financiën en económfc GOUDEN STANDAARD met dagelijksche opzegging TUSSCHEN de Amerikaansche, | Engelsche en Fransche regee ringen is een regeling getroffen volgens 'welke de stabilisatiefondsen dezer drie landen in zooverre zullen samenwerken dat onderling goudafgifte plaats vindt tegen prijzen welke voor de beide landen met zwevende munt dagelijks worden vastgesteld en door Amerika voorloopig overigens eveneens met mogelijkheid tot opzeg ging met een termijn van 24 uur gefixeerd op basis van de stabilisatie van Januari 1934. Zoo is dus tusschen deze landen weer een soort gouden standaard hersteld, echter met.de res trictie van de mogelijkheid van opzeg ging met n dag. Wanneer men in enkele woorden de beteekenis van deze afspraak zou moeten typeeren, dan zou dat als volgt kunnen: het goud is in eere hersteld in zijn functie van het eenige afdoend bevredigend werktuig om saldi in de betalingsbalansen te ver effenen, maar met den ,, gouden stan daard" heeft de regeling toch weinig gemeen, omdat n van de essentialia van dat begrip toch de vaste verhou ding tusschen munt en goud was. Als internationaal betaalmiddel kan men het goud niet missen, als basis voor het geldstelsel en voor een duurzaam vaste waardeverhouding tusschen de verschil lende valuta's heeft men het nog niet viillen aanvaarden. AAN een regeling zooals die nu is getroffen, was inmiddels groote behoefte, ja men kan zeggen, dat zij een absolute voorwaarde was voor een behoorlijk functionneeren der egalisa tiefondsen. Het belangrijkst is in dit verband wellicht de maatregel ten aan zien van de afgifte van goud door Ame rika. Sedert de voorloopige stabilisatie van den dollar in 1934 werd tegen den vasten prijs van $ 35 per ounce plus V4% voor kosten, goud voor export af gegeven, bestemd voor centrale banken die ook vrij goud afgaven voor verkoop aan de reservebanks. Door deze bepa ling bestond er voor alle landen de mo gelijkheid om dollars desgewenscht in goud om te zetten, zoolang in Frank rijk de gouden standaard gehandhaafd bleef. Weliswaar was de afgifte in Amerika zelve beperkt tot landen die ook voor dat land weer goud afgaven, zoodat b.v. Engeland nimmer recht streeks dollars te New-York in goud kon omzetten. Maar via Parijs kon men indirect wel het goud uit Amerika krijgen, omdat immers de Banque de France in afwijking met vele andere circulatiebanken?o.a, ook de onze vrij goud afgaf ongeacht de bestem ming. Door driehoeksarbitrage via Parijs kon dus elk land een actieve betalingsbalans met de V. S. gladstellen door goud te importeeren. Die stand van zaken nu werd in n slag gewijzigd door het loslaten van den gouden standaard in Frankrijk. Door het aldus wegvallen van de eenige overgebleven vrije goudmarkt verviel ook de langs dezen omweg bestaande band tusschen den dollar en de overige valuta's. Practisch gesproken was de dollar na de jongste gebeurtenissen op monetair gebied nog slechts gelieerd aan den Belgischen franc, omdat alleen voor Belgiënog goud werd afgegeven. Maar aangezien de Banque Nationale de Belgique dezelfde beperkende bepa lingen heeft als Amerika wat betreft de goudaf gif te, was driehoeksarbitrage over Brussel niet mogelijk. Zoo was dus de zeer eigenaardige situatie ont staan dat het contact tusschen dollar en de voornaamste andere valuta's, althans op momenten van passieve betalingsbalans in de V.S., geheel was verbroken. Zoodat hoe eigenaardig het ook klinkt de op den gouden standaard gefundeerde dollar een zwe vende munt was geworden. Zulk een toestand zou natuurlijk onhoudbaar worden zoodra werkelijk het aanbod van dollars op een gegeven moment de vraag zou overtreffen. In den laatst en tijd heeft zich dat zelden of nooit voorgedaan, maar juist nu door depreciatie van verschillende mun ten in landen welker kapitaal-bezitters voorheen in den dollar waren gevlucht kapitaalverschuivingen van grooten omvang mogelijk worden, is het aller minst ondenkbaar dat tijdelijk die on gewone situatie wel zal intreden. Geen wonder dus dat men naar een oplossing uit dat moeilijke parket zocht. Men heeft het gevonden door goudafgifte ook toe te zeggen voor egalisatiefond sen die in dezen reciprociteit betrach ten. DE getroffen regeling strekt echter verder dan alleen een opnieuw in schakelen van den dollar in het interna tionale betalingsverkeer. De egalisatie fondsen van Engeland en Frankrijk hebben zich moeten verbinden ook goud af te geven voor de medecontrac tanten. Voor het functionneeren van de controle en interventie op de wissel markt zou het voor alle betrokken fondsen een groot bezwaar zijn geweest wanneer franc en pond zonder eenigen band zij het ook tijdelijke met het goud waren gebleven. Practisch zou men dan alleen hebben kunnen opereeren in dollars. Zoodat men zwevende munten van interventieaankoopen zou hebben moeten uitsluiten. Dat zou zoowel voor Engeland als voor Frankrijk een belangrijke en ongewenschte beperking van de activiteit der fondsen hebben beteekent. Om aan dat bezwaar tegemoet te komen heeft men nu een overgangstoestand gescha pen welke de risico's voor de operaties der fondsen in eikaars munt uitscha kelt, en die involveert dat op elk mo ment die saldi kunnen worden omgezet in goud tegen prijzen die telkens tevo ren worden vastgesteld, zoodat men steeds een calculatiebasis heeft. Het is merkwaardig dat men aldus ook in Engeland waar de regeering nog steeds principieel tegenstandster is van een duurzaam koppelen van de munt aan goud, en waar men de vrijheid om de internationale waarde van het pond te manipuleeren als een belangrijk econo misch wapen beschouwt, heeft moeten toegeven dat voor de techniek van het betalingsverkeer het goud niet gemist kan worden. Hiermee is echter ook de beperkte draagwijdte van de regeling duidelijk gemaakt: van dag tot dag zullen de betrokken munten in vaste koersver houding tot elkaar staan, maar voorzoover betreft franc en pond (voor den franc gelden de bij de devaluatiewet vastgestelde grenzen) is die stabiliI teit" uitermate labiel. De koersfixee' ring van dag tot dag dient alleen om de techniek van het betalingsverkeer practisch mogelijk te maken. Van een duur zame stabiliseering is nog geen sprake. Wat Amerika betreft is er materieel zeker geen vooruitgang, eerder achter uitgang, want de vaste goudafgifteprijs, die nu in de regeling als slechts voor 24 uur vastgelegd paraisseert, gold sinds Januari 1934al voortdurend. Alleen kan nu ten aanzien van de beide andere egalisatiefondsen niet bernacht" gebruik gemaakt worden van de bekende machtiging tot 10% ver dere devalusatie. Een aanpassing van de techniek der wisselkoershandhaving aan de gewij zigde omstandigheden zoo*zou men de regeling het best kunnen typeeren. Waarmee alles gezegd is, en dat is niet veel. ? C. A. KLAASSE Puzzles iiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiMiiniiHiiiiMiimiMiiiMiii s i l Prijswinnaars v*or deze week zijn: | l voor het letterraadsel L v. d. f losse, i | Strandweg 72, Hoek van Holland; f | voor het omzetraadse/ Mevr. Crena f | Uiterwijk, Looierswa/, Doesburg. | i Vwr tikt puzzle wordt een 'plastiek f van Hifdo Krop uitgeloofd, fnzendfn- i i gen vóór Dinsdag op een BRIEFKAART; | | op dt adreszijde met de vermelding f Schaken | LETTERRAADSEL of DEEL/NG. fiiiHiiiiiiiimiiiiMiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiuiiiiiiHiiiiiiiiimmiHitii Nieuwe opgaven Letterraadsel Van de onderstaande lettergrepen moeten 16 woorden gevormd worden welker ie letters, gelezen van boven naar beneden, en 3e letters, gelezen van beneden naar boven, een vers vormen van J. van Hattum. a - an - bel - brei - de -^del - der dren - e - e - een - er - ge - gie - h huis - i - ka - kei - Ie - log - lijk - ma ma - maal - mp - na - ni - nie - nik no - oor - ra - reis - te - ti - tie - turn vroo - zen. Omschrijving i. hetzelfde, 2. eens, 3. smeedbaar metaal, 4. in het jaar, 5. opgeruimd, 6. strijd tusschen volken, 7. aangezien, 8. huilend vragen, 9. overwicht, 10. drukfout, ii. toom, 12. inwijding, 13. dik touw, 14. moeder, 15. lyrische dichtsoort, 16. onderkomen. Deel ing HIAAT CYPRES .PP. YY a ? ? <fc A ? . .AA. 12. .P .RR. . . . HH. Werk deze opgaande deeling uit, en bepaal dan het sleutelwoord, voorge steld door 1234567890. Oplossingen Letterraadsel Wie kracht en macht vertoont behoeft gezag. (Is. P. de Vooys) i. w a"g e n 2. isagonisch 3. enzyme 4. kiezen 5. regulier 6. attribuut 7. caf 8. hoeden 9. t r o ni e 10. echter ii. niezen 12. m o bil i t e i t 13. a r t i k el . 14. c a n o 15. h o o p e n 16. troebel 17. veter 18. e e r l ij k Omzetraadsel Er gaan veel makke schapen in een hok. FINE WINT TE BUSSUM GROOTMEESTER Fine, de held van Zandvoort, die eenige maan* den in ons land zal vertoeven, is een serie kleine wedstrijden begonnen. In den eersten wedstrijd te Bussum behaalde hij een gemakkelijke zege (3 punten uit 3 partijen). De volgende partij is een goede demonstratie van een doorbraak in het centrum. OVD-INDI8CH geepeeld. te Busten m, Sept. 1086 Wit: R. Fine Zwart: E. Mulder i. 6.2?d4 Pg8?f6 2. ca?04 d7?do 3. Pb i?03 Lc8?£5 4. fz?£3 hy?hó Zwart wil zijn looper naar hy terug. trekken; noodig was deze zet niet. 5, C2?«4 Lfs?h? 6. Lei?3 ey?es 7. Lfi?d3 Lf8?e7 8. Pgi?e2 07?cs l Dwingt Wit tot d4?<ls 9. d4?ds g7?gs Om f3?£4 tegen te gaan. 10. Ddx?d2 Pb8?d7 n. Pea?g3 Lh7?go? Beter was aó gevolgd door Dcy en o?o?o Pdy?bó 13. Kei?ei Wit wil ha?h-4 spelen, wat nog niet gaat daar Zwart gh4: antwoordt. b.v. h4, gh4:; 14. Pfs, Lfs:» 15- eis:, Phs; en nu gaat Lh6: niet wegens Thé:; Dhó: Lgs + met damewinst. De tekst zet bereidt dit voor. 13 Dd8?d7 14. Tdi?ei .. Wit ziet van zijn oorspronkelijk plan af.omdathijZwart'sgekozenfoutiefplan doorziet en zich hiertegen voorbereidt. 14. Pbó?04 Nog steeds was a7?aó en o?o?o beter. De tekstzet is gebaseerd op P : P en Da4:. Wit weerlegt deze paai dmanoeuvre, die hij heeft zien aankomen, op fraaie wijze. IS- Pc3?bs l Le7?d8 Vrijwel gedwongen daar Das dreigde. b7?bó ging niet wegens Dc2. 16. Dd2?C2 Pa4?bó 17. bz?b4 l csxb4 Gedwongen, daar op De7 eenvoudig Pdó: volgt en op Le7, bes: en Db2. 18. C4?cs ! do x cs 19. Lesxcs Dreigt damewinst door Pdó 4- en LbS19 Ld8?e7 20. Les?bó o?o Op abó: wint Pc7+ een toren. 21. Pbsxa7 TaSxay 22. Lbo x a? en Zwart gaf eenige zetten later op. L. g v e m k e c a' e l e n o rang aard nuf eelt list ark kamer som hal plas nest net els holte krab. DE NIEUWE PRIJSVRAAG (Hetgeschiedenisboekje) De opgave, waaraan de lezers alsnog hun krachten kunnen beproeven, luidde als vo'gt: Gevraagd wordt een bladzijde weer te geven uit een geschiedenisboekje van het jaar 2136, ten gebruike bij het Lager of Middelbaar onderwijs, waarbij wij aannemen, dat de onderwijsmethoden zich in dien tusschentijdniet zullen wijzigen' De bladzijde, die ten hoogste 200 woorden mag tellen, behandelt de geschiedenis van de jaren 1014?1940, zoodat de antwoorden ook in de toekomst moeten zien. Als eersten prijs loven wij wederom uit: een Dunhillbureau-vulpenhouder met artistiek uitgevoerden standaard ter waarde van ? 17.50; als tweeden prijs een plastiek van Hildo Krop. De redactie heeft het recht de inzendingen tépubliceeren. Op de beslissing der redactie is geen beroep. Inzendingen uiterlijk Maandag 19 October. Verslag en prijstoekenning in het nummer van 24 October. PAG. IB DE GROENE No. 3096 Een polls der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM Ii de beste geldbelegging. ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND HEERENKLEEDMG VOOR N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.-op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden( onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. BRANDVRUE DOCUMENTEN KASTEM 275: VADER IN ZOON TOT MDIIUKI MUIIN ADRiAAN SCHAKEL miiwiwie. miroott »7I7» Een dame woonachtig in Asten Die wilde haar man een* verrassen ZU reisde per spoor Naar Groot-Mokum daarvoor En kochttoen b|j SCHAKEL z(Jn dassen 12 voudio gebogen Fabrikaat Stephen Cox Maat 184 x TO x O3 cm. N. V. MOZES LUNCHROOM TWEEDE ETAGE LUNCH OF DINER SOEP KEUZE UIT DIVERSE VISCH. EN VLEESCHGERECHTEN PUDDING. GEBAK, US OF FRUIT RIJSTTAFEL (6 GERECHTEN) NASI-GORENG KROEPOEK OF BAMUKROEPOEK ALLE INDISCHE GERECHTEN WORDEN DOOR JAVAANSCH PERSONEEL BEREID ? WOENSDAGSMIDDAGS EN ZATERDAGSAVONDS POFFERTJES met roomboter per portie 20 TAST TOE IN oeQïjenkorf A MS T E R D A M Nu is het tijd voor DROSTE Verpleegster-cacaol Nu de gure heHstdagen komen, nu moet U vaker nog dan anders zoo'n kop heerlijke, warme Droste Verpleegsier-Cacao drinken. Voed zaam, lekker en voordeeligl Cacao, die U van binnen uit verwarmt Onze conditie* luiden: Voor 1 kop en schotel 40 boni Voor 1 beker ..... 40 bons Voor 1 ketel. .... . 200 bont of 100 bons -K 75 CL Voor 1 presenteerblad 150 bons of 75 bons + 60 et ALTIJD WELKOM! Spaart plaatjes voor ons* albums. PAG. 19 DE GROENE Ne. 3098