De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 28 november pagina 11

28 november 1936 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

' l HET VROUWTJE VAN STAVOREN Antwoorden op de necrologie-prijsvraag DE vorige opgave, «en necrologie van ten hoogste 150 woorden over het Vrouwtje van Stavoren samen te stellen, zooals een modern bladt uitgaande van den stelregel: van de dooden niets dan goeds", die zou publiceeren, heeft sterk tot de verbeelding van de lezers van De Groene gesproken. Tal van kleine accentjes bij de beantwoording hebben bewezen, dat de opgaaf weerklank heeft gevonden. De eerste prijs 1TOLGENS oordeel der redactie is zij het best V begrepen door Mr. W. H. O. te Amsterdam, die dus den eersten prijs won: Ons bereikte het bericht, dat te Stavoren in be hoeftige omstandigheden is overleden, Mejuffrouw P., meer bekend als het Vrouwtje van Stavoren". De overledene was eertijds een vooraanstaande figuur in Stavorensche reederskringen. De ouderen onder onze lezers zullen zich harer herinneren uit dep tijd, dat in een gedeelte der dagbladpers haar naam werd genoemd in verband met de verzanding van de haven van Stavoren. Ons blad heeft deze berichten toen ter tijd steeds onder het strengste voorbehoud overgenomen. Zij was een doortastende en temperamentvolle vrouw, die zwaar werd ge troffen door de in haar woonplaats nog steeds hesrschende economische crisis. Met het Vrouwtje van Stavoren" is een welhaast legendarische per soonlijkheid van ons heen gegaan. De tweede prijs E tweede prijs werd gewonnen door Mej. Ds. G. L. van D. te Hoorn: D Het Vrouwtje van Stavoren t Gisteren overleed het vrouwtje van Stavoren, een bekend ingezetene onzer stad. Eenmaal een voor spoedig en bekwaam zakenvrouw, maakte zij met haar schepen den naam onzer stad tot aan den Levant bekend en verschafte werk aan de Friesche Lakenindustrie en Heerenbaai D.E. Toch overleed zij in behoeftige omstandigheden. Door een ongelukkigen samenloop kwam het eene schip dat zij uitzond na het andere niet weder. Het bitterst trof haar echter de mislukking van den graanverbouw in de Zuiderzee. Zeelieden die op haar bevel het koren uit hun schepen in zee moesten werpen, deden het ongaarne en de Uitkomst stelde hen in het gelijk. Slechts leege aren schoten op. Wellicht zijn tijd en wetenschap er nog niet rijp voor en zal een nageslacht dat volle aren oogst op den bodem van de Zuiderzee haar mét de eer van het pionierschap ook de waardeering schenken die haar bij haar leven werd onthouden. Verdere oplossingen MAAR ook in de verdere oplossingen zijn er aardige vondsten. Zoo vindt M. L. J. L. uit de hoofdstad een goeden kop voor zijn doodsbericht: ZIJ DIE EENS MET MILLIOENEN GOOCHELDE STERFT DOOR IEDER VERGETEN IN KROT WONING. Deze inzender gooit het, bij zijn antwoord, verder op economische motieven: Van haar zijn de beroemde woorden: Aan bak boord in, aan stuurboord uit", met welke macht spreuk zij in de tachtiger jaren den wereldgraanhandel wist te behoeden voor een catastrophale prijszinking. In denzelfden geest zoekt het Wg. G. K., die schrijft : In Mevrouw van Stavoren verliest ons gemeenebest een zeer markante persoonlijkheid. Sommigen scheen zij hard en ongevoelig. Laten dezulken echter bedenken dat niet sentiment en zachtmoedigheid haar reederij deden uitgroeien tot de machtige wereldorganisatie die zij tot voor kort was. Achter een masker van strengheid wist zij haar gevoelens van