De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 14 november pagina 9

14 november 1936 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

Een verhaal van De Groene STEFAN ZWEIG IN het boek van het begin der wereld is de ge schiedenis beschreven van de eerste duif die door vader Noach uit de ark werd gezonden om de omgeving te verkennen, toen de sluizen des hemels zich hadden gesloten en de wateren der diepten waren uitgedroogd. Doch de reis van de derde duif, wie heeft die beschreven ? Op den top van den berg Ararat was de reddings boot gestrand, die in haar schoot de overlevenden van den zondvloed borg, menschen en dieren, en toen de blik van vader Noach uit den mast slechts golven en water zag, onmetelijke watervlakten, toen zond hij een duif, de eerste, uit, die hem de boodschap brengen zou, of er ergens al land te vinden was onder den wolkenloozen hemel. De eerste duif, zoo werd daar verteld, steeg op en spreidde haar vleugels uit. Zij vloog naar het Oosten en naar het Westen, maar overal was nog water. Nergens vond zij een plekje om te rusten en langzamerhand werden haar vleugels moede. Toen keerde zij terug naar de eenige rustplaats in de wereld, de ark, en fladderde om het rustende schip op den bergtop, tot Noach de hand uitstrekte en haar tot zich nam in de ark. Zeven dagen wachtte hij nu, zeven dagen, waarin geen regen viel en de wateren zakten. Toen ham hij wederom een duif, de tweede, en zond haar op verkenning uit. De duif vloog 's morgens uit, en toen ze tegen den vesper terugkeerde, droeg zij als eerste teeken van de bevrijde wereld een olijf blad in haar snavel. Zoo vernam Noach dat de toppen der boomen al boven het water uitstaken en de beproeving doorstaan was. Na wederom zeven dagen zond hij opnieuw een duif, de derde, uit en ook zij vloog de wereld in. 's Morgens vloog zij uit, maar zij kwam des avonds niet terug. Toen wist vader Noach, dat de aarde vrij was en het water gedaald. Van die duif, de derde, heeft hij nooit meer iets vernomen en ook het menschdom niet, nooit werd haar legende verteld tot op den huidigen dag. DIT nu was het lot van de derde duif. 's Morgens was zij uit het donkere scheepsruim gevlogen, waarin de opeengepakte dieren aan het morren waren van ongeduld en waar een gedrang was van hoeven en klauwen, een woest gebrul, gefluit en geblaf, zij was daaruit gevlogen, de wijde, wijde wereld in, van het donker in het licht. Toen zij nu opeens haar vleugels uitsloeg in de heldere, door regen zoet gekruide lucht, gewerd haar eensklaps de vrijheid van het onbegrensde. Diep onder haar glinsterden de wateren, en gelijk vochtig mos staken de bosschen daartegen af, van de weilanden zweefden de morgendauw en de geur van de rijpe aarde haar tegemoet. Langs de bergtoppen steeg de op gaande zon in een prachtig morgenrood, en bloed rood leek daardoor de zee, en gelijk warm bloed dampte daarvan de bloeiende aarde. Goddelijk was het, dit ontwaken te aanschouwen en met een zaligen blik zweefde de duif boven de purperen wereld, over land en zee vloog zij al droomende, en werd daardoor zelf een zwevende droom. Gelijk God zelf zag zij als eerste de bevrijde aarde en aan haar kijken kwam geen einde. Noach uit de ark, met zijn witten baard, had zij al lang ver geten en al lang vergeten was ook haar terugkeer. Want nu was de wereld haar vaderland geworden en de hemel haar tehuis. ' Zoo vloog de derde duif, de ontrouwe bode van vader Noach, over de leege wereld verder, altijd verder, gedragen door den storm van haar geluk De witste tanden, indien U poetst met wat goeds, dus met IVOROL Tube 60 en 40 cl. Doo* 20 et. en gedreven door den wind van haar zalige ruste loosheid. Verder vloog zij, steeds verder, tot ha,-,; vleugels moede werden en haar veeren loodzwaa . De aarde trok haar omlaag met sterken dran^, steeds dieper zonken de matte vleugels, zoodat 2 j de toppen der vochtige toornen al raakten, en tege i den avond van den tweeden dag liet zij zic'i eindelijk zinken in de diepte van een bosch, dr t nog naamloos was, zooals alles in het begin va i dezen tijd. In het dichte gebladerte van de t wij ge i verborg zij zich en rustte uit van haar tocht. Hu gebladerte dekte haar toe, de wind wiegde haar i i slaap, koel was het in de twijgen des daags ei warm in de boschwoning des nachts. Al gau v vergat zij den wind en den hemel en het lokke \ der verten, het groene bladerdak omsloot haar ei de tijd ging ongemerkt voorbij. Het was een bosch in onze nabijheid, dat de du. f als haar tehuis gekozen had, maar nog waren «.-r geen menschen in en deze eenzaamheid werd ze f tot een droom. In het donker, in het groen van de i nacht, bouwde haar nest. De jaren gingen aa:i haar voorbij en de dood vergat haar, want al de: e dieren, van iedere soort een paar, die namelijk welke de wereld nog voor den zondvloed hebben aanschouwd, zij kunnen niet sterven en geen jag r kan hen_dooden. MAAR eensklaps in deze dagen begon het bosc.1 te dreunen, het donderde, alsof de aarde splet ?. Door de lucht suisden fluitend zware metaKn massa's en waar zij neerkwamen, sprong de aan e ontzet in de hoogte, en boomen braken als gla staafjes. Menschen in kleurige kleeren wierp»-a elkaar den dood toe, en vreeselijke machin s spuwden vuur en brand. Bliksemflitsen voeren véi de aarde in de wolken en de donder rolde er acht? aan, het was alsof het land in den hemel sprong t i alsof de hemel op het land viel. De duif ontwaak e uit haar droomen. Dood en ellende kwamen ov r haar; zooals eens de wateren, zoo zwol nu het vu' r over de aarde. Plots spande zij haar vleugels -\ schoot in de hoogte, om zich een andere plek *e zoeken dan het omvallende bosch, een plek wa r vrede was. Zij schoot in de hoogte en vloog over on e wereld om vrede te zoeken, maar waarheen .} ook vloog, overal waren deze bliksemflitsen ? <\ donderslagen der menschen, overal oorlog. Een z e van vuur en bloed overstroomde als eens de aan \ een zondvloed was weergekeerd en haastig vlo g zij door onze landen, om een rustig plekje te vind .1 en dan naar vader Noach te vliegen, om het olijfbl d van de belofte te brengen. Maar nergens was h 't te vinden in deze dagen, en steeds hooger zwol e vloed des verderfs over de menschheid, steeds verc -r drong de brand door onze wereld. Nog steeds hè't zij geen rust gevonden, noch de menschheid d n vrede, en eerder mag zij niet terugkomen en n -t rusten. Niemand heeft haar gezien, de dolende lege " darische duif, de vredezoekende in onze dag- i, maar toch fladdert zij over onze hoofden, angs'ig en haast vleugellam. Dikwijls hoort men 's nach's, als men uit den slaap opschrikt, een geruisch bov n in de lucht, een haastig jagen in het donker, en schichtig geklapwiek in radelooze vlucht. Op hc ir vleugels liggen onze donkerste gedachten, in hèr angst drukken zich onze wenschen uit. En zij, < e daar tusschen hemel en aarde zweeft, die zoeker Ie duif, verkondigt ons eigen lot. De ontrouwe boie van eens, die ontrouw was aan den vader »:?r menschheid, zweeft weer over de aarde, en w x wacht, als duizenden jaren geleden, een wereld ?r op, dat iemand haar de hand zal toesteken en h, ir zal zeggen dat de beproeving is doorstaan. Amerikaanschc Triangle parachute. Het valschermdoek is driehoekig, hetgeen volgens den construc teur de stabiliteit vergroot. {illustratie uit Patria's Lichtvaartalbum) t^kf5*'13 i >*,'? Van jongens, vliegen en vlieglectuur HET Nieuwsblad voor den Boek handel is een deftig en solide vakblad. Ik herinner me nog de eerste keer dat ik het in handen kreeg: er stond een artikel in over een ver en:.ring waarvan ik bestuurslid was en an. -tshalve rustte op mij dus de plicht da<~r kennis van te nemen. Dies toog ik aar de openbare leeszaal en vroeg ar£ 'loos het Nieuwsblad ter inzage. i ^denkelijke gezichten. ,.'s u boekhandelaar?" T a t was ik helaas niet. , Ziet u, het Nieuwsblad wordt door de\ ereeniging ter Bevordering van de Bel-ngen des Boekhandels uitgegeven allén voor haar leden, en we mogen het 'liet aan buitenstaanders ter inzage gevv-u." G lukkig kon ik me legitimeeren. De ( rectrice van de leeszaal werd er bij gehc-.ild, constateerde dat in het desbetr ffende nummer van het Nieuws blad mijn naam werd vermeld, en leidt; ^ hieruit af dat ik voor deze