De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 17 oktober pagina 4

17 oktober 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

h: il i l vij J en! hd da To i i AMSTERDAM C Koningspl Elk stuk is zichtbaar geprijsd. AUG< UILKEMA Uurwerkmaker A'dam, Ie Diploma ZENITH OMEGA ETERNA enorme keuze nieuwe modellen 39 REGULIERSBREESTRAAT VAN RIJN S SMOSTERD LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE het nieuwe nummer 20 cent nummers ouder dan een week . 30 cent nummers ouder dan 3 maanden 60 cent (verhoogd met eventueele portokosten) Wilt U bi) bestelling het verschuldigde bedrag meteen zenden? Anders kunnen wij Uw aanvraag niet in behandeling nemen! DE ADMINISTRATIE MODERNE ULSTERS f19.50-f48.,, Zouden zij ze binnenkort weer nood/g hebben?" (Glasgow Bulletin)^ o* -^rn o SS |-;;,, AAM DEN VREDE Die smerige Demoeraten hebben gepro- Daar zijn vast politici oon het werk beerd brand te stichten op de achtste ver- geweest /" dieping." (N.C.C.Y., Mercury, V.S.) (Nebelspalter, Zürlch) 'Jnhet Ook de lire !? gedevalueerd DUITSCHLAND'S monetair isole ment krijgt een extra nadruk door de beslissing van Italiëom, ondanks Mussolini's plechtigen eed, die het voor goed scheen te laten afzien van eiken vorm van devaluatie, toch zijn munt te deprecieeren. De Duce heeft zijn figuur gered door te verklaren, dat de devalua tie der lire met 40% niet beschouwd moet worden als een val van de Italiaansche munt, maar als een terugkeer tot de koerswaarde die de lire in ver houding tot den dollar en het pond had in den tijd, dat de belofte werd gedaan. Dit is een kwestie tusschen Mussolini en het Italiaansche volk, voorzoover althans het volk eenige zeggingschap in deze kwesties heeft. Uit een ftiternationaal gezichtspunt is de devaluatie van de lire zonder twijfel gunstig. Deviezencontrole en dergelijke maatregelen om de nationale koersen in stand te houden op een zuiver fictieve waarde is alleen maar lastig voor iedereen; en alles wat het gemak vergroot om de eene munt in de andere om te zetten, is zoowel een voordeel voor den handel als voor toeristenverkeer uit en haar het eigen land. Door de devaluatie van 41 % moest Mussolini toch voldoende marge hebben om een verdere deviezencontröle over bodig te maken, tenzij hij het plan heeft om soortgelijke campagnes als die naar Abessyniëte financieren. Samen met de verdere kleine devaluatie in Tsjechoslowakije en de muntcorrecties in Frank rijk, Holland, Zwitserland, Letland, Tur kije en andere landen, zou de Itali aansche devaluatie de vorming van althans een ,,de facto" gestabiliseerd muntverkeer tusschen de leidende geld markten heel wat gemakkelijker kunnen maken, natuurlijk met de belangrijke uitzondering van Berlijn. (New Statesnatn and Nation, Londen) Fascisme Is orde . . MOSLEY kwam een uur te laat: Alleen de Leider bepaalt, wan neer hij aan zal komen", vertelde mij een officier van de Stormtroepen. (Daily Herald, Londen) Strategische fouten In Spanje. MISSCHIEN is het waar, dat de op standige generaals in Spanje niet zulk een militair succes zouden hebben als zij niet door een aantal landen van oorlogsmateriaal voorzien werden, Maar het is ook mogelijk, dat de regeering des ondanks successen behaald zou heb ben als zij ten minste over een paar bekwa me militaire leiders had beschikt. Maar deze schijnen te ontbreken. Maar het gaat niet om het als", maar om de feiten. en die zijn voor de wettige regeering zeer ongunstig. De bedoeling van haar strijdmacht om het transport van de Marokkaansche troepen naar het schiereileand te verhinderen is volledig mislukt, want haar vloot is te vroeg versnipperd en bovendien nooit volgens een gemeen schappelijk plan gebruikt. De belachelijke zeeslag in de straat van Gibraltar heeft de strategische onbekwaamheid van het scheepscommando aan den regeeringskant getoond. En dezelfde onbekwaamheid is den laatsten tijd te land ook duidelijk gewor den. De regeering had bij Talavera de la Reina een beslissender! slag moeten uitlokken. Daar had zij al haar beschik bare strijdkrachten moeten concentreerën, zoowel de land- als de luchtmacht. Maar inplaats daarvan hebben ds militie commandanten zich tevreden gesteld met verspreide schermutselingen op een groot aantal militair waardelooze ter reinen. Evenmin als het mogelijk is een mo dernen oorlog zonder geschikt materiaal te voeren, evenmin kan men hem voeren met parlementaire compromissen. Hier voor is een eenheidscommando noodig. Niet alleen heeft de verovering van Toledo door de rebellen tactische fouten onthuld, maar ook het terugtrekken der soldaten in de richting van Ciudad Teal is een belachelijke strategische fout. Hier dreigen zij strategisch doelloos te blijven, terwijl in de richting van Aranjuez hun hulp op het oogenblik zeer noodig zou zijn geweest. Wij moeten er direct bijvoegen dat de aanvoerders der opstandelingen evenmin Napoleons zijn. Maar zij hebben tenminste het voordeel van eenhoofdige leiding. Van het heeft generaal Franco het opper over de opstandelingen gehad; ict/J van beslissend belang kan zijn, voor hij moet bepalen hoeveel troepen moeten aanvallen, d.w.z. welk, deelen van het front verzwakt worden. De aanval op Madrid zal zonder gepaard gaan met een actie tegen juez, waar de eenige spoorweg lang; die de hoofdstad nog met het haar] trouwe achterland verbindt, en welk opstandelingen tot eiken prijs n trachten door te snijden. Toch /ullt nog moeite hebben de hoofdsta l te\ meesteren, want ten slotte uvrk maar met een tamelijk kleine tr macht. De vraag of de regeering bij gering der militaire positie zal \is niet als een aanwijzing voor slissende nederlaag tebeschouv en.l nog niet zoo heel lang geleden burgeroorlogen voorbeelden \-e dat een regeering zelfs na het prijq van de hoofdstad toch nog de uit lijke overwinning kan behalen (National Zeitung, Engeland slet interventie door] vingers DE hoofdvraag inzake de non interventie is, of bewezen kan worden, dat Duitschland, Italiëof Portugal wapens hebben ge leverd aan de rebel len na 25 Augustus, toen de ,,non-inter ventie" -overeen komst van kracht werd. Een particuliere commissie i onderzoek (bestaande uit rm :. Eli Rathbone en de heeren J. H. Tn R. McKinnon Wood, E. I, Mali Lord Faringdon en J. Jagge verkl in een rapport, dat de vorig ? w«kj publiceerd is, dat de bewijzt n da bestaan. Na een groote l.oev materiaal aangevoerd te h'bben, l aantoont dat de rebellen wagens! van Duitschland, Italiëen Portugal» dat de overeenkomst was getekend!) waaraan trouwens niemand tw verklaart de commissie, dat de! William E. Dodd hun heeft m- Jeg* dat de Britsche vice-consul t VigoJ op 25 September vertelde, d. del nen drie of vier dagen te vr'enifll vliegtuigen hadden ontschei ;>t. AlJ waar is, hebben de Italianen .ieover komst op flagrante wijze ges hond* ieder geval is de Engelsche 'vgeeri" staat zich bij haar eigen viv e-co vergewissen of in feite een ir breuk M plaats gehad. En als lid v;m de' nationale contróle-commissi» is het j voudig de plicht van de r* -,'cerinfj dit onderzoek in te "stellen .-n het r taat daarvan zoo noodig te v kennis l de commissie te brengen. A N blijft! de feiten juist zijn, is het diudelijlj er geen excuus is voor een voor*" van het embargo ten nadeel v» Spaansche regeering. (The Econoti' Het ondankbare Cyprus VOLGENS het Engelsen, sta» zijn de Cyprioten zich in htt] leden te weinig van hun iidm van het Britsche Rijk be\s st ge» Een voortdurend contact m -t de J1 troepen en de geregelde tegf r woor van Engelsche vliegtuigen en r schepen zou hun ongetwijfe! i <-en< kijk op de zaak geven. (The Tin» Het rood c Noorden DE verkiezingen voor <!? Rijksdag zijn met tt.n ^ overwinning der sociaal-dtmocraw eindigd, De burgerlijke meerde' voortaan gebroken, zoowel in Kamer als in het