Historisch Archief 1877-1940
'f ' J^Wwuifc!
EEN VERHAAL
VAN DE
GROENE
MEN ziet het den heer Simon Bierenbroodspot,
Drogisterijen en Chemicaliën, niet aan dat hij
des avonds van acht tot elven een roekeloos
en onverschrokken avonturier is. Hij staat den lan
gen, lieven dag achter zijn toonbank in een grauwe
jas, hij weegt de onsjes per ed r ups en pepermunt, hij
vult de fleschjes benzine en rozenwater (,,voor een
dubbeltje"), hij levert de Akker t j es en de aspirine
met een volkomen beheerscht gelaat, waarop afkeer
noch verzet staat te lezen. Hij houdt het dient ge
zegd met matig enthousiasme de in zijn bedrijf
nu eenmaal noodzakelijke gesprekken over het
weer, dat goed of slecht is, over den inbraak in de
Lairessestraat, over den moord in de Oude Kennis
steeg
Kortom de heer Simon Bierenbroodspot, onge
huwd, van, middelbaren leeftijd, gedraagt zich als
een voorbeeldig drogist. Hij trekt des morgens om
negen uur het rolgordijn op, waarachter de
aanlokkelijkheden zijner etalage schuil gaan; hij laet het
des avonds om zes uur zakken. Onverbiddelijk. Daar
helpt geen lieve moeder aan. De heer Simon Bieren
broodspot is een man van stipte orde en vaste
regelmaat. Iets anders zou men ook niet kunnen
aflezen van zijn grauw, bestoven gelaat met de
ietwat fletse oogen achter het stalen brilletje. Hij
rookt drie sigaren per dag. Eén 's middags, twee
's avonds. En des Zaterdags drinkt hij in het caf
tegenover zijn winkel twee glazen bier. Dat is al.
De heer Simon Bierenbroodspot is een voorbeeld
van matigheid.
Des avonds echter, wanneer hij gegeten heeft,
wordt een andere heer Simon Bierenbroodspot tot
leven gewekt. Schrik niet, het is ongevaarlijk. Deze
opstanding geschiedt trouwens tusschen de vier
discrete wanden van de kamer achter de zaak. De
eerste heer Simon Bierenbroodspot heeft zich dan
ontdaan van zijn grauwe, naar ammoniak riekende
jas, zijn tweede sigaar opgestoken en zich met zijn
boeken aan de tafel geïnstalleerd. Het zijn altijd
hetzelfde soort boeken: reisbeschrijvingen en
scheepsjournalen, expeditie-verslagen en
avonturiersverhalen.. .. Tusschen acht en elf uur des
avonds staat de tweede heer Simon Bierenbroodspot
op. Een moedig en onverschrokken heer, deze
tweede heer Simon Bierenbroodspot. Een man die
voor geen gevaren terugdeinst. Die met Alain
Gerbault de barre verlatenheden der Oceanen deelt,
die met Bontekoe en Vasco de Gama avonturen
beleeft, die met de Vissers de Himalaya exploreert,
die met Arflundsen.. en met Nansen.... en met....
Niets heeft deze tweede heer Simon Bierenbroods
pot gemeen met zijn naamgenoot. Hij is een waag
hals, een zeeschuimer, een ontdekkingsreiziger, een
piraat. Een man die alles aandurft. Een kerel,
weet u. Van het echte hout gesneden.Gedurende
twee sigaren lang. Van acht tot elf. Dan komt het
nachthemd met de roode biesjes en als het koud is
de warme kruik in bed.
VANDAAG is het Zaterdag. Vandaag sluit de
heer Simon Bierenbroodspot om twee uur zijn
zaak. Wie na twee uur van den heer Simon Bieren
broodspot drogisterijen of chemicaliën wenscht te
betrekken komt van een kouwe kermis thuis. Die
zal elders zijn dubbeltje rozenwater of zijn pakje
thermogeenwatten dienen te veroveren.
Want vandaag bezoekt de heer Simon Bieren
broodspot de Wereldtentoonstelling. Hij heeft er
veel over gehoord. Achter de toonbank. Hij heeft er
veel over gelezen. In de kranten. Zij is om met
die kranten te spreken het gesprek van den dag.
Alle Amsterdamsche krantenschrijvers hebben er
over gedelireerd, van meneer Kouwenaar tot meneer
Luger, van meneer Lamers tot meneer Buning. Het
is om al weer met de kranten te spreken een
wereldgebeuren". Maar niet de suggestieve invloed
dezer artikelen hebben den heer Simon Bieren
broodspot tot een bezoek genoopt. Laten de heeren
krantenschrijvers zich dat vooral niet inbeelden.
Het is enkel en alleen de Wereldtentoonstelling zélf.
De heer Simon Bierenbroodspot is nooit met een
autocar naar de Ardennen gereden; hem bleven
eveneens de verlokkingen die Parijs den
achtdaagschen gezelschapstourist biedt verborgen. Sinds
jaar en dag komt hij niet verder dan het Kalfje of
Diemerbrug. En eens.... ns bezocht hij met een
aantal mededrogisten een chemische fabriek nabij
Meppel. Daar is hij dagenlang stil van geweest, deze
heer Simon Bierenbroodspot. De?e expositie echter,
dit wereldgebeuren mag hij niet missen. Voor het
eerst zal hij de producten in oogenschouw nemen,
die stammen uit de landen zijner vervoeringen, uit
de verre streken, welke hij des avonds tusschen acht
en elf ontdekt. Hij zal de menschen die er wonen
zien, althans enkele; hij zal Perzen zien weven,
Moor en zien koffie zetten, de huisvlijt der
Macedoniërs bewonderen, hij zal....
Wat zal hij niet?
Klokslag twee uur verlaat de heer Simon Bieren
broodspot zijn. winkel. In zijn nette, zwarte pak,
dat een beetje glimt in den zomerschen zonneschijn,
met zijn dophoed op.
Al zoo vroeg op stap, meneer Bierenbroodspot ?
vraagt de weduwe Linnewiel, In Manufacturen, die
voor haar winkel staat, liefjes.
???Ik ga eens een kijkje nemen op de expositie,
juffrouw Linnewiel, antwoordt de heer Simon
Bierenbroodspot nonchalant.
..?Maar 'n leventje!
Men is maar eens jong, zegt de heer Simon
Bierenbroodspot en waar dat op slaat weet hij zelf
ook niet.
Onder de warme zomerzon wandelt de heer Simon
Bierenbroodspot naar de Wereldtentoonstelling. Hij
is in gedachten verzonken. Zijn hart klopt als dat
van een jong minnaar, die zijn liefste tegemoet gaat.
Hij heeft zoowaar nu al een sigaar opgestoken,
deze heer Simon Bierenbroodspot. Een van acht cent.
Dat is niet mis.... Beelden en fragmenten uit ge
lezen boeken wervelen door zijn hoofd. Hij kijkt
naar de lucht, die zonder wolken staat.
Wij zullen vandaag voorzeker tien mijlen vor
deren, peinst de heer Simon Bierenbroodspot,
wind en weder zijn gunstig en het zicht is goed
De vogels boven den Amstel gelijken de
albatrossen, waarvan Gerbault verhaalt, de Amstel
zelf is niets minder dan de Amazone....
Hier moeten nog onbekende pygmeeënstammen
huizen, denkt de heer Simon Bierenbroodspot hardop.
Je sal je suster bedoele, stuift een mannetje
achter een zuurkraam op.
Maar vulgaire opmerkingen als deze storen de
droomen van den heer Simon Bierenbroodspot
gienszins. "
Hij hoort hen niet eens ....
HET is de tweede heer Simon Bierenbroodspot,
die het tentoonstellingsterrein betreedt. Van de
drogisterijen en chemicaliën bleef niets meer over.
Hij zeilt het terrein op gelijk een trotsch fregat.
Dit is zijn domein. Hier liggen de werelden die hem
trekken, de horizonnen die hem lokken.... Het
hindert hem even dat hij aan de cassa een f inancieele
regeling moet treffen, teneinde zich toegang en een
PAG. 16 DE GROENE No. 3102
catalogus te verschaffen. Maar dan ook zijn er geen
belemmeringen meer....
Hij trekt van paviljoen naar paviljoen. Hij zeilt orr.
de Kaap en ontdekt Madagascar. Hij zeilt West
waarts en ontdekt Amerika. Columbus, zegt
uNonsens, deze tweede heer Simon Bierenbroodspot
heeft Amerika ontdekt en Canada erbij ! Hij dring'
door in de onherbergzame streken van de Hoog.
Tatra. Hij ijlt op ski's over de hoogvlakten var
Zweden, hij drinkt pruimengenever met comitadji'
en doet voor den Doolaard niet onder, hij bezweet :
slangen in Rangoon, hij vindt goud in Alaska, h
overwintert op Nova Zembla en vrijt een schoon
op Tahiti, hij....
Hij is onverzadigbaar, deze tweede heer Simo >
Bierenbroodspot. Hij weet van geen ophouden. Uu
zijn zakken puilen de prospecti en de circulaires. H ,
heeft een roos gekocht van een echte prinses uit Sjira.
'n Fain roussie, meheir, lispelt de prinses ei
reeds steekt zij het den koenen reiziger in hut
knoopsgat.
Grazia, zegt de tweede heer Simon Bierei >
broodspot.
Dat klinkt, al heeft het dan ook niets met Sjira :
te maken....
In het Chineesche restaurant eet de tweede hen
Simon Bierenbroodspot, de gerechten wekken zij i
verbazing niet op. Dat alles heeft hij al eens eerd< r
meegemaakt. In een vorige leven? Was het toen h j
aanzat aan het gastmaal dat Ho Tsin Lun, c e
mandarijn van Tientsin, den stoutmoedigen reizigt r
aanbood? Of toen hij beoorde tot de weinige
uitve:korenen die de Groot-Lama om zich heen duldde ? .
Dat is hem waarlijk ontschoten....
Daarna krijgt de tweede heer Simon Biere;
broodpot dorst. Dat mag. Dorst hadden alle groo e
reizigers geleden en zij zopen als ketters. Het is d s
een alleszins gerechtvaardigde dorst. Hij steve 't
naar de bar, die iets met Zuid-Amerika heeft e
maken. Montevideo staat er op of Rosario.
Meneer, zegt de man achter de bar.
Rum, beveelt de tweede heer Simon Biere v
broodspot. Rum is de drank van zeeschuimers >n
piraten.
Er zit een juffrouw naast hem. Met koolzwai ;e
oogen en een gebruinde huid. Zij ziet hem aan.
Geen vrouwen, denkt de tweede heer Sim n
Bierenbroodspot, die leiden mij maar af van m n
grootsche taak. Nog vele landen moeten verov*? d
worden .... De koolzwarte oogen komen dichter ij
na het derde glas.
Mag ik iets van je drinken, schat?
Geen vrouwen, in godsnaam geen vrouwen !
En de tweede heer Simon Bierenbroodspot z» ;t
nadrukkelijk:
Ga weg, pervers mensch.
En dat is dat....
De mixer brengt de koolzwarte oogen tot bedar n,
zoodat zij het tenslotte toch maar neemt" ...
De tweede heer Simon Bierenbroodspot la' *it
hoonend. Alsof dat volkje iets tegen hem zou dun -n
beginnen ! Hij had wel voor heeter vuren gesta. n.
Eens op Ceylon, toen zijn musket weigerde...
DE avond valt. De lichten op het terrein : in
ontstoken als de tweede heer Simon Bier
nbroodspot de bar Rosario uit laveert.
Een goede sterrenhemel, gaat het door zijn
edachten, een goede wind-... Ik zal nog
hed-navond een missive opstellen aan de Heeren He
-gMogencen....
Een hand valt op zijn schouder.
Ga nou naar huis, vader.
Iets met blinkende knoopen staat naast hem.
Naar huis? Waar is dat? De wereld is mijn h is.
Ik slaap in de ijshutten der Eskimo's, ik zit
sterren boven Macao, ik....
De greep op zijn schouder wordt krachtiger.
Ik, zegt de tweede heer Simon Bierenbrood
moeizaam maar zér hoogmoedig. Ik ben
Oostinjevaarder.. .. Ruk op!....
As 'n Maleier zal je meenen, zeggen
blinkende knoopen, ga nou maar effe mee
de
)0t
?en
de
ZONDAGMORGEN om negen uur staat de e
heer Simon Bierenbroodspot voor zijn wit
Hij morrelt in het sleutelgat.
-r- Al zoo vroeg.. .., begint de weduwe Linne1.
In Manufacturen, die voor haar zaak staat, lic
Maar de eerste heer Simon Bierenbroodspot
woordt niet. Hij gaat naar binnen; hij gaat n
recht naar de achterkamer; hij zoekt zijn boeke.
elkaar; hij belt het Zeemanshuis op.... Wat
ken voor de bibliotheek.... morgen halen
geen dank....
De eerste heer Simon Bierenbroodspot gaat
voren en pakt de laatste tube Norit-tabletten.
?ste
«1.
?iel,
i es.
.nt?3*
; bij
;aar
OCELDEND
KeLANORUK
UOEICND
STOPPELS
RO VANOVEN
UIT HET DAGBOEK VAN PIERKEN
De Expositie
DE expositie dient om te bewijzen
dat de menschen tot het ge
slacht der verstandelijke wezens
behooren en de trekpaarden zijn van
den vooruitgang tegenover de duistere
eeuwen van het verleden toen
destraten verlicht werden met zonder
elektriek en de dronkaards te voet naar
huis moesten als ze hunnen laatsten
tram hadden gemist.
Op eene expositie kunt ge veel leeren
dat ge nog niet wist, zooals bijvoorbeeld
hoe de mostaard niet alleen dient om
mayonnaisesaus te bereiden maar ook
onder den vorm van gassen de wilden
te beschaven.
In het zuiver geciviliseerd
Nederlandsch heet eene expositie tentoon
stelling, maar op alle twee geraakt ge
uwe centen kwijt. Hetgeen de oorzaak
is van veel verdriet en huiselijke
drama's.
Eene tentoonstelling is gemaakt uit
hout, karton en plaaster, tegen alle on
gelukken. Omdat als wanneer een mis
noegd bezoeker zijne cigaret weggooit
op eene geschikte plaats en bijaldien
de cyclonale storing en de verzekering
een handje toesteken, de gansche boel
binnen de vijf minuten tot het verleden
behoort en aldus de gevaren van voort
planting tot een minimum herleid zijn.
De korte pijn is altijd de beste.
Zoolang de tentoonstelling het lot
niet heeft ondergaan van alle aardsche
goederen en tot stof en asch is terugge
keerd, hetgeen een vruchtbaar onder
werp van wijsgeerige bespiegelingen
uitmaakt, kunt ge daar al de voort
brengsels van het verstand en van de
tafel van vermenigvuldiging met het
bloote oog aanschouwen, zooals de
dame met den baard, de Siameesche
tweelingzusters, het gekromde geweer
om achter de hoeken te schieten, het
monster van Loch Ness bij zijne ge
boorte, de manier waarop men in
Duitschland walvischvleesch opdient
zonder zijnen neus toe te knijpen, de
kunst van uw vinger nat te maken om
te weten vanwaar de wint waait, de
evolutie van het huwelijk per
korrespondentie sedert het steenen tijdperk,
de wegwijzer voor de rijken om in den
hemel te geraken en de vruchtelooze
pogingen van den kameel om door het
gat van een naald te kruipen, de hel
dendaden onzer voorvaderen, de ar
chieven van de
ontwapeningskonferentie, enz. enz.
De schooliongens die hun best doen
in de klas mogen gratis naar de ten
toonstelling gaan als het regent en de
groote menschen thuis blijven. Als ze
terugkeeren zijn zij dankbaar en be
wust en blikken zij de toekomst in met
volle vertrouwen. Immer hooger op !
zegt onze meester altijd. Gelijk de idea
len, de aspergies, de luchtballen en
de prijs van de patatten zegt mijne
moeder.
Als het zoo voortgaat de hoogte in
zullen de jongens binnen honderd jaar
in hun kostuum niet meer kunnen en
onzen meester zal op een dubbele ladder
moeten klimmen om de Rosten te
ondervragen die zijne zedeles van bui
ten niet geleerd heeft en in zijn oor zit
te koteren met de kachelpijp, binst dat
Caesar en Valentijn zich amuseeren
met het dak af te treken en met hun
hoofd in de vrije natuur staan terwijl
hunne voeten nog in den schoolplicht
rusten. Wel te verstaan als ze niet zul
len vergeten dat ze nog voeten hebben
en in hunnen hoogmoed naar beneden
vallen met hunnen neus in de asch
gelijk de tentoonstelling.
CHARIVARIAS
Merkwaardige berichten
,,In de kamer der Redactie heeft de
heer H. Smit zijn collega gedurende
veertig jaren toegesproken."
(Jtott. Xbl.)
,,Hij kreeg een schot in het
linkcrachterbcen." (N.H.Dbl).
Paindeluxe-brood
,,Het is den jager C. H. Kaab ge
lukt een ree met een goed gemikt
schot neer te leggen." (Hbl.)
De minister heeft in persoon Sir
Henry Deterding bezocht."
(Haugschc Ci.J
Dat lastige Hollandsen
. ,Eu\ve, die gevraagd werd of hij
ook bij de schakers moest zijn." (Hbl.)
,,I.)e officier nam in overweging,
dat I), als uitlokker schuldiger moet
geacht worden dan den \\erkelijken
dader." (Tel.)
Als
,,Hij ontmaskert niet zoozeer het
Russische gelaat dan wel ons
Wester-che verleden." (N.K.C.)
Hier krijgt de harde werker
eveneel van die tötaalwaarde dan de
?lictsnut." (Örg. V f.-. M.T.S..L)
En die moeilijke vreemde
woorden
,,l)it \vil hij doen op een wij /.e, die
hem ambieert en hem tevreden stelt."
(Clubhr.)
,.Ten slotte sprak de wethouder
nog een woord ;\ l'improvice."
(Hnss, C.)
,,l)it is wel degelijk wezens-eigen
aan het karakter der N S. 15."
Dan
.,Hij was gekleed in een ander
cosuum al.s in het signalement was
aan? geven." (N.K.C.)
,.De radio heeft nog een gansch
ndere taak te vervullen als
ambte>ozen burgers de verveling te
ver'. rij ven." (Gr.)
Dit is ongetwijfeld nieuw
Nederlandsch. ____ _ _
De stommen
,,'l'wee duizend, verbaasde Tony
/ich." (Hbl.)
,,Maar je hebt mij verteld dat hij
de secretaris was, verontwaardigde
Tony zich." (Hbl.)
Als, enz.
,.\Ve durven ons niet aan een
opmiming wagen, bang als we zijn er
?nige te vergeten,"
(li.Lyc.)..Zij zullen het niet licht toegeven,
steund als zij worden door die
: mstbeoefenaars." (H.D.)
,,Ik kan me geen werk voorstellen
11 als zuiver muzikaal werk zoo hoog
'?lat, gespeend als dit nu eenmaal is
m allerlei buiten-muzikale
clemenii, die maar al te dikwijls als ballast
tgen op een kunst, die tenslotte toch
i'-chts voor het oor dient geschapen
1" worde n." (Het Hu isgcï. in)
,, Springlevende zeelt eten. voor
.?egge 15 cent per pond?"
(.Iftv. Anatcli. \bl.)
Neen, dank u.
Correspondentie
B. U' H. Onder ..Verrassende
mededeelingen" noemt u ,,\Vij geveneen
overzicht in het kwadraat", f Hbl.)
Een overzicht is minder dan een vol
ledig verslag: de eenheid. Het kwa
draat van elke grootheid kL-iner dan
een is nog veel minder dan een.
Daarom lijkt me een uiterste beper
king aan te duiden als een overzicht
in hét kwadraat nog zoo dwaas niet.
U?
Antw. Neen, maar wel verrassend.
GEMEENTE
GRONINGEN
UITGIFTE VAN f
2.540.000.31/» PCI. Obliaaliën
LEENlNG 1936
In stukkan van f 1.000.-, aan toonder.
Ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op boven.
genoemde obligatiên, met rachf van voorkeur voor houders
van obligaliën der aflosbaargestelde 4 pCt. leeningen van 1911,
1912 en 1933 zal zijn opengesteld op
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1936
van des voormiddag» 9 uur lol des namiddags 4 uur,
lol den koers van 99 pCI.
bij hare kantoren te AMSTERDAM, alsmede
te 's-GRAVENHAGE:
ten kantore van de NEDERLANDSCH-INDISCHE ESCOMPTO MIJ. N.V.
ten kantore van de NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK N.V.,
te ROTTERDAM:
ten kantore van de NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK N.V.,
te GRONINGEN:
ten kantore van den Gemeente-Ontvanger,
op de voorwaarden van het prospectus d.d. 20 November 1936,
waarvan exemplaren benevens inschrijvingsbïljetten bij boven
genoemde kantoren verkttjgbaar ziin.
NEDERLANDSCHE BANK VOOR ZUID-AFRIKA N.V.
NEDERLANDSCri-INDISCHE ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ N.V.
NEDERLANDSCHE MiDDENSTANDbBANK N.V.
Amsterdam. 20 November 1930.
.1
JUBILEUMNUMMER Het Jubileumnummer van DE GROENE verschijnt,
* ? zooals aangekondigd, aan het eind van het najaar
Aile abonnés en allen die indertijd een bon hebben ingezonden voor het nummer
waarin de uitslag van ons Referendum is gepubliceerd, zullen automatisch het
jubileumnummer ontvangen. DE ADMINISTRATIE
t !
PAG. 17 DE GROENE NP. 3103