keer als innenstaander kon worden beschc wd. Ik mocht het artikel lezen. Sr dsdien ben ik een beetje aan de boek landel geparenteerd geraakt, zoodat l._'t Nieuwsblad voor mij thans geen geh( .nen meer heeft. Maar die eerste erva :ng ben ik nooit vergeten, en ik heb <T een zeker ontzag voor dit eem arde Orgaan (het is over de hom; -d jaar) uit overgehouden. En daan ior was dit artikel bijna ongeschre en gebleven. W at in het Najaarsnummer 1936 verteil een oude rot van een boekhatuHaar over zijn inzichten betref fende de uitzichten van het oogenblik. Hij c et dit onder de aanmoedigende W*l: ,,Ik zou zeggen, het gaat wat beter' En dan vertelt hij: Ook bij de jen,-,d schijnt de fantasie af te nemen *Me.:in voor nuchterheid, voor reali teit tv overheersen, althans bij de jongens." En even verder: Wat de vliegboeken" betreft: ik geloof dat dat voorbij is, tenminste: de eerst komende jaren voorbij." Als de meer-dan-honderdjarige gelijk had zou het schrijven van een artikel over vlieglectuur nakaarten zijn. En omdat ik haar ervaring zo hoog aansla, heb ik deze uitspraken in mijn omge ving getoetst. Op grond van mijn waarnemingen kan ik verklaren: In derdaad leggen onze jongens een sterke zin voor realiteit aan de dag in hun voorkeur voor bepaalde boeken, maar wat hen betreft is de belangstelling voor vliegboeken er nog niet uit. Bij lange na niet l Ik ben begonnen met Patria's Luchtvaartalbum. Dat is eigenlijk heelemaal geen boek in de zin van de Vereniging tot B. van de B. des B., maar een reclame-album, te illustreeren met plaatjes die verzameld moeten worden door biskwie te eten en goedhartige ooms en tantes te verzoeken hetzelfde te doen en mag ik dan de plaatjes hebben? Als ik de populariteit van een vliegboek onder jongens als maatstaf neem voor het succes, staat dit album boven aan. Ik heb er maar n bezwaar tegen: wanneer er meerdere jongens in huis zijn zal het gezin meerdere albums bij elkaar moeten eten, anders ontstaan er vechtpartijen om het bezit van het ne. MNIUMtUIIIIIIHIUmuHIUIt MUNINinilllHII CHARIVARIA Paindeluxe-brood Niet meer dan een paar luttele jaren heeft het lot hem vergund." (Tel.) De dag zal worden herdacht dat hij voor 25 jaar terug zijn vliegbrevet behaalde." (Hbl.) Dat lastige Hollandsen Dit wilde bergland bergde tal van gevaren." (Alg. Ind. Dbl.) ,,Het water waste snel." (Tel.) En die moeilijke vreemde woorden Hij is geneutraliseerd Franschman.'' (Leeuw. Nbl.) Hij was naar Luzern geweest voor het concours hypique." (Tel.) Journalistieke maagdelijkheid Hebt gij wel eens moeilijke oogenblikken beleefd als er bv. een vriend of maagd in een wedstrijd uitkwam?" Op de glibberige paden Tusenius, voorheen een der rech' terhanden van Mussert." (Vrijh.) 't Is alsof we in een spinneweb geraakt zijn. Is er een weg ter ont koming?" (Versl. Hbl.) Zoo staan zij weer voor ons, de grooten van het Huis van Oranje, die hun namen hebben gegrift in een monument, duurzamer dan metaal/' zeide de heer Van Duyl te Batavia volgens De Indischman. Het is zeer verdienstelijk, maar het haalt niet bij wat Horatius deed; die grifte niet in andermans werk, maar maakte een heel monument zelf: Exegi monumentum aere perennius." (C. III, 30) Het beeld blijft onvoltooid, zoo ge voorbijziet welken zin hij ver zuimde aan te kweeken of hem heeft gefaald." (Potgieter. Krit. St.) De Engelsche ziekte ,,Hij deed het zelfs zonder de krach tige assistentie van den heer Caspers himself." (Tel.) ,,Er is een groot kinderfestival gegeven." (N.R.C.) ,, Amerika's aandeel in de traffic door het Suez-Kanaal." (Alg. Ind. Dbl.) Aan boord hebben de Nederlanders hun house partij voortgezet." (Hbl.) Waarom heeft deze afscheidstalk zo'n indruk gemaakt?" (Theosophia) Transito Bij doorvoering van dat besluit zullen de bioscopen gesloten worden." (N. Haarl. C.) De gebeurtenissen hebben getoond welke opvattingen niet mogelijk of niet doorvoerbaar zijn." (Hbl.) Naasting . .Naast behoud van school en onderwijspeil moet hij bezuinigen." (Tel. Naast dit besluit zullen bovendien de eerste klasse-tarieven sterk ver laagd worden." (Alg. Ind. Dbl.). Het instrument onderscheidde zich naast andere kwaliteiten o.m. door een extra hooge stemming." (H.P.) Zij wilde naast de producten, welke zij geregeld verscheepte, ook andere lijnen gaan voeren." (Ind. C.) Naast de qualiteit der toestellen draagt de firma ook zorg voor een uitstekende service." (Hbl.) De nominatief-accusatief constructie Het geval is niet onaardig en vCeft Milne ook wel grappig uitgeerkt." (H.D.) w lltllttfl Narigheden Naar een grooter Beverwijk." (Tel.) Naar een uniformverbod in Enge land." (N. Haarl. C.) Zalig uiteinde Het was hem hetzelfde waar uit eindelijk de match gespeeld werd." (O.H.C.) Uiteindelijk zegepraalt het leven." (Hbl.) iiiiHitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiii iiiiiiiiiiiiiiniMinwHiiiuniiiiiniiinu llllllltlHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Leeftijd schijnt hierbij geen rol te spelen: mijn jongste zoon, die een technische knobbel schijnt te hebben, is onmiddel lijk zijn Autoboek ontrouw geworden, en heeft zich van het Luchtvaartalbum meester gemaakt, en hoewel de jongenski el me lang geleden van de schoudren is gegleden, heb ik het hem slechts'afgestaan op voorwaarde dat ik er af en toe ook nog eens in mag lezen. Zo is de vrede in ons gezin bewaard gebleven. Hans is vol geestdrift voor de plaatjes en hij behandelt het boek met een eerbied die doet voorzien, dat hij mettertijd de vlotte tekst van Henri Hegener nog ongeschonden zal kunnen lezen. Het Luchtvaartalbum geeft in woord en beeld een overzicht van zoo wat de hele vliegerij. Het begint met de luchtballon, stapt dan over naar het bestuurbare luchtschip, vertelt inte ressante en weinig bekende dingen over het valscherm en zijn toepassingen en gaat vervolgens over tot de bespreking van verschillende vliegtuigtypen! waar bij de allernieuwste. La Cierva's auto giro krijgt een afzonderlijk hoofdstuk, evenals de zweefvliegerij en de luchtacrobatiek. Een aanbeveling van Geysendorffer waarborgt de degelijkheid van dit alles en als u wilt weten of het boek geslaagd is moet u doen als ik en het een aantal jongens van diverse leeftijd in handen stoppen.... en dan proberen het er weer uit te krijgen. Ik heb vernomen dat dit al het tweede luchtvaartalbum van Patria is. Vertel het in vredesnaam 'niet aan Hans, anders zie ik aankomen dat we ons een indigestie moeten eten. Intussen hoop ik niet dat de verkoop van echte" vliegboeken (in de zin van de Ver. tot B. van de B. des B.) door dit biskwie-product zal worden geschaad. Eigenlijk verwacht ik eerder het omgekeerde: zo'n reclame-uitgave is een prachtige luchtvaartpropaganda, en een toenemende luchtgezindheid waarborgt grotere belangstelling voor andere vliegboeken. En ook daaronder is lectuur die de aandacht waard is. Ik noem in de eerste plaats ,,Wij vliegen" van Piet Marée en Bert Prinsen Geerlings (uitg. Leopold), een twintigtal artikelen en verhalen over allerlei on derwerpen uit de vliegerij, geïllustreerd met mooie foto's en tekeningen, waarbij aardig denkbeeld volledige werktekeningen voor een aantal vlieg tuigmodellen. Hieraan is bovendien een prijsvraag verbonden : de inzenders van de beste modellen krijgen vluchten met de K.L.M en boeken cadeau. Ik beloof u dat dit boek er in zal gaan bij onze jongens ! . En voorts maar dit is iets voor grotere jongens wier belangstelling voor vliegtechnische dingen al wat dieper gaat moet ik De Haan 's luchtvaartwoordenboek Tusschen grasmat en stratosfeer" vermelden. Dit is geen leesboek maar een echte encyclopedie. Wilt u weten wat prikken is, wat een vlieger onder soep verstaat, wanneer de eerste vlucht naar Indiëis geweest, hoe men vlieger wordt .... dit boek geeft het antwoord, kort en helder, vaak met een verduidelijkend plaatje erbij. Ik heb twee kleine bezwaren: er zitten nogal wat drukfouten in, en de uitgever heeft door de keuze van papier en letter het boek een onnodige omvang gegeven. Vliegmensen houden niet van dikdoenerij. B. HILMAN KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN 126 ? AMSTERDAM Doorloopend Tentoonstellingen . lil* f.;'i l' PAG. 17 DE GROENE No. 3102

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl