Historisch Archief 1877-1940
KI
t.
Ornuwen en
? .*..' .... . 1.. . . .» .4. ?.'."->?"? "U 'l ? ' II' III -?"*? ~
vro u w enleven
DE VROUW OP DE BOERDERIJ
* .1 i _
Huishowdetijke voorlichting ten Plattelande
Gr. G. SMIT, Inspectrice Nijverheidsonderwijs
HET zijn vooral de vrouwen van
de kleine boeren, de land- en
tuinbouwarbeiders en de vissers,
die het zwaar hebben. Hoewel het huis
klein is en de voeding eenvoudig, is
haar taak toch wel buitengewoon
moeilijk. De lonen en de steunbedragen
zijn op het platteland lager dan in de
stad, omdat men de overtuiging heeft,
dat de levensstandaard daar ook lager
is. Een enquête naar de budgets zal
moeten uitwijzen of dit inderdaad het
geval is. Stellig is het een feit dat de
huisvrouw in de stad veel meer raad
krijgt en over veel meer hulpmiddelen,
als waterleiding, electriciteit, riolering,
beschikt om haar huishouding met
weinig kosten goed te voeren. Maar
nog afgezien van de economische
moeilijkheden, is de taak van de vrouw
op het platteland lichamelijk buitenge
woon zwaar. Haar huishouding voert
zij onder primitieve omstandigheden,
zij verricht nog werk op het land en
zij heeft meestal een groot aantal
kinderen. Het is dan ook een tragisch
feit dat de sterfte van alle bevolkings
groepen het grootst is onder de vrouwen
van de armste plattelandsbevolking.
Er wordt veel geleden in deze kleine
huizen, en vooral op de moeder komen
de zorgen neer.
Om deze vrouwen te helpen werd
het plan van de huishoudelijke voor
lichting ten plattelande uitgedacht.
Verschillende moeilijkheden waren te
overwinnen. Eenigerlei initiatief was
van deze vrouwen niet te verwachten,
evenmin als een geldelijke bijdrage,
hoe gering ook. Groot is ook de moei
lijkheid op het platteland verschillende
bevolkingsgroepen tot samenwerking
te brengen. Tech kon het plan ver
wezenlijkt worden. Door een histori
sche vuistslag van den toenmaligen
minister van sociale zaken kon de
angst, dat betere besteding van de
steungelden kon leiden tot verlaging
daarvan, worden weggenomen en de
organisatie worden opgebouwd.
In het najaar van 1934 werd in elke
provincie een commissie tot stand
gebracht waarin zitting namen de
vertegenwoordigers van de drie ver
schillende landbouworganisaties, van
het Groene en het Wit-Gele Kruis en
van de andere verenigingen, die zich
op verwant gebied op het platteland
bewegen. Door deze commissie wordt
nagegaan in welke streken het meest
behoefte bestaat aan huishoudelijke
voorlichting. Daar worden dan weer
plaatselijke commissies in het leven
geroepen, waarin eveneens verschil
lende groepen vertegenwoordigd zijn.
Landelijk wordt het werk bestuurd
door de Stichting voor Huishoudelijke
Voorlichting ten Plattelande, welke
naast enige overheidssteun belangrijke
bijdragen van fondsen en van particu
lieren heeft ontvangen om het werk, te
beginnen.
Het voorlichtingswerk zelf wordt ge
geven in de vorm van cursussen, ieder
van zes lessen. In de drie
kookcursussen worden de zomervoeding, winter
voeding en ziekenvoeding besproken
en in de er op volgende
tuinbouwcursus de verbouwing van verschillen
de, meest ter plaatse onbekende groen
ten. Verder zijn er nog twee cursussen
voor het maken en vermaken van
kinderonder- en bovenkleren.
DEZE schetsmatige opsomming
klinkt misschien dor en saai, in
werkelijkheid is het het meest merk
waardige en levende werk, dat tot
nu toe op het platteland is onder
nomen. Wanneer in een plaats een
cursus zal aanvangen gaat de
wijkverpleegster er meestal op uit om de
moeders tot deelname op te wekken en
daartoe eerst te komen op een
koffievisite waar het doel van het werk
wordt besproken. De lerares stelt dan
meteen een dag vast waarop de les
zal beginnen. De belangstelling is
meestal zeer groot; soms geven zich
in een klein dorp enige honderden
vrouwen op! Wanneer we op de les
binnenkomen zien we een aandacht
zó groot als zelden bij een ander publiek
wordt waargenomen. Het is alsof de
vrouwen de woorden van de lerares
willen indrinken. Zij hunkeren naar
raad en worden niet moe vragen te
stellen en onderling van gedachten
te wisselen.
De nodige inventaris wordt door de
vrouwen zelf bijeen gebracht; de een
komt met een pan, de ander met een
petroleumstel en een derde zorgt voor
de pollepels. Allen brengen zij een
breikous mee om zo min mogelijk tijd
van haar huishouding af te nemen.
Geproefd wordt er door alle aanwezigen.
Het gebeurt wel dat een vrouw haar
deel van het eten mee naar huis
neemt in een bord met een grote
zakdoek erom heen om de kinderen te
trakteren. Ook zijn dezen soms wel
zo slim om, in de hoop op een lekker
hapje, moeder van de cursus te komen
halen. Heel wat armoede en zorg
komen hier aan het licht, die de lera
ressen meer dan ooit de verantwoorde
lijkheid van haar taak doen beseffen.
Ondanks het bekende conservatisme
van het platteland wordt het geleerde
algemeen in toepassing gebracht. Af
en toe komen er wel eens vooroordelen
op de proppen of wordt er door de
man en vader geprotesteerd tegen een
nieuw gerecht, maar dit zijn uitzonde
ringen. Dit kan misschien worden
toegeschreven aan het feit, dat vroeger
de huishouding van geslacht op geslacht
met dezelfde middelen werd gevoerd,
terwijl thans plotseling moet worden
bezuinigd. In haar grote nood durft
iedere vrouw nu te bekennen, dat zij
niet rond kan komen. Hierdoor zijn
zij allen gaarne bereid raad aan te
nemen en haar huishouden te wijzigen,
wanneer zij merken dat dit werkelijk
het gezin ten goede komt.
TJET is merkwaardig te lezen,
** dat de nieuwe Russische grond
wet naast de oude voorschriften, die
aan de vrouw de volledige gelijk
stelling met den man gaven, nog
nieuwe bepalingen invoert over de
gelijkwaardigheid van de rol der
vrouw als moeder, opvoedster en
huisvrouw met de maatschappelijke
rol van den man. Volgens Karl
Radek is het doel van deze voor
schriften, tezamen met het wets
ontwerp tegen den abortus, de vrouw
te verheffen en haar toe te staan een
kameraad in den strijd te zijn en een
lid van de gemeenschap te worden,
dat even belangrijk als de man is.
Onze burgerlijke" ooren meenen
in deze schoone woorden misschien
ten onrechte een onverwachten
naklank te vernemen van het
weg-beschermen", dat reeds zoo dikwijls de
vrouw in haar ontwikkeling heeft
geremd.
/N een politieke vergadering f»
Parijs werden onlangs de uo/gend.
stellingen verdedigd: i. Het is ge
wenscht dat de vrouw de beroepe i
bezet die met haar aard en aanU ?
overeenkomen. 2. Het beroep va i
legeraanvoerder is weinig in ove
eenkomst met de vrouwelijke eiger
schappen, j. Jeanne d'Are is en
van de leger aanvoer der s geween',
waaraan Frankrijk het meest hc\ i
te danken. 4. Beperking van , V
beroepskeuze voor de vrouw tot t>
nie'-militaire beroepen, zou in 14 .
den ondergang van Frankrijk : >t
gevolg hebben gehad. 5. Het a/j.
?meen belang eischt dus dat de vroi tv
vrijelijk toegelaten wordt tot . 'k
beroep dat zij wenscht uit te oefen -\.
M
deze
OPROEP AAN
DE VROUWEN
EER dan honderd jaar geleden
schreef een jonge Fransche vrouw
HET voorlichtingswerk is nu ruim
een jaar aan de gang. Het is
mogelijk geweest in die tijd vijftien
honderd cursussen te organiseren met
dertigduizend deelneemsters. Er staan
nu nog duizenden en duizenden vrou
wen te wachten, hetzij om voor het
eerst mee te doen, hetzij om aan een
vervolgcursus deel te nemen. De toe
wijding van de leraressen is groot
genoeg, het enige wat beperkt toe
stroomt is geld. De rijkssubsidie is laag
en zal voorlopig wel zo blijven. Ik heb
echter het volste vertrouwen, dat de
steun van particulieren en vereni
gingen deze jonge tak van onderwijs,
die misschien voor onze volkswelvaart
op het ogenblik een der allerbelang
rijkste is, verder tot bloei zal brengen.
De vrouwen wordt nuttige en pri
maire vakkennis bijgebracht, waarvan
men de gevolgen op den duur zal
kunnen bespeuren in een verbeterde
volksgezondheid. Bovenal echter wordt
aan de ploeterende, eenzame boeren
vrouw in deze voor haar zo uiterst
moeilijke tijden een helpende hand
toegestoken, een werk van solidariteit
dat ons allen als mensen, en zeker als
vrouwen, uit het hart is gegrepen.
OPROEP AAN DE VROUWEN
Vrijheid, gelijkheid.... dat is vrije en
gelijke kans om onze capaciteiten te
ontplooien. Ziehier de overwinning
die we moeten behalen en die we
slechts kunnen behalen op voorwaarde
dat wij ons allen vereenigen. Laten
wij niet langer twee kampen vormen.
het eene bestaande uit de vrouwen uit
het volk en het andere uit de bevoor
rechte vrouwen. Ons gezamenlijk be
lang moet ons binden. Om dit doel te
bereiken moet alle jaloezie uit ons
midden verdwijnen. Laat de eer aan
degenen, die hem toekomt en maakt
plaats voor de capaciteiten aan welken
kant ze zich ook voordoen.
Vrouwen van alle klassen, gij hebt
een groote actie te volvoeren, gij ?ijt
geroepen om het gevoel voor orde en
harmonie te verspreiden.
Wendt de onweerstaanbare charme
van uw schoonheid aan ten behoeve
van de samenleving, en de zachtheid
van uw meesleepend woord om de
mannen naar nzelfde doel te geleiden.
Wekt in het volk een heilige geest
drift voor het groote werk, dat ons
wacht.
Brengt de oorlogszuchtige driften
van onze jonge mannen tot kalmte. Zij
dragen de grootheid en de glorie in hun
harten. Maar zij zien deze grootheid
en deze glorie niet anders dan met een
helm op het hoofd en een lans in de
hand. Wij zullen hun zeggen, dat het
niet gaat om de vernietiging, maar om
de opbouwing.
JEANNE VICTOIRE
(In de Femme Libre", Parijs 1832)
Uroor uit ht't vocht k
m-orden wennet rokken y.iti-ii
tenslotte aan tafVI. Vader en n .,1
die yich. hot' warm hrt ook \va \\,A
ben inot-trn laten ..golden" niet u J
ko gedichten on lichtelijk ..«»( .
(Jmis ooiiMimoert zijn soep . >t
ilan den /wijdenden kring ron
non /al (iunsje eens zorgen v u
gezellige lachje aan tafel," kon '\^{
dan aan.
Het ..gezellige lachje" liect
^edavird. dan is lirt iiegiohol
den: en tut slot stral'. Kon pon
?n /.o allemaal in lied en <!?
schon lieradomen.
l>an opeen* een kreet uit h'
kamertje waar kleine llroor i
p'hraclit.
..\Vat is or ?" informeert H^I
l-'.li Hrui-r, m«-t et-i\ annstii.; ;;ii:|
\vij/.end dj» een. dien middag ii t i
handen lumtsnede. voorstell. ,li
liaillie-s de llonfier. die ietxval -"!:J
de kamer inlilikl ; ,.lk .... ik
y.<«'i Itaiis- van die Kal.(nit« l';
11 n 11 s ... !"
,EEN RECEPT VAN CE GROENE ,.,«
l Een roode visch met roe.
f gegarneerd
T/
V
Zoo zijn. ze***
HET is oou . warmn
vncnntienamicldag vóór het eton on het
kroost is hangcrig en lastig.
(Juus komt de zitkamer binnon-ijlen en
slingert zich in een geinakkelijken
stoel. ,,Gaan we nou nóg niet eten?'1
Over eon half uur," zegt moeder,
met een blik op de klok.
Ouus schopt nijdig met zijn schoen
togen den stoel. ,,T)at hou ik niet uit! "
Even geduld nog, CJuus!"
(!\ius, in verhevigd tenipo: ,,Ik y.eg
toch; dat hou ik niet ui-uit!. Ik heh
óó'n honger; dadelijk sterf ik uit!"
Na een kort knok-intermezzo
tusschon fiuus en Freek, waarin het
Zusje zich, schril, mengt en waarbij
'OL, (politieke) local
- - 'komt uit Parijs var
= medewerker Jan Hen het
recept, dat niet alleen een sn i/ceij
= variatie is op de beruchte ,, 'èki
\visch met gewelde boter", n.iar
| volgens den inzender een nitk
l is voor families behept met her ?eli
| Neem het gehengelde of a'^ier,
| rouget het roode vischj ?
l hoeveelheden van i\ pond;
| noods ook schelvisch, e. d Sb
= pond gesneden en ontpitütor
| met wat gehakte ui, peterse*'.t,ft
= en wat knoflook, indien tij
f Voeg hierbij na eenigen tij
l glas zuiveren witten wijn l <"
= visschen. Verwijder die n>: een>
| uur, ontdoe ze van kop -n *
l en snijd ze zoo noodig i'
l Bind de saus met wat
geen patriottisch aardapf
| giet dit over den visch er.
l weer het sap van eer a
f Doe dit snel, opdat gij
| warm, met croutons
\serveere. Als groente /
| worden gegeven schijven ko n
| m boter gaar gestoofd.
| Bij Prunier kunt gij de
| schotel thans eten voot f"
| vroeger voor Frs. 11.90,
| i) Geen zure grappen s.v-f
| azijn met suiker!
"iiiiiiiiiiimiiMiiiimimiiiiiiiiiHiiiiiHiiiüi"11"11"
PAG. 11 DE GROENE No. 3091
WITCHOC
AFKORTING VAN WITTE CHOCO
LADE, IS VOEDZAAM EN VER
KWIKKEND EN EEN WELKOME
VERRASSING VOOR ALLE WERKERS
MET HOOFD OF HAND EN VOOR DE
BEOEFENAARS VAN ALLE SPORT
VERKRIJGBAAR IN:
TEGELTJES i f 0.25 per ons mmm TABLETJES f 0.05 per stuk
VEILIG VERZEKERD
tegen de kosten der riekenhuisverpleging en
operatie, met een duidelijke polis der Verg.
v. Ziekenhuisverpleging in de Ned. Herv. Diac. Inr.
Vraagt inlichtingen aan het kantoor der Verg.:
Overtoom 283, (Diaconessenhuis) Telefoon. 80202 - 82002
VICTORIA-HOTEL AMSTERDAM
17, 18, 19 en 20 September 1936
Grande représentation de Mode
t. .£.,..
H'V^'.5. -::
'£vf^.^i .*
:LA GRANDE MAISON JENNY"
8 RUE ROYALE - PARIS
N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ
DEKKER & DIJKSTRA
voorheen de erven H. van Dijk
Leveranciers van Indische Uitrustingen
UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON
DOOR HET GEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13416
i
, Sr* J*
?UITERLIJKHEDEN"
kl
^M<.^
'it'lif .Jof t'fi f>lli/,
ranfaise die ik den heelen dag aan het strand had gezien verkleed als
T stout jongetje in donker blauwe shorts en een soortement
matrozenf van Jean Patou s'il vous plait) verscheen 's avonds als een lange,
twat oostersche vrouw, gehuld in een wolk van nadenkendheiden distance.
'ame",zeiik, ik durf U nauwelijks aan te spreken, U bent zoo veranderd".
lachte geheimzinnig voor den stijl en toen gewoon tevreden als van vrouw
"v. C'est une robe de Maggy Roüff, ma chère. Evidemment", met een
rend oog op mijn linnen creatie, ,,een frisch zomerjurkje staat ook niet
', maar ziet U, les hommes aiment qu'on leur fasse un peu la comédie
en temps". Nu, hun" kunnen het daarmee doen, maar toch vraag ik me
»oor ons en onze mannen ook niet iets in ?
HEERÊNKLEEDING VOOR
i
ES
TAFEL7IIVFD
VADER EN ZOON
TOT REDIIUKS PRÜZEN
ADRIAAN SCHAKEL
HilUCIWIC . liLIFOON 17271
Meneer Jansen koopt kleeding naar maat
Hij itaat er op dat het 'm itaat
De prlj* en de coupe
Komen onder de loupe
Zoodat hij naar SCHAKEL steed» gaat
VAN RIJN S
SMOSTERD
11 Df GROENE No. 3092
It .;,:?
\w