Historisch Archief 1877-1940
v.
t
'rouwen en vrouwenleve
TENTOONSTELLINGEN
niet alleen voor mannen!
MIJN Engelsche vrienden wezen
mij er op, dat ik het Bri&che
landschap niet zonder vooroor
deel bekeek. Eiken keer, zoo zeiden zij
mij, dat er water bij te pas kwam, een
rivier, de zee of zelfs maar een miezerig
vijvertje, riep ik: Hier is het mooi."
Het idee, de wereldtentoonstelling
Amsterdam 1939 grootendeels op het
water te doen plaats vinden, was mij
dan ook uit het hart gegrepen. Helaas
het plan verkeerstentoonstelling" veel
minder. Want wat beteekent dat ? Vree
selij k mooie, glimmende machines met
decoratieve, maar duistere aanwij
zingen en toelichtingen; een enkel
vliegtuig in zijn geheel, dat tenminste
begrijpelijk is, maar verder
brokstukken of het inwendige van een aan
tal apparaten, motoren en toestellen,
voorts tabellen en groote grafieken
over wonderlijke dingen, zooals rotaties
per cylindereenheidscoëfficient, coëf
ficiënten per cylindereenheidsrotatie of
per rotatiecylindereenheid. Het doet er
niet toe; voor een niet technische
vrouw en dat zijn er nog massa's
is het zoo zorgvuldig bij elkaar ge
brachte tentoonstellingsmate-iaal
heelemaal niet interessant! Vader, zoons
en een enkele dochter zullen er van
smullen, het was het visioen van de
duizenden verveelde, vermoeide, maar
geduldige moeders, dat mij den moed
gaf de enthousiaste mannelijke
plannenrnakers in de rede te vallen
met de eenvouci e opmerking: Zou
den jullie denken, dat vrouwen daar
iets aan hebben?"
Hè, wat, vrouwen?", was het ont
hutste antwoord, zouden die niet
.. .., moeten die apart...." en ieder
een zweeg, verbolgen en perplex over
Eva, die zich niet thuis zou voelen in
het Paradijs der techniek.
Het spijt mij, lieden," zei ik luch
tig j es, maar van het oogenblik af,
dat jullie wenschen een zoo groot
mogelijk aantal bezoekers te trekken,
eischt de efficiency, dat jullie reke
ning houdt met het vrouwelijk deel der
bevolking, dat in het algemeen in de
meerderheid is en dat van het reizend
publiek een belangrijke moot uit
maakt."
Maar wat kun je in 's hemelsnaam
doen om vrouwen te interesseeren, een
modeshow of een kleuterklasse hooren
toch niet op een verkeerstentoonstel
ling !" kwam er een ten slotte sneerend
uit den hoek.
Verontwaardigd en verbaasd over
mijn eigen vuur, hoor ik mijzelf op eens
afratelen: Maar natuurlijk zijn er
honderden dingen waarvoor een vrouw
zich interesseert op het gebied van het
verkeer. Zelfs een modeshow kan
daarbij te pas komen, maar dan na
tuurlijk niet van avondtoiletten, maar
van reiskleeren, costuums om in te
wandelen en delicaat probleem
om in te fietsen, autokleeren en wat
al niet.
Het transport van kinderen is mis
schien het oudste vervoervraagstuk ter
wereld en van de oplossingen daarvan
door de negervrouw, de Eskimosche
en de Thibetaansche gevonden tot aan
de allergerieflij kste Rolls
Royce-kinderwagens van West-Europa valt er
toch heel wat ten toon te stellen. His
torisch lijkt me dat ook heel aardig:
UITERLIJKHEDEN"
MODERN is de vrouw m haar
reizen en jassen: een wild veu
lentje wordt te haren behoeve
omgetooverd in een flatteuse trai eüing
coat. Maar voor een bruidsjapon
blijven, evenals in den oertijd, satijn
en kant toonaangevend, zooals Joan
Crawford in de nieuwste Metro
Goldwyn film laat zien.
^nicotine
Het vervoer van kinderen door de
eeuwen heen," meteen een welkome
afwisseling met de historische costuums
en poppenhuizen.
Hoe eten verder al die menschen, die
vervoeren of vervoerd worden? Je zou
allerlei kookinstallaties kunnen laten
. zien, op een schip, in een vliegtuig, in
een trein, in een tent. Hoe was de
keuken van Byrd daar aan den Zuid
pool en hoe die van de Visser's in de
Himalaya? Wat heeft Lindbergh ge
geten toen hij het eerst den Oceaan
overstak en wat Jean Batten toen zij
laatst naar Australiëvloog? En wat
kosten die vlieg-, scheeps- en
treinhuishoudingen ? Hoe worden de
inkoopen gedaan ? Dat zijn toch allemaal
belangrijke dingen; als de menschen
niet te eten krijgen staan zelfs jullie
prachtigste machines op den duur stil.
Al die keukens zouden echt kunnen
functionneeren, en zoodoende tegelijk
kleine eet- en drinktenten zijn.
Maar dan is er behalve de. e
eele kant nog een heel ander- kant,
het transportwezen, dat d< vrc
interesseert. Kan niet een r aal
richt worden met de zegei
het verkeer," de dokter, die
telefoon en zijn snelle auto een
kan redden, vliegtuigen, lUe i
middelen brengen aan anuers
reikbare menschen, de radi0)
op de eenzaamste posten het co
met de medewereld verzekert.
En misschien zou het
verstandighet restaurant van Byrd aan het i '
daarvan te bouwen, zoodot de
schen kunnen trachten c>.ar
hoogte te nemen en te bei rijperi),
wij in een tijdperk, waai n
knap zijn, zóó dom leve;,
ondanks allen technischen \
nog steeds niet in staat schi nentti
de wereld in den rechte: koers |
houden...."
PI:GGY
Jeanne, de M.étro'controhust
Een Fransch beroep ... een Fransch vrouwenleven
G
i A je naar Parijs?" vroeg 'n
goed vriend van me en sloeg
in extatische verrukking de
oogen ten hemel. Ah, Parijs....,
wat ruikt het daar lekker!" Lekker?"
"vroeg ik. Ja" zei hij als je er bent
geef je neus dan eens de kost in de
Metro!"
En nu woon ik al sedert drie maan
den op 'n chambre meublée", Boule
vard Raspail deux-cent-sept, en heb
twee maal daags gelegenheid in de
Metro m'n neus te gast te laten gaan ? ? ?
Wat zal ik u ervan vertellen.... Ik
leef nog. En wat meer is: ik heb in
die onderaardsche Metro-gewelven een
vriendin gevonden, 'n vriendin voor
het leven: het is Jeanne, de M
trocontroleuse.
Ze stond daar nu al acht jaar aan
den uitgang van het station
Montparnasse. Ze droeg 'n zwart uniform
met een leeren gordel en had een kepi
op haar bruine, vermoeide haren. Acht
jaar lang ging die wervelende
menschenstroom nu al langs haar heen:
Station Montparnasse is een
overstapstation, en een druk overstapstation.
Het leven bruiste en kolkte rondom
haa- <n al, wat zij ervan zag, was een
hand met 'n kaartje erin.. .. De
longen doortrokken van onreine lucht
stond zij daar, met gebogen hoofd, en
knipte de kaartjes, die haar toege
stoken werden. Acht jaren. Doch n
maal keek ze op, onze oogen ontmoetten
elkaar, we lachten gelijktijdig, en toen
was alles in orde.
ER kwam 'n dag, waarop we tegen
over elkaar stonden. Jeanne's
dienst was juist afgeloopen. Om ons
was het gehaast der menschen, hing
zwaar en zwoel de, zoozeer door mijn
verren, Hollandschen vriend geprezen,
Metro-,,geur"; een mengeling van
zweet, knoflook en armoe-Iucht. Boven
onze hoofden het vuile, gewelfde pla
fond, onder onze voeten de vuile, be
morste vloer. Tegen de betegelde
wanden de brutale, hel-kleurige recla
mebiljetten: Dubo, Dubon,
Dubonnet", Lampes Philips,
excellentes",?Fromage: la vache, qui rit";
Pernod, l'apératif merveilleux". Twee
snoeren electrische peertjes, zich ver
liezend in het duister der steeds
nauwer samenloopende tunnelgangen.
Van links raasde een trein naderbij,
en van rechts raasde een trein
naderbij, jachtige menschen uitspuwend,
jachtige menschen inladend.
Toen wendde Jeanne haar blik af
1 naar]
'n
er
lar aun|
- het!
'n
stran
!d werl
'de win
'ange
chen;
ice al
nog
:;en
mput
overd
nks
Daar
chtigin|
n en i
iskoe
en noodigde mij uit: mr
te gaan.... dineeren....
heidje maar," voegde zij
verontschuldigend handgeb
Even later stapten we
al te schemeren do o
straat, waar alle hande:
op het trottoir afgewikk
naast de aldaar uitgestr
inventaris. Daar waren
vol gladde, glanzende v i
pers, pietermannen en
glibberige schubben-diere:
mogen heeten. En daar hii
nades" en andere ge
koeien-Hchaamsdeelen,
bloederig-rood, en desom',
prikkelend en begeerlijk.
hoog-opgestapeld, schilder
rangschikking, bloemkool
len en directoires en co<
steelpannen.
Jeanne deed haar ink
donkere oogen, ondank'
arbeidsdag, pienter en op
En toen we door de
deur een vierkante birr
stapten, waar adem-bekle:
berheid hing, die Jeanne
roerd scheen te laten, <
boodschappennet, waar ui
etensdingen puilden. E
reeks moddei ige trappen
hielden wij stil. Een h.
werd geopend daa
juichkreet: als een werve
er iets op Jeanne af,
tvgere kinderarmen kien
hals en bracht het
bodanig in de verdrukkin
JEANNE bevrijdde zie! slin
'n beetje ontroerd, 'n eet je
draaide zich naar mij: Zeg
goedendag, ma petite !
'n Verlegen, groezeli
even in mijn hand.
Jeanne trok me de
eigenlijk zeer practisch, -en
in zich vertegenwoordi' e:
a manger", salie de bt n",
en ,,chambre a couchc ".
Ze trok een gordijn o{ rij.
twé, ma chérie!" En .:^r IH
niet al te solide wiegje en
roze en mollig, met n «'
zwarte Napoleon-lok over h
voorhoofdje.
Ik keek om mij heen ..ik K
de twee kinderen, en '-k *
Jeanne, verwachtende haar
glimlach aan te zullen tr<
schrok: haar oogen stonden
een
?unqu
opensta
.?nplaatj|
; mende s
achter (
oeg zij |
vele!
kwam
-Jijde l
,-elooze (
klonk
vind i
e lange, |
en oin l
:schap;
knuisti«|
1|ÏCEPT VAN DE GROENE
Eten onderweg
een Joegoslavischen trein
klinkt dat begrijp je
i'd van het menu ! Maar op
bord <regen we ten slotte ook de
tnde lekkere combinatie van in
lillon gekookte rijst, zacht
gepo' ieren en een verrukkelijk
Lui/e. <?'?' 'k a^s ^t volgt
determirde>' ~ofer, weinig meet, bouillon,
gen ngde kruiden en veel
pac/? het laatst een eierdooier er
geklopt. Verificatie van
Ln de<.! ictie was niet goed mogeüjk,
t dat -V' kok de vaktermen alleen
| zijn c\;en jargon kende, waarvan
\sluite>'-d het woord paprika door
beiden werd begrepen, hetgeen
weer de Fransch-Duitsche
uitJa-oui ontlokte. Zoo praat je
i zoo ti't je onderweg. Gezellig is
er c;-, strak, waren op de baby
t n zagen die niet haar
'n smaile streep in haar wit
tcht, le?k vastberaden genoeg, maar
Ije goe<' oplette, bemerkte je, dat de
hoeken een beetje afzakten, als
|'n kir-., dat verdriet heeft en zich
wil houden.
leanne ,ing naar haar keuken" en
de .ueegebrachte lekkernijen te
rken Linette, de groote dochter"
i tien e . ik bonden enorme schorten
en schraapten de wortels.
[Ha, w.irm eten !" snapte het kind,
[dat v. .s genoeg. Ik begreep, hoe
leve 11 j es in déze troostelooze
er uit moesten zien. Ik had
jduisteivn wintermorgen voor oogen,
ho Jeanne, tegen vijf uur, in
?v uniform, de deur zachtjes
.by achterlatend in de hoede
jarige groote" dochter, die
st zetten, luiers wasschen,
c.a::uoen en, niet te vergeten,
jrbij zo. ,,en passant" ook nog naar
«l m<- >st, om 'n knappe meid te
den.. ..
wen/ een schemer lamp j e
aangeid, er ;wam 'n vaasje met bloemen
?rsch. ? n, de gordijnen werden dicht
We zaten om 'n tafel en
i oden wijn en sopten ons
eren 'stok-brood in bruine jus. En
?aatte > over het weer en over het
en ov r de klompen en de tulpen
ns van ,,la Hollande". Er
?n vragen gewisseld als:
mr je de kinderen niet....
e man je soms.... of:
oaantje, zou dat niet....
uur later kwam het
af, 'n f
'n tie.
rnchoven
ken i
oen g
irom ?
heeft
ander
pa,
^id. Do ,roote en de kleine dochter
i in zo :e rust. We stonden voor de
Je nne keek neer op haar
?\ haar handen gingen in
''aar over de lijfjes, zonder
?iken.
jis heureuse, moi. Quand
fluisterde ze en keek me
?u de oogen.
'NJ VC:
ben i::
tal .
e jn
|»tkoek;
ens j
St VC;
:
ruikAch
t,
darui
wereld
het vaderland terug. Aan
is genood onze van ouds
-de vriend, en eet
havermet reisverhalen.
? ?at hij op tafel: Dat zou
e*:en! Vertel op, hoe vond
?i m de Metro?"
fanne, moedig, vertrouwd
r ben je weer
r er," antwoord ik met 'n
? imlach tot onzen goeden
ruikt er.. .. als nergens
M
LlEN LUDRIKS
TOONSr£LL/NGSPLANN£N
n d/t nummer zooveel ruimte
.;0f een aantal wekelijkschc
«/? OQn ten off-cr zijn gevo//em
?«oebe/ oreno.o.ChonVflf/o, PÜZZ/CS,
|"«n en Hendrik Kist. De trouwe lezer
« a/te de volgende week terugvinden.
brengen geluk,
doch ook wei kleine verwondingen!
Jfansaplast elastisch
is het ideale snelverband
FA F. SINEMUS
Leidschestraat 20-22
AMSTERDAM C.
UITGEBR. COLLECTIE
ULSTERS
FI.55.50
roor liet
goed ver zorgde
interieur
tapijten
N.V. KON. VER. TAPIJTFABRIEKÊN
R'DAM. A'OAM. DEVENTER. MOORDRECHT
TOONZALEN TE AMSTERDAM:
SINGEL 464
Klein maar rijn!
In 5 verschillende
smaken.
25 cents per ons.
VOOR BRAND/TOF tzs^m
a? KLEMAN BERGHUÜJ
BRIANAHERNE
FRANK MORGAN
AUNEHACMAHON
EEM W.S.VAN DUKE SOCIETy COMEDIE
ZWITSERLAND
voor opvoeding en onder.
wys het ideale land
LAUSANNE (Zwitserland)
Hoogere Handelsschool
COLE SUPÉRIEURE DE COMMERCE
Erkende school voor jongelieden van beiderlei kunne van 14
tot 20 jaar. Bijzondere klassen voor leerlingen wier voertaal
niet het Fransch is. Bijwerken in een specialen cursus met 18
lessen Fransch per week. Inlichtingen en programma kosteloos.
LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE:
het nieuwe nummer ...... 20 cent
nummers ouder dan een weekt . . 30 cent
nummers ouder dan 3 maanden . .60 cent
(verhoogd met eventueele portokosten)
Wilt U bij bestelling het verschuldigde bedrag meteen zenden?
Anders kunnen wij Uw aanvraag niet in behandeling nemen!
DE ADMINISTRATIE
?i-i
i ? t:
IE