Historisch Archief 1877-1940
Haar
liefste geschenk
[is wel zoo'n sierlijke flacon
[met die heerlijke Eau de
[Cologne Boldoot.
Boldoot is om haar
wonderlijk opwekkende kracht en
haar verrukkelijk frisschen
geur het Sint
Nicolaasgeschenk, dat door iedereen
met blijdschap wordt be
groet.
IMPERIALE In prijzen van 25 - 60 et,
il.*, 1.20, 1.85, 2.20, 3.20 en hooger.
VERTTABLE in prijzen van 20 ? 45 - 65 ?
80 et, f 1.-, 1.25, 1.30, 1.90 en hooger.
Altijd een welkom cadeau
Eau de Coloane
!W ^__ ^.^h_«0M ^**^^
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Vrouwen en vrouwenleven
VOOR BRAND/TOF czraa
? KLEMAN BERGHUU/
\A/|O"f" l l dat U de kosten voor Zlekenhulsverpleging
W ld l %J en operatie kunt verzekeren bij de
"?""?? Verg. voor Ziekenhuisverpleging
in de Ned. Herv. Diaconessen Inrichting?
Inlichtingen Kantoor der Vereeniglng
Overtoom 283 (Diaconessenhuis) Tel.82002-80202
JEUGDLECTUUR
* Riemens-Reurslag
brand breidt
vlammen
UIT het vele, dat verscheen» noe
men we eenige boeken, die om
een of andere reden opvallen:
het is nu eenmaal onmogelijk, alle
ingekomen boeken in een weekblad
te bespreken.
Rit Cramer teekende een A-b-c-btiek,
in heldere kleuren en stevige omtrek
lijnen (Uitg. v. Goor). In de lange rij
der a-b-c-varia, die ook al in het grijs
verleden een aanvang neemt, slaat
dit prenteboek een goed figuur. T n den
laatsten tijd zijn er twee a-b-c-boeken
verschenen: a-appel en a-auto, beide
zijn phonetisch fout, ze schieten hun
doel voorbij. Rie Cramer houdt zich
aan het oude recept: A is een aap j e,
dat' stak daar een handje, zo maar in
't zakje met kaakjes van Jantje. Alle
a's zijn rood gedrukt, een vlug kind
leert hieruit spelenderwijs de letters.
Merkwaardig is, zooveel goede boek
jes er zijn voor kinderen, die leeren
lezen: de nieuwe deeltjes van de
Schakeltjes en van de Benjamin-serie zijn
alle aan te bevelen. En zoo goedkoop l
Voor de 7 A 8-jarigen is er weer een
nieuwe Daantje van Roggeveen (uitg.
van Goor). De kinderen raken welhaast
vertrouwd met dit naïeve oude kereltje
en zijn kromme ongelukken.
Eenigszins overeenkomstige boekjes
zijn geschreven door J. H. uit den
Boogaard: Van boer Dikneus, de
Blinkende Galdentjes en een Grote
Haas en De avonturen van
Swiebertje (Uitg. Kluitman). .
Deze boekjes lijken me niet zoo
direct tot het kind te spreken als de
Daantjes-boeken; het grappige is wat
geforceerd en hier en daar onnatuur
lijk.
D. A. Cramer?Schaap schreef twee
romans, eveneens voor ongeveer 8-jari
gen, die over de moeilijkheden van het
technisch lezen heen zijn. Piet teert
zwemmen en Een blinde man (Uitg.
Kluitman). Zuiver zijn ze van toon,
evenwichtig van vertelwijze. Pietje
had watervrees, dat is heelemaal niet
om te lachen.... Pietje stond met
vechten zijn man". Er worden, op
natuurlijke wijze, uitdrukkingen ge
bruikt, die de taalschat van het kind
vergrooten, waarvoor het nu juist een
zeer gunstige periode is.
Voor kinderen, die nog half in
sprookjesland leven, zijn er ook een
paar aardige boeken:
De zoon van Bolke de Beer, door
A. D. Hildebrand, is een zelfstandig
vervolg op een vroeger verschenen,
graag gelezen boekje (Uitg. H.
Meulenhoff). Er zit spanning in, en juist
die dooreenmenging van werkelijkheid
en fantasie ??de schrijver loopt in de
bosschen bij Apeldoorn en zoekt naar
Bolke de Beer slaat bij sommige
kinderen goed in, al zullen zij zich
minder interesseeren voor de corres
pondentie tusschen uitgever en schrij.
ver, die er bij gehaald is.
Toosje's wondere winter, door /»
hanna E. Kuiper, doet een klein beetje
denken aan het oude boekje: Alice m
Wonderland. Het is heel goed vertel'1.
NA de boekjes voor de jongsttn
komt er altijd een stroom voor
8 a i o-jarigeq, die dikwijls veel mind -r
belangwekkend zijn. Het kind is i.u
midden in een realistische periode, h?t
lijkt, dat deze boekjes gemakkelijk e
schrijven zijn, en juist hier vinden v ij
het meeste prullewerk. Maar gelukkig
ook goede boekjes, waarin de kinden n
de meisjes vooral hun kleine
leventje van allen dag weervinden.
Dinéke Durfal, door J. H,
Brinkgreve?Entrop en De avonturen van t n
schaatsenrijdster, door Annie Berpsma,
zijn twee boekjes, die gerust aanbeva
len kunnen worden (Uitg. Kluitmai).
Janneke, dat kleine Boerinnetje, door
Elisabeth Stelli (Uitg. Kluitman), is
weer zoo'n verhaaltje vol valsch sen
timent en onnatuurlijkheid. B.v:. , ,')c
stad", zeggen de menschen, di» in
Heechten wonen, ze weten misschien
niet eens, hoe die stad heet". Verderop
hebben die salonboeren, die een ver
wrongen Geldersch dialect spreken,
nog nooit van een banaan gehoord. rin
op het eind brengt een chauffeur v m
het huis "bij een boerenfamilie (N.B !)
een mand met St. Nicolaasgaven. V/e
raden de schrijfster aan, eens een poe je
haar intrek te nemen bij een boeren
familie en goed uit haar oogen te
kijken.
BOEKEN met letterkundige waadde
waar tegelijk iets van uit gaat,
zijn de volgende:
De Langerud-kinderen, door Ma
rie Hamsen, d* vrouw van K-:ut
Hamsen (Uitg. Kluitman). Hier is
een beschrijving van het Noors :he
landleven met een schemerigen, n
vstieken achtergrond, zooals Noors ;he
boeken meestal hebben.
Schimmels voor f'e Jcoefs, door
Mienke van Ht^htum (Uitg. -an
Goor), behandelt een eenvoudig ge
geven een Friesche jongen bel oft
zijn moeder, haar eens te halen net
een koets met schimmels er voo;
zooals deze schrijfster het altijd c1 >et:
gevoelig, geestig, levendig. Jamme is,
dat de locale kleur hier wat tétvvl is
aangebracht, zoodat het boek tot r
ietFriezen minder spreekt.
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
TJET is een verheugend
verschijn** sel, dat vrouwen zooveel meer en
zooveel betere boeken lezen dan in
vroeger tijden, een feit dat ons
weer te binnen schoot bij het door
bladeren van den nieuwen catalogus,
waarmee het leesgezelschap Lectura
de veertig jaren, dat het onder vrou
welijke leiding floreert, herdenkt.
"trOLGENS de American Weekly
* (Detroit) bestaat de brandweer
in de stad Tempe (Arizone) uit
sluitend uit meisjesstudenten, die
het blusschen van branden een niet
minder nobele en tevens nuttiger
sport vinden dan hardloopen en
hoogspringen. De autoriteiten van
Arizone zijn zeer tevreden over de
formatie van dit charmante en dap
pere corps/
/"\ NDANKS een groote
opp<^ sitie, waarbij de
vrouwenve:eenigingen den steun hadden ven
enkele lede n der burgerlijke partij t'i
heef t'de stad Lausanne aan zijn am
tenoren het recht ontzegd, gehuud
te zijn met een vrouw, die geld vc
dient. In de praktijk schijnt de e
reactionnaire en onbillijke maatre f ^l
men denke aan de zeer sok-r
bezoldigde laqere beambten?op on
verwachte moeilijkheden te stutten.
T\ANK zij haar verzorgde
han?*-' den, haar goede omgangsvor
men en.... doordat zij minaer
plaatst inneemt is de vrouw be^ig
het beroep van busconductrice >p
haar manlijke collega's te ver
overen", vertelt Toeriste in een f*er
weekbladen van de A.N.W.B.
PAG. 16 DE GROENE No.3M
DE NAÏEVE MENS
en de geraffineerde reclame
OP de hoek van Damrak en
Beursplein heeft de Bijenkorf
een etalage gemaakt waarvoor
van vroeg tot laat kinderen en vol
wassenen zich verdringen. Daar raast
een sneltrein voorbij een station en
verdwijnt in een kloof; een
bergspoortje klimt ratelend tegen een helling op
in duikt weg in een tunnel; een auto
met een eenzame reiziger snelt over
sen bergweg en neemt feilloos alle
bochten. Alles electrisch. Kinderharten
floppen sneller. En de grote mensen
kijken het glimlachend aan, kijken
geboeid en vergeten dat achter hen
ie wijzers van de beursklok onver
biddelijk verder draaien.
Vanwaar die belangstelling?
PJNIGE weken geleden schreef ik
EZ in De Groene over een pikante
etalage van een amsterdams
confectiepaleis. Er was een
schijn-televisieroestel opgesteld, waarin het beeld van
-en dame die een regenjas aan- en
aittrok verscheen en verdween. Deze
reclame, hoe vernuftig ook bedacht,
schoot zijn doel voorbij: het geval trok
3terk de aandacht, zo zelfs dat er ver
keersopstoppingen ontstonden en de
oolitie er een eind aan moest maken,
?naar niemand zal, door het bekijken
van die etalage, een onweerstaanbaar
.erlangen hebben gekregen om zo'n
egenjas te kopen en het doel van
elke etalage is ten slotte, dat er verkocht
wordt.
Met een citaat uit een amerikaans
!>oek over reclamepsychologie heb ik
toen aangetoond dat de oorzaak van
de belangstelling het element beweging
.vas. Als ik het op 't ogenblik weer
moest doen, zou ik mijn citaat uit
ichuitema halen. Deze naam is sinds
;ort een begrip geworden en betekent:
,,Moderne Reclame", zijnde deel I
van het Handboek der Reclame onder
redactie van prof. dr. F. Roels en
>,. B. W. Schuttema (uitg. Leopold,
een Haag). Reclamemensen, ook al
?. schrij ven een goed deel van hun vak,
schijnen over het algemeen weinig
geneigd tot boekenproductie, noch tot
ue wetenschappelijke verdieping die
daaraan vooraf dient te gaan, en een
oorspronkelijk nederlands boek over
ciit onderwerp hadden we tot voor kort
ruet. Er waren een paar vertaalde
boekjes, maar daarin was over 't
alg-meen het gehalte opgeofferd aan al
tf- vlotte populariteit. Nu we een
evene-ns vlot geschreven, maar degelijke
e:: zuiver nederlandse inleiding tot het
uigebreide gebied der reclame hebben,
k-i n iedere zakenman die geen specia
listische kennis nodig heeft gerust het
g: ootste deel van de buitenlandse
vakliteratuur laten liggen en zich aan
zijn Schuitema houden. Dit terloops.
Wat zegt nu Schuitema over be
weging in een etalage?
,,De allerbeste blikvanger is nog
altijd de beweging in de etalage. De
meeste menschen hebben zulk een gren
zenloos naïeven aard, dat de
speelschheid van de beweging onmiddellijk
hun volle belangstelling en interesse
heeft.... Het schijnt wel, dat de
mensen er van nature op ingesteld
is, om onmiddellijk onder de aan
trekkingskracht van beweging te
komen."
Dit is iets, maar nog niet alles. Het
verklaart niet waarom de mensen
voor de regenjassen-juffrouw bij drom
men bleven staan en het poppetje op
de trilplaat van een luidspreker, dat
danst op de maat van de muziek, na
een vluchtige blik voorbijlopen, of
schoon het veel aardiger is.
NU kom ik op gevaarlijk terrein.
Want het is gevaarlijk als een
reclameman?ik citeer weer Schuite
ma zich door een critieklooze voor
keur voor een bepaalde school of een
bepaalde denkrichting laat verleiden,
om op dit wetenschappelijk drijfzand
de een of andere fantastische
reclametheorie te bouwen. Men gaat soms....
zoover, dat men Freudiaansche stellin
gen en psycho-analytische leerstukken
als fundament voor reclame-psycho
logische systemen neemt."
Alles goed en wel, maar er zijn van
die freudiaanse stellingen betreffende
menselijke reacties op bepaalde ver
schijnselen die men zelfs in de reclame
niet zonder schade kan verwaarlozen,
zoals de ontwerper van het
televisie"toestel dat te veel aandacht trok en niet
verkocht moest ondervinden.
Laten we het zo zeggen: wie zijn
reclame tracht te bouwen op een
freudiaans grapje, zal in de regel
bedrogen uitkomen. Maar als een
reclame werkelijk pakt zal in vele
gevallen de diepere oorzaak van het
succes aan de hand van Freud kunnen
worden blootgelegd.
Keren we terug naar de Bijenkorf:
de treinen razen door de tunnels, in...
uit, in.... uit; de mensen kijken en
kijken en blijven kijken. Zouden ze
ook zo geboeid worden als wat in
Holland toch eigenlijk meer voor de
hand lag het hele bedrijf in n vlak
was opgebouwd, zónder tunnels? In
die tunnels zit ongetwijfeld een freu
diaanse symboliek.
Zeg nu niet dat die Freudianen
overal wat achter zoeken. Feiten zijn
feiten, een bout heet bout en een
moer heet moer en voor geen enkel
werktuig heeft het straatpubliek
zo'n intense belangstelling als
voor een pneumatisch houweel
dat trillend en schokkend in
moeder Aarde wordt gedreven.
Wie deze dingen anders dan
freudiaans wil verklaren mag het
proberen.
Verliest de reclameman zich
nu werkelijk in psychologische
diepzinnigheden voor hij begint?
Ik geloof er niets van. Ik ben
om een heel ander voorbeeld
te noemen er van overtuigd
dat de ontwerper der hierbij af
gebeelde prachtige reclame voor
de Koninklijke-ShelJ geen ogen
blik aan Freud heeft gedacht
toen hij in beeld bracht hoe de
Shell ( = schelp: het steeds
terugkerende reclamemotief der
maatschappij) van Den Haag
uit alle raderen in Nederland
in beweging brengt. Het is
geniaal van eenvoud, het treft
als een pijl, en het is zo duidelijk
Afbeelding uit de brochure De
Koninklijke Shell In Nederland"
ir
WILHELMINA" TAFELBILLARDS
(BELASTINGVRIJ)
Warempel Piet, tóch iets aparte
die Wifhelmina" tafelbillards!
VAKWERK WERELDMERK
Vraagt prosp. Billardfabr. W.lbelmlna"
Stadhouderskade 127, Amsterdam
MOET IN OVEREENSTEMMING
ZIJN MET UW UITERLIJK!
DE PIJP VAN DE HOOGSTE DISTINCTIE:
IMP.: A. BRONKHORST
Laan v. Meerdervoort 478-480
DEN HAAG - TEL. 392212
Geen ychooner lof
dan imitatie f
De kenner kiest natuurlijk de
LEICA-CAMERA
de eerste origineele precisie kleinbeeldcamera.
De moderne camera voor moderne men«chen.
Leverlno door alle goede fotoh«ndelaars.
Prospectus op aanvr. bij d«n Hoofdvertegenwoordlg«r v. Nederland:
N.V. ODIN 69 van Oldenbarneveltstraat NUMEGEN
HEERENKLEEDING VOOR
VADER EN ZOON
TÖ7 REDELIJKE PRIJZEN
ADRIAAN SCHAKEL
HilLIGEWEG - TELEFOON 9727»
Er kwamen twee heeren uit het Noorden
Toen ze eenmaal van SCHAKEL hoorden
Kochten ze daar een jat
Tegelijk ook een das
En schoenen en hóeden en boorden
VAN RIJN S
SMOSTERD
N.V. DE HOLLANDSCHE
VOORSCHOTBANK
KRUISWEG 70 HAARLEM
De Bank verstrekt voorschotten met
een minimum van ? 1000.-op billijke en
wat de terugbetaling betreft gunstige
voorwaarden, onder borgtocht of zake
lijke zekerheid. Een prospectus wordt
op aanvraag gaarne toegezonden.
Was DE GROENE juist uitverkocht
toen U er naar vroeg?
EEN GOEDE RAAD:
NEEM EEN ABONNEMENT!
van toelichting
is de achterzijde
dat er geen woord
bij nodig is. Dit
van een brochure die de activiteit
der Koninklijke-Shell op elk gebied in
beeld brengt een brochure die van
het begin af voortreffelijk en aan het
einde geniaal is.
Prof. Roels heeft eens gezegd (dit
citeer ik al weer uit Schuitema), dat
men zich over het begripsvermogen
van het publiek geen illusies moet
maken en dat het maar het verstan
digst is, in het geheel geen appèl te
doen op het vermogen van het publiek,
in woorden geformuleerde begrippen
te verstaan."
Met andere woorden: Zeg het zo
mogelijk met rijdende treintjes of
een rake tekening. Dan kunnen wij
(het naïeve publiek) er achteraf over
discussiëren wat nu eigenlijk de oor
zaak is geweest dat we ons hebben
laten vangen. Gevangen zijn we tóch.
HERMAN ROBLSZ
PAG. I7_DE_GROENE No. 3104
W