verkiezing de Eerste Kamer. In deTveedeJ staan 112 sociaal-democra^n te 107 vertegenwoordigers van burw partijen en daarnaast n 11."n y communistische afgevaardigden- >*l aal-democratische partij h<-eft .i-J stemmen op zich vereenigd, r* burgerlijke partijen 1.330.000' **? wexeftl en slechts 20.000 stemmen gekregen verschillende communisten samen iooo. Aldus is de balans van de raaddes volks. ,mze vijf Noordelijke landen, den, Noorwegen. Finland, Denerii Nederland moesten de vier , ;it jaar hun wetgevende verering vernieuwen. Die van Finland fpenèi iarken gingen nog aan die van <jen L »oraf. Die in Noorwegen volgen. valt niet te ontkennen, dat over gehe Ie linie het socialisme sterk uitgaat Ditzelfde geldt ook voor ons jonv.-gen. Maar terwijl in Denetnaride si-iaal-democratie slechts een peil kt, .vaarop zij zich enkel op de de- stemmen kunnen beroemen hun voorloopig nog dwingt naar erlijl o hulp om te zien), is dit in .n niet meer het geval. De marxisten eden hebben voortaan de absolute erlvid. Vandaar onze bezorgdheid d« n uitslag der Noorsche verkie. U, onze landen kleuren zich ilijks niet slechts meer rose, maar meer rood. f Iftenbladct (conservatief), Oslo) »nli eldsmlddelen fabricage van schoonheids- en 1 gene ''middelen heeft zich in de enig<'e Staten tot een gevaarlijke itrie of liever tot een gevaarlijke iie ontwikkeld. De reclamemetho[van cleze industrie zijn voor een deel oudi,; gemeen. Zij besluipen hun _ en dat is ieder die mogelijk kan worden als een roofdier. p, ro pen ze, of je wordt oud, je dt Icelijk, je stinkt, de menschen je schuwen, je vriend zal je niet willen kussen, je wordt ziek, je irelkt en verkommert, je krepeert. ? epidemie heeft een zoodanigen omj gekregen, dat de federale regeering i genoodzaakt heeft gezien in te grijIn >peciale laboratoria zijn alle ntge vesmiddelen, gezondheidspreaten, -. hoonheidsmiddelen onderzocht I men h.*eft vastgesteld dat verreweg meest'1 ervan niet allen niet baten, delijk en ten deele zelfs hoogst arlijh zijn. Het aantal sterfgevallen op i ckening van deze industrieën ut is Angstwekkend hoog. Zeer inteit is iüerbij dat juist een deel van (lieden f l ie van deze middelen ziek gcden en gestorven zijn, tevoren den okker fabrikanten dankbare brieven en ge- chreven, waarin zij de werking i hun preparaten prezen. De hypnohe-ver!, ing van die duivelsche reclame was dus zoo sterk, dat de ;elukki. n niet alleen gedwongen toi koopen, doch ook nog om het araat te prijzen door welks werking | vervol', i-ns ziek werden en stierven. dus Cilin Ross in ,,Die christliche .i> «t in pjaats van de schoonheidspreaten dy heilbeloften der Europeesche aturen en. men krijgt een treffend " van ,1e tegenwoordige politiek gader- haar gevolgen, die er een bluffen, i u overeenkomst mee ver(Die Wandlung, Bern) der Mohlkanen |ET beroemde boek van Fenimore Cooper is in 1826 verschenen. Reeds ware» de Mohikanen een uitsterde sta n i. Maar het heeft meer dan een |w geduurd voor men werkelijk van Maatsti n Mohikaan kon spreken. Hij *? HaroM Tantaquidgeon en woont te *ich n Connecticut. Een tijdlang ^ hij bij Je Amerikaansche kustwacht i. H,j is wat men noemt een knappe , nu. r om den stam der Mohikanen Uönen voortzetten zou hij, overeen'tig '>ude voorschriften, moeten n. t een meisje uit den stam der 'e '-i Algonquin Indianen, en dit JJJe zon dan nog aan bepaalde ver'««n moeten voldoen. En zulke SJ« zijn er niet meer. Daarom blijft wtste .Mohikaan ongehuwd. Met hem uitsterven. (San Francisco Chronicle) t «et stalen" rosT ho fwi':htsvermindering van 16 tot L .k8 voor een normaal rijwiel ia berijder een aangename yervan den dooden last dien hij voortbewegen. Men is hierin geslaagd door een consequente toepassing van duralumin, het lichte metaal dat ook in den vliegtuigbouw zoo veelvuldig wordt toegepast. Het gebruik van duralumin voor de velgen vermindert niet alleen het gewicht maar ook het traagheidsmoment. Alleen reeds de vervanging van de ijzeren spatborden door andere van licht metaal beteekent een winst van 450 g. Stuur, trappers met pedalen, remmen, de meta len deelen van het zadel, pomp, bagage drager alles wordt thans reeds van duralumin gemaakt. Dit metaal behoeft niet te worden gelakt; als het gepolijst is lijkt het in alle opzichten op verchroomd staal. En het roest niet, zoodat het onderhoud van het rijwiel tot een minimum wordt teruggebracht. Zullen wij binnenkort het stalen ros door een aluminium dito vervangen zien? (Science et Vie, Parijs) Generaal GtfmbOs DE onlangs overleden generaal G m,bös was een politieke avonturier en een fanatiek nationalist, die zich handig bemind had weten te maken bij de regeerende klassen. Na den oorlog kwam hij op den voorgrond als leider van het contra-revolutionaire leger tegen het communistisch bewind van Bela Kun en hij was voor een groot deel verant woordelijk voor de Witte Terreur, waar bij duizenden onschuldigen vermoord werden. Hoewel hij practisch een dictator was, stelde hij geen totalitair regiem in; dit was ook nauwelijks noodig in een land waar een klein aantal Magyaarsche landbezitters het grootste deel van den grond bezitten en waar geen geheime stemming is op het platteland. Maar er was geen twijfel aan zijn totalitaire sympathieën. Hij was een uitgesproken antisemiet, organiseerde eens een fas cistische partij, bepleitte de onder drukking van de vakvereenigingen en stond op zeer goeden voet met Berlijn en Rome. Zijn doel, het herstel van het Magyaarsche Rijk, dat na den oorlog verloren was gegaan, is aan alle Hongaarsche politici gemeen en er is dus weinig kans, dat dit land zijn verbond met Italiëzal opzeggen of op beteren voet zal komen met zijn buren en vroegere onderdanen der Kleine Entente. (Manchester Guardian) De Rljkseenheld" weet net Op ons Donderkopje" van 3 October ?.1., waarin wij het blad ,,De Rijkseenheid" gevraagd hadden, hoe het mogelijk was het gebruik van het lied Wilt heden nu treden.,.." bij de V.A.R.A. als heiligschennis te beschouwen en te Neuren berg als argument, dat de hoofdstemming in Duitschland diep religieus is, schrijft dit blad:, Gaarne willen wij aan ,,De Groene" de gevraagde methode aangeven. Hierbij wordt niet op woorden gelet, maar op daden gezien: de vermoorde en gemar telde priesters en nonnen en de laaiende kerken in Spanje; heiligschennissen, door communisten en anarchisten en andere marxisten gepleegd; de moreele en f inancieele steun, die aan de bedrijvers van die schanddaden, ook door sociaal democraten, uit andere landen wordt verleend. Ziet ze in de oogen. Let eens op de marxistische horden, die de gebalde vuist opzetten; op de laagheid van het bolsjewisme en marxisme, die uit die oogen schittert, omdat zij van jongsaf niets anders hebben geleerd dan stof, stof en nog eens stof. De nationalen zijn ook niet altijd heili ge boontjes. Maar ziet hen in de oogen. Dan ziet Gij een herboren volk. Wellicht kent ,,De Groene" het woord: Het oog is de spiegel der ziel. Wij nemen er gaarne acte van: ie dat nu ook de redactie van ,,Rijkseenheid" erkent, dat het bewijs van gods dienstigheid niet zit in het zingen van een godsdienstig lied, maar in de ,,daden" en ,,oogen". 2e. dat deze redactie hél zeker weet, dat moord, marteling, brandstichting en heiligschennis alleen door linksche extre misten plaats vindt, maar dat de rechtschen blijkens hun oogen een herboren volk vormen. Nu is ons ook plotseling het verschil iüsschen Rijkseenheid en Volkseenheid duidelijk. PAG. * DE GROENE ^7 DE GROENE No. 3098 Mors zaait drakentanden (Glasgow Daily Record) STIERENGEVECHT (Daily Herald, Londen) Dr. Schacht o/s laatste der Mohikanen op het afgebrokkelde Coudblok (Marianne, Parij;) Zou dit eindelijk helpen? (Glascow Evcning s Sfe. H '

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl