De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 26 september pagina 11

26 september 1936 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

i Tor, Financiën en economls DE BEGROOTING 1937 C. A. Klaasse WANNEER men de nieuwe begrooting 1937 analyseert, komt men tot de conclusie, dat deze veel overeenkomst vertoont met den algemeenen economiachen toestand in ons land. In korte trekken zijn er deze punten van overeenkomst: het schijnt, dat er na jaren van verdere inzinking vasten grond is bereikt; van een noemenswaarde verbetering is nog geen sprake, maar toch zijn er hier en daar symptomen die er op wijzen, dat de smoothline in de ontwikkeüngscurve wellicht in licht opwaartsche richting zal gaan; en ten slotte : er zijn nog verscheidene zwakke steeën in het geheel, waardoor wij nog geenszins kunnen zeggen: wij zijn er. De overheerschende indruk van de nieuwe begroeting is: eindelijk een sluitende rekening zonder nieuwe be lastingen. Het tekort, dat overbrugd moest worden, beliep 47 millioen tegen 108 millioen in de begrooting 1936. Op het oog dus een zeer groot verschil en aanmerkelijke verbetering. Daarbij moet men echter bedenken, dat in de laatstgenoemde begrooting nog niet verwerkt waren de bezuinigingen van het dekkingsplan 1935, waarvan ruim 50 millioen reeds dadelijk voor 1936 effectief waren geworden. Neemt men dat in oogenschouw, dan is het ver schil tusschen de beide laatste budgets niet zoo groot meer. Reeds bij de bespreking van het ge noemde bezuinigingsplan is er destijds op gewezen, dat de reëele beteekenis van de daarin vervatte besparingen" niet overschat mag worden. Voor een zeer belangrijk deel gaat het daarbij om boekwinsten", in verband met lastenverschuiving naar de toekomst. Daarbij zij nog niet eens gedacht aan de groote conversieoperatie van de staatsschuld, die door uitdijing van het aflossingsplan feitelijk ook reeds ten deele neerkomt op verschuiving. Maar zuiver boekhoudkundig zijn be sparingen als: schrapping van de annuïteit ten behoeve van het Invaliditeitsfonds, schrapping van de uit keering van administratiekosten der sociale verzekeringsfondsen, vermin dering van de bijdrage aan het Alge meen Pensioenfonds enz. Het is natuurlijk mogelijk dat t.z.t, men uit deze boekhoudkundige ook reëele be sparingen zal maken, wanneer men b.v. de betrokken fondsen op andere basis gaat calculeeren waartoe wel licht aanleiding zal bestaan. Maar zoo lang dat niet is gebeurd moet men deze punten als zwakke plekken in den opzet beschouwen. DAARBIJ komt, dat de begrooting door de vergaande splitsing van de financieele administratie geen vol ledig beeld meer geeft van de totaal positie. Naast het budget staat b.v. het .Werkloosheidsfonds dat in de laatste jaren voortdurend vrij omvangrijke tekorten heeft aangetoond die uit buitengewoon" gefinancierd worden. Ook voor den dienst 1937 wordt weer een tekort geraamd van 7 i millioen, zoodat van een algeheel sluitende be grooting ook niet gesproken kan worden. Te meer moet men met deze post rekening houden, wijl er in de afgeloopen jaren voortdurend tegen W.B. ««resveranderingen TIJDIG op! Als wij's Woens dags Uw nieuwe adres weten ontvangt U daar 's Zaterdags de nieuwe GROENE vallers in scholen, waardoor de reke ning aanmerkelijk ongunstiger sloot dan het budget. Over 1935 werd bij een Rijksbijdrage van 46 millioen een deficit geraamd van ruim 4 i mil lioen, de rekening zal waarschijnlijk een tekort aantoonen van niet minder dan 20 millioen. Voor 1936 verwachtte de begrooting van dit fonds een tekort van 14 millioen, maar in werkelijk heid zal dit cijfer wel om en nabij de 25 millioen beloopen. De oorzaak van deze tegenvallers is grootendeels ge legen in de bijzondere bijdragen" aan gemeenten die daarvoor in aanmer king komen. Doordat de gemeente lijke financiën vrijwel overal nog zich in ongunstige lijn bewegen, moesten veelvuldig uitgestooten bedragen" door het Rijk worden gedragen, die aldus de sluitposten op de betrokken gemeentefinanciën moest leveren. Voor 1937 is nu de Rijksbijdrage voor het fonds 53 millioen dus 7 millioen hooger dan voor 1935 terwijl des ondanks, zooals gezegd, nog een tekort van 7 i millioen wordt getaxeerd. De functie die het fonds langzamerhand is gaan vervullen strekt verder dan aanvankelijk de opzet was. Opzet was door de gezamenlijke gemeenten en door het Rijk de middelen te doen bijeenbrengen om bij te dragen in d gemeentelijke werkloosheidslasten. Wat geleidelijk daaruit groeide is een vergaarbak voor gemeentelijke tekor ten. Ook hier dus nog een zwakke stee in den budgetopzet. Schaken MASSASCHAAKBLINDHEID IN de onderstaande partij, welke in de laatste ronde te Nottingham werd gespeeld, deed zich een blunder voor, welke door de geheele schaak wereld over het hoofd werd gezien. Euwe maakte een foutieve combinatie, welke door zijn tegenstander Thomas niet weerlegd werd. Déglossatoren, die deze partij in hun dagbladen brachten, zijn ook niet op de zoo eenvoudige weerlegging gekomen. Pas toen dr. Euwe de partij met de anotatie in een zijner rubrieken publiceerde en op de correctheid van dit offer wees, kreeg hij een brief van een onbekenden amateur, die hem vroeg waarom Wit na het accepteeren van het offer niet Pd7 kon spelen (men zie diagram). Het bleek inderdaad juist te zijn. Een zeldzaam geval van schaakblindheid. Aljechlns verdediging Wit: Zwart; Sir G. A. Thomas Dr. M. Euwe HET feit dat met de bovenver melde reserve een sluitende begrooting is verkregen zonder nieuwe heffingen, moge tot tevredenheid stem men, voor voldaanheid is natuurlijk allerminst reden. Wil de regeering werkelijk voortgaan op den weg van de aanpassing dan zal die wensen zich ook in de staatsfinanciën moeten weerspiegelen. Niet dat een inkrimping van de kosten van de staatshuis houding belangrijke verlichting van het economisch leven zal brengen, of een noodzakelijke voorwaarde is voor conjunctuurherstel. In dat opzicht is bezuiniging zelfs een tweesnijdend zwaard. Maar wanneer men een alge meen deflatieproces wil stimuleer en, dan mag op den duur de staatshuis houding daar zeker niet in achter blijven. Tenslotte moet nog gereleveerd wor den dat, indien men een beeld wil krijgen van hetgeen de volkshuis houding aan lasten opbrengt, niet vol staan kan worden met een analyse van de begrooting. Vermeld werd reeds dat daarnaast het werkloosheidsfonds in de beschouwing be trokken moet worden, maar veel be langrijker is nog het landbouwcrisis fonds, terwijl ook het verkeersfonds in het totaalbeeld niet mag ontbreken. De nieuwe begrooting van het land bouwfonds zal nog geruimen tijd op zich laten wachten. Maar reeds nu kan in dat verband worden opge merkt dat ook hier een aanpassing noodig is. De opzet van den landbouwsteun afgezien van de fout der versnippering en het gebrek aan eenheid, die bijv* nu weer dreigt een economisch onjuiste vermindering van den tarweuitzaai te bewerkstelligen was logisch in dier voege, dat te acute inkomensverschuivingen erdoor wer den vermeden. Maar nu de ruilvoet van fabrikaten en agrarische arti kelen op wereldmarktbasis zich aan de gewijzigde omstandigheden is gaan aanpassen, zal ook hier zoo niet het systeem, dan toch de uitwerking tot een Verdere nivelleering moeten leiden. . * ' Deze onverwachte zet zwart van alle moeilijkheden" set dr. Euwe in ,,Chess". 23-gz?g3? Dit is gedwongen," schrijf t dr. EU Na 23. Td6:, Td6:; 24. Ddó: v 24. .. Td8. Het merkwaardige is, i noch den beiden spelers, ncch pers opgevallen is, dat Wit we op j had kunnen nemen en daar m se stuk zou winnen. Een Nederl amateur heeft dr. Euwe op de v variant attent gemaakt en teg tijd ontving Chess" van l ir. Wechsel de volgende variant, ook juist is en door dr. Euwgekeurd werd. b.v. 23. Tdó:; 24. Ddó:, Td8; 2 j. en Wit wint. Angstwekkend, 10. beperkt, n. ver anderde inrichting, 12. negerin, 13. bijgevolg, 14. welig groeien, 15. ver sieren. ierraadsel Op de sporten van deze ladder eten 18 woorden van 6 letters inild worden als volgt: Pf6?dS d7?do Lc8?g4 c??có dóxes is Lfs:, Li3*. i. es?04, 2. 64?e$, 3. d2?d4, 4. Pgi?£3, 5. Lf i?e2, 6. o?o, Beter en solieder des:, des:, e6; 7. Pfsxes, Lg4xe2 8. Ddi xe2, e7?e6 9. b2?b3, Pb8?d7 (Op Pf4 zou niet Lf4: wegens Dd4: gevolgd zijn, maar Df3 ! en op verder Dd4: Df4:, Dar: Df?: +, Kg8, Lgs -f en Wit wint) 10, C2?04, PdS?f6 11. Pb i?03, Lf8?b4 12. Lei?b2, o?o 13. Tfi?di, Dd8?cy 14. Tdi?d3, Tf8?d8 15. Tai?di Agressiever was Tg3 of Ths- Na den tekstzet krijgt Zwart gelegenheid zich op verdediging in te stellen. 15. Pd7?f8, 16. Pc3?64, Pf6 x 64 17. Dc2xe4, Lb4?do Nu is Tg3 of Ths belet daar na L x es Wit een stuk zou verliezen. 18. d4?ds, Wit probeert nu op een andere manier tot aanval te komen. De looperdiagonaal wordt geopend. 18 eóxds Het nemen met den c-pion ziet er sterker uit daar na: .. cds:;. cds; Dc2 de toren geopend is, maar 20. P x f 7! zou Wit een gewonnen spel geven b.v. 20... Pxfy:; 21. Kf?:; 21. Tf3 + en de zwarte dame gaat verloren. Of 20. .. Db2:; 21. Pd8:, Td8:; 22. deó: rnet een onhoudbaren aanval. 19. C4xds, Td8?e8; 20. f2?f4, cox ds; 2i.Td3xd5, Ta8?d8 22. T5*M?d*. Pf8?e6? 23. 24. Kgi?g2, Les?J6 25. Dd3?C3, Td8 > ds 26. Tdi x ds, f7?f< 27. PeS?04.... (Damerv il wegens Pc?: een stuk verliez?n.) 27. ...... De?- c6 28. Pc4Xb6, Dc6 b6 29. Tds?d2; (Er dreigde T .\ty en Td2 + ) 29 Peó- c$ 30. Dc3?C4 -f, Kg8- -L8 31. Dc4?ds, tv;?.16 32. Kg2?hs? Een groote fout. De kon ng daar slecht te staan. De ju >te< wijze ware geweest 32. 32 Pcs- -64 33. Td2?C2, Db6 -es 34. Dds?d4 Indien 34. Db?: zou Df3 b- 34.! zou Tg8, na den tekstzet komt] in een moeilijke positie. 34 De3~-f3 35. Dd4?gx, hó?15 36. Lb2?d4, Te8- -d8 37. Dgi?e3? ...... Wit verliest onmiddellijk. )e zet om Pgs-f te beletten (metj bedreiging Dfs+) was 37 Te hierop zou Zwart geantwoord hd met Dg4+; 38. Kg2 gevolgd door hs?-14 Wit gaf meteen op, daar 37. Pd g54~ gevolgd door 38. fV ;5; V f5+ en Dfsxc2+ de kwatteit £iiiiii mtiiiitttiiitiltimiiiiliiiiiiiiiilllll in m iiMiinit \ CORRESPONDENT^ l betreffende de Sc.; | briek UITSLUITEND adre | seeren aan de Redacie v | De Groene Amsterd mme | Keizersgracht 355, y-.mste | dam C., met verr;.eld!" l van het woord SC l RUBRIEK op de env lop i. vrucht 2. verrukking 3. plaats in Gel derland 4. Spaansche havenplaats 5. hartig slokje 6. vogel 7- spijl 8. geluid van mo toren 9. betrouwbaar 10. deel van de we reld ii. zoon van mijn broer in Engeland 12. verpakkings middel 13. lacune 14. werk 15. vergiffenis 16. bewoner van Noor delijke streken 17. stuursch 18. deel van ons land. N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 7O HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.- op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake* lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. Losse nummers van De Groene 20 et. Ouder dan 3 maanden 60 et. Toezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM d« basis voor een zorgenvrij bestaan. NVI ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND Een foutieve combinatie. Het eanïge was Le7, of Les 4F g h l U ? "w, </%MY> c~i V/!77?M S ' ? ^IIIIIHMIIIMIIIIIIIimilMIMIIIIMIIII III MIMI" llllll Nieuwe opgav n Letterraadsel Van de onderstaande iette moeten 15 woorden gevorndi welker ie en 30 letters, .e'ez*1 boven naar beneden, een ers ?" van Maurice Roelants. ble - dig - en - ein - er - &.'<- - g go - i - la - li - lijk - moo - n& -«( ner - ni - ni -? no - or - or - r - r< rin - sa - se - sem - su - t»'n -?< tie- tijd - ur - us - vree - V.TOC-IPI Omschrijving i. graadverdeeler, 2. non» 3. overwinning, 4. traagIiciö,JI geheel, 6. niet nakomen,'7. &** knaging, 8. geologisch tijdp Bij juiste invulling verschijnt op de tijlen van de ladder een spreekwoord. Oplossingen raadsel l Soms zit ze bij den vijver in het gras. (Martin Leopold) i. s e ssi e 2. oran j e 3. m o r m e l 4. sigaret S< zaterdag 6. i d e m 7. tehuis 8. z e n o 9. e r i c a 10. barometer ii. ijlen 12. d a viaan 13. e w ij k s l u i s M- n e v e l 28406 en 35197 """"witnmiiimmiiimimimmnimiiiiiiimiiiiiiii 7 nieuwe, goede gaven van DROSTE! 1. 2 3. 4. Zeven nieuwe Droste-bonbons wachten Roxane: Vloeibare cacaoroom met likeursmaak. Roulette: Zachte caramel met roompate. Feuille d'Automnc: Roomcaramel m. pittiger» smaak. Rondo: Zachte rocm-amandelpate, in gehakte, gebrande nougat. Bonbon Mauresque: Roomcaramel met laagje amandel-chocolade en stukjes gebrande nougat.. op Uw oordeel! 6. Galvano: Oranjeschillen met gebr. nougat, in bittere amandel-chocolade gevat. 7. Amandes Impériales: Melk-chocolade met likeur. smaak, waarop twee ge brande amandelen. Alle zeven bonbons zijn een nieuwe, heerlijke schepping van Droste. Wees eens goed ... en tracteer er op! Droste is altijd welkom l Spaart plaatjes voor onze albums! A L T IJ D WELKOM! (uni 1 _ zijn deze week: voor [w/etterraodse/ Rudi Vroom, Konin'' ntwcg 26, Amsterdam Z.; voor faling. Me]. A. Bendien, DiaIwnejsen/iü/s, Arnhem. Voor elke wordt een plastiek van Hildo uitgeloofd. Inzendingen vóór 'Of op een BRIEFKAART; op d met de vermelding l£Tof LADDERRAADSEL PAG. 18 DE GROENE """"""IIIIIIIIHlIIIIIIIIIIIIIIIIMimilllllllllllMHir GROENE N.. 30M EENHEID IN VERSCHEIDENHEID » ^ ut l is het kenmerk van het Nederlandsche volk.xWie het nog niet wist heeftfhet de laatste weken duidelijk kunnen merken. Eenheid in verscheidenheid is ook het ken merk van DE GROENE: geen ander blad in Nederland laat in zijn kolommen zoq vaak vooraanstaande landgenooten van verschillende richting aan het woord komen Wie' prijs stelt op eert eigen, onafhankelijk oordeel, vindt in DE GROENE de voor» lichting [die hij daartoe behoeft. Doch bovendien geeft DE GROENE de beste ontspanningslectuur en belangwekkende bijdragen op elk gebied der hedendaagsche cultuur. Daarom kiezen steeds meer Ne derlanders DE GROENE als hun lijfblad Hier luift afknippen BON Ondergeteekende wenscht zich met ingang van heden te abonnèeren op DE GROENE AMSTERDAMMER. De abon nementsprijs van heden af tot 31 December 1936 bedraagt f3.?. Abonnementen kunnen slechts op 31 December eindigen en worden anders stilzwijgend voor een jaar verlengd. Naam: Straat: Nr. Woonplaats: .- '...

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl