De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 5 december pagina 4

5 december 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

-it* , *?-*.', i Een itondbee/d voor den eere-Ar/Cr " (Dagens N/heter, Stockholm) Wot doe Je?" Ik bestudeer de grond slagen der werefdpofit/ek." (Nebelspalter, ZUrlch) HET VREDESSCH/P BEDREIGD (L'ordre.' Parijs) V f // . }( Y.'.N-O/' r \ o. i / is. ' ? . ?. J 11 DE HEDENDMGSCHÉSITUATIE WEERSPIEGELD (D-lly Herald, Londen) WOL KRIMP7 /N DEN REGEN (II Travaso, Rome) In het oog detereld In bet Enfteitche ka binet ovrr Spanje TOEN Eden in het Lagerhuis ver klaarde, dat Engeland voorloopig niet de bedoeling had de beide partijen in den Spaanschen burgeroorlog als ,.oorlog voerende partij" te erkennen, heeft hij niet de oneenigheid vermeld, waartoe dit besluit in het Britsche kab net aanleiding heeft gegever. Wij hebben echter reden om aan te nemen.dat in den ministerraad van Zondag voor een week bijna alle ministersaanFrancohet recht van oorlog voerende partij wilden toekennen, doch dat Eden hen overtuigd heeft. Toch heeft de rede van Eden geen helderheid gebracht in de situatie, die ontstaan is door het dreigement van Franco om Barcelona te blokkeeren. Tot nu toe heeft Eden niets anders gedaan dan aan Engelsche schepen buiten de driemijlsgrens vrije vaart garandeeren. En de regcering meent, dat de wet, die Engelsche schepen verbiedt om wapenen naar Spanje te vervoeren, vol doende is om Franco duidelijk te maken, dat het onnoodig is Engelsche schepen in de Spaansche territoriale wateren aan te houden. Feitelijk zou Franco door een Engelsch schip aan te houden of te torpedeeren een daad van zeeschuimer!] begaan, welke een profest van de Britsche regeering bij de regeering te Madrid tengevolge zou hebben, die als eenige erkende regeering volkenrechtclijk nog steeds de verant woordelijkheid draagt, ook voor de ge bieden onder bewind van Franco. Maar deze juridische gevolgen hebben natuur lijk niets met de werkelijkheid te maken. Zoo kan de Engelsche regeering slechts twee dingen doen, óf net doen of zij van eventueele inciden'en niets merkt, óf zelf voor de noodige bewaking zorgen, door een convooi voor elk Engelsch handelsschip. Alles bij elkaar genomen heeft Eden eigenlijk een nieuwe concessie aan de fascistische aanvallers gedaan. Want waar het op aankomt is niet wat er in open zee, maar wat er in de Spaansche territoriale wateren gebeurt En daarover heeft Eden zich niet uitgelaten. (News Chronicle, Londen) Franco LATEN wij onmiddellijk met de deur in huis vallen. Franco vecht niet alleen voor de beschaving in Spanje, hij vecht voor de ganse hèChristelijke cultuur. Dit schrijven wij, als Protestant van een Roomsen-Katholiek. Vast staat, dat in Spanje de commu nisten en anarchis en een staatsgreep einde Juli op het oog hadden om, wat Moskou altijd gewild had, van Spanje een Sovjet-staat te maken. De patriot Franco, die niet anders kon, heeft be.lo'en, zijn vaderland te redden van cien ondergang naar de onderwereld. Merkwaardig is het, dat zoovelen dat nog niet begrijpen. De fouten van het oude Spaansche regiem worden breed uitgeme'en en die zullen er ook wel tallooze zijn geweest. Maar waar het hier op aan komt, is, dat Moskou altijd ge bruik maakt van fouten en 200 den ondergmg van de Christelijke cultuur tracht te bereiken. Wij kunnen het feit, dat zoovele goedwillencen^ ook zich nationaal noemenden, dat niet begrijpen, niet anders uitleggen, dan dat zulks een gevolg is von de propaganda van het intellectueele bolsjewisme. (De Rijkseenheid, Den Haag) Men vergelijke dit overigens met pag. 4 in dit nummer (Red.). Hrt wankele Itallaansche empire DE propagandadienst en de zorg vuldige schifting van het nieuws had den bij het Italiaansche publiek de over tuiging gevestigd, dat niet alleen geheel Atessynie" veroverd en bezet was, maar zelfs, dat het volledig gepacificeerd was en snakte naar kolonisatie. Het zich langzaam verspreidende nieuws van de vermcording van Locatelli en zijn mak kers kwam als een eerste donderslag uit helderen hemel. Nu begint het publiek langzamerhand de noodzakelijkheid te beseffen, dat er nog langen tijd alle krachten moeten worden besteed aan de consolidatie van de verovering, voordat er een serieure poging tot kolonisatie kan worden gedaan. Er is zulk een breede kloof tusschen de gouden bergen, het begin zijn beloofd, en den fei «Ij toestand, die nu langzamerhand bei, wordt, dat de slinger van de \ ub[j opinie gemakkelijk kan doorsla, de verlamming van een bittere stelling. (Cleves Stead in de l'. Gazette, Het IK beweer niet de geschiedenis te nen. . . . Maar ten slot e mogen z hcelemaal geen geschiedenis ken: ? en van deze Ivtrekkilijk onkunde JTOJ ren. Nu heef c men ons de gcluc'jy parlementaire zittingsperiode u met het woord Kerensky. In de ? iai de uiterst-recht J cl en betteken rensky" een radicale mini^ter-pi die zich, omdat hij niet genoeg op hoede was voor de uiterst-links hei October 1917 liet omverwerpt!) Lenin. Dat wil dus eigenlijk ; ,,Edouard Herriot, pas op je tel! n! Maar als men de geschiedenis v Russische revolutie wat van nad- rbij kijkt, blijkt het, dat Kerensky leider van een repubükeinsche regeer ng, zich uit vrees voor de uiterst-I'' iksA-ar- 'i opgenomen, die nog niet in niet ernstig verzet e tegen Kon ilofl met hem onder een hoedje spi' lde toenemende aanhang van het bol cw en de October-revolutie zelf la on Hrruit verklaren, dat , l.nks" /. h K- xensky verraden vod.'e. In ie erg kan men hem niet een te groot zinnigheid tegenover Lenin verwij ? en hij dwong zich te verbergen, val « c h den te gebruiken enz. Zoo viiend lijk de politie van Kerensky voor lu wisme. Als de rechtsche kranten beter nad ten over het geval Kerensky. n8< um van menit's n!< n is onlangs een origineel um geopend. Het heeft zijn ontsd. aken aan een hotelier, Faucon d, >'.ie zijn leven gewijd heeft aan ast Hing van een collectie, welke , n l die van menu's van historian 'ore curiositeitswaarde. ? dt meest zeldzame stukken van seuni moet het menu genoemd va.i een diner, gegeven in een zij in plaats van voortdurend bi ingfest jurant te Bdgrado, welks zijn, dat de radicale leiders der K idicftoo'vn ??allen officieren zich te' veel toegeven aan de ..marxistftp i-lar het koninklijk paleis be moeten vrtezen, dat de gematig' e nm ters te toegevend zijn tegenover < e tq standers van het huidige regime En zouden er waarlijk heel wat dingen u£jetr.( -r van Pola Negri met prins gcloopen zijn l H er» l.Zj Het Jongste Russische proces l ET zelfde overbekende pro es de vorige week weer eens o gcv in Rusland. Maar de houding, wa.irti gesuggereerd worden door het vei van de procedure bij de zitting, past bij de rest van het verhaal. Ongc-u wijze waren ook de vonnjssen al> ge lijk. Alle negen gevangenen w. rdi dood veroordeeld, en n van was een Duitsch onderdaan, z< vonnis de verhouding tusschei Rusland en Duitscbland raakt opzicht olie op het vuur heeft f De Duitsche ingenieur Stickl. dergelijke beken enis en af als < ie, een paar maanden geleden Zinov ;ef afgeperst, en een paar jaar g' Ie Engelsche ingenieurs bij Vicl-TS, ook de schuld of onschuld v; i klaagden mag wezen, deze soort tenissen kunnen in het oordeel > geen licht op de kwestie werpt eenvoudig te mooi (of moeten v te leelijk?) om overtuigend t < van de Russische gevangenei een mijn vol gas te hebben la' en de mijnwerkers te hebben ? als zijn deel in de uitvoering v. cistisch complot tegen het bewind. Stickling bekende Rusland te hebben aangcnotru doel het Sowjet-bewind te 01 op bevel van de gezaghebbe Derde Rijk. En de conclusiGerechtshof was. dat het com onder de gezamenlijke auspic: n ^ Gestapo en Trotski. Tot nu t Sowjet-regeering slechts haar "ig«'| gers op dergelijke beschuldi dood gebracht; want de Bri nieurs ontvingen als beloonin, veroordeeling de straf van ? naar dévrijheid buiten Ruslan hebben de Russen echter hoewel hem gratie verleend ? doodstraf, voor tien jaar in de : gezet. Ook deze clementie zal kingen tusschen Duitschland n B1 slechter maken. Feitelijk schi ntl of Moskou en Berlijn wedijvt cni vocatie. Daarbij probeeren zij nceuvrceren, dat de andere p' ulf viakt en een of andere daad ie ;ct effect heeft, dat zij in de va" de democratische wereld l0j een publieke opinie bestaat) Vhijnt te hebben. Van Duitj.,11 word een dergelijke poging Op don laatsten partijdag inNeul'it proces in Novosibirsk is de tegenzet. \Vij democraten n-ti de waarde die men aan on?e blijkt te hechten zeer, maar .?r toch de voorkeur aan geven ns geworven werd met daden, id, r aan brandstichting deden (The Economist. Londen) «d r r rijkste land. K land is het kin lerrijkst ? ;tn weet, dat Polen, Italië, en nog meer landen de eer record hebben opgeeischt. Welnu, uiuvkeurige statistici is de streek v rhouding de meeste kinderen d. r Far-öer, op welke eilanden leid j>er gezin 7 kinderen in leven [en vindt er een groot aantal v i iet 16 4 17 kinderen en het ld- zou nog veel hooger zijn, pst. tistiek niet ook de pasgehuwde TeekenJnf voor Da Groene van B. H j l Ier ij n geweest de traditie voort te (Luxemburger Zeitung) j Alexander Obrenowitsj ?ro:;w Draga te vermoorden. In «re ' itrioe ligt een m-j nu van het In slotte roepen een groot (Emanuel Berl in Mariannc Pjften 's herinneringen opaandiplorr inltijden, tijdens welke bein "rnationale vraagstukken be en -oms zelfs opgelost) zijn. (Die Stunde, Weenen) i au D val op het lle ?? mdaden die de Duitscher» faun geweten schijnen te hebben oo nog deze, dat ze het goud s iiijnen te willen maken. l\vcc! dat een zilveren lepel niet hn l aardappelen mag blijven ?ant dan wordt hij bruin. In het v. idt men dit verschijnsel bij imic' ielen die zwavelverbindin,-att n. Duitsche onderzoekers u revonden dat deze onaangehap van zilver wordt weggeioor loevoeging van een geringe cid odium aan het metaal. Bij g v.m mér jodium krijgt het t al v. en een goudkleur, maar ook ippt .1 die mogelijk maken het val.vn te gebruiken, waarin men r g iud berigde. wij \vellicht in de toekomst een 'en -landaard zullen krijgen .... (Sapere, Rome) !fkc;ihnls 'LG' een besluit van den mibinnenlandsche zaken zal iekenhuis worden gesticht patiënten uitsluitend door n passend dieet zal bedusver bestond er in de id slechts n dcrgelij'k wel in Rusland. Dit heeft bed<'en; het Japansche zal er !venr.i.>n tellen, want msnreksnt hei meerendeel der patiënten ov, rdag verblijf zal houden en na,'r huis terug zal kunnen ?ijkhuir rekenen de Japansche ^ecn mate van zelfbeheersching ken die een Westersche collega tiënten in den regel niet durft "......) Opgedane ervarinocste verwachtingen koesde '.hans als zelfstandig specidieetbehandeling, waarin ft \VY-;ten vooruit schijnt te zijn. (Tokio Nicht Nichi) c.iricaturen in den tekst zijn ane". . . ? ' " STROOIAVOND IN SPANJE var. eet: d-, Fan Te l Wei Roosevelt en de pers VIJFENTWINTIG percent der Amerikaansche dag-, week- en maandbladen is in handen van reputlikeinsche eigenaars. Die pers heeft Roosevelt en zijn New Deal dag en nacht vervolgd, met geoorloofde, maar nog meer ongeoorloofde midde len. Zoo konden wij onpartijdigen in de 28 bladen van William R. Hearst de ongelooflijkste insinuaties lezen. Hearst verweet Roosevelt en diens kabinet dat zij rood waren, in Moskou thuis hoorden, radicaal, enz. De vrij heid in Amerika was zoek. Het Congress was serviel, enz. In den zelfden hoorn bliezen bladen als de N. Y. Sun, Herald Tribune en de rest der 85 %. Leest de gemiddelde Amerikaan die hoofdartikelen en schimpscheuten niet of is hij zoo onafhankelijk dat hij ma ling heeft aan wat er over Roosevelt, diens New Deal en zijn kabinet gezegd wordt ? Hearst bedient hoofdzakelijk den kleinen burgerstand en het werk volk. Trots al zijn geschrijf en gewrijf stemde deze klasse burgers voorname. lijk voor Roosevelt en de New Deal. Hebben die krantenkoningen nooit de opinie gevraagd van hun mede werkers ? Oogenschijnlijk stoorden zij zich niet aan de opinie van journa listen die het Amerikaansche volk moesten voorlichten. Hier is het bewijs. Knappe journalisten, goed op de hoogte van de volksopinie, doorkneed in de politiek, volgden dag in dag uit de twee presidentieele candidaten. De meesten kenden Roosevelt van Was hington. De anderen bestudeerden gouverneur Landon van het oogenblik af dat de keus der republikeinen op hem gevallen was. Zij moesten aan hun bladen meededen hoe de kiezers op de speeches der candidaten rea geerden, hoe zij stonden in de gunst van de kiezers, hoe de politieke toe standen in de verschillende staten waren, enz. In particuliere gesprekken met deze cynische hard gekookte" journalisten, werd ons verteld: dat Landon geen ,,China rnan's" kans had. Zouden zij voor Landon stemmen, zij bedienden toch een republikeinsch orgaan en eigenaar? Zij dachten er niet over. Bovendien zou hun stem dezen stroom niet kunnen wijzigen. Even vermakelijk was de toestand in de zetterijen en drukkerijen dier republikeinsche dagbladen. Van de zoo employés dier bladen stemden minstens 80 % vóór Roosevelt. Dezelfde dagbladeigenaars die voor de verkiezingen Roosevelt en zijn New Deal met de grootste felheid bevochten, komen thans voor den dag met allerlei schoone raadslagen. Zij vertellen hem wat hij doen en niet moet doen. Toonen aan dat hij geheel Amerika gelukkig en tevreden kan maken door niets te doen. Hij kan thans op zijn lauweren gaan rusten. Business" op zijn beloop laten. Geen amendement der constitutie en vooral geen ver andering in het Hoogste Gerechtshof. Kinderarbeid is zeer voordeelig voor de dagbladeigenaars.... dus geen af schaffing daarvan. Geen minimum loonen voor de vrouwen en geen be paling van arbeidsduur. Zeer goed ge meend, alleen te eenzijdig. Roosevelt is geen Harding, geen Coolidge, geen Hoover, maar ook geen Hitler, Musolini of Stalin. Hij heeft zijn sterke hersens, zijn zin voor humor en zijn ideaal van een levend demo cratisch gemeenebest niet verloren. Hij barst niet van ijdelheid na deze glansrijke overwinning, doch het eerste wat hij entameerde na de verkiezing was: nieuwe leiding te geven aan de sociale wetgeving. Zij die hopen dat de V.S. thans uit gepraat is, dat Roosevelt van plan is op zijn behaalde lauweren te gaan rusten, wedden opnieuw op het ver keerde paard.,., zooals voor den uitslag der verkiezingen 85 % der republikeinsche dagbladen deden* New York City G. SIMONS «f « M t i ;ii ? K FA6. « DE GROENE* GROENE N*. 3105

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl