Historisch Archief 1877-1940
Hlm
i '3
Léon Zack
Kun»t*alcn A. Vecht,
Rokin, Amsterdam
WEINIG schilders zijn er, die
in hun werk zoo tastbaar
het joodsch karakter neer
leggen als Léon Zack, de Rus die
Parijzenaar werd. Het ligt niet alleen
.in.de keuze van zijn onderwerpen, die
hij gaarne aan het Oude Testament,
en dan bijzonder aan de meest dich
terlijke en de meest mystieke boe
ken ontleent (men noemt hem een
chassidist, deswege), maar in de
gansene atmosfeer van zijn werk, in
het episch verloren-zijn van de figuren
in het landschap, in de weeke, vlietende
kleur (een muzikale kleur), in de ge
latenheid van de voordracht. Er klinkt
een toon uit dit werk op als uit een
bladzijde van den Talmud. Het is
mogelijk dat Zack een goed
cosmopoliet is geworden (het zelfportret geeft
hem als heer gekleed, en met een
scherp, intelligent gezicht), maar hij
is in zijn droomenwereld, in zijn
artistieke aandacht, kind van het
Ghetto gebleven, zijn afkomst niet
verloochenend.
Léon Zack heeft niet, gelijk velen
in Parijs, de manieren van het
Fransche fauvisme en cubisme afgekeken
en toegepast. Als er invloeden van de
Fransche schilderkunst in zijn werk
zijn dan komen deze van Corot in
enkele schilderijen, zooals b.v. het
Paysage au cheval blanc", met zijn
blauwen en grijzen. Maar meer van
Daumier, wiens vlotte, driftige
schildertoets, met resoluut-geteekende
zwarte omtrekken, men makkelijk
herkent. Het is geen slaafsche navol
ging, overigens, Léon Zack heeft
eigen wegen genoeg en hij handhaaft
zich als een interessant schilder, met
een poëtische natuur, die het drama
van den mensch en het drama van
zijn geslacht ziet, doch het schil
derend steeds opneemt in een trillende,
vermoeiende atmosfeer. Het curieuze
is dat hij, vooral in de kleine for
maten de details verwaarloozend, ook
in gestalte en gelaat van zijn
mensch!figuren, toch steeds bijzonder duidelijk
weet te maken wat er tusschen zijn
sujetten omgaat. Het is een impressio
nistische epiek, wat hij ons geeft. Een
enkele maal . te schematisch, maar
meestal treffend door mooie kleur en
dichterlijke allure. Schilderijen in
liedvorm, als die vergelijking is toegestaan.
Ik wijs bijzonder op ,,La Rencon
tre", op het Portrait Imaginaire", op
Job et ses Amis", dat wel symbo
lisch lijkt, vastleggend wat het oude
volk ondergaat aan misère, en bezit
aan energie. J. E.
GAG EN HUMOR
D. C* van der Poel
De Marx Brothers
EEN film van de Marx Brothers
waarvan A night at the
opera" binnenkort in het
Alhambra te Amsterdam zal worden ver
toond is een klasse op zich zeil.
Evenals een film van Chaplin. Overi
gens is tussen beide, ondanks alle ver
schil, ook overeenkomst. Evenals een
film van Chaplin is een film van de
Marx Brothers op het eerste gezicht
meer reproductief dan productief. De
camera schijnt hier slechts weer te
geven, wat door deze geniale clowns
en acrobaten wordt gedaan.
Maar noch Chaplin, noch de Marx
Brothers zijn in hun werk, dat de
film vertoont te denken zonder de
film. Het was en is Chaplin's geniali
teit als speler voor de film en als
maker van films, dat hij zo ten volle
heeft begrepen wat de film is en hij zijn
werk zo geheel aan de film heeft aan
gepast. Het zelfde moet gezegd worden
van de Marx Brothers. Schijnbaar
reproduceert de film voor ons slechts
nummers" van op zich zelf vaak
verrassende virtuositeit. Maar in wer
kelijkheid zijn deze nummers niet los
van de film te denken, al dringt zich
de films als zodanig nergens op de
voorgrond en demonstreert het came
ra-oog" nergens nadrukkelijk zijn ver
schil van visie met ons eigen oog.
Het tempo, dat onverbrekelijk deel
is van dit werk, is het tempo van de
film. Een scène als de kleine
scheepshut, waarin steeds meer mensen
komen binnenvallen, is alleen op de
film mogelijk. Een scène als de ver
stoorde opera-voorstelling, met de in
de touwen van de décorstangen
vluchKUNSTZAAL
VAN LIER
ROKIN 126
AMSTERDAM
Doorloopend
^Tentoonstellingen
tende acrobaten en de als gevolg
daarvan op de meest dwaze wijze
wisselende decors, is buiten de film
ondenkbaar. Niet slechts technisch,
maar vooral ook wat betreft het
tempo, dat van een dergelijke scène
onmisbaar onderdeel is. Zodat op
deze wijze camera en montage toch
onmiskenbaar een aandeel hebben in
de productie van deze clownerie.
Deze hele film is n dolle opeen
volging van gags" waartussen
enkele scènes, als het prachtige spel op
de vleugel, dat bijna ontroerend werkt
welke ons geen adempauze laten.
Toch af en toe wordt het tempo
verbroken voor een liefdesscène en
song, welke kennelijk zijn ingelast om
de film voor elk wat wils" te maken.
De eerste film van de Marx Brothers,
The dictator", is tamelijk onopge
merkt gebleven en men heeft nu
waarschijnlijk aan de algemene wens
van het publiek, dat koning" is,
willen tegenoet komen in de richting
van het langzamerhand tot wet ver
heven recept. Winst is dit niet, maar
bij het vele dat de Marx Brothers
bieden, nemen wij het op de koop toe.
Overigens is dit vele inderdaad zoveel,
dat een enkele voorstelling onvol
doende is, om het in zijn détails naar
de volle waarde te schatten.
GlUckskinder"
Rembrandlthcater, Amsterdam
TEGENOVER de gags en de echt
Amerikaanse humor der Marx
Brothers, waarmede deze doorspekt en
verbonden zijn, staat de Duitse humor
van Robert A. Stemmle, Paul Martin
(draaiboek) en Curt Götz (dialoog),
welke onder regie van Martin tot een
goede amusementsfilm is geworden.
Glückskinder" zou misschien geen
bijzondere aandacht waard zijn, ware
het niet, dat hiermede wederom het
herstel van de Duitse productie wordt
bevestigd. En dit minder op een ver
rassende, dan wel aangename wijze.
Daarbij mag de hernieuwde ontmoe
ting met de oude sterren Lilian Harvey
en Willy Fritsch in een film van over
het algemeen zeer goed volgehouden
stijl toch ook een beetje verrassend
heten. Wij zijn het met oude sterren
zo vaak anders gewend l
Ondanks het feit, dat het zeer
onwaarschijnlijke verhaal, dat men ons
in een verrassende voordracht nergens
BIJ DE
AFBEELDINGEN
Links :
Léon Zoek,
De ontmoeting
Rechts, boven
/eon Gallaud
in Regie"
(De Uitkijk)
Midden en onder:
Scènes uit
A Night in
the Opera"
(AlhambraTheater,
Amsterdam)
als waarschijnlijk tracht voor te zetten i
in Amerika speelt, vormt een uit.
stekende, echt Duitsche dialoog een
belangrijk onderdeel van deze film
om de inhoud n om de wijze w.-.ar
deze inderdaad in de film is opgenomen.
Tegen het slot maakt het aanva^J
kei ijk niet oversnelle tempo plotseling
een sprong, welke niet geheel wordt
gemotiveerd. En natuurlijk is <?r <jj
obligate song, welke rijkelijk gerekt j
is. In totaal echter brengt de Ufa met]
Glückskinder" een goede amuse.
mentsfilm, welke de verwachting we
dat wij op de Duitse film voorta
als welkome en te lang gemiste
aanvulling van het wekelijkse pro>|
gramma mogen rekenen.
Gefilmde filtnl
Regie" (De Uitkijk, Amsterdam)
EDMOND Gréville maakte m\
Regie" een film van de
Hij laat ons een blik werpen in del
studio en in het leven van een be-j
roemde regisseur. En hij doet dit met
vaak verrassende beheersing van del
film-taal, al is ook het geheel lang
niet overal op het zelfde peil. Aljl
gegeven is deze film een navrant en l
belangrijk beeld van het leven in en.|
om de studio.
In de eerste plaats worden wijl
onmiddellijk geboeid door een prachtig]
begin en een uitstekend dramatis
slot maar het laatste komt niet ié\
zeer op rekening van de maker, daal
wel op rekening van degene die ia!
deze film de schaar zette om er het!
happy end af te knippen, waar. l
schijnlijk uit keurings-overwevingen.l
Deze keer echter met het uit ^onder-J
lijke resultaat, dat de film --r door!
heeft gewonnen. Het einde van del
,,grote man" na zijn tegenslag, inde!
schamele hotelkamer, als hij vergif!
heeft genomen en nog eenmaal het!
drama maar nu het w-.rke!ijk|
tragische slot van zijn eigen k ven
voor de spiegel regisseert en r.et cor-l
responderende beeld van de in dtl
in de telefooncel neerhangende hoorn,!
is van een kracht, welke d-or het|
oorspronkelijk toegevoegde v,eei
van de geliefde op het ziekenhuisbed]
slechts kon worden verzwakt.
Belangrijk als idee is de sc-ne wal
de filmartisten, die werkloos matrl
dan in avondtoilet, op de mestvaalt!
schooieren naar een stuk wegge-l
worpen voedsel. Alleen, de Russen!
hadden hier een ontstellem groot!
stuk realisme van gemaakt, terwijl!
Gréville op dit punt kennelijk te hoojj
heeft gegrepen. v. d.
ffj
ir *;
HIJ WORDT GESPELD!
u
t;;
s,""«'"
»?'
ls de moe,te
zakelijk, overzichtelijk
waard.
r-t^^i ' "??./">» wcrzicncefMK
frisch en actueel _ gezaghebbend - prettig
geschreven boeiend.
er " erland
gesproken, of De Groene vertelt er
?ets over dat U elders niet vindt en
dat voor U belang is.
h "Ze admi"'«ratie
aanom het nummer van De Groene
dat
misse'n
m.ssen.
. f Ml Q|t nummer IS
J^el n waarvan U zegt: Dit
rest krijgt U dan cadeau.
!LK NUMMER van De Groene bevat zulk
' mTerdere '" * ****** vlnd* U er
* ?^**üi vjrn DI?»Qt* 66n Jiooi
veel meer dan U er voor betaalt.
61 sten jaargang (1937)! UÏ5"
fVv°r het jaar 1937 fe a||e ^
tot 31 December 1936 KOSTELOOS.
iVbEmetD1>N B°N 'NGEVULD - ?
&roui/jec or postwissel geschreven **n 11 k^
L . . O "'?«?i wrwii, Cll \J UC"
hoort tot de groeiende schare dergenen
d.e met enthousiasme zeggen:
mijn lijf blad?.. DE GROENE!
Hier (anti afknippen
BON
.?k ,
D,
Naam:..; .
Straat:
Woonplaats:
,
.») Doorhalen wat niet wordt verlaagd.
Nr.
U
:H
'J'i
' ::'!
i:»;: :":i
Handteekening:.,