De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 3 oktober pagina 10

3 oktober 1936 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

.J- ?, -?r 4 f. 60 kna en ho da bd Ta .1 .1 KLADSCHRIFT VAN JANTJE Jantjes commentaar op de Internationale -monetair* politiek Is Ra, ra, wat Is dat" - en velen zeggen het hem na. Hendrik Kist, Ober-Kellner Een week heeft nu maar zes dagen IK heb stijve kaken van het grijnzen, want als ik niet lach is het: weg fooi. Aldoor hoor ik: Hendrik, ken je die al? Hendrik, nou heb ik een goeie. Hendrik, nou moet je die eens hooren. En dan komt de grap van de juffrouw, die rijksdaalders kocht, omdat de gulden zou dalen of van den man die centen verzamelde omdat het zilver niets meer waard zou zijn. En ik schud met mijn schouders en zeg: Ha, ha, ha, ha, nee die is goed en trek zoo'n gezicht van dat hem ik reuze vind en ik word bijna onpasselijk als ik hem weer hoor. Dat is het nadeel voor ons soort menschen, nog apart van de ellende, die je toevallig als guldenbezittend staats burger hebt. Maar de Heeren van De Groene, ook al opgewonden, zeggen: ik moet alles per dag opschrijven om de stemming van het Nederlandsche volk te peilen zeggen de heeren en geven mij een kwartje en dus schreef ik per dag wat hieronder afgedrukt staat: ZONDAG. Ik slaapt en merkt nog niets. Maar het zijn thans tijden dat je niet kan slapen of de gulden is fietsen. Je kunt je eigen zak niet meer vertrouwen en als er 's avonds nog 6 gulden verval in je portemonnaie zaten zijn het er den volgenden morgen nog maar een stuk of vier, vijf, dat je je schaamt' voor je vrouw. Waarom kan je ook niet beter oppassen zegt zij en zij heeft gelijk. Ik lig wakker en kleed mij aan en merk nog niets en buiten op straat merk ik niets en ik ga naar mijn werk en daar liggen de Zondag morgenkranten en zoo is het uit met mijn rust. Ik kijken en beter kijken en daar staat het: weg kapitaal t j e, zoo 300 gulden kwijt, is dat schrikken ? En na een uur staat het heele caf op zijn kop ook chef Pot die aldoor Goud gehad had en het Zaterdag na den Franschen Franc Fout begrepen had De oogen van Amsterdam kij ken door een bril van Schinidt J. M. SCHMIDT, opticien, Rokin 71 en toen op het laatste moment gauw guldens had gekocht en nu de huur niet zal kunnen betalen en de klanten allemaal ook, nergens anders over praten. MAANDAG. Er is nu toch niets meer aan te doen, zei een Heer die al om negen uur in den morgen een Cats kwam drinken bij ons, de beurs is dicht, op straat vat ik kou zegt hij en de telefoon is bezet, zaken doen kan ik niet zegt hij, breng mij er nog een. De heele dag steeds Heeren, die aan tafeltjes zitten te praten en handelen, je hoort de millioenen rinkelen zegt Willem, luister maar goed zegt hij misschien valt er een op den grond, dat is dan voor jou, en de Heeren erg royaal, zeker velen een goeden dag. Wat moet ik doen, wat moet ik doen ? Verkoopen of houden, goud of papier ik heb pok mijn zorgen maar ik begrijp er niets van. DINSDAG. Ik ben van morgen maar naar een zenuwarts eenen Doctor Groenendijk gegaan van de schrik met de devaluatie die mij zeide, het komt in orde Kist en betalen hoef ik niet omdat hij bij ons altijd bij het raam zit met zijn vrouw. En zegt hij Kist maak je geen zorgen: die griezeldroomen is je onderbewuste maar mijn vrouw zegt het is Colijn van wie zij ook droomt des nachts. Ik zie altijd zoo een grooten hond, die mij op wil eten en dan rammelt het met guldens van glas net als kerstklokjes dat ze breken en ik dan zweetend wakker worden. En als ik dan wakker 'word zweet ik pas goed: een goede 300 gulden naar de devaluatie! Ik heb een Neef gehad, die dee een Sneeuwballoterij met loten van 3 gul den 75 cent n dan moest je ze kunnen verkoopen aan vijf andere lotelingen en dat was ook Nepp. Maar zoo was hij, gedeugd heeft hij nooit maar van een netten Heer Colijn, die ik gekend heb als officier vroeger in het leger verwacht je zoo wat niet. Het was geld van mijn doode nicht wijlen Mathilda, die was getrouwd geweest met eenen Heer van geld en liet zij mij na haar dood eerste klasse en een eigen graf om de tweeduizend guldens na wat niemand hoeft te weten anders is het Kist kan je me wat leenen of Kist met honderd gulden kan ik een nieuw leven beginnen. WOENSDAG. Ik weet niet, maar ik vind het een zenuwentijd met die muntellende ik kan mij niet roeren of draaien of mijn vrouw zegt, dat je je niet schaamt dat je het geld voor mij en je arme kinderen er door brengt met smerige speculaties, als nicht Mathilda dat eens had geweten, omdat zij familie is van mijn vrouw. Ik kan er niets aan doen ! Een mensch moet vertrouwen hebben in de overheid want waarom zijn die er anders. Gezag moet er zijn. En dus heb ik geloofd op gezag. Maar zegt mijn vrouw als ik dat deed bij jou, nou, dan zouden er mooie verhalen komen! Je moet nooit meer gelooven dan je ziet en dat nog niet eens, zulke mooie portretten zijn de menschen soms en jij heelemaal zegt zij. In het cafénog nooit zoo'n opwinding ge weest en de Heeren zeggen, gauw Kist breng mij er nog een voor de prijs gestegen is en een reuze omzet en drie weg laten halen door 3e politie, die de prijsstijging naar het hoofd was gestegen. Een Heer Bankier, dien ik ken, om dat hij mij als Compagnon van mijn neef eens voor zoo gulden heeft opgelicht zit te lachen. Ja Kist zegt hij, ik zag het aankomen. Ik ken die smoesjes. Ja zeg ik, dat weet ik, en negeer hem door niet meer met hem te spreken. Maar een Heer student, die een vriend is van den zoon van den Heer Oud (den minister van devaluatie) zegt de Heeren waren zelf verbaasd dat het gebeurd is. Zij lazen het uit de kranten. Het is een vergissing geweest van zoo een nieuwe verreschrijver van het A.N.P. zegt hij. De Heeren hebben er zelf spijt van. Zou dat waar kunnen zijn? DONDERDAG. En een heele oploop voor het terras omdat er een politie agent kwam te staan omdat het nieren broodje vijf centen duurder is gewor den, omdat de vorige kok ze maakte van hersens en de nieuwe het niet kan, waardoor het echte nieren moeten zijn en nu is er gedreigd door die agent wat wij heelemaal niet kunnen hebben en nu maar nierenbroodjes met verlies, voor de rust van de Heeren die komen uitblazen van de Beurs, waar het nog nooit zoo druk is geweest. En ik kan wel huilen want wat heb ik nou nog met mijn connecties in de beste PAG. 18 DE GROENE No 3096 KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN 126 ? AMSTERDAM Doorloopend Tentoonstellingen kringen, dat ik niet eens goud of Ponden uit Engeland of Dollars h<b gekocht en heeft mijn vrouw eigenlijk gelijk. VRIJDAG. Ik denk, moet je nu tot h niet wat doen, er is ook vier jarei spaargeld van mij bij. Nee zegt mijn vrouw, nu is het te laat en ik den heelen dag met een zwaar geweten in het café. En ik lees het pamfl-t van de N.S.B., dat een van de Heen a met een Driehoekje mij laat zien <n zoo op het gezicht lijkt het wat ik b< n ook een gedupeerde spaarder en dr n moet je eigenlijk wel schelden «p Colijn en zijn Heeren Ministers ma ir hij is toch zoo'n fatsoenlijk Heer, cie N.S.B, heeft nooit gelijk, laten ze maar naar hun eigen kijken met hun jaloersche oogen. En ik zeg dat teg;n een Heer met een beetje zwart uiterLjk