Historisch Archief 1877-1940
Van Vrijdag 18 December af
t:
CUNARD WHITE STAR
Brengt uw vacantie door in Amerika
in 13 dagen uit en thuis
met het reuzen s.s. ,,Queen Mary",
Aquitania" en Berengaria".
Prospectus en plaatsbespreking bij
het Generaal Agentschap
Ho/man & Schuurman's Scheepsagentuur N.V.
AFD. PASSAGE
ROK l N 80 AMSTERDAM
Von de Amsterdomsche Vo/ksJcJietsen.
die onze vroegere redacteur Justus van
Maurik jaren lang wekelijks voor dit blad
schreef, is dit verhaal een goed voorbeeld.
Het werd het eerst gepubliceerd in
De Groene van 8 December 1895.
HELP, help! m'n man leit te
water, help! gilt een vrouw,
met hangende haren en in een
verscheurd jak, langs den walkant
loopend, met groote passen en drukke
gebaren. Help, help!
Plotseling wordt het levendig op de
stille gracht, van alle zijden komen
mannen en vrouwen haastigaanloopen.
In een oogenblik is het vol aan beide
walkanten en op de brug. Men ver
dringt elkander, stompend en duwend,
om naar den drenkeling te zien, die,
met handen en voeten spartelend,
onduidelijke geluiden uitslaat.
Allerlei stemmen vragen en roepen
dooreen:
Waar leit ie?
Daar kijk hij drijft naar 't
midden.
Hoe is ie d'r in gekomen?
Wie is 't?
Hou je goed, Janus ! schreeuwt
de vrouw boven alles uit trappen
met je beenen, trappen!
Uit een zijstraat komt op een draf j e
een bakker met een langen haak:
Op zij menschen ! laat me d'r bij l
??Och mensch ! 't is zatte Janus
maar, roept vrij onbarmhartig een
oude, doove jufvrouw, die over de
brugleuning kijkt. Met een scherp
geluid haar neus ophalend, voegt zij
er bij: ? aan hem is niks verbeurd,
hij springt telkens met z'n dronken kop
te water.
Ze móesten 'm dood gewoon
laten verzuipen ! schreeuwt aan haar
oor, een lange, schrale vrouw met een
kind aan de borst. 't Zou 'n op
luchting wezen voor z'n vrouw.
Kijk d'r nou heen en weer hollen,
zegt de andere, wat maakt ze d'r eigen
druk en terwijl zij het kind op den arm
neemt en haar jak dicht knoopt roept
ze vinnig: Laat 'm z'n buik maar
vol krijgen, dan ben jij van 'm af!
Sla je beenen uit Janus ! trappen
dan, trappen! Och God, menschen
help 'm dan toch; hij is toch in mensch
trappen Janus, trap-pen!
-?Leit ie d'r alweer in ? vraagt schor
en ruw een man, die in zijn hemds
mouwen uit een kroeg komt loopen.
Hij zwaait met de rechterhand een lang
touw en houdt het eind opgerold in de
linker. Uit den weg daar l?Allo,
op zij l Sakkerju l ga dan toch uit
m'n smeet. Ruk dan toch op, dat ik
gooien kan.... Zoo?oo l pak 't touw
dan Janus!
De drenkeling spartelt nog wel met
handen en voeten, maar nu en dan
raakt zijn hoofd onder water.
i O, Jesis ! m'n man zinkt h
je kop dan toch boven. Janus! t
dan toch !
Terwijl de bakker met zijn
en de wijnhuisbaas met het touw a
mogelijke moeite doen om den zin
den man te bereiken brommen ze teg
elkander: Hij is te suf om 't ton
te pakken. De haak is te kort, w
weerga, is d'r nou geen politiu-age
in de buurt? Als je ze niet noodig ht
loopen die smerissen je omver all
opzij daar, ik,kan niet gooien ..
je achter m'n arm weg, bliksemse
jongen. ??? Zoo?oo !.. .. hu.ip!
Allemachtig nou had ie 'm haast.
Hou je kop op Janus !
En nou zie je geen agent, natuu
lijk niet. Waar ze nut kunnen doen hoj
je ze niet te zoeken, beweert op de bn
een jongmensch met een flambard
half als heer, half als werkman
kleed. Met een sigaar in een lan^e m
schuimen pijp wijst hij dood l'alm
den drenkeling en wijsgeerig laat
er op volgen: Zoo'n man is
dronker eer de politie komt 'net
dreg waar dienen die dure c-pvret
nou voor? 'n Fatsoenlijk mens
molesteeren, dat kunnen ze, maan
plicht doen, ho maar !
Plotseling wijkt de menschvnmas
uiteen voor een politieagent, d'öindi
stormpas aankomt, voorafgegaan do
een schreeuwenden jongen, die
menschen op zij duwt: hierhei
meneertje, hierheen, hij leit 'r al wel
kwartier in kijk, daar/oo,
zinkt al !
Zonder zich een oogenblik te
denken gooit de agent helm en sabel
zijn jas uit en springt te wa rer.'
een paar forse slagen bereiki hij
zinkenden man en grijpt hen; vast
Een paar minuten lang plassen
spartelen beide in 't gore grarirtwa
totdat ze eindelijk aan d<-n
komen en de agent in de m
staande, zijn hand kan toestaken
de vele handen, diéhem, van den
kant af, worden toegereikt.
Iedereen wil nu helpen, rien
dringt elkander. Een jongen valt
den wal af, maar wordt dadelijk
omhoog getrokken en komt dus
een paar natte broekspijpen vrij
lijk staan redder en drenkelir g op
kant. De vrouw van Janus is t
de menschen heen gedrongen, l
met een enkel woord den a
bedanken vat zij den half
loozen man bij den arm en scnudt
heen en weer, terwijl de a';«rt
ondersteunt.
??Janus, je bent er uit, vent!
riept ze in zijn oor en haar man
overbuigend: gooi die boel ef
ferm zoo, toe maar l en als ze
hoe Janus met groot gemak het
zwolgen water teruggeeft, klopt z<
herhaaldelijk op den rug en zegt:-1
zal je opluchten, ouwe l
Bereidvaardige handen geven
PAG. 40 DE GRENE NO.
ipd en jas aan den agent terug, als
den geredde in handen van zijn
luw en geburen overlatend, zoo goed
;e!ijk het water uit zijn broek en
iren drukt, zijn jas aantrekt en met
sabel in de hand den helm weer
(izet.
Janus is bijgekomen, maar nog niet
heel nuchter, hij ziet, half tot besef
imend, een dienaar van politie voor
ch taan, duwt plotseling met een
achtigen vloek zijn vrouw terug en
ijpt voor iemand het beletten kan den
ent in de borst, geeft hem een paar
iist£;agen in het gezicht.
janus ! ben je gek gilt de vrouw,
me-" heit je d'r uit gehaald.
Dieneer? pot hier en gunter me,
me; ? ? ik heb niks met dien smeris
ma .'ten, hij zal van m'n lijf blijven
OM dat ik nou 'n borreltje op heb
zoo'n kerel me dadelijk inpikken?
hè> maling an de politie. Janus
ient van kwaadaardigheid en op
mw gaat hij vol dronkemanswoede
ai;ent te lijf, die een kort
oogen;, overbluft door dien onverwachten
Inval, den arm afwerend heeft uit
strekt maar dan met geoefende
Ind den beschonkene aangrijpt en
een vrij hevige worsteling,
voorthirt.
fani.s rukt zich los en valt den agent,
zif.h verdedigt, heftig aan. Het
rech'. duurt eenige oogenblikken
lort, /onder dat iemand er zich mede
pnoe;r, maar als men ziet dat de
«t ce sterkste is en als men hoort
de vrouw klagend roept:
Menien i:,oet m'n kerel nou haar 't bero,
hè:', toch niks gedaan, trekken
lelijk een paar mannen partij voor
ius m trachten hem aan de handen
dei gerechtsdienaar te ontsïeuren.
'e s ent heeft het nu hard te
ver'oo den, maar hij laat niet los Voor
dooi vijf, zes mannen tegelijk wordt
igcgr--:pen. Zijn sabel kan hij niet
iruik-n, want die is hem reeds in
bei. n der worsteling ontvallen,
sig: aalfluitje vindt hij evenmin,
ir '2'-.in handen zijn sterk en
gefend; aij weet zijn aanvallers op
afst. nd te houden.
W;u> r bemoei jij je eigenlijk mee ?
;t en groote brutale kerel.
en "vij Je geroepen?
Laat dien man met rust, versta
schreeuwt een ander.
Jij moest mijn niet hebben, ik
1000 M. - Zwitserland
Cï!nn-> H.B-S., Handelsschool
Aui. o. |. v. Drs. Ned. Lctt.
Drs
w. F. MAARTENSE Jr.f
n, Kortrijkschestraat l 1.
Tel. 556859
van 20 Dec.-5 Jan.
zou je anders helpen als je me aan mijn
lijf kwam, ik lust je hoor, ik heb pijn
aan de heele overigheid !
Die kerel gaat telkens te water
als ie dronken is, hij kan zwemmen,
roept een ander, naar voren dringend
en Janus' vrouw, ziende dat haar man
intusschen een neusjebloed en een
blauw oog heeft opgeloopen, werkt
zich tusschen de vechtende mannen
door en schreeuwt heesch van woede:
Mot jij m'n man vasthouden en te
bloed slaan, leelijke smeris, wordt jij
daarvoor betaald hè?
Janus tracht nogmaals zijn vijand
te"naderen, vloekend en schreeuwend:
dat hij te water zal gaan als hij wil
en dat de politie geen zier over hem
te zeggen heeft.
Ook het halfblanks heertje met de
sigarenpijp heeft zich bij het standje
gevoegd en geeft luid zijn meening
te kennen:
Wat verbeeldt zoo'n agent zich
wel ? Als die man te water wil springen
is dat toch zijn zaak, hij was immers
gekleed, daarom gaat 't de politie niet
aan. Ze hebben niet noodig zoo'n man
er uit te halen, dat is inbreuk maken
op de individueele vrijheid van den
mensch. Als er wat te hakken valt of
in te rukken dan zijn ze er dadelijk bij,
maar voor d'r plicht komen ze niet op;
dieven vangen moeten ze, maar die
laten ze liefst loopen ! Een vrij burger
laat zich maar zoo niet naar 't bureau
brengen.
Als Janus, die door eenige menschen
terug wordt gehouden, slechts half
begrijpend wat er gebeurd is en nog
woedend over zijn bloedenden neus,
die woorden hoort, slingert hij nog
maals met alle kracht de hem vast
houdende handen van zich af en
tracht opnieuw den agent te naderen.
Het lukt hem niet, want de
politiedienaar is te dicht omringd door
schreeuwende mannen en vrouwen, die
allen betoogen: ,,dat ie god mag
danken, dat ie d'r zóó. afkomt en dat
ie maar weerlichts gauw moet maken
dat ie uit de voeten komt, want dat
er anders nog 'n lekker pak rammeling
voor hem opzit!"
In een lantarenpaal zitten twee
jongens. Lachend en gierend van pret
roepen ze aan een paar anderen, die
nieuwsgierig achter de menschen hun
halzen uitrekken, toe: dat er 'n natte
bout in de maling is !
Met veel moeite krijgt Janus' vrouw
haar man mee naar huis, door de*
belofte: dat ze op den hoek d'r
samen nog ntje zullen koopen en
de agent gaat naar 't bureau om te
rapporteeren: dat hij te water is ge
sprongen om een drenkeling te redden.
Als de agent eindelijk t'huis zijn
natte plunje uittrekt overpeinst hij,
dat het voor een politiedienaar te
Amsterdam niet gemakkelijk is, om
zijn plicht te doen en het iedereen naar
den zin te maken....
»? il DE GROENE^No. 3107
L^ollectie vroudstikker
KUNSTWERKEN uit alle tijden
op werkdagen van 10?5 uur
Heerengraclit 458, AMSTERDAM
Einde December opening van de
Prinses Juliana-Tentoonstelling
?
Kunstwerken, oehoorenoe tot de collectie
Goudstikker, worden van 18 Dec. 193o tot
en met 10 Jan. 1937 tentoongesteld in den
ROTTERDAMSCHEN
KUNSTKRING
Witte de Withstraat 35 te
R OTTERD AM
dagelijks (ook Zondags) van 10?5 uur
KASTEEL NYENRODE"
BIJ BREUKELEN
KERSTTENTOONSTELLING
op 25, 26 en 27 December 1936
Tegen donker geheel met kaarsen verlicht
Ook de TAVEERNE zal tot 10 uur geopend zijn
..r
MEDE DEELIN G
VAN HET
CITY THEATER
AMSTERDAM EN DEN HAAG
TER GELEGENHEID VAN HET A.S. HUWELIJK VAN
H.K.H. PRINSES JULIANA
EN
Z. D. H. PRINS BERNHARD
ZAL VAN ZATERDAG 19 DECEMBER AF ELKEN
MORGEN VAN 10 TOT l UUR ('sZondags NIET)
VERTOOND WORDEN DE JUBELFILM:
NEERLAND'S BRUIDSPAAR"
(Een film van Polygoon", Haarlem) - Duurder film ongeveer 50 min.
Vervolgens alle belangrijke gebeurtenissen
in verband met de H u we l ij ks f eesten
TOEGANGSPRIJZEN:
ZAAL 20 CENT - BALCON 25 CENT
TOEGANG VOOR ALLE LEEFTIJDEN
VERWACHT ALS KERSTPROGRAM
MARLENE DIETRICH
EN
CHARLES BOYER
IN
THE GARDEN OF ALLAH
(DE'TUIN VAN ALLAH)
,