CO, rouwen en \\ \ j .»«*»*>* u..l a .JAC"* * ^?FH^TTIT W°* V -r-TT-%.} +Jt ^ .»««>«"?»»?*??;«*?«., ..»»*»« ?»****»<->»»»?> HET RASSEMBLEMENT en de vrouwen Dr. W. H. Posthumus?van der Goot OP EEN ZEEREIS Gesehenes, Gehörtes, Erlébtes . * / DOORDAT mannen en vrouwen van allerlei politieke gezindte aan het groote vredescongres te Brussel hebben deelgenomen» is de beoordeeling ervan zeer verschillend geweest, al naar men dit een gunstig teeken of juist iets heel gevaarlijks vond. Er is gesproken over het congres van de gebalde vuist, en dat van de toegestoken hand. Mij lijkt beter het beeld te gebruiken van ,,alle hens aan dek". Niet alleen, omdat een groote menigte mannen en vrouwen, in het bewustzijn dat de storm opstak, met. ernst en bereidwilligheid bijeen waren gekomen om den toestand te bespreken, maar ook, omdat zij zich ordelijk en zonder ophef hadden gespoed naar de plaats waar zij krachtens hun kennis behoorden. Om het beeld nog verder te gebruiken: het waren niet meer alleen stuurlui aan den wal goeden raad uitdeelende aan onbereikbare kapiteins, maar het waren menschen, gereed zelf op hun eigen terrein van werkzaamheden hun vredeswil in da den om te zetten. Dit is wel het groote en belangrijke punt geweest van dit congres, dat het onderscheidt van alle vorige vredes congressen : de verdeeling van de deel nemers naar de groepen, waarin zij krachtens hun werk, hun capaciteiten of hun belangstelling behooren, om de hun verleende opdracht te bestudeeren: wat op dat beperkte veld door elke groep voor den vrede kan worden gedaan. Er was een sterke overtuiging, dat het niets geeft om te zeggen: Ik ben voor den vrede, ik ben voor den Volkenbond"; dat het zelfs niet genoeg is om n keer in een aantal jaren te stemmen voor een politieke partij, die steun van den Volkenbond op haar programma heeft staan. De Volken bond is niet anders dan een top, die niet gesteund kan worden als een basis ontbreekt. Een basis, die gevonden moet worden in erkenning en beïn vloeding van duizenden factoren op allerlei gebied, die nu nog ieder voor zich een klein stroompje leveren aan den grooten stroom, die de oorlogs ellende voor ons dreigt aan te voeren. UITERLIJKHEDEN 20/ en wtly, Ziehier de eerste ruiten van het seizoen! De groote jas van Goupy is een heerlijk warm vêtement voor de grillige herfstdagen en door zijn kleu ren wit, beige, bruin en rood licht genoeg om een overgang met den zomer te vormen. Kortom het ideaal van wat van oudsher een demi-saison" genoemd wordt. Het bruine mantelpak van Creed lijkt me uitermate geschikt voor wande lingen langs het eindelijk leege strand, ofschoon ik de noodige ellende voor jullie in Holland voorzie met die hooge-hoeden-mode. Enfin, tachez de vous arranger, zooals zéhier zeg gen, wat dan werkelijk beteekenen kan, datje niet uitgaat als het waait l Qlicoline Gesplitst in zijn samenstellende deelen en onder handen genomen door specialisten en belangstellenden op elk gebied, is er een kans dat het duizendkoppige monster van de oorlogsoor zaken door ons te lijf gegaan zal kunnen worden. OP het congres waren de groote vrouwenvereenigingen in een af zonderlijke commissie ondergebracht. Over het nut hiervan waren de opinies verdeeld, aangezien velen meenden, dat de vrouwen vooral in het vredeswerk naast de mannen in alle andere groepen behoorden te zetelen. Toch lijkt mij, dat de vrouwen organisaties als zoodanig een afzon derlijke taak hebben, die mij zelfs voorkomt een dubbele te zijn. Aan den eenen kant zijn haar werkzaam heden propagandistisch, zoodat zij deze nu wat den vrede betreft zullen moeten aansluiten bij die van het Rassemblement Universel pour la Paix (Wereldverzameling voor den Vrede zeggen de Vlamingen) en dat zij ge bruik zullen kunnen maken van de gecentraliseerde voorlichting, die het R.U.P. tot stand hoopt tébrengen. Aan den anderen kant beoogen de meeste vrouwenvereenigingen opvoe ding van de vrouw. Hier hebben zij zich te bezinnen op de bijzondere aspecten, die de vredesproblemen voor de vrouw bezitten. De vrouw als bron en als hoedster van het leven wordt dikwijls in dit verband genoemd, maar er zijn nog andere positieve en nega tieve houdingen, die specifiek vrou welijk geacht worden. De grootere offerzucht, de geestelijke luiheid, de romantische heldenvereering en mis schien nog vele andere eigenschappen, in dit opzicht van belang, zijn nog geheel onvoldoende onderzocht. De deelen van deze dubbele taak grijpen ineen. Niet alleen moeten de bestaande propagandamiddelen aange past worden aan de bizondere gevoelig heden der vrouw, een versterking van den vredeswil en een reactie tegen de oorlogsverheerlijking bij de vrouwen zal alleen mogelijk zijn op grond van een juister begrip van deze psycho logische factoren. O P het Brusselsche congres hebben de ruim zeshonderd vrouwen, te zamen een groot aantal vereenigingen vertegenwoordigende, zich beperkt tot het eerste, het gebruiken en het toe passen van de propagandamiddelen, die de centrale leiding van het R.U.P. zal ontwerpen. Zij zullen vredesdagén mee helpen vieren, vredespenningen verzamelen en vredesplebiscieten on dersteunen. Zonder te willen zeggen, dat de vrouwen zich uitsluitend te vreden hebben gesteld met deze hulp vaardige, maar passieve houding, dit zou een onderschatting zijn van het actieve aandeel dat zij in vele andere commissies hebben gehad wil het mij toch voorkomen, dat zij haar tweede taak, de vrouw in haar vredelievendheid en onvredelievendheid te leeren kennen, ten onrechte voorbij hebben gezien. In samenwer king met de Commissie der psychologen een der belangwekkendste af deelingen van het Congres, zal hier op den duur ongetwijfeld zeer nuttig werk kunnen worden verricht. NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING 4 lange beraadslagingen zijn wij tot de conclusie gekomen dat er twee gevallen zijn waarin hti een tastbaar voordeel voor het pu> bliek is, indien gehuwde vrouwen in den dienst van den Raad kunnen worden a ingesteld. Dit betrtft de int. dische e.i di onderwijzende beroepen. Niet allee.i vereischen deze beroepen bepaalde persoonlijke eigenschappen, waarvan men kan denken dat aj door het huwelijk worden bevorderd, maar oik eischt de opleiding tot den vakken in vele gevallen een belang. rijke bijdrage van de openbare schat.1 kist, waarvan de vruchten voor dt gemeenschap verloren zijn, inditn de loopbaan van elke vrouw rfocr haar huwelijk wordt beëindigd." Deze wijze woorden kan men Bin den in het verslag van de zitting van den Administratieven Raad vin hit graafschap Londen op 16 Juli 193$. In dit machtige lichaam, dat is m wij de gemeenteraad noemen van geheel Londen, behalve de City, h ben enkele vooraanstaande vrouwtt zitting, die in aantal echter slechtt een kleine minderheid vormen. De romantiek van het Oosten FREEK heeft de . den Duizend-en?n-Nacli' lezen en leeft in een wereld, una Vogel Rock op vlucht i» nanr Diamantan-Eiland en waarin < en sandelhout, diamantan en r»l dagelijks voorkomende artikelen _ Als zijn fantasie hiermee is voly<fn komt hij tot de daad: treintjes, r<r' auto'tjes worden tevoorschijn gt en Freek voeÜzich groot-koopman het Oosten die met karavanen ji> ivoor en goud gaat halen, om du\ brengen naar de schoone stad Jiak en het eiland Serendib. Broertje mag meespelen. Bro-rijtl om het nuchter te zeggen, den gir koopmans vrachtrijder. Hij krijgt \ drachten. Haal mij ebben- en m hout en drie soorten goud " mandeert Freek plechtstatig en lint brengt zijn looden vracht-ait1<i'tjt beweging met een neuzig: ,.To toe...." Op de plaats van best* mm in een bepaald hoekje aangeland, ' Broertje, vaneen niet-aanwezig ???>»; Geef me ebbies- en sandieshoui ent maal gouden...." Braaf gedaan," zegt Freel alt\ teruggereden tornt en haal smaragden en ivoor." Broertje kijkt weifelend. Hii W' en de letter r wil nog niet goed tongetje.. Gehaktenen vöój.,,." vut Freek buldert hei uit en " rijdt Broertje toeterend weg gehakten" en het vooj". Wat doet hei er toe, of hij ??- . wat hij haaUïAls hij tusschc <tijii\ hoefte heeft aan iets tastbaars ""* zelfbewust: Ik heb ook maar > zeep meegebracht." En bij een voor ambergris en ander reuJ haaü. hij peinzend: Ambil _ maar een. pond zout meebreng n.--l En zoo deint de romantiek i Oosten in de kamer met het »p door, totdat Freek uitgevonden dat het Eiland der PaarlvistcU moedera grooten teen is gelegenkomen ze op het verboden terrfln"" zitkamer en dan is het spel "" De westersche electriache b floepen op, omdat het op « manier buiten druiU. En hemel van het oosten ia ver.. EVROUW van Rheden kwarn naast Lottie aan de railing staan. Els wou graag zoo'n tasch uit Algiers koopen" zei ze ik kan haar als jong meisje niet ?n den wal op laten gaan. 'k Wil iwrens zelf ook uitkijken Jiaar een cadeautjes voor de tantes...." ?" vroeg Lottie, zich losmakend ha?r dr oomerij. Nu wilden we vragen, of jij voor keer bij Fransje blijven kunt." ja, goed," zei Lottie zacht en ?otiw van Rheden liep haastig naar de hut. Gelukkig, ze was d icht Lottie Algiers in het len licht van den Oosterschen ?ra: d was te mooi om er de drukke in ing van een mevrouw van ;r bij te kunnen verdragen. Toen ze zich rekenschap van wat er ge-egd en beloofd: Zij zou dus jiers niet zien. Zij had er het meest verlangd, zij had hier sinds uren an. terwijl de anderen nog sliepen. ir had ze kunnen weigeren? Meiw van Rheden, goedige Indische ie, h.id om met haar, Lottie, samen 'z.v, 't eigen vertrek een maand iteld. Nu lag Fransje met hooge ;s i; de hut Lottie zuchtte. Ze len er geen vermoeden van, na?lijk, hoe ze had verlangd naar haar te e ht Oostersche stad: Algiers. ie boot meerde met de punt aan de , de pontonbrug werd uitgeschore:, .is verlieten de eerste passahet schip. ,,Ga gerust ontbijten, z,-. mevrouw van Rheden, die EIs<> naar de scheepstrap liep. s j e slaapt en als ze hulp noodig [t zal de djongos je waarschuwen." ittie schoof een rottanstoel bij de ig ra vlijde zich erin; vergeefs serde ze de droomerig-gelukkige -ntf van straks weer op te <:e werd afgeleid door het g'-sprek, dat een paar Duitsche tisten voerden. Het ging, begreep ,ie, o er een dagboek, dat een van bezi- was te schrijven en dat als dr'eg: ,,Gesehenes, Gehörtes, btes, auf einer seit lang ersehnte e". Met eenig pathos had de ijver het opschrift voorgelezen en den.n gaven luide hun bijval te Aber reizend wunderbar J wie nett....," toen trok iets aan anderen kant hun aandacht en irdwcnen. peut pas consoler une mère qui a perdu deux fils" zsi ze zacht. Deux?" vroeg Lottie medelijdend. ,,0ui, deux.... Alphonse ligt be graven op een van die groote soldatenkerkhoven in Noord Frankrijk. Maar ik zal nooit een bedevaart kunnen doen naar zijn graf, parceque Henri... ziet mademoiselle dat groote hospitaal daar, la bas? De zon schijnt in de ramen, dat zal hen goed doen, hen, die binnen liggen. Het mooiste hospi taal ter wereld, mademoiselle; er zijn er velen, die genezing zoeken in het zachte klimaat van Marokko. Ah, mon Dieu.... genezing I Pourquoi ? Om in den volgenden oorlog opnieuw kapot geschoten te worden?" Langzaam begonnen de vrouw en het meisje de uitgesleten trappen af te dalen. Er was weer de geur van vochtig mos en rozen, de donkere winkeltjes, de zware oleanders.... De zon scheen feller op de witte muren, ezeltjes kwamen hen tegen, de trappen ópzwoegend met hun zware mandenlast. En steeds die zachte, bijna toonlooze stem. ,,Ja, mademoiselle, in dat hospi taal ligt mijn Henri, mijn jongste; beide beenen zijn hem afgezet, er zijn ook andere blessures, de dokters zeggen, hij zal niet oud worden, maar jaar na jaar ligt hij daar, soms buiten in den tuin, soms in de zaal. ledere drie dagen breng ik hem bloemen. Hij leeft en is toch gestorven; ik heb ook hem verloren .... ook hem.. .." Zij kruisten een drukke straat. Venters prez;n hun koopwaar aan, vrouwen met een mand op 't hoofd spoedden zich naar de markt. ,,Mademoiselle, kom met mij mee naar het hospitaal, het is interessant voor de touristen om onze ver minkten te zien. Onzi Marokkanen zijn goede soldaten, daarom haalt Europa hen weg om te vechten waarvoor? voor wie?" Ik ben geen touriste", zei Lottie. Nee, mademoiselle is anders, zij begrijpt.... hier is de tuinpoort, mademoiselle; ah, bonjour Henri!" Lottie zag den koelen tuin, de rij ziekenstoelen, de in dekens gewikkelde lichamen, de bleeke gezichten. Een man wendde het hoofd om en glim lachte .... tegen haar. om 'IE rekte zich uit en gaapte. .Gesehenes, Gehörtes, Erlébtes -" aaide za in zichzelve, is het y ori te zien en te hooren, eer je beleeft? Auf einer seit lang erte - Seit lang ersehnte " ze op naar het witte Algiers en oogen vulden zich met tranen. Plotseling was za in de stad. gin g- door straatjes, waar het naar vochtig mos en rozen en ?'inii-n donkere winkeltjes fruit ;dt-''erk schemerde. Ze klom trappen op; voorzichtig «wam een zwaar beladen nt*r tegemoet. Ze ging langs 'U'-, waarover vol-bloeiende lers hingen. Toen stond ze in «a?en zeewind op de heuvels e stad bij het gedenkteeken gevallen soldaten. Een mooie r ?en eereteeken, tusschen de woe.tijn en de koele zee. Zou n b'Oedverwanten van die sol"oost geven? *«ngcre. in 't zwart gekleede ? .«e aan den voet der gedenkekn.eld had gelegen, stond op. roode rozen liet ze achteloos Us on, mademoiselle, cela ne LAAG en doordringend floot de boot voor de eerste maal: een waarschuwing voor wie aan wal toefden. Verward zag Lottie om zich heen, de Duitsche touristen wierpen lachend een dubbeltje in zee; een Marokkaan sprong uit een roeiboot te water en toonde het opgedoken geld met een breeden grijns van witte tanden. Das ist ja wunderbar, das schreiben Sie gewis in Ihrem Tagebuch" zei het blonde meisje tegen den heer in plusfours. Gesehenes, Gehörtes," mompelde Lottie, dat had zij het laatst gedacht, eer ze Marokko beleefde. Hijgend kwam mevrouw van Rheden de trap op. Achter haar Els, die ont stemd leek. Adoe, die hitte l 't Lijkt wel Batavia", zuchtte mevrouw, heervallend in een stoel naast Lottie. Djongos, ajer es l Is me dat loopen om die boot te halen. We hebben nog getoerd ook door de stad, maar je hoeft geen spijt te hebben, kind. Niets bijzonders en geen aardige souvenirs." Zelfs geen tasschen" pruilde Els. In Port Said zijn ze mooier en goedkooper" suste de moeder. Djon gos, ajo, lekas.... ajer es I" De stoomfluit bromde voor de derde maal en de pontonbrug werd ingehaald. FAG. 11 DE GROENE N». *? * GROENE N». 3094 VOORKOM FINANCIEELE ZORGEN met een polis der Verg. voor Ziekenhuisverpl. in de Ned. Herv. Dlac. Inr. VERZEKERING TEGEN ZIEKENHUISVERPLEGING EN OPERATIEK08TEN Vaste premies Duidelijke polisvoorwaarden Inlichtingen : Kantoor der Verg.: Overtoom 283, Amsterdam-W. (Dlacon. huis) Telefoon 80202 - 82002 t de «ftftnimax wordt heden l(Hbreiding van brand bestreden V >haa<; fVl' Indanthren Enkele prijzen: Uitstekende kwaliteit p. Meter v. a. 0.30 Dames nachthemden 1.45 Dam. pyama's 1.95 Heer. pyama's 2.75 Hebt U Droste's nieuwe album JAVA II al... het schitterende vervolg op het bekende Drostealbum Java l"? Stort 90 ets. op Postgiro-rekening No. 6850 Droste Haarlem (met ver melding Album Java II) en franco krijgt U dit prachtw&rk thuis \ ALTIJD WELKOM! Indanffirenhuis Kalverrtr. 134-T.I. 34689 Zaterdags t. 10 uur geopend Losse nummers van De Groene 20 et. Ouder dan 3 maanden 60 et. Tóezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag PEREZ PERZISCHE TAPIJTEN AMSTERDAM G - SINGEL 480 b/h Koningsplein TEKu 32958 BOTTERDAM - '8-OBAVENHAGB - UTRECHT ' . ' ? - ? ' Alle stukken zichtbaar geprijsd. w U*« /