en kreeg ik drie dubbeltjes fooi. En een Zaterdag is er nog net gekomen, want die dag komt Je Groene weer op de leestafel, dus iie Zaterdag is uit mijn verslag wegi edevalueerd: Eenweek heeft dus ver Ier nu maar zes dagen l ONZE NIEUWE PRIJSVRAAG Het bedankbriefje De nieuwe prijsvraag, die wij de vorige week hebben opgegeven, eischt het schrijven van een vriendelijk, l:ort briefje van 150 woorden, om de g<edt kennissen of de familie, bij wie men zoo juist een weekend heeft doorgebrc :ht, daarvoor te bedanken, op zulk een w j& dat men, zonder de voordeelige vri> ndschap in gevaar te brengen, toch w'ing geeft aan zijn ware gevoelens over di doorstane dagen. Als eersten prijs loven wij wederom uit: een Dünhill bureau-vulpenho.ider met artistiek uitgevoerden standaard ter waarde van ? 17.50; als tweeen prijs een plastiek van Hildo Krop. De redactie heeft het recht de ir zen dingen te publiceeren. Op de beslissing der redactie is geen beroep. Inze idingen uiterlijk Maandag 5 October. Ver slag en prijstoekenning in het num mer van 10 October. Schaken Nog eens; Nottingham MEN raakt niet gauw uitgepraat over Nottingham. En terecht I Niet alleen namen aan dit tournooi de allersterkste spelers deel, maar ook waren de partijen dikwijls van een zeer hoog gehalte. Zoo is ook de onderstaande partij, alhoewel niet geheel vrij van fouten, een fraai staaltje van het waarnemen van een geboden kans. Bogoljubow, die aanvankelijk door Winter over speeld werd, maakte schitterend ge bruik van een kleine zwakte op den Koningsvleugel door een goed geleiden aanval energiek door te zetten en met een Paardoffer de beslissing te brengen. KONI1VGSINDI8CH Gespeeld te Nottlnffham 8ste ronde Wit: WINTER Zwart: BOGOLJUBOW i. 62?d4 Pg8?f6 2. ca?04 gy?go 3. Pbi?C3 Lf8?g7 4. e2?64 In plaats eener bezetting van een ptonnencentrum wordt veel het systeem met g3 en Lg2 gekozen. Ook na de thans gekozen voortzetting is het fianchetkeren van den Koningslooper zeer goed speelbaar. 4 dy?do S. g2?g3 Pb8?có Een door Yates in de praktijk ge brachte zet. Solider is echter Pb8?d7 met spoedig 05. 6. d4?ds Pc6?b8 Nu Zwart d4?ds uitgelokt heeft streeft het zwarte paard naar cs. 7. Lfi?g2 e/?es 8. Pgi?e2 Dit is beter dan Pfa, daar Wit vlugger tot f4 komt 8. ........ Pb8-d; 9. h2-h3 Wit wil Le3 spelen, wil echter door Pg4 niet lastig worden gevallen. 9 h7?h6 10. Lei?3 d7?ds n. &z?&3 o?o 12. o?o Pd7?cs 13. b2?b4 as x b4 14. asxb4 Ta8 xax 15. Ddixai Pcs?aó 16. Dai^as Pföhs Wit heeft op den damevleugel een overwegende stelling bewerkt. Zwart is genoodzaakt op tegenaanval te spelen. Deze zal bestaan in een Koningsianval, welke weinig kans van slagen iceft, daar Wit naast een solide lionnenstelling zijn stukken ter ver lediging beschikbaar heeft. |i7. b4?bs Pao?58 Puzzles iMiiiiiiiiiiMiiiiimiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiM | Prijswinnaars voor deze reek zijn: | voor /iet letterraadsel Dr. H. Goet- J hart, Bosboom Toussaintlaan 71, i Hilversum; voor het ladderraadsel s l Mc]. M. Mail, Amsterdamsche weg | 102, Arnhem. Voor elke puzzle wordt een plastiek van Hildo Krop uitgeI /ooft/. Inzendingen vóór Dinsdag op l een BRIEFKAART; op d» adreszijde l met de vermelding LETTERRAADSEL l | of VERMENIGVULDIGING. | rilllllllllllllllllllllllllllllllllllllMMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHH Nieuwe opgaven Letterraadsel Van de onderstaande lettergrepen moeten 15 woorden gevormd worden, welker eerste en derde letters, gelezen van boven naar beneden, een vers vormen van Gerard Wijdeveld. a-ac-al-ca- dee - der - der- die do - een - gen - gi - ha - ie - in - ja Jen - lig - lig - lo - ma - ma - ne - nei rad - re - rijn sis - teit - ti - tra - tijd ui - ur - ven - vi - za - zie. Omschrijving z. in deelen splitsen, 2. vaas, 3. elk, 4. jammerlijk, 5. gelijk, 6. overhellen, 7. hoeveelheid medicijn, 8. Indisch vorst, 9. vlaktemaat, 10. steeds, xx. redeneerkunst, 12. stelen, 13, lichtblauwe verfstof, 14. werkeloosheid, 15. in hoogste mate gelukkig. Vermenigvuldiging MADRID FRANCO ...MOLA Hoe luiden verrnenigvuldigtal en vermenigvuldiger in cijfers, wanneer gegeven is: a) de som der cijfers, waaruit MADRID bestaat, is 36. b) FRANCO is deelbaar door xx. Een onnoodige verzwakking. angewezen zet was 04?05. f8 Phs?fó (19. C4?cs 46 x cs Lea x cs Tf 8?e8 fci.Tfi?ei ........ Gericht tegen den zwakken pion 07. i. ........ Pb8?d7 2. Les?b4 ? Beter was Le3 van welk veld uit de loper beide vleugels bestrijkt. J h6?hs Zwart maakt gebruik van de door 4 ontstane zwakte. 3-fa?£3 ........ fy> 64?g5 zou Pri7 gevolgd zijn en later 114, f7?f6 met kansrijken wal. . ? Lgy?hó l Zwart heeft zich op interessante lüze, met weinig middelen een aanval chaft. ||. Tci?di hsxg4 _xg4 Lh6?03 + kgi?h2 Dp Kf i zou eveneens als in de partij * offer op g4 gevolgd zijn b.v. Kgx, «M, hxg4,-Df6+etc. Relatief het beste was nog Khi. al neemt Wit het of f er niet aan, kan hij de partij niet meer redden. GROEN E NÖ. 309* Oplossingen Letterraadsel Nu zien wij ver met ons gesloten oogen. (Maurice Roelants) i. n onius 2. u r s u l i n e n 3- zege 4. i n e r tie S- ensemble 6. nalaten 7. w r o e g i n g 8. ijstijd 9. vrees el ij k 10. e i n d i g il. r e o r ga n i sa ti e' 12. m o o r i n 13- ergo 14. t i eren 15. orneeren Ladderraadsel Men moet geen slapende honden wakker maken. m el o e n extase n ijker k malaga o orlam ekster t ral ie geronk eer l ij k europa nephew seroen leemte arbe i d pardon eskimo n o r s c h drent e 27. ........ Dd8?h4 + 28; Lg2?4i3 Pd7?fó Wit gal op, daar de dreiging P x g4 -f of L x g4 niet te pareeren is. L. EEN GOEDE BELEGGING onder alle omstandigheden: Beleg tien guldens al dan niet gedevalueerd in een abonnement op DE GROENE. Wie zich thans als abonnévoor 1937 opgeeft ontvangt DE GROENE maanden gratis. I Voor een tientje krijgt U dus: 65 maal 65 maal 65 maal een hoofdartikel over de belang rijkste vraagstukken die In binnenen buitenland aan de orde zijn. een heldere samenvatting der ge beurtenissen van de afgeloopen week. een overzicht in woord en beeld van de frappantste uitingen der wereldpers. 65 maal actueele artikelen van de beste schrijvers en critici over alle ge bieden van kunst en literatuur. 65 maal frissche en belangwekkende pagina's die in het bijzonder de vrouw interesseeren» 6S maal een verhaal van een belangrijk modern auteur. 65 maal de beste ontspanningslectuur en een pagina onovertroffen humor. (Om niet te spreken van de bijzondere nummers, zooals het JUBILEUMNUMMER bij het zestigjarig bestaan van DE GROENE, dat dit najaar verschijnt.) DE GROENE HANDHAAFT ZIJN STANDAARD ONVERZWAKT ! Hier linf* afknippen BON Ondergeteekende wenscht zich met ingang van l Januari 1937 te abonneeren op DÉGROENE AMSTERDAMMER en verzoekt GRATIS toezending van de tot dien [datum nog verschijnende nummers. De [abonnementsprijs ^bedraagt f 10.?per jaar, welk bedrag heden per postwissel is gezonden *) op postreke ning 72880 is gestort *) per quitantie kan worden geïnd. *) (Abonnementen kunnen slechts op 31 December eindigen en worden anders stilzwijgend voor een jaar verlengd») *) oorhalen wat niet wordt verlangd. ?Naam :?..'... Straat; Woonplaats: Nr.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl