De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 12 september pagina 2

12 september 1936 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

ei ht d;i bi t( DE GROENE AMSTERDAMMER Opgericht in 1877 Weekblad voor Nederland onder hoofdredactie van PROF. MR. A. C. JOSEPHUS JITTA 60e jaargang No. 3093 Redactie: Mr. M. K A N N, TH. M O U S S A U L T, Dr. P. H. RITTER Jr., Mr. N. J. C. M. KAPPEYNE VAN DE COPPELLO en Mr. R. H. DIJKSTRA Red. en administr : Keizersgracht 355, Amsterdam C Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. giro G 1000 De abonnementsprijs bedraagt f 10.?per jaar. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch alleen tegen het einde van een jaargang worden opgezegd. PRINSES JULIANA VERLOOFD De beteekenis van ons koningschap Heugelijke gebeurtenis voor bet gansche volk DE verloving van Prinses Juliana is niet slechts een heugelijke gebeurtenis voor het jonge paar en voor de Koningin, maar van die verloving is terecht door het overgroote deel van ons volk met vreugde kennis genomen, omdat aij beteekent de waarschijnlijkheid van de besten diging voor ons land van de dynastie van Oranje. Meer misschien dan eenige andere dynastie in de weinige monarchieën, die er nog over zijn, is de dynastie der Oranje's de belichaming van het beste deel der nationale traditie. Willem van Orauje was het verzamelpunt van het verzet tegen de willekeur van den Spaanschen Koning. Toen in 1072 de nood hoog geklommen was de regeering radeloos, het volk redeloos, hét land naar het scheen reddeloos wist Prins Willein III de verspreide krachten te vereenigen en de over winning te bevechten. In 1813 werden de Franschen verdreven en werd de onafhankelijkheid van het land uitgeroepen. Koning Lodewijk polste van uit Zwitserland een Hollandschen vriend, of hij misschien in aan merking zou kunnen komen om andermaal den Nederlandschen troon te bestijgen. Het antwoord luidde, dat er naar het algemeen gevoelen in ons land slechts n dynastie in aanmerking kwam: die van Oranje. Toen men in November 1918 een oogenblik kon meenen, dat de tijd rijp was voor een revolutie, kwamen de gespannen gemoederen tot rust in een spontane huldiging van onze Koningin. DE vraag, welke de reëele functie is van een vorst in een parlementaire democratie, heeft men op zeer verschillende wijzen zoeken te beant woorden. De invloed van den vorst is niet deze, dat hij de richting bepaalt van het te volgen staatkundig beleid. Dat beleid wordt voor het belangrijkste gedeelte, voor wat betreft, de wetgeving en de begrooting, bepaald door de regeering (de Koning en zijn ministers) in gemeen overleg met de vrij gekozen volksvertegenwoordiging. En het verant woordelijke element in de regeering (de ministers) pleegt te worden aangewezen in verband met de samenstelling van de volksvertegenwoordiging. De Koning is in het geldende Nederlandsche staatsrecht geenszins een sinecure. Hij heeft, naar de teekenende Engelsche zegswijs, het grondwettig recht den, niet alleen aan de Staten-Generaal, maar ook aan den Koning, verantwoordelijke ministers,'ten aanzien van alle punten van staat kundig beleid vragen te stellen, die ministers aan te moedigen, of ze te waarschuwen. Wanneer de staatkundige machine hapert, door dat het niet duidelijk is, wat de meerderheid van het volk of de meerderheid van de volksvertegen woordiging wil, neemt automatisch de macht van den Koning toe, omdat op hem de taak rust een ministerie te benoemen, zonder dat er duidelijke aanwijzingen zijn, hoe het moet worden 'samen gesteld. De omstandigheden maken het waarschijnlijk, dat in dit opzicht de macht des Konings door den loop derjomstandigheden^nog aanzienlijkjzal toenemen. MEN heeft de jbeteekenis van den vorst ineen parlementaire democratie trachten weg te cij feren door hem te vergelijken met het haantje op den toren, dat wel aangeeft uit welke richting de wind waait, maar dat op dien wind niet den minsten invloed heeft. Mr. 8. van Houten gaf eens in onze Tweede Kamer blijk