De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 26 september pagina 4

26 september 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

r VI en, maar al te vaak in het vaarwater van het huidige Duitschland en communisten oefenen een sterke pressie op den linkervleugel van de Belgische arbei dersbeweging in de richting van een Volksfront. Deze voor Belgiëvolmaakt ongerijmde politiek door partij, en vakbondscongressen met groote meerderheid afgewezen, maar telkens bespeurt men toch eenige verwarring. De regeering van Zee land neemt daartegenover een krachtige houding aan: dit bewijzen de huiszoekingen, die in de afgeloopen week bij rechtsche en linksche extre misten zijn gedaan, waarbij behalve enkele wapen vondsten bij Trotzkiisten en fascisten, er ook belangrijke ontdekkingen gedaan zijn inzake clan destiene wapenleveringen aan Spanje. DE LATENTE SPANNING TUSSCHBN CHINA EN Japan beleeft weer eens een van zijn periodieke opflikkeringen. Er hebben zich weer eenige inciden ten voorgedaan, varieerende van het doen steigeren van een Japansch gener aalspaar d tengevolge van een slag op zijn achterdeel door een Chineesche hand tot het vermoorden van een Japanschen consulairen beambte in Hankou, en van een marinier in Sjanghai waarvan de daders onvindbaar blij ken. Een en ander wordt door Japan gezien als gevolg eener bewuste anti-Japansche agitatie, waar tegenover het de voornaamste spoorwegknooppun ten bij Peking heeft bezet, zijn vloot in Hankou heeft versterkt, mariniers aan land heeft gezet en nieuwe vlootexpedities voorbereid. De toestand is zeer gespannen en zou wel eens kunnen uitloopen op de omvorming van de vijf .noordelijke provincies van China tot een nieuwen Japanschen vazalstaat. IN NEDERLAND VERTOONT DB DEFENSIEBEDRIJvigheid een duidelijken weerslag op de inter nationale spanningen. De kazematten in de grens streken naderen hun voltooiing. Een andere maat regel tegen den overvalsoorlog" wordt thans aan gekondigd : een installatie voor groote ijzeren staven die het doorrijden van pantserauto's kunnen be letten, wordt op de voornaamste verkeerswegen naar het buitenland aangebracht. Ook de manoeu vres, die verleden jaar om redenen van bezuiniging niet door zijn gegaan, worden dit jaar weer op uitgebreide schaal gehouden. Wederom bestreden in Brabant een roode en een blauwe partij elkaar gedurende eenige dagen. Zeer instructief voor den staf en de troepleiding. Zeer vermoeiend, maar dik wijls vol aardige afwisseling voor de troepen zelf. En slechts het ongelukkige kanonschot, dat n slachtoffer maakte, onthult even den macaberen achtergrond van dit gebeuren, waarvan we, hoe noodig deze oefeningen in groot verband ook zijn, toch voor alles moeten hopen, dat wij de daaruit gekweekte routine nooit in werkelijkheid zullen hoeven toe te passen. DE INTERPELLATIE-KUPERS OVER DE STEUNWIJZIgingen is niet doorgegaan. Op het motief, dat men niet dubbel werk moet doen, hebben de partijen, waarop het kabinet-Colijn steunt, deze interpellatie niet in behandeling willen nemen. Ook de Katho lieke Staatspartij .(voorzitter Aalberse uitgezonderd) niet, hoewel Mr. Goseling heeft verklaard, dat zijn fractie de in de Eerste Kamer aangenomen motieDe Bruyn volledig onderschrijft. Daarmee is dus ook gezegd, dat de Tweede Kamer het in meerder heid niet eens is met de wijzigingen van minister Slingenberg. Maar hoewel de Roomsen-Katholieken tegenover hun volgelingen krasse woorden genoeg hebben gebruikt, zijn zij er voor teruggeschrokken dit uitdrukkelijk in een motie vast te leggen. Zij vreezen n.l. thans nog het kabinet in gevaar te brengen en daarmee ook de Grondwetsherziening. Maar straks wordt van hen niet alleen afwijzing van een bepaalden maatregel, maar uitdrukkelijke goedkeuring van het beleid van minister Slingenberg gevraagd bij de behandeling van diens begrooting. En hoe wil men dit na de geuite afkeuringen doen? Of hoopt men werkelijk, dat de minister zelf uit de toepassing van zijn maatregelen nog zal leeren, dat hij hiermee vooral den geschoolden en aan zijn gezin hechtenden werkman die werkloos is in een onhoud bare positie brengt? Zooals hij ook op twee andere fouten zijns weegs is teruggekeerd: De royaliteit van den verlovings"- rijksdaalder op kosten van de gemeenten is niet doorgegaan. De kosten worden nuJltoch door J het Rijk gedragen. En het tech nische gat in de nieuwe bepalingen waardoor de werklpoze, die er in slaagde een huurverlaging van zijn huisheer te verkrijgen, voor een tweede maal aan verlaging van den huurbijslag werd blootgesteld, is. gestopt. Maar de hoofdzaken, die weer samenhangen met het geheele sociaal-economische beleid der regeering, blijven aan de orde. Op dit punt staan de RoomschKatholieken evenzeer tegenover de regeering als de socialisten en zelfs niet alleen zij. En het zal voor hen zeer moeilijk zijn een andersgerichte regeeringscombinatie te vinden zonder de socialisten. PAG. 4 DE GROENE N». 30» TO-'*s.yytór;g '^&~;&dtKT? Ki'f^W £ #.? ??* .*??*?,2 &?? ..;... ;.^ -:"?av ", * "*" ' "?».* J"».**j*»',T"* T*? APAN ZOOALS HET IS Aardbeving, brand en taifoen vormden den Japanner ner l EER dan ooit voelen wij, Westerlingen, tegenwoordig, nu er zooveel over Japan wordt gesproken en geschreven, hoe ver ij in ons denken en voelen van den Japanner f staan. Hem te begrijpen is den Europeaan . moeilijk. Een bijdrage hiertoe levert een dagen ook in Nederlandsche vertaling verer. boek1), geschreven door iemand die, Javan geboorte, door cultuur Westeris. De hierin gegeven verklaring van het Jaiche karakter uit den aard van het land leek belangrijk genoeg om ze hieronder fragntarir.ch over te nemen. [jNKELE minuten voor middernacht. Heel ja;>an slaapt. Anders dan de meeste Aziaten de Japanners vroege slapers; om elf uur de schouwburgen gesloten, daarna is er ts meer te doen", zelfs de luidruchtigste plaati ran vermaak in de groote steden liggen tegen jdernacht als uitgestorven. Niets is zoo dood als l Japansche nachtleven I Op het land en in de (rsteo.'H zitten de menschen na zonsondergang reen mrtje op een bank voor het huis, dan gaan look raar bed. Als alles rustig is in de kleine lage Ijsjes ;-n er niets anders te hooren is dan het pere.i van de nachtwakers, die twee stukken top l kaar slaan, beginnen plotseling de huizen vegen te kraken, beginnen plotseling heele in hun voegen te kraken, ook Tokio met zijn , millioen inwoners kraakt in alle naden en gen. rat is de aardbeving. Ljapar prachtig mooi; maar al die aardLgen .." zegt de vreemdeling, hoe kunnen i voc. tdurend wonen in een land, dat om de r dagen door een aardbeving wordt geteisterd ? iboverdien: je kunt nooit weten, of het geen «te aardbeving is, de groote aardbeving, die met i allemaal grondig afrekent." ts meer dan 1000 aardbevingen per jaar telt op iie Japansche eilanden precies 1041 ddek volgens Montessus, dat is op een betrekkeklein oppervlak ruim een vierde deel van alle "Kringen, die over de geheele aarde optreden i in totaal). Deze 1000 aardbevingen zijn over eilancen en eilandjes van het rijk verdeeld, toon .liet gelijkmatig. De eene keer siddert het i, de Andere fteer daar. Maar nooit in zijn heele inscht eilandenbestaan wordt de Japanner lijd vat: de bedreiging der aardbevingen, nooit hij e nachtmerrie kwijt, die zwaar op zijn l rast -n dit werkt opvoedend. kE vr emdeling, die zijn eerste aardbeving r meer-aakt, holt in zijn nachtgoed naar de Iran l'-t hotel of de salon van zijn gastheer. [trap j; 'Ift onder hem als een zee of zijn zijn kr:eën die hem de dienst weigeren? Iedere '- ieder.2 deur, ieder meubelstuk spreekt zijn , akeiig krakende taal. Ofschoon men heel l loopt en krankzinnige sprongen maakt, heeft l enkel.: minuten noodig eer men de trap de lis ge-vorden. neden zijn de leden der familie of de andere van het hotel, Japanners en buitenlandsche lé's -- al bijeen, alle keurig in chambercloak nono, met pantoffels aan de voeten, terwijl uweh.'ig er beschaamd bijstaat op zijn bloote i en Ungs zijn nachtgoed naar omlaag ziet. wacht nu, tot óf de aardbeving ophoudt óf gedwo: gen is het huis te verlaten. Japar.ner blijft volkomen kalm onder de «ving. Zonder eenigen twijfel kan men de sfrke zenuwen van den Japanner, dat i volkomen gemis aan zenuwen noemt, aan de voortdurende training door :. Ieder lid van het gezin heeft voor en een speciale opdracht: de een past de ^ostbare vaas niet omvalt, de ander ' de b;st vol porcelein vast, de vader steekt langrijke papieren bij zich, in de Europeesch Weerde huizen vat ook iemand post onder allen lichtkroon. Pas als de schokken zoo den, -lat de kalk van de muren ritselt en de op c daken los beginnen te raken, gaat 1 den tuin of op straat en rookt een sigaret. '«nd chreeuwt, niemand loopt harder dan anders. Het zou trouwens volstrekt geen nut hebben, hard te loopen, want waar zou men naar toe moeten rennen ? Als de schokken heel hevig worden, als er een Oh-Djishin, een groote aardbeving over de aarde gaat, scheurt de grond open en verslindt menschen, en ook hiervoor helpt geen wegloopen. Buiten in den nacht hoort men alleen een zacht maar veelstemmig gemurmel van hen, die fluisterend tot voorzichtigheid aanmanen, de aardbeving bespreken en wenschen, dat zij maar spoedig gedaan mag zijn. Alleen de honden hoort men in hun grooten angst . afschuwelijk huilen. Af en toe stort er een huis in. Dat maakt niet veel leven, want Japansche huizen zijn licht en vallen niet zwaar, men hoort eigenlijk alleen wat licht geritsel boven het algemeene gekraak uit. Men gaat vlug zijn buurman helpen. Hier en daar breekt brand uit, of als het dag is ziet men stofwolken opstijgen boven de ingestorte huizen. Het schokken wordt minder, de honden huilen nog harder. De brandklok galmt, de brand weer raast door de straten. Gezinnen die dakloos geworden zijn, ziet men met pak en zak naar familie trekken om nog wat te slapen. De aardbeving is voorbij, het lichtelijk opge wonden, opgeluchte He-e-e-e-e" van demenschenmenigte ebt weg. Men gaat weer naar bed. Een alledaagsche gebeurtenis is afgeloopen. De beste houding ten opzichte van de aardbeving, de eenig mogelijke zelfs, is: zijn zelfbeheersching te bewaren, en zoo leerde de Japanner zijn zelf beheersching te bewaren. HET had erger kunnen afloopen, het loopt heel dikwijls erger af. De groote aardbeving van 1923 maakte bijna de heele hoofdstad Tokio met den grond gelijk en bovendien Yokohama, de voornaam ste haven. Wat de aardschokken spaarden, lekten de gretige tongen der vlammen weg; vluchtelingen die naar het vrije veld waren gevlucht, werden door den springvloed opgeslokt. 99331 menschen vonden de dood, 43476 werden er vermist, 103733 gewond; honderdduizendtallen huizen werden ver woest, een deel van de oorlogsvloot werd vernietigd door een zeebeving, die in aansluiting met de aardschokken optrad. De Japanners weten, dat iets dergelijks hun eiken dag kan overkomen. Nu eens doet een aardbeving steden in Kwansai, het Zuidelijk deel van het land met Osaka, Kyoto en Kobe, instorten, dan weer vernietigt een brand duizend huizen in Tokio, een andermaal verwoest een typhoon een stad in het Noorden, doodt drieduizend menschen en zet een heele koopvaardijvloot op het strand. Deze drie geesels van Japan, aardbeving, brand en taifoen, hebben zijn karakter gevormd en zijn levenswijze bepaald. BIJ DE FOTO'S . yan een modern Japansch meisje. sim ?'?onnef *aat *««? huis geschoeid binnen. huwelijks¥oltnkkinSen «o« het vol Foto1» uit japtn zooals het li". K*..EEN Japanher hecht niet bovenmatig aan aardsch bezit. Niet doordat hij een goed soldaat was, leerde hij de goederen dezer aarde verachten, maar doordat hij er weinig aan hechtte, werd hij een goed soldaat. De Japanner is niet van huis uit een goed soldaat bestaat dit trouwens K hij werd het, in oorlog zoowel als in vredestijd, door de harde noodzaak. Welk nut zou het hebben gehad, zich te hechten aan vergankelijke dingen, aan boeken, meubelen, kunstvoorwerpen, aan de talrijke aangename dingen van het dagelijksch leven, als zij hem eiken dag ontnomen konden worden? De Japanner is niet bovenmatig gehecht aan zijn familieleden. Niet dat hij koud en gevoel loos van aard is of omtrent de familie als zoodanig niet de allerhoogste opvatting heeft, maar de enkeling treedt daarbij op den achtergrond. Zoo wordt mogelijk, wat op het eerste gezicht in onder linge tegenspraak lijkt te zijn, namelijk dat de Japanner, juist doordat hij de familie zoo hoog schat, het afzonderlijke familielid en de familieband van individu tot individu niet al te hoog aanslaat. Het is in Japan algemeen bekend en het wordt ook voor juist gehouden, dat Yoeranoske Oishi, misschien wel de populairste van alle nationale helden, zijn eigen huiselijk geluk en dat van al zijn volgelingen moedwillig verstoorde, opdat zij de zaak van hun vorstenhuis béter zouden kunnen dienen. Toen eenige jaren geleden de strijd in Mantsjoerije ontbrandde, gingen grijze vaders vrijwillig in den dood, opdat hun zoons, bevrijd van de zorg voor het levensonderhoud van hun vader, aan het front konden gaan strijden. Nog heel dik wijls laten jonge mannen toe, dat hun zusters zich aan een bordeel verkoopen, opdat de verkoopprijs \ hen zal voorthelpen bij hun studie of hun carrière. Onverschilligheid ten opzichte van de aardsche goederen, gepaard aan een uitgesproken gevoel voor het schoone bezit, soberheid en bescheidenheid in het leven, de onuitputtelijke mogelijkheid telkens weer van voren af aan te beginnen, zelfbeheersching in de diepste smart en de bereidheid, zichzelf te verliezen, dat zijn enkele van de eigenschappen, die de Japanner door opvoeding heeft verkregen en niet het minst door de aardbevingen, deze opvoedende natuurrampen. Alle zijn het eigen schappen, die hem van den Oosterling, van den Aziaat onderscheiden, die de stelling rechtvaar digen, dat de Japanner naar zijn wezen geen Aziaat is, die ook in zekeren zin een verklaring vormen voor de frases van de Pruisen van het Oosten" en de Britten van het Oosten". IK zou het betreuren, als deze regelen den indruk wekken alsof de goede eigenschappen van mijn landgenooten met alle geweld op den voorgrond moeten worden gedrongen, alsof de Japanner moet worden voorgesteld als een waar toonbeeld van deugden. Neen, in menig opzicht is hij juist het tegendeel. En juist de aardbevingen, waarvan zoo'n opvoedende kracht uitgaat, zijn het ook, die bij hem eenige eigenschappen te voorschijn hebben geroepen, die men niet tot de deugden rekent: de lichtzinnigheid, de lichtvaardigheid, de zorgeloos heid, een zeker gebrek aan volhoudingsvermogen, een misschien overmatig genoegen in festiviteiten en in uitgelatenheid. Van zijn Maleische voorouders erfde hij de opvliegendheid, die in de amok" van den Maleier zijn geweldig, schrikwekkend hoogte punt vindt. Gewoonlijk van een buitengemeene zachtmoedigheid en lankmoedigheid, stuift de Japanner, in het bijzonder als hij onrechtvaardig wordt beschuldigd of zich in zijn bijzonder gevoelige eer gekrenkt acht, ontzaglijk op en is dan tot alles in staat. Van dezelfde voorvaderen stamt mogelijk ook de groote algemeene ondeugd der Japanners, bij verschil van meening tusschen twee menschen geen moeite te doen de zaak rustig en koel onder het oog te zien en de twist zoo mogelijk bij te leggen, maar liever tot uitersten over te gaan, een voorbeeld te stellen". Vaak geschiedt dit doordat een van de partijen, om onrecht op de andere te laden, zichzelf doodt. De harakiri, de zelfmoord, is het Japansche argument", het geldt als een geslaagd bewijs van onschuld, als reiniging van het karakter, als zuivering van elke blaam, elke verdenking. Voor' den Europeaan stellig een volkomen onbegrijpelijk standpunt. Niets staat den Japanner meer tegen dan lange uiteenzettingen, dan scènes". De Japanner is een zeer slecht politicus. In het poli tieke naspel, dat op de oorlogen volgt, heeft hij alles weer verloren, wat hij met de wapens bevoch ten had. Hij heeft de Chineesche oorlog van 1894 gewonnen, maar de vrede van Shimonoseki ver loren, de Russische oorlog van 1904/05 gewonnen, om den vrede van Portsmouth te verliezen. De Japanner, zooveel is zeker, beschikt slechts over weinig civiele courage. SINDS het Boeddhisme in 552 zijn edele leerstel lingen door Korea in Japan liet binnenstroomen, heeft zich in Japan een eigenaardige cultuur ontwikkeld; die eenig in haar soort is en natuurlijk haar drager, den Japanschen mensch, heeft ver vormd. Maar om dezen Japanschen mensch te begrijpen is het noodzakelijk, dat men zijn afkomst en zijn oorsprong niet uit het oog verliest, die in menige intuïtieve handeling onmiddellijk tot uit drukking komen. Het is goed zich nog eenmaal bewust te maken dat wij ? voor Aziatische begrip pen in elk geval geen oud, maar een piepjong volk zijn. De Chineezen zien zelfs parvenu's in ons; in menig opzicht hebben zij stellig gelijk. De Japanner is de benjamin, enkelen zeggen: het enfant terrible onder de Aziaten. Helaas, in zijn binnenste wonen twee zielen: de volmaakte aestheticus en de zeeroover. Men heeft van den Rus gezegd: Gratfcz Ie Russe.. .. Krabt den Rus af en gij hebt den barbaar." Met evenveel recht kan men van den Japanner zeggen: Grattez Ie Japonais.... Krabt het lak van den Japanner af, en als kern houdt gij den zeeroover over." Maar dan mag men niet vergeten, dat het lak in Japan een kostbaar product van handwerk en kunstnijverheid is. Er is niets onechts aan, niets dat naar het vernisje zweemt, het is minstens even kostbaar als de kern die het omhult. Hoe meer lagen van lak in jarenlangen moeizamen arbeid om de kern worden heengelegd, des te kost baarder is het lakwerk. Met den mensch is het evenzoo gesteld. *) Komakichi Nohara: Japan zooals het is. Deel I der N.K.B.-Wereldspiegel onder redactie van I. Rona. Nederlandsche keurboekerij, Amsterdam. PAG. 5 DE GROENE N«.JOM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl