukking heeft ge
bracht, zal n.l. worden verfilmd.
Uiteraard moest het scenario eenigszins van
het origineel afwijken, doch dat de auteur zelve
de supervisie uitoefent, moge hen, die
verkitsching" vreezen, geruststellen.
merking zou zijn ge
komen :
Als ' de winter
staat te komen in
het jaar van de
Olympiade 1936,
waarin de Olym
pische Gedachte in
de Berlijnsche Sta
dions triomfen
vierde, dan zal
Nederland niet
achterblijven en een
schitterende
overwinningopdenGeest
behalen. Dan wacht
den verwenden
bioscoopbezoeker
een groote verras
sing! Deze week
werd in Loet C»
Knal's Filmstudio's
een begin gemaakt
met de eerste op
namen van de Hol
landsche Superfilm
Begijntje's laat
ste Snik", naar den
ZOZONDAG
Wij
Ditmaal stelt de teekenaar W. Bielkine naast elkaar
den Zondag van ons en dien van de buitenlanders
KLADSCHRIFT VAN JANTJE
De jaarlijksche lintjesregen doet Jantje droomen!
Als hij ze maar eens uit moctyt deelen!
sommige menschen kunnen zijn
HENRIËTTE VAN EYK
GRAVIN Knal had luis. De heele
tuin zat vol, wat vreeselijk was
voor de Caresse de Nuit-rozen,
een variëteit van haar overleden man,
die ze zelfs met aisenicum af sproeide
zonder succes. De arme oude dame
werd verteerd van angst dat ze dood
zouden gaan. Ze kon er niet van slapen,
want de struiken waren wereldberoemd
in vakkringen, en alle mogelijke tuin
mannen probeerden ze te imiteeren,
wat niemand nog ooit was gelukt, wat
haar altijd zielsgelukkig en dankbaar
had gemaakt.
Andere jaren om deze tijd waren de
perken een donkerrood paradijs ge
weest, maar nu kwamen ze geen stap
vooruit door het ongedierte, dat de
knoppen opat, zoodat de oude gravin
niets doen kon met haar tuinschaar en
handschoenen en groote hoed, waar
mee ze vorige zomers 's morgens na
het ontbijt in ontroerende teederheid
usschen de takken knipte.
De chauffeur, die in deze geheel aan
'laar zijde stond, kwam met de
vreemdte recepten aandragen, ze ontbood
;jlantkundigen en bloemwinkels, maar
't was een kwaadwillende luis, waar
tegenover iedereen machteloos stond.
Toen herinnerde Gravin Knal zich,
«'at ze vijf jaar geleden in een Rusthuis
i;i Velp was geweest met een gepension
eerde heer van 70. Deze heer was een
?verwerkte specialiteit uit de Tropen,
oe op was gegaan in z'n vak, en nu
i og, voor z'n pleizier en geheel langs
* n neus weg, de aangestoken planten
?an het onderhavige Rusthuis redde
('oor ze in te spuiter, met een fietspomp.
Hij had Boonberg of Boonhoven
i oheeten met twee getrouwde dochters
i'! het kweekcentrum Besmeer, wat
Gravin Knal tot vervelens toe had
moe?t*n aanhooren, omdat hij altijd met z'n
li rstoel naast haar kroop óp het gazon,
v/aar ie haar uit déslaap hield met
^ze. verhalen over aangetaste plan».
|' ?es in Indië, die hij gered had omdat
'<? een expert was op het gebied van
Plantaardige luizen.
De technische zijde van dien heer
vc"-s toen tamelijk vervelend geweest,
maar nu snakte Gravin Knal naar 'm
t" '?wille van haar opgegeten rozen, en
ze stuurde meteen een brief p.a. het
Rusthuis, dat er niet meer was, waar
om ze hem terug kreeg, waarna ze zich
Bosmeer herinnerde, waar ie
tusschentijds dikwijls uithing door de aanwe
zige dochters.
Bij dit alles kwam, dat de vrouw van
den burgemeester van Bosmeer regen
tes was van een Tehuis voor onvol
waardige kweekers, waarmee Gravin
Knal gecorrespondeerd had over een
manke jongen, die fraude pleegde met
potten vergeetrrüjnietjes langs de hui
zen, en die ze in het gesticht wilde hebben,
wat die regentes dadelijk voor elkaar
had gebracht met brieven, die dropen
van beleefdheid omdat zij een snob was
en Gravin Knal een gravin.
Ook dit keer wendde ze zich dus vol
vertrouwen tot die dame, en vroeg om
het adres van een zekere heer
Boonberg of Boonhoven, met wien ze in
Velp had gelogeerd, en die twee dochters
moest hebben in haar gemeente.
De regentes begon onmiddellijk haar
nasporingen, wat achteraf niet mee
viel door afwijkingen in de namen.
Wat 't mensch allemaal deed om 'm te
vinden is later alleen maar ten dèle
uitgelekt, het resultaat was in elk geval,
dat ie drie dagen later op de stoep van
Gravin Knal stond te bellen met 'zn
pyama in een koffertje, omdat 't an
ders zonde was van de reis.
Ik was er toevallig, en zag hem bin
nen komen in de tuinkamer, waar de
zon zeefde door de geelgestreepte mar
kiezen, waaronderdoor je een droeve
glimp kreeg van de groene tuin met de
mislukte bloemen.
Hij droeg een klein gerimpeld hoofd
met een soort sik bovenop een ontzet
tend hooge boord. Hij was in een ge
perst jaquet met kamfergeur, en had
z'n bolhoed (een grijze) bij vergissing
mee naar binnen genomen, maar om
te laten zien, dat ie wist dat 't niet
hoorde, legde hij hem onmiddellijk op
het buffet naast een schaal met fruit.
Gravin Knal vroeg hoe het met het
Rusthuis ging, en hij zei, dat ie dat
niet wist, omdat 't verbrand was na
een proef in z'n slaapkamer met
aardappelzwammen en een spiritusvlam in
de waschtafel, waarna Gravin Knal
meteen maar met de deur in huis viel,
en vrijmoedig, als oude vrienden aan
spraak maakte op zijn hulp om haar
eigen luizen te verdrijven, omdat ze,
in weerwil van z'n pensioen, nog steeds
z'n liefde kende voor het schoone.
Het oude mannetje slikte glimmend
z'n koffie door, en sprong geëlectriseerd
op om te gaan kijken. Toen ik weg
reed zag ik 'm in de verte door de heg
al over een bed hangen.
Enfin, hij was dadelijk begonnen
met allerlei stoffen te ontbieden uit
apotheken en drogisten met en zonder
doodshoofden. En Gravin Knal had de
logeerkamer laten luchten omdat ze
hem 's nachts moeilijk naar een hotel
kon sturen, en hij bleef dagenlang door
werken in een geleend keukenschort
met 't bolhoedje uit angst voor de zon.
DAT was overdag, maar 's avonds
werd ie een bezoeking omdat ie
z'n heele leven ophaalde onder de thee,
die ie rekte tot in het oneindige
inplaats van vroeg naar bed te gaan, wat
veel gezonder zou zijn geweest voor
een oude man.
Gravin Knal had zoo drie avonden
zonder weerstand te bieden bij een
schemerlamp naar 'm zitten luisteren.
De morgen daarna waren de luizen
dood. Ze moesten nog wel afgespoeld
worden mét het mengsel, maar dat was
meer bij wijze van formaliteit. Gravin
Knal kocht dus een barnsteenen pijpje
voor 'm uit dankbaarheid en zinspeelde
op z'n vertrek, waar ie niet op inging,
zoodat ie na een week neg op de logeer
kamer zat. Óók meende Gravin Knal
omstreeks die tijd te bemerken, dat ie
's avonds onder de schemerlamp soms
zeer intieme dingen aanraakte, maar
ze had een haakwerk ter hand geno
men, waar ze zich in verdiepte, en liet
hem maar doorpraten onder het steken
tellen.
Intusschen ging ie 's middags wan
delen met een malaga stokje en bracht
afschuwelijke taartjes mee naar huis,
en goedkoope straatbloemen met zoo
goed als gén steel, waaruit meer en
meer bleek, dat ie man was van lage
levensstandaard, waarom Gravin Knal
na acht dagen ten einde raad aanbood
hem door haar chauffeur heelemaal
naar Bosmeer te laten brengen, wat
beter voor hem zou zijn dan met de
trein.
Laat mij u die kleine vriendendienst
bewijzen," zei ze. Fraulein zal uw
lunch in een mandje doen. Als u over
een half uur vertrekt is u nog vóór
donker in Bosmeer. U zult blij zijn
weer naar uw dochters te gaan, en
naar huis."
Toen had het mannetje z'n
eierlepeltje neergelegd. Naar huis?" vroeg
ie verbaasd. Nu al? Maar we hebben
feitelijk nog niets besproken....", en
Gravin Knal had gedacht, dat ie be
taald wilde worden voor die ongeluk
kige anderhalve luis en informeerde
koud naar z'n tarief per uur, waarna
ie lachend z'n hoofd schudde en zei,
dat ze het niet zoo precies hoefde uit te
rekenen, maar dat ze natuurlijk wél
een geldelijke basis noodig zouden heb
ben, en dat 't hem het beste leek het
heele huis te laten zooals het was,
maar dat ie de logeerkamer zou bete
gelen als laboratorium, waar ie z'n
onderzoekingen kon voortzetten. Na
ons huwelijk......"
Na ons huwelijk?" Gravin Knal
stond ineens als een zuil opgericht
achter de ontbijttafel, en de man zei
,,ja", dat ie er geen bezwaar tegen had,
dat ze vrijwel harmonieerden, maar
dat er een brandvrije vloer moest ko
men in de logeerkamer.
Wat er tóén losbrak in Gravin Knal
is niet te beschrijven, en de verbleekte
expert beriep zich op een advertentie
in de Bosmeersche krant, waarin
iemand van zijn beschrijving werd op
geroepen door iemand van haar be
schrijving, met alles doorschemerend
tusschen de andere
huwelijksadvertenties, zonder namen te noemen,
maar met 't Rusthuis en 't adres van
de regentes als tusschenpersoon, waar
ie -Gravin Knal's adres had gekregen,
waarna ie dadelijk de reis ondernomen
had in gespannen toestand.
Gravin Knal had toen begrepen.
dat de regentes schuldig was, zéhad
haar intercommunaal opgeroepen, en
met ijzeren stem verantwoording ge
vraagd door de hoorn, en 't mensch
had niet eens begrepen wat er tegen
was geweest, en ondertusschen was de
expert met de staart tusschen z'n
beenen verdwenen.
En 't allerellendigste waren de Ca
resse de Nuit-rozen, die de chauffeur
die avond afsproeide met 't achterge
laten mengsel uit de logeerkamer zon
der 't te verdunnen, wat ie niet wist,
waardoor het suikergehalte of iets der
gelijks steeg, waardoor ze nu vol mie
ren en wespen zitten, die de tuinkamer
aansteken, zoodat de oude gravin op
haar leeftijd nog rond moet loopen
met een vliegenmeppertje en insec
tenpoeder, waarmee ik maar zeggen
wil hoe ze zich beter bij die eerste
luizen had kunnen neerleggen, en
hoe onhandig sommige menschen kun
nen zijn.
ij
M'
Jf J
MPPAG. 17 DE GROENE No. 3091