van denzelfden te beperkten kijk, toen hu zeide, dat het koningschap in den mo dernen Nederlandschen staat geen fundament meer is, doch slechts een ornament. De katholieke staatsman Dr. Schaopman vond toen de beste weerlegging door op te merken, dat. het Koningschap stellig een ornament is, doch tevens ook een gewichtig deol van do constructie van het gebouw van onzen staat. ..Het Koning schap", zeide hij, is als de sluitsteen van het gewelf, tegelijkertijd ornament en do onmisbare steun, die het gebouw voltooit." Mr. Cort van der Linden gaf van een juist inzicht blijk, toen hij eens hot Koningschap naar ons Nederlandsen staatsrecht vergeleek met een vliegwiel, dat weliswaar niet de drijfkracht levert van de machine, maar dat toch onmisbaar is, omdat het den rustigen gang van de machine waarborgt. . STBUYCKEN gaf naar mijn weten het beste antwoord op de vraag, naar de beteekenis van het koningschap in een parlementaire democratie. als de onze, toen hij den Koning noemde: het gewe ten der partijregeering. In het bijzondere college, dat hij aan de Universiteit van Amsterdam den 4en Mei 1909 wijdde aan Ons Koningschap", ter eere van de geboorte van Prinses Juliana, drukte hij zich als volgt uit: ,,Hoe kan men de waarde onderschatten van dat ..voortdurende toezicht over alle regeeringsb.and.e.,lingen door iemand, wiens woord door niemand ,.met dat van een gewoon burger wordt gelijk ge steld? Het koningschap is in dat toezicht het ..geweten der partijregeering ter verzekering van ,,een eerlijk democratisch bewind. Reeds het feit ,,dat tal van besluiten alleen schriftelijk getnoti..veerd ter onderteekcning kunnen worden voor,,gelegd, dat van alle besluiten die motiveering ..kan worden gevraagd door iemand, die ongevoelig ,,is voor partijbelang, dwingt de ministers tot een zelfonderzoek, dat een eerlijke gezonde volks,,regeering zal ten goede komen. Zoo heeft ons koningschap in onzen tijd zijne taak begrepen. Daarom staat het hoog vereerd. buiten, boven, naast de twistende partijschappen. ,.de noodzakelijke elementen in de cultuur-demo..cratie. Zóó is het koningschap van blijvende ,"groote waarde voor onzen tijd en moet het volk worden benijd, dat een historisch koningschap bezit, dat zóó zijne roeping aanvaardt." Die woorden uitgesproken ter gelegenheid van de geboorte van Prinses Juliana hebben hun volle waarde behouden op het tijdstip van de verloving der Prinses. Voor zoover men tot oordeelen in staat is, bestaat er alle reden aan te nemen, dat Prinses Juliana eenmaal tot den troon geroepen, de voetstappen der Oranje's, die haar zijn vooraf gegaan, zal druk ken. Wie, zooals ik, in het Uitvoerend Comitévan het Nationaal Crisis Comitéherhaaldelijk in de gelegenheid is de Prinses in haar werkzaamheden* als Eerepresidente van dat Comitégade te slaan, heeft alle redenen om aan te nemen, dat de beste verwachtingen in dit opzicht niet teleurgesteld zullen worden. Een simpel, maar duidelijk sprekend blijk hiervan, zijn de aanzienlijke bijdragen, die de Prinses voor dat werk pleegt te geven en die vaak bijna het geheele bedrag opleverden, dat Prinses Juliana krachtens de Grondwet, uit de schatkist als inkomen geniet. Den aanstaanden Prins-gemaal moet men toewenschen, dat hij er in moge slagen, spoedig in alle opzichten een burger van zijn nieuwe vader land te worden. Dat is geen gemakkelijke taak maar de illustere voorbeelden van Koningin Emma en Prins Hendrik bewijzen, dat dit toch zeer goed mogelijk is. Onder die omstandigheden kan de verloving van onze Prinses een groote zegen worden, niet alleen voor het Koninklijk gezin, maar ook voor het geheele land. .Moge die wensch in vervulling gaan. A. C. JOSEPHUS JITTA PAO. 2 DE GROENE No. 3093 Bestendigheid IN lang heeft Nederland niet zoo duide het besef gekend n te zijn. Een gro<| gebeurtenis als de verloving van onze Prins is noodig geweest om dit gevoel vannationa eenheid te wekken. Maar wat, als de fee vreugde voorbij is .. -. ? Tactloos gebaar DE ontvangst, welke prins Benno hier lande ten deel is gevallen, is een te meer voor de stelling, dat wij niets heb tegen ,,de Duitschers". Nederland begroet De vredesbewegi^ GEVAREN T\E vredesbeweging is een dier menschtli IJ bezigheden die voor buitenstaanders niet c spoedig het voorwerp is van vroolijkheid, i ook zelfs van verdachtmaking en hetze. En htt ook niet ontkend worden, dat er voor spot m keuring vün tijd tot tijd aanleiding bestaat. #4 grip vrede" geeft zoo uitgebreide mogelijkheden persoonlijke interpretatie, dat de eigenschap groote aantrekkingskracht voor tal van vreemdsoa lieden, die elke idealistische strooming eigen hier wel een uitermate weligen voedingsbodems In den loop van een tiental jaren is schrijver rfaajl m de gelegenheid geweest de volgende middelva verdediging van den wereldvrede te hooren aanprijs het dragen van fantasie-uniformen, het aanh van muziek, het gebruiken van gebroken gei scheermesjes, het ongebreideld laten groeien hoofdhaar, het plegen van sabotage, het zingen esperanta-liederen, het onteigenen van alle grondt en het houden van fakkel-optochten. Doch er u i een ernstiger gevaar voor de vredesbeweging den, er een aantal maniakken in rondwandeten. Zijl n.l. een groot aantal mannen en vrouwen met t argeloos vertrouwen, die maar al te gemakkelijk', prooi vallen aan politieke drijvers en listigaardi, den goeden wil en offervaardigheid van hun slachti gebruiken voor hun doeleinden, die f"-,' uor/o burgeroorlogsgevaar eer vèrgrooten dan verkl Vooral in tijden van internationale spanning i dit gevaar op en wordt de belanglooze vredesbei tot een belangrijke mate van krachteloosheid gec omdat de gedachte, die zij voorstaat, doon politieke strooming' die op groote volksma speculeert, wordt geëxploiteerd en vervalscht. h organisatie in dienst van de vredesgedachu dan op zijn hoede zijn voor andere, die weer een pion van een bepaalde groep van heden, ook wel weer een planeet van een bef politieke strooming zou kunnen zijn. Telkens moet men immers weer in de vredesbeweging li» die als eenigen weg voor den vrede de vriendschap de Sowjet-Unie zien, telkens ook weer hen, diti pure vredelievendheid willen wijken voor elkt kracht gestelde pretentie van ontevreden staten. Door dit onderlinge wantrouwen en vadi rechtvaardigde wantrouwen wordt elke s werking op groote schaal moeilijk en is het groot, dat de vredelievenden op deze wereld feg< het oorlogsgevaar nauwelijks meer hun krachta] een eenigszins effectieve wijze kunnen gebrüi Dit wordt onbedoeld nog verergerd doof\ krachtige groep al dan niet godsdienstige indiw listen, die op het standpunt der geweldloosheid en die hun handen en gewetens zelfs niet beu wenschen te zien met een in dienst van het M tionale recht staand machtsapparaat. Nu kan de onbaatzuchtige vredesbeweging op < situatie in twee richtingen reageeren: Aft»1 eenerzijds in een kleinen kring van vertro&l studiearbeid ter voorbereiding van betere tijdtt richten en zich verder aan elke uiting eri J werking naar buiten onttrekken, waarvan de vtih" en het fatsoen niet in elk opzicht bij voorbaat g? borgd zijn. Men kan ook blijven doorgaan tf standpunt Wie niet tegen ons, is met ons" dot» loopt men risico's. En deze risico's zullen a niet tot catastrophen uitgroeien, als er een leiding is, die elk onderdeel van de ondernomen* zaamheid strak in handen houdt. AANLEIDING tot deze beschouwingen J| *"*? twee internationale bijeenkomsten, dit ^ afgeloopen dagen gehouden zijn. Bij de n* vreugde den Duitschen prins als bruidegom onzer kroonprinses, straks als landgenoot Maar er zijn altijd lieden die kans zien in a.gemeene blijdschap een druppel gal te werpen. D- N.S.B.-wmkel in de Kalverstraat, in het z<:ht van het Koninklijk paleis, meende naast o,,e driekleur te moeten uithangen - niet d. kleuren van Lippe-Biesterfeld, maar het ro. >de doek met het hakenkruis. Een vlag die vo.-r de meeste Nederlanders niet datgene ver te. nwoordigt wat zij in Duitschland en de" Du 'schers waardeeren en liefhebben, maar een sU..tssysteem dat vreemd is aan het wezen vat) ons volk. I<- tact hebben onze nazi's nu eenmaal nooit uitt; munt. jlaast verzamelen MOGELIJKHEDEN ie n dewerking uit ons land een slecht, bij de andere ten '>ed figuur geslagen. De eerst bedoelde was een ioor '? 700 jongeren bijgewoond congres van de van Volkenbondsvereenigingen te Genève, dat md veel moeilijkheden (behalve dat de Duitschers ]jn l \ilianen, aan wie een billijke kans tot medeL.'i -ig was gegeven, ten slot te aan het congres zelf iet hebben deelgenomen) is verhopen, en dat en l nd gelegd heeft tusschen een aantal voor de jeugd an f m landen representatieve jongelui op de basis in t Volkenbondsbeginselen en dat het contact m i Unie van Volkenbondsvereenigingen met de tagd dat leelijk zoek was geraakt, weer aanzienlijk is ?ersti. /. Nederland behoorde tot de weinige landen, \ie d-- ir niet door een offideële delegatie waren vertjerti/ tordigd. Reden was een samenloop van facbren, :te alle terug te brengen zijn tot bovenaangeduide trste Houding van vóór-alles-voorzichtigheid: De Mm ;nasche ,,Vereeniging voor Volkenbond en ht?eft zich altijd wat huiverig getoond van trking met jeugd, anders dan via het onder-uneel. Toen zij op het laatste nippertje ,' de jeugdorganisaties bijeenriep bleek daarzoozeer het wederzijdsch vertrouwen te onfleels uit communistcnvrees, deels uit fascisteni de eene groep na de andere zijn medewerking en tenslotte slechts de jeugdgroepen van isch gezinde protestanten en vrijzinnig-demoL'crbleven. 'iet Rassemblement Universel pour la Paix" i / was de andere methode gevolgd. Inderdaad ?i daarbij de risico's niet, meer dan eens m ijdens de voorbereiding geruchten geloopen (n f -ngen om van deze bijeenkomst een anti'i volksfront" te maken en tijdens het congres ik beruchte communistische planetenorgaMünzenberg in het beste hotel van Brussel. ?. massale bijeenkomsten van de door 5000 gen en niet-gedelegeerde bezoekers bijgewoonde ?<ond en door 20.000 Brusselaars bezochte ? monstratiezijn wel een paar honderd gebalde ?nhoog gegaan. Maar wie, zooals decorresnn het Handelsblad", hieruit afleidt, dat ; onder communistische leiding stond, leidt -v op een dwaalspoor. De kracht van dit is juist, dat, dank zij de actieve leiding Lord Cecil's rechterhand, Noel Baker, moet md worden de communistische deelname ;nd en Frankrijk geen enkele gelegenheid 'nders dan loyale medewerking te verleenen at dit congres tot stand bracht en er dan ook 'w van afzag nog verdere pogingen tot het oe-halen te doen. Zeer streng is ook in en plenaire vergaderingen gewaakt tegen ? i<e demonstratie contra fascistische mogend' feit, dat de Belgische (met de Neder? n Engelsche) Roomsch* Katholieken en 'h uit vrees daarvoor onthouden hebben geweldloozen zich achteraf in een kleine i-sani ? ebetooging hebben vereenigd, is daarvoor t enk>: bewijs. Juist de op dit congres verkregen enwe>!.tng, die in de veelzijdige samenstelling van "ede; lundschécomitéeen treffende afspiegeling en waaraan de Voorzitter van Volkenbond f rede' nr. Everwijn,ook zijn volledige medewerking V&gLy'n, maakt het des te beter mogelijk^ afglijden P" ««//?.? n kant ook te voorkomen en alle krachten Kernceren op een internationale rechtsorde die \tonii\,'iev'ing zonder voortdurende angst en wan?<-;/ moet schragen. a"' leze weg, door de regeeringen onder den publieke opinie gevolgd, is Europa's ?« le-rnskans. MR. W. " Vredi pmt'f fc'V' n tssch teken at, ,, waten 1 VnIfirn ftbrui aciiti HET CIRCUS ADOLFO HEEFT TE NEURENBERG zijn poorten weer geopend. Dat is een seizoen verschijnsel geworden, zoo langzamerhand. De jaarlijks opgetrokken tenten zijn intusschen vervangen door nieuwe vaste gebouwen, van een hechtheid en stevigheid die er op berekend schijnt om zelfs het duizendjarige Derde Rijk nog in duur zaamheid te overleven. De klaroen der reclame schalt harder dan ooit. Alles werkt dan ook mee om met succes een goed nummer te kunnen geven. Mocht in voorafgaande jaren de Volkenbondsver gadering te Genève op dit tijdstip van het seizoen in de allereerste plaats 's werelds aandacht vragen, nu is de volgorde omgekeerd. Duizendkoppige menigten worden eenige dagen eerder dan anders naar de stad gedirigeerd, terwijl de Heerente Genève dit jaar wat later bij elkaar komen. Verder zijn de reclame-teksten goed gekozen. Men kan wel zien dat vaklieden daar aan 't werk zijn geweest. Maar boven het begrip ,,reclame" komt hun werk dan ook niet uit. Het thema luidt thans, dat het Communisme Staatsvijand no. i is voor de geheele wereld. Laten wij even op een inconsequentie wijzen: nog niet zoo heel lang geleden heeft de heer Hitler beweerd dat, al mochten er groote tegenstellingen heerschen tusschen de economische stelsels van het nationaal-socialisme en het marxisme, toch de diplomatieke en commercieele betrekkingen tus schen Duitschland en het Rijk der Sovjets heel hartelijk konden zijn. Dat was in den tijd toen men hoopte tot mér zaken met de Russische handels delegatie te komen. Deze tegenspraak kunnen we echter gevoegelijk voorbij gaan. Het is er een van de vele, maar dat telt niet in het land van de roodgeschilderde reclame-treinen en overgenomen reclame-slogans. In Amerika is liet immers ge bruikelijk den meest gevreesden gangster aan te duiden als staatsvijand no. i, een titelt dien rivaliseerende meesters elkander dan betwisten. Overigens begrijpt men daar heel best dat de opge geven reden van grondstof f envoorziening slechts een doekje voor het bloeden is. OF DE KATHOLIEKE WERELD Hitler bij zijn anticommunistische kruistocht-propaganda in de kaart zal spelen staat nog te bezien. Het manifest der bisschopsconferentie van Fuldau, dat in dit opzicht wat vergaand de in Duitschland gebruikelijke terminologie overnam, is door de Duitsche pers dadelijk uitgebuit ter versterking dezer propaganda. En van alle kanten maakt het nationaal-socialisme plotseling vriendelijke gebaren tegenover Rome: de zedelijkheidsprocessen in Rijnland zijn geschorst en Mussert heeft zijn wit-geelboek uitgegeven. Het is duidelijk dat Hitler (op aanwijzing van Mussolini?) niet de tegenstellingen wil bestendigen van een internationaal fascisme dat in Spanje de conservatieve katholieken steunt en een nationaalsocialisme dat met de Roomsche kerk overhoop ligt. Dat dit niet anders dan een tijdelijke ,.modus vivendi" kan zijn ligt in het wezen van beide groot machten; en dit wordt ook wel zeer duidelijk ge demonstreerd door het feit dat het R.K. blad, dat den volledigen tekst publiceerde van de Fuldauër resolutie, waarin ook de bezwaren tegen het nationaal-socialisme en den geestelijken kant van den strijd tegen het communisme naar voren werden gebracht, onmiddellijk door de Gestapo in beslag werd genomen. Blijkt ook uit de aantijgingen van Volk en Vaderland" tegen mrg. Poels, de Limburgsche Katholiekenleider. Mor op Itgeei adion isten nden' ! pub \ voort. r g?ri Ru.s ! on IN FRANKRIJK LAAT MEN ZICH NIET van de WIJS brengen door deze al te luid schallende reclametrompetten. Schacht heeft het onlangs ook te kennen gegeven, toen hij eens kwam sondeeren hoever de heeren hart en beurs zouden kunnen openen wanneer zij eenmaal over hun vrees voor Duitschland heen zouden zijn. Wanneer Frankrijk maar zou willen inzien hoe groot gebaar er van de Sovjets dreigde en wanneer Frankrijk het verdrag met Rusland maar zou willen opzeggen, dan zou Zuster Germania het duidelijkste bewijs leveren dat van-hddr zijde nooit en nimmer gevaar zou dreigen ! Dit was het eenige en laatste punt dat beide volkeren scheidde. Maar Frankrijk wantrouwt instinctief deze zusterlijke omhelzingen en het weet zich vele eenige en laatste" punten te herinneren, die Hitler tot excuus moesten dienen om zich aan den meest elementairen vormvan internationale samenwerking te kunnen onttrekken. Het is duidelijk, dat noch het dreigend wereldgevaar van de Sovjets het object is van al deze demonstraties, noch Duitschlands neiging tot het Fransche Volk, maar enkel en alleen : het ondermijnen van het Fransch Russisch Verdrag. De Franschen denken er niet aan zich aan deze raadgevingen te storen ; zij hebben wel andere zorgen. Een nieuwe vloed van financieel wantrouwen en arbeidsonrust bedreigt thans den onvermoe«den Leen Blum. Hij heeft ook te kampen met nauwelijks te bedwingen sympathie-uitingen voor de Spaansche, intusschen vrijwel socialistisch geworden, regeering. ENGELAND VOELT ZICH minder door de gebeur tenissen in West-Europa bedreigt dan door de ontwikkeling van den toestand in het nabije Oosten, meer speciaal in de Arabische wereld. Maar ook dat blijft voor den gemiddelden Engelschman een gevaar van den tweeden graad, waaraan nu door de zending van een groote troepenmacht naar Pale stina onder commando van luitenant-generaal Dill wel op een of andere wijze een einde zal worden gemaakt. De gemiddelde Engelschman ziet dit als een onderdeel van een veel grootere kwestie : de toekomst der koloniën, 's Werelds loop gaat den kant uit van steeds grootere zelfstandigheid. Ook Palestina zal eenmaal uit het mandaat-verband moeten komen en Joodsch worden of Arabisch, of allebei tegelijk zoo is nu eenmaal de lijn der ontwikkeling. Dat deze staat van zaken geen nieuwe internationale experi menten gedoogt, dat land en inwoners geen koop waar zijn of ruil-object dat is iets waarvan the man in the street terdege doordrongen is. Nu Duitschland binnenkort met openlijke koloniale eischen aan komt, zal het Engeland recht tegenover zich vinden. PAG. 3 DE GROENE No. 3093 DE VERLOVING VAN ONZE PRINSES JULIANA houdt boven alle andere gebeurtenissen de gedachten van ons volk bezig. Allen voor wie de crisis nog geen directe levensnood beteekent, (dezen kunnen slechts door rechtstreeksche be strijding daarvan geholpen worden), ervaren deze gebeurtenis als een licht, dat door de donkere wolken breekt. Het bericht van het voorgenomen huwelijk van onze kroonprinses met den man harer keuze is ongetwijfeld met groote vreugde ontvangen. Voor Den Haag is deze uitdrukking zelfs nog te zwak. Naast het karakter als residentiestad, moet dit hieraan toegeschreven worden, dat de vreugde over dit engagement nog toeneemt als men het jonge paar tezamen heeft gezien. Het is een gelukkige gedachte geweest, dat men het geheele volk reeds in staat heeft gesteld hen te hooren, en door het democratische middel van de radio Prins Bernhard aan ons voor te stellen; en de hartelijke woorden van de Koningin, Juliana en den jongen Prins zelf hebben algemeen weerklank gevonden. Bovenal is het gewaardeerd, dat onze a.s. Prins-gemaal reeds dadelijk het woord in het Nederlandsch heeft gevoerd en wel met een inhoud, die getuigde van eenvoud, trouwhartigheid en een groote bereidheid zich te voegen in de tradities van ons nationaal Vorstenhuis. Het kan niet anders, of hij heeft hiermee reeds velen voor zich gewonnen. ook onder degenen, die in hun vreugde eenige aarze ling ondervonden hebben, toen zij van den verloofde onzer prinses nog slechts naam en nationaliteit kenden. Wij bedoelen hen, die nog meer dan de doorsnee-Nederlanders reden hebben, om niet al te . gelukkig te zijn over den heerschenden geest in het land van zijn afkomst. Het gevaar dat in dat land propagandistisch gebruik zal worden gemaakt van deze nieuwe relatie met Nederland is ook niet denkbeeldig. Maar het zou onjuist zijn, als wij ons lieten beïnvloeden, door de daar levendig gehouden suggestie, dat de individu door zijn nationaliteit, en zelfs door het heerschende regiem in zijn staat, volkomen bepaald wordt. En te onjuister zou dit zijn, nu prins Bernhard door zijn voorgenomen huwelijk zelf en dit door zijn radio-speechje nog heeft bevestigd prijs blijkt te stellen op zijn a.s. Nederlanderschap. Als hij zich met zijn hart en verstand daarop met even veel kracht blijft richten, als hij thans toont, en Alweer een pracht prestatie der niéuwe Ford V 8: Hij heeft aan Neerlands natie een Prins-Gemaal gebracht. CLINGE DOORENBOS. (Ingezonden Mededceling) m

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl