u 3 E«n verhaal van De Groene TROUWE LIEFDE I. Rakhtatov HOE ze elkander voor het eerst ontmoetten weet ik niet. Er was gelegenheid genoeg voor op het plein bij de machinefabriek. Hij was monteur in de electrische centrale. Hij was jong: een en twintig. Zij was negentien en stu deerde. Na de eerste keer ontmoetten ze elkaar nog eens, en nog eens, en nog vele malen. Hij was verliefd. Voor een buitenstaander was het vermakelijk. Hij was lang, slungelig, gebruind, en droeg winter en zomer een groene voetbaltnti en een blauwe linnen broek. De jongen werd zo melancho liek als wijlen Werther. Op zijn rechter arm, vlak boven de elleboog, kraste hij met een pennemes haar initialen: P.W., Paulina Wassilew. Net een schooljongen. DE wind was gaan liggen. Af en toe viel er sneeuw De winter inSiberi* is stil, zonnig» koud. De vorst hing als een mist over de fabrieksterreinen en drukte de blauwe alcohol in de thermometers tot drie en veerig graden onder nul. Op de vrije dag vieren we mijn verjaardag," zei Paulina. Ze komen allemaal. Jij ook?" Toen de vrije dag kwam, ging hij 's morgens vroeg naar Boengoer. Daar was de kwekerij. Veertien kilometer over de besneeuwde weg. Links en rechts lag de sneeuw dik, onbetreden. Onder zijn voet zong de sneeuw een vertrouwd, krachtig lied. Hij ging bloemen halen in Boengoer. Ze pakten het boeket in papier. De bloemen leken vreemd onder de koude zon en in dit bevroren land: bleekgele, paarse, witte en rose chrysanten onder het dikke glas der kassen. Hij kocht er twaalf. De terugreis was moeilijk. De mist was dikker geworden. De fabrieken waren waarschijnlijk helder verlicht, maar ze waren onzichtbaar door de mist. Hij liep voort en hield het boeket in zijn hand recht voor zich uit, vol aandacht. Hij woonde aan de andere kant van de kolonie, een heel eind weg. Vóór hem rees een steile heuvel op. Hij volgde de weg om de heuvel heen en ging verder. Zijn hand kreeg nu een eigen leven en een eigen verstand. Ze zei: Stop me in je zak, Werther, ik ben koud." Maar hij liep door met het boeket recht voor zich uit, misschien omdat hij geen oude Werther was maar Pietka Ladoesjin, een jonge vent. Toen hij thuis kwam legde hij zijn hand op de radiator. Zijn vingers waren rood en deden pijn, alsof hij zwaar werk had verricht. Ladoesjin pakte het boeket uit. De twaalf chry santen waren bevroren. Om hun doorschijnende bloemblaadjes zat een laagje ijs. Ladoesjin schudde het ijs er af en alle bloemblaadjes vielen mee. In zijn handen hield hij een bosje waardeloos groen. En het was al avond, en zes uur. En hij moest zich nog scheren, gele amerikaansche schoenen aan trekken in plaats van zijn vilten laarzen, en eten. Paulina woonde in de Tolbeskastraat, die door de grappenmakers van de kolonie was omgedoopt in Frankfurterstrasse, ter ere van de directeur der bedrijven, die Frankfort heette. Het was niet erg gezellig bij Paulina. Ze woonde bij haar ouders in. Op tafel lag een doos dure bon bons in heel dik papier. Er waren vijf mensen ge komen. Onder hen was ingenieur Seltsow uit Leningrad. Carmen", zei zijn heldere tenor, is een opera.... De muziek is van de Italiaanse componist Bizet, die leefde van...." Haar ouders knikten: een ontwikkelde jongen, en zo beleefd l En Ladoesjin wist niet wanneer de componist Bizet had geleefd. Hij wist maar n ding. Seltsow had heel bizondere bonbons in dik papier mee gebracht, en het was nu aan hem iets te geven dat dit geschenk volkomen in de schaduw stelde. Hij riep Paulina in de gang. Ik zal je later je cadeautje brengen. Ik kom net van mijn werk. We hebben moeilijkheden gehad in de fabriek.... "jokte hij. MIJNHARDT'S Jaxeer-tabletten ^werken zacht en zeker 6Qct Ze kwamen in de kamer terug. Seltsow had nog het woord. Ah, muziek," zei hij, ,,dat doet me denken aan de brede vlucht van een zwemmer in de oneindig heid." Ik ben dol op zwemmen," zei Paulina. Ik kan goed zwemmen, een heel eind. Maar ik weet niet waar je een badcostuxun kunt krijgen. Nergens heb bén ze er een." Ladoesjin wist wat hem te doen stond. Hij moest een badcostuum zien te krijgen, dat was alles. NA de verjaarpartij liep Ladoesjin al zijn ken nissen af .... in de eetzaal, op vergaderingen, in de fabriek, en zei: Ik moet een mooi badcos tuum. hebben l" Nergens was er een te krijgen. Alles uitverkocht. De volgende morgen vroor het weer, zo fel dat de neusgaten van de paarden bevroren en de leiding in Ladoesjins kamer geen water meer gaf. In een van de werkplaatsen, waar het werk in volle gang was, was een buis gesprongen. Toen Ladoesjin er voorbij kwam begonnen de putten al over te lopen; het water golfde over de kanten en stroomde naar het spoorlijntje dat voor de werk plaats was aangelegd. Om de putten waarin de afsluiters waren drongen de mensen samen, vrouwen in grote bontlaarzen, mannen met mutsen van schapevel. Alles gaat naar de maan: geen twijfel aan, alles gaat naar de maan," zeiden ze rustig tegen elkaar. Ladoesjin kwam naderbij. Van de andere kant kwam een lange man aan hollen, vergezeld door een tolk. Hij had een leren jas aan, geen russische, een elegant model. Het was Trigell, raadgevend ingenieur, een Amerikaan die er door de directie op af was gezonden. Dat heb ik al eens eerder meegemaakt," zei hij onder het lopen tot zijn tolk. In Gary, Indiana. Er moet iemand in de put om de afsluiter dicht te draaien." Toen hij bij de put kwam keek hij de menigte rond. Maar ik zie hier niemand die er in zou kunnen duiken. Toen we dat geval hadden op de fabriek in Gary, in Amerika....." Hij zweeg plotseling. Iemand drong zich door de menigte heen naar de put. Waar moet jij zo haastig naar toe?" zeiden de moesjiks. Zeg, dring zo niet I Moet je hem zien, wat een branie l Maar er in duiken niks hoor, daar is hij te slap voor." En de jonge man dook er ook niet in. Hij stapte eenvoudig de put in, zo bedaard alsof hij een trapje af stapte. Het koude water sneed als messen in Ladoesjin. Het drong door de jas van schapevel, door het gewatteerde vest, door de groene voetbaltrui en brandde als een reusachtig gloeiend ijzer in zijn huid. Ladoesjin trok met zijn tanden zijn handschoenen uit zo kon hij gemakkelijker werken. De afsluiter was heter dan vuur. Hij wou maar langzaam en heel moeilijk draaien. Misschien knarste hij wel, maar het geluid ging verioren~hr fret water; ~ Ze lieten een touw zakken. BIJ ons in Gary," zei Trigell tegen de tolk, konden we indertijd geen vent vinden die het wou doen. Ik ben vol bewondering." Ladoesjin zat in een korst ijs. Iemand trok zijn leren jas van hem af. Een ander gooide een deken over hem heen. Iemand tilde hem op en droeg hem weg. Ze brachten hem in het kantoor. Trigell ging voorop. Ze legden Ladoesjin op een bank. De Amerikaan kwam naar hem toe. Zeg hem," zei hij luid tegen de tolk, dat ik vol bewondering ben voor de heldenmoed der russische arbeiders. Wat ik heden onder de bevroren hemel van Siberiëheb aanschouwd, zal ik met mij meedra gen naar Amerika. Ik zal mijn landgenoten deze geschiedenis vertellen. En ik zou het op prijs stellen, deze dappere arbeider persoonlijk iets te geven ter gedachtenis, iets van waarde. Vraag hem wat hij graag wil hebben." De tolk vertaalde. Meneer Trigell zegt," zei hij snel, dat hij je erg bewondert, en hij heeft het over de dapperheid van de russische arbeiders. Hij wil je wat geven. Dat hoort zo in Amerika. Dat kun je niet afslaan. Je zou hem beledigen." De tolk sprak heel vlug. ~ - PAG. » E GROENE Ne. 3104 geschenk* van zaterdag 2$ november Vm vrijdag -4 december zijn onze magazijnen tot IOu s avonds g e o p e n d metz amsTerdam leidschestraat den haag h-oog straat Ladoesjin ontdooide. Iemand bracht hem een beetje wodka in een glas. Als je 't mij vraagt," ging de tolk voort, zou ik een vulpen vragen. Hij heeft een goeie. Een Barker", een canadese, met een gouden pen." Ladoesjin werd weer warm. Zeg hem.... dat ik graag een mooi badpak zou willen hebben," zei Ladoesjin. HET was zwart met oranje strepen; het was van wol en er was een rokje bij met een gummi ceintuur; het was helemaal nieuw, nog nooit ge dragen, en nog dikker dan het papier dat om de bonbons had gezeten. Diezelfde avond ging Ladoesjn, in een geleende jas, naar Paulina. Hij bracht haar het badpak. Weer vroor het hard en het was dik van mist, maar nu ' had hij een cadeautje dat er tegen kon. Nu kun je zo ver zwemmen als je wilt," zei Ladoesjin. Schat, lieveling, waar heb je dat vandaan ge haald? En ik heb al een zwarte badmuts. Wist j< dat?" 't Vriest vandaag vijf en veertig graden," zei Ladoesjin. Op weg naar huis dacht hij er over na hoe ze samen naar de Krim zouden gaan, of liever naazee. Aan de Zwarte Zee, met een oranje kust, en zij in een badpak zwart als de zee, met strepen oranje als de kust. In het water. Hij groot en ge bruind, met een zwembroekje blauw als de hemel, en zij slank, blozend, met blond haar. Hij zat lang te roken voor hij ging slapen. Ten slotte viel hij in een droomloze slaap en vergat het licht uit te draaien. EN de volgende morgen hoorde Ladoesjin dat h j als beloning voor zijn moedig gedrag was ove; geplaatst naar de electrische centrale van de kolei stad Prokopewsk, die op gang gebracht moe-1 worden. Het was een eer die hij niet kon weigeren. Zijn trein vertrok om twaalf uur. Hij moest dade lijk gaan. Er bleef zelfs geen tijd over om afscheid ;e nemen. Hij schreef geen brieven uit Prokopewsk. In h-;t begin schreef hij veel. Denk je nog aan me, Paulina, vergeet me niet," smeekte hij. Zijn brieven waren lang en vervelend, en als Ladoesjin ze had overgelezen verscheurde hij -e steeds. Hij was een buitengewoon arbeider, maar minnebrieven schrijven kon hij niet. Het werk aan de centrale nam hem geheel m beslag. Hij werkte zestien uur per etmaal en nam geen enkele vrije dag. Hij sliep, als hij er tijdvoor had, op een veldbed. Dan zag hij soms eensklaps de Zwarte Zee, en een blank meisje met niets dan een badpak aan, en hij, bruin en gespierd, naast haar. Op zulke o gfnblikken sprong hij zijn bed uit, liep naar de tatel, scheurde een blaadje uit zijn aantekenboek en p obeerde gedichten te schrijven. Maar de gedich'en kwamen nooit. Hij verscheurde het ene blaadje na het andere, maar er stonden niets dan malle woorden op die half rijmden. DAT duurde tot het voorjaar. In Maart, toen de grond weer zacht was geworden en de weren modderig waren, deed de eerste stroom van de cen trale de lampen van Prokopewsk gloeien. Het was Mei toen Ladoesjin terug kwam. Op het station zag hij Paulina. Ze ging met haar man, ingenieur Seltsow, de man van de opera Carmen, met muziek van. Bizet, naar. de Krim, naar de oranje kust van de Zwarte Zee. O f ItT quelle "finesse/ 60 JAAR NEDERLANDSCH CULTUURLEVEN is de titel van het J UBILEUMNUMMER VAN DE GROENE AMSTERDAMMER", DAT BINNENKORT VERSCHIJNT Ter gelegenheid hiervan heeft zich een Eere-comitégevormd, bestaande uit de volgende personen : Dr. H. COLIJN, Ministervan Koloniën en Minister van Defensie a.i Den Haag] Mr. P. J. OUD, Minister van Financiën Den Haag Prof. Dr. J. R. SLOTEMAKER DE BRUINE, Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen Den Haag Dr. W. DE VLUGT, burgemeester van Amsterdam Amsterdam Prof. Mr. P. J. M. AALBERSE, Minister van Staat, Voorzitter van de Tweede Kamer Den Haag Ir. J. W. ALBARDA, lid Tweede Kamer Den Haag Prof. Mr. A. ANEMA, lid Eerste Kamer , Haarlem Mevr. LIZZY ANSINGH, kunstschi Ideres Amsterdam W. BERDENIS v. BERLEKOM .. Middelburg E. BOEKMAN, wethouder Amsterdam Dr. MENNO TER BRAAK, letter kundige. Den Haag JOH. BRAAKENSIEK. Amsterdam Prof. Dr. H. BRUGMANS Amsterdam Mr. D. CRENA DE IONGH, Presi dent Ned. Handel Mij Amsterdam G. H. CRONE, voorzitter v. d. Kamer van Koophandel en Fabrieken Amsterdam A. VAN DUINKERKEN, letter kundige Amsterdam Jhr. Mr. D. J. DE GEER, Minister van Staat Den Haag JOAN GELDERMAN, lid Eerste Kamer Oldenzaal J. TER HAAR J r., voorzitter Chr. Hist. Raadsfractie Amsterdam D. HANS, voorz. Ned. Journalistenkring Den Haag Prof. Dr. J. A. VAN HAMEL .... Den Haag Me j. Mr. C. F. KATZ, lid Tweede Kamer Amsterdam Prof. Dr. G. W. KERNKAMP. . Utrecht Mr. L. G. KORTEN HORST, lid Tweede Kamer Den Haag HILDO KROP, beeldhouwer Amsterdam Mr. G. C. J. D. KROPMAN, wet houder Amsterdam Ir. W. H. VAN LEEUWEN, pres.dir. Ned. Gist- en Spiritusfabrieken.. Delft Dr. F. E. POSTHUMA, oud-minister van Landbouw, Handel en Nijverheid Den Haag Mevr. TOP VAN RHIJN-NAEFF, letterkundige Dordrecht A. ROLAND HOLST, letterkundige Bergen Prof. Mr. F. G. SCHELTEMA . Amsterdam ARTHUR VAN SCHENDEL, let terkundige Amsterdam JAN SLUYTERS, kunstschilder...... Amsterdam Mr. L. J. A. TRIP, president van de Nederlandsche Bank Amsterdam Prof. Mr. J. A. VERAART Den Haag Mr. Dr. L. E. VISSER, vke-president van den Hoogen Raad Den Haag Mr. J. A. DE VISSER, procureurgeneraal bij het Gerechtshof Arnhem Mr. W. C. WENDELAAR, lid Tweede Kamer Den Haag Dr. F. M. WIBAUTf Amsterdam Zooals dit comitédoor zijn samenstelling een weerspiegeling is van het Nederlandsche volk in al zijn geledingen, zoo weerspiegelen zich in het Jubileumnummer zelf zestig jaren Nederlandsch cultuurleven. Al dien tijd heeft De Groene" alle belangrijke uitingen van cultuur in ons vaderland en elders op den voet gevolgd, en dikwijls was hij eenige schreden vóór. De jaargang die nu ten einde loopt biedt hiervan vele voorbeelden. Het Referendumnummer wordt nog steeds gevraagd door lieden die een helder overzicht willen hebben van de belangrijkste staatkundige stroomingen in ons land; het wordt als handleiding gebruikt op ontwikkelings cursussen van uiteenloopende politieke partijen n van niet-politiek georiënteerde vereenigingen (waar schijnlijk een uniojm!); dagbladen, tijdschriften en zelfs leerboeken namen er hoofdstukken uit over. In het Rusland-nummer schreven vooraanstaande (andgenooten over het vraagstuk van de erkenning der Sovjetrepublieken, waardoor dit boven de sfeer der politieke hartstochten werd uitgeheven. Het Jeroen Bosch-nummer was een belangrijke bijdrage tot inzicht in het werk van dezen veelbesproken Meester. Het Tentoonstellingsnummer heeft laten zien wat de Wereldtentoonstelling Amsterdam 1940 kan worden; het is in de geheele Nederlandsche pers besproken en heeft aanleiding gegeven tot menig krachtig pleidooi voor de expositie. Op elk gebied bracht De Groene" iets bijzonders. Ook voor 1937 staan er weer belangrijke nummers op stapel! JUBILEUM-NUMMER KOSTELOOS VOOR WIE ZICH NU ABONNEERT Nieuwe abonnés van De Groene" ontvangen de in December nog, verschijnende nummers, met inbegrip van het Jubileumnummer, dat een waar historisch album van de laatste zestig jaren wordt, kosteloos. De beste overzichten, de beste voorlichting, de beste ontspanningslectuur vindt U in De Groene". Daarom: De Groene... ook Uw lijfblad PAG. 21 DE GROENE NO. 3104 ?\\ BON AAN DE ADMINISTRATIE VAN DE GROEN KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDA TEL 37964- POSTGIRO 72880 - GEM. GIRO G OC iji i|) Mijne'Meeren, Omdat de 61ste jaargang nog beter zal zijn dan de 60ste, abonneer ik mi voor 1937 op De Groene". Ik zend U hierbij f 10.?en verzoek U m de in December nog verschijnende nummers, met inbegrip van h Jubileumnummer, kosteloos te zenden. (Abonnementen kunnen te alle tijde ingaan, doch slechts bij het einde van een jaargang, na opzeggin. voor l December, eindigen.) Naam: Straat: Woonolaats: Nr, i ' ii !i