dankbaarheid tegenover haar onder geschikten, telkens als er weer een kostbare scheeps lading veilig was binnengebracht, te verbergen. Slechts enkele intieme vrienden kenden dezen ontroerenden trek van haar karakter. Zij achtte het een dure plicht individueele be langen op te offeren aan die van de maatschappij. Ook haar laatste opzienbare daad getuigde van deze opvatting: Mevrouw van Stavoren zag in dat ver nietiging van levensmiddelen somtijds noodzakelijk is ter handhaving van het prijspeil. Helaas ontnam de dood haar de gelegenheid de juistheid van dit inzicht aan te toonen. Zij ruste met haar schatten in vrede op den bodem van de zee. Iets dergelijks beweert ook Mr. J. K. te Oosterbeek. Politieke motieven N andere groep inzenders heeft het gezocht in politieke motieven. Zoo schrijft A. v. d. B. te Amsterdam: Met Froukje van Stavoren is onze waardigste figuur heengegaan. Geboren uit een aanzienlijk geslacht, had zij reeds in haar jeugd een grenzenlooze verachting voor haar uit mancistischen kring of niet zuiver Dietsch bloed voortgekomenschool-,,kame raden". Het leidersbeginsel paste zij tot het uiterste toe: Haar wil was wet. Hoe fier was haar houding, toen een scheepskapitein op haar bevel om het kostbaarste ter wereld te koopen het in zijn door oostersch historisch-materialistische dwaalleeringen benevelde brein kreeg doodgewone tarwe als grootste kostbaarheid mede te brengen l In heerlijke ver ontwaardiging stond zij daar, de blonde Germaansche en bracht het offer! Gij hebt aan stuurboord ge laden, werp het over bakboord in zee !" Zij offerde haar vermogen en haar stad, maar redde onze eer l Froukje wint! Economisch-politiek is de beschouwingswijze van R. K. te Apeldoorn, die o.a. mededeelt: De ouderen onder onze lezers zullen zich nog herinneren, welk een sensatie het bericht in de dagbladen destijds verspreidde dat duizenden tonnen graan in zee werden gestort. Thans zou men dit schouderophalend voorbijgaan. Maar twintig jaar geleden was de reactie hierop vooral in de socialis tische pers zóó sterk, en werd hierdoor indirect het vertrouwen in de soliditeit van haar onderneming zóó geschokt, dat dit feit een van de oorzaken van haar tragischen ondergang is geweest! Wat later zegt deze inzender: geen vrouw is laagharliger aangevallen door een niets ontziende pers.... en verder: een schitterend voorbeeld van Nederlandsche durf en ondernemingsgeest. Politiek is ook A. R. de J. te Bussum, die echter ironisch was zonder den juisten kranttoon te vinden. Bijzondere accenten BIJZONDERE accenten, aardige kleine trekjes, zijn er ditmaal meer dan anders. Dr. H. C. R. DE NIEUWE OPGAVE Een reclamestunt TN het vorige nummer van De Groene, ons ten?* toonsteüingsnummer, vermeldt oud-minister Mr. T. J. Verschuur een van de trucs, die het bestuur van de Brusselsche Wereldtentoonstelling voor 1935 bedacht had, om gratis reclame voor de expositie te maken: Op een keer stond in alle Engetsche bladen : De Heer X. (een bekend ballonvaarder) die op de Brusselsche Wereldtentoonstelling gister opgestegen was, heeft met zijn ballon een gelukkige landing gemaakt, daar-sn-daar. Dit was de goedkoopste manier om in de geheele Engelsche pers, en zelfs in andere landen, een advertentie te plaatsen." Gevraagd wordt nu een dergelijke reclamestunt voor de Wereldtentoonstelling Amsterdam in 1940, De beschrijving mag slechts 150 woorden bedragen. Als eerste prijs loven wij wederom uit: een Dunhill bureau-vulpenhouder met artistiek uitgevoerden standaard ter waarde van ? 17.50; als tweeden prijs een plastiek van Hildo Krop. De redactie heeft het recht de inzendingen te publiceeren. Op de beslissing der redactie is geen beroep. Inzendingen uiterlijk Maandag 7 December. Verslag en prijstoekenning in het nummer van Zaterdag 12 December. te Utrecht, gaat den geheelen levensloop van de over ledene na; wij nemen een gedeelte over: Onze Gaasterlandsche correspondent schrijft ons Zooeven gewerd mij het ontstellende bericht dat Froukje Stienstra, beter bekend als h Vrouwtje van Stavoren", door een noodlottig toeva om het leven is gekomen. Na van haar grootvader lager onderwijs te hebber genoten, studeerde zij eenigen tijd handelsweten schappen aan de Hoogeschool van Bolsward ... etc Zeer fraai is ook het begin van A. G. uit de hoof d stad : AMSTERDAM. Alhier is, 87 jaar oud, overleder. mevr. de wed. V. van Stavoren?Schraap. * * * Een sober bericht. De jongere generatie zal hn onopgemerkt voorbijgaan. Doch de ouderen ondr onze lezers zullen zich den tijd nog herinneren, toe i de thans ontslapene een prominente figuur i i scheepvaartkringen was. Het Vrouwtje van St< voren", zooals men haar op de Beurs placht > noemen, dreef als eenige aandeelhoudster een,r groote reederij uitgebreide zaken, welke haar rijVwinsten afwierpen. Een psychologisch gefundeerde beschouwing leve; t Mej. A. M. v. D. te Arnhem, die den lezers vertel : Wat zij den armen schonk, gaf zij vrijwillig Machtig als zij was, prikkelde vleiende of dreigen* e dwang van wereld of kerk haar, stoutmoedig h t Lot uit te dagen. En toen dit voor haar het tij de- d keren, wist zij royaal de bakens te verzetten. Ha r fierheid verkeerde zij in nederigheid en, neder i;, heeft zij het tijdelijke met het eeuwige verwisse'. 1. Profetisch" is de aardige inzending van F j. U. van R. V. te Bussum: Nog kabbelen over het Vrouwenzand de golv >n van het Aalmere, maar eenmaal zullen de bewog n wateren verstillen tot een rijk en bloeiend polderlar d. Het blonde brood zal rijzen uit den drooggelegd-n bodem en het zal niet den enkeling zijn toegemet .1. Vrouwe van Stavoren, carpent tua poma nepot.;! Hendrik Kist, Ober-Kellner: DE DRAAIDEUR PIEPT WIJ hebben een draaideur die aan een kant piept en aan dat piepen kan je hooren, hoe het er in de wereld uitziet, zegt Willem tegen mij, toen we Donderdagmiddag bij het buffet staan. Als het vlug en eigenwijs piept, zegt Willem, is er storm in de politiek. En als het zoo'n beetje kreunt, komen de menschen in een rustig tempo en heeft hij gelijk, de heele week leek het wel een venti lator die draaideur. De heeren leden van de Haagsche Tweede Kamer hebben wij er nog al vaak gezien. Daar zitten ze laatst in den hoek bij de deur, nog wat onwennig, die zitten meer in déHaagsche cafés, ook Mejuffrouw Katz, ik zal maar zeggen Frida, en dien Heer van den Tempel, ook al zoo'n baard, en die Heer Auteur Theo Thijssen, die schrijft boeken dan lach ik en huil ik, en gelukkig daar komt ook Dr. Vos, die is er toch altijd bij en nog meer Heeren. De Heer Miranda gaf het rondje, Juffrouw Katz koffie maar verder gewoon, en zegt hij: Dame en Heeren, wij Amsterdamsche leden van de Tweede Kamer uit Den Haag, wij moesten met zijn allen er in de Kamer nu voor zorgen, dat er in Amsterdam een wereldtentoon stelling komt; zeg ik (ik 'stond te luisteren, dat mogen wij eigenlijk niet): Bravo Meneer Miranda, want ik heb al gesolliciteerd bij de Heeren van De Groene voor een plaatsje in het groote café-restaurant van de Heeren, als chef, maar zei Meneer Miranda: Kist, sta niet te luisteren, dévergade ring is geheim, breng nog een rondje en een koffie! Vorige week waren hier nog al wat Heeren van Volkenbond en Vrede. Wat die Heeren betreft, ik denk, nou, alles grog en thee, die laten zelfs de vrede met vrede. Nee, geef mij maar liever de kunst, en ik ga een praatje maken met den Heer Eduard Verkade, die komt net een avond moe en met dorst in de zaak, die was wezen sinterklazen met den Heer Maupie de Hartogh van het I. C. A. Ik zeg: Nou Meneer tegen den Heer Verkade, zoo vol langs den weg en op den Dam voor het paleis heb ik het nog nooit gezien. Ik zeg: U hebt ineens meegeprofiteerd van het natio naal reveil! Nee, wat dat betreft, gebeurt er in onze stad heel wat. Went nu komt er gauw de tijd van het b<. le tter, en dan is er feest op het Re nbrandtplein met de Heeren Studen en op paarden, en een optocht van bokken en bier en praalwagens en ik ga t iet mijn vrouw, hoewel dat ik laatst ru ^ie had over een geparfumeerden r ze brief aan mij privégericht en wou zij weten, van wie of wat, en ik denk, iet is van die Dame, die altijd zoo kjkt van jeweetwel als ik een croqu'tje breng, en ik stop hem weg, en Dijn vrouw wil zich laten scheiden, zegt zij, van zoo een individu, wat ik heelerr aal niet ben, en later, op straat om den hoek maak ik hem open en is het van een Dame Joan Crawford van de film een gewone reclame van Meneer Henny Scholte van het AlhambraTheater, die bijna mijn huwelijksgeluk verwoest heeft. PAG. IBDI GROENE N*. IWW ij i Cadeautjes? Bij mij staat Graven "A" altijd bovenaan op de lijst T DOOS VAN 50 STUKS 87y2 CENT f l w vrienden en kennissen dit jaar weer Graven "A... z in U er dankbaar voor zijn! In de vroolijk rood-met-zilveren >ald;ng, klaar om te posten, bieden zij U een gemakkelijke, lig <ostbare oplossing van het cadeau-probleem. En U weet: reen geniet van Graven "A", de zuivere Virginia sigaret de: kurken tip. Zacht op de lip! Dmxm foto toont U c/* «cfc»«r»(/c/« r«n rf« 50'tiuk* v«rp»ltklng. Z*t In d» uifg«tp**nfo ruimt* Uw n«*m ?n... Umur it Uw c*cfo*uf Een polls der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM is de beste geldbelegging. -1NV ERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND 1850 m. zekerheid van sneeuw. Wintersport in volop zon. Makkelijke oefeningsheuvel direct vóór het Hotel. Ongevaarlijke skihellingen tot 3000 m. Skischool onder leiding van T. Dahlnden. Eigen ijsbaan met nieuwe curlingplaats. Ver laagde arrangementen voor 20 en 30 dagen. Prijsverlaging voor Januari. Winterpro gramma, prospectussen en prijzen door de directie J. Willimann Seizoen van 1 December tot Paschen. LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE het nieuwe nummer .20 cent nummers ouder dan een week . 30 cent nummers ouder dan 3 maanden 60 cent (verhoogd met eventueele portokosten) Wilt U bi) bestelling het verschuldigde bedrag meteen zenden ? Anders kunnen wi) Uw aanvraag niet In behandeling nemen! DE ADMINISTRATIE t' t PEREZ RZISCHE TA PIJ' AMSTERDAM C - SINGEL N BOTTEBDAM Kussens zyn TJTBECHT 80 b/h Koningspl ?JSMi. itXVOO OnAVÜNOAOB i kleine kleedje: welkome geschenken ein l: 1i 60 jaren Groene 60 jaren Nederlandsch cultuurleven (zie den bon op pag. 21) Mft, r» Dl GrXOiNE N». 1104

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl