11 1 \ , 'i* A ra if.rt ?*t * r <*..;>;? ?*',v*. de zonnigste wintersportplaats van Zwitserland. Alle winter sporten op 180O M. b/z. Weekarrangementen van Fr. 64.- af. ? Inlichtingen en prospectussen bij alle reisbureaux en de Kurverwaltung Arosa POLITIEKE GESCHIEDENIS (vervolg van pag 9) grondslag van een binnenlandsche zelfstandigsheidspolitiek. Een verwerking der nieuwe politieke ideeën op den grondslag van de historisch gewordene eigen aardigheid van onzen staat is dus geboden. Zeker zal ook bij deze hervorming een leidende persoonlijkheid niet kunnen worden ontbeerd. Doch dit roepen cm een man" is, voorshands, ietwat voorbarig. Ook de uitnemendste persoonlijkheid is machteloos, tenzij hij iets tot uitdrukking kan brengen, wat in het volk leeft. Politieke bewust heid nu ontstaat slechts uit tegenstelling. De noodzakelijke hergroepeering der partijen kan slechts haar beslag krijgen, op den grondslag van groote, levenskrachtige beginselen. Veel zal het er voor de toekcmst van afhangen, of de thans feitelijk het regeerings-blok vormende historische politieke par tijen in staat zullen blijken een third-party te vormen met zulk een beginsel. Een, door Vermittlung der Extremetal balanceerende, het jaste miYie u zoekende staatkunde is altijd ten doode opgeschreven. Het eerst-noodige om tot zulk een third-party te geraken (en daartoe behoort elke volksgenoot naar zijn ver mogen mede te werken) is het, niet slechts in het puur-politieke, maar ook in het economische en religieuze leven zoo scherp en zuiver mogelijk stellen van de groote anti-these, welke den strijd, die geopend is, zal beheerschen. Welke die anti-these voor het geheele historisch denkende en voelende deel van het Nederlandsche volk zijn zal, is, ondanks veel wat duister is, tuce clarius: zij ligt reeds opgesloten in die, waarop ons zelfstandig nationaal bestaan is gegrondvest, de anti-these tusschen staatsalmacht en volksvrijheid. De staatsgedachte der links- en rechts-revolu tionaire groepen is, beleden of verheimelijkt, staatsabsolutisme: onverzoenlijk tegenstrijdig met de Nederlandsche Staatsgedachte, zooals die door den stichter van onzen Staat beleefd en beleden, en in het hart van ons volk bezonken ligt: het ideaal eener geordende vrijheid. MAAR die gedachte kan niet negatief blijven; met blazen tegen het communisme en het fascisme, of vóór de democratie en de vrijheid is het niet gedaan; het conservatisme van alle gading en van alle tijden, de corrupte regenten-oligarchie onder de Republiek voorop, hebben het óók altoos voor de Vrijheid opgenomen. Doch de vrijheid moet, in elk tijdperk van maatschappelijke ontwikkeling, opnieuw veroverd worden. Niet zelden ook, en daarin ligt de waarheid en de aantrekkelijkheid van veel wat het fascisme nastreeft, op de democratie zelf. Dit gevoelt ook het volk, dat in zijn hart alle staatsabsolutisme verfoeit, maar zijn arm omhoog en zijn duim omlaag steekt uit afkeer van partijr leuzen, waarvan het instinctief voelt, dat ze over leefd zijn. Dat is het volks-fascisme, de volksche hervormingsbeweging, dat een verstard partijwezen verloren loopen laat. Het is de groote vergissing van onze democratie, te meenen, dat met het algemeen anorganisch massrkiesrecht de volheid van het staatsburgerschap is vervuld. Het tegendeel is waar; althans de rechter zijde heeft het revolutionair karakter van dat kies recht'altoos geleerd. Doch eerst in onze dagen wordt dat karakter ten volle openbaar: de fascistische dictatuur komt overal op uit de, als woestijnzand door den Samoen, door massasuggestie saamgejaagde meerderheden van individueele kiezers. Dictatuur is de noodwendige consequentie van de practijk der volkssouvereiniteit. Volk en massa zijn twee. Een volk, dat in zijn natuurlijke vereenigingén, kerk, school, vakbond etc. in staat is zijn eigen zaken zelf te behartigen, zal er niet licht toe komen ze uit zijn eigen handen in die van een leider te leggen. Om een leider roept alleen een stuurlooze massa, die men,?een assignaat voor een gouden rijer, met een stembiljet afscheept, waar hij medezeggenschap verlangt. Ongeordende vrijheid leidt tot dictatuur; de vrijheid dient door ordening te worden verzekerd. Zoolang er tusschen den staat en de massa geen organen zijn van zelfbestuur, die als stootkussens kunnen dienen, wordt de staat voortdurend bedreigd met omwenteling en de individu met onderdrukking. De maatschappelijke vereeniging vormt het na tuurlijk bolwerk der staatkundige vrijheid. Thans komt, zoo niet alle teekenen bedriegen, de ordening van het bedrijfsleven aan de nationale dagorde. Ook op het gebied van het stoffelijk leven heelt niet de vrijheid, maar de ongebonden, onge ordende vrijheid, gefaald. Of heeft de formeele vrijheid van neering en handt e er ing nog aan arbeider en ondernemer hun zedelijk-maatschappelijke vrij heid kunnen waarborgen ? Eilieve, vraag hóe het in deze crisis den boer, den winkelier achter de toon bank, den koopman in zijn kantoor vergaan is! De gevaren van het corporatisme, zoo voor den staat als voor het bedrijf: wie zou ze ontkennen? PAG. -Q DE HROENE No. 3107 Maar ook, wie zou ze beter kunnen vermijden, dan een volk als het onze, dat, bij-de ordening van d< territoriale en cultureele gemeenschappen met de zelfde gevaren heeft geworsteld en ze te boven gekomen is? , WIL ons volk echter de ontwikkeling der volksvr ij heden in deze historische lijn kunnen doortrekken, dan is het een onafwijsbare voorwaarde, dat ook de georganiseerde arbeid mede het stuur van den staat aangrijpt. Dit eischt zekere abnegatk, doch aan de groote anti-these van onzen tijd dienen alle andere tegenstellingen ondergeschikt te worden gemaakt. In een grooten tijd gaat de politieke strategie boven de politieke taktiek. De Nederland sche arbeider is volgerechtigd deelgenoot aan den staat; het is hoog tijd dat hij de verantwoordelijk heid van zijn staatsburgerschap eindelijk ten vol!e aanvaarde. Is de Sociaal-Democratie daartoe reeos rijp? Zoo niet, dan zal dit tijdstip toch spoedig aan breken. Het hangt er slechts van af, of zij waarlijk ons volk in zijn geheel dienen wil. De overgangstijd tusschen het oppositionele standpunt n de medeaanvaarding van regeering >verantwoordelijkheid, is voor een partij, wat de puberteit is voor een kind: een tijd, waarin het, t>ij de ontdekking van zichzelf, met rust dient te worden gelaten. In zulk een overgangstijd verkeert thans de Sociaal Democratie. Men late haar daarom n .et rust. Zij moet haar eigen problemen uitvechten. Haar hoofdprobleem is duidelijk. Zij heeft de arbeiders opgevoed in de leer dat zij verslaafden en onterfden zijn: dat was eens ook zoo. Thans, tegenover de Europeesche realiteit wordt zij zich plotseling bewust, dat zij, al strijdend, een belangrijk stuk van het nationale erf hebben veroverd en zoo mede-erfgenamen onzer nationale vrijheden geworden zijn. Als zoodanig zullen zij, voor <te verdediging dier vrijheden naar buiten, hun offer hebben te brengen: zij erkennen het reeds. En zij zullen leeren inzien, dat die vrijheid de samenbundeling niet ontberen kan: wat staat er tusschen hen en de nationale monarchie? Niets. En eerlang zullen zij zich deel weten van de historische natie en het Wilhelmus verstaan. 1748 - de mislukte aanloop; 1848 de partüele verwerkelijking; 1948 het is kort dag. Wij weten niet, of wij dit nog zullen aanschouwen, doch wél, dat, eer ook zij aanzitten aan den disch, de vrijheid in het huis onzes volks niet veilig wonen zal. PROF. DR. F. C. GERRETSON r De Kleine Krant reeds 705 dagen de hofnar van De Groene DE KLEINE KRANT jtt (>ifan( Buitenland 705 DAGEN TOESTAND door p.g. Opmercator is erin de voorgaande 705 dagen gebeurd, dat conductie en hoofdconductie tot onmiddellijk en vrijwel blindelings partijkiezen noopte. Het Abessijnsche conflict deed ons het fel opnemen voor het bedreigde keizerrijk, zonder dat dit standpunt tot een overwinning mocht voeren. De devaluatie verraste den hoofd conducteur aan het ontbijt, waarop in het devaluatienummer scherp ge reageerd werd. De Spaansche burgeroorlog nood zaakte ons, toepasselijker! humor te scheppen, evenals de troonsafstand van den vorigen Engelschen koning. Ondertusschen hebban de dictaturen in Duitschland en Italiëzich, ondanks herhaalde aanvallen in ons blad, kunnen handhaven. En als sportieve tegenstanders past het ons, hun daar. voor thans een gelukwensch te doen toekomen ! Amerika kende een opleving, Spanje een uitleving. En zoo zien wij in de wereld, dat tij dens het jubileum van De Kleine Krant Vervolg zie pag. 12, 4e blad E, $de kolom. Wist u dat? Het getal 60 Het is wel aardig, het getal 60 eens aan een getalkundig onderzoek te onderwerpen. Dadelijk valt het op, dat het getal bestaat uit twee cijfers, n.l. een 6 en een o. M.a.w. dat het een tweecijferig getal is. Een merkwaardig heid is verder, dat dit een der weinige getallen onder de 100 is, die door 30 deelbaar zijn. Vandaar de naam ..zestig". Tenslotte valt nog te ver melden, dat dit vrijwel het eenige getal is, dat met i verminderd het ge- . tal 59 oplevert. (Uit: Rekenkundige Vermakelijk heden) /oor de vrouw Menu van de Week Wegens plaatsgebrek mag u deze veek eten wat u zelf lekker vindt. UIT DE JUBILEUM-KLEINE KRANT 1996 Grepen uit oude kleine kranten, die den 1936-1996 tijd typeeren De cirkel: De vereenvoudiging van het internationale handelsverkeer is zeer toe te juichen, maar zoolang iemand het initiatief neemt zal het log wel lang een vrome wensch >lijven." (Inderdaad.... zoo rede. leerde men toen !) Pessimisten van een slechten tijd: .Nederland wil het gevaar niet zien ?n zijn bewapening niet op peil 'irengen. Welnu dan, dan voorspel ik (lat er binnen niet langen tijd geen Nederland als onafhankelijk land meer al bestaan," En optimisten: Spreker gelooft niet <lat er thans nog sprake zal kunnen zijn van belangrijke uitvindingen op technisch gebied; wél van belangrijke verbeteringen/' (En dat in een tijd -onder rotoscoop, andricoloterie, bonJix, enz.!) Bemoeienissen van een Parlement: ? ?De 2e Kamer heeft in de zitting van heden het wetsontwerp aange nomen tot contingenteering van dweilen." PAG. 43 DE GROENE No. 3106 705 DAGEN KLEINE KRANT, 5 Januari 1934 -19 December 1936 TWEE jaartallen, twee data, die het leven van De Kleine Krant begrenzen. Zevenhonderdenvijf dagen, die het up en het down, het wel en wee, het ja en het nee van De Kleine Krant mee aangezien hebben. Het was dan op 5 Januari 1934 dat het eerste nummer van ons blad door den gildemeester van het gilde der kranteniers, een zekere Dirk Hanszoon van Den Haag, ten doop werd gehouden, waartoe het op afwaschbaar papier gedrukt was. Vele poorters van het groene Amstelredamme, maar ook poorters, gekomen van omliggende en zelfs van verafliggende steden en dorpen waren bij dit feit aanwezig. Toen het eerste vel van de pers kwam ging er een luid gelach door de rijen der aanwezigen ! De openingsplechtigheid werd verricht door den Heer Laurens Janszoon Coster uit Haarlem, die na als eerste de krant gelezen te hebben het blad voor lezend publiek voor geopend verklaarde. Na de plechtigheid werd een groot feestmaal gehouden, dat nog altijd niet geheel afbetaald kon worden. ^ Het blad begon reeds onmiddellijk met een volledig aantal letters en leesteekens. Het stemt tot tevre denheid, dat er tot op den hul digen dag niets vanaf is gegaan. anders in die ruim 700 dagen, talrijke veranderingen voor. En hierbij moet allereerst een eeresaluut gebracht worden aan de beide oprichters van ons blad, den bekenden Amsterdamschen bankier H. de Kleine en Prof. Dr. S. Krant, aan welke beide groote mannen ons blad zijn naam te danken heeft. Prof. Krant werd als hoofdcon ducteur opgevolgd door Mr. A. M. te Naar, die het heft slechts korten tijd in handen hield, en die ook wellicht niet de juiste persoon voor zijn taak was. Hem volgde op Jhr. v. Stehlenburgch, die van ons blad wegens ver regaande malversaties ontslag moest nemen met het praedicaat eervol". De Heer August, die misschien niet de juiste gaven voor zijn zware taak had, nam in dezelfde maand als hij gekomen was reeds weer afscheid met het praedicaat gelukkig". Zijn opvolg ster was mejuffrouw julie Verfele, die op charmante wijze het vrouwelijk ele ment in .dezen roemruchten keten mocht vertegenwoordigen. Het blad verloor in die dagen dan ook niet meer dan 35.000 abonnés. De tegenwoordige hoofdconducteur mocht haar op volger zijn. Zoo dan eco nomische en po litieke situatie zich allengs ver beterden, ookhumoristisch werfj.U.de KLEINE,) UIT DE HAND TE KOOP wegens jubileum i symbolisch gebrandschilderd raam, voorstellende het kleine krantbedrijf. i bronzen plaquette, voor hall of gang, aangeboden door het per soneel. i fraaie pendule, met zilveren her denkingsplaat. 5 complete rookstellen, met voet. S zilveren horloges, met inscriptie (kan verwijderd worden). i o leege enveloppen. 15 passende souvenirs: sigarenkokers, zilveren sigarettenkokers, aspidistra's met pot, leun stoelen, luxe-inktpotten etc. etc., te veel om op te noemen. Alles geheel jieuv en in schitterinden staat. Te bezichtigen Gebouw De Kleine Krant. PRcF.DPSKRANTl flUÜE VERFELE> IpPHESCATQ R.] Een hoekje van de redactiekamer En ook het aantal pagina's behoefde in den loop der tijden geen wijziging te ondergaan. IN de zakelijke en geestelijke leiding van ons blad kwamen, hoe kan het den vorderingen gemaakt. Het ge middeld aantal officieel geregistreerde lachen, nog afgezien van de zgn. grim- en glimlachen, bedroeg per nummer en per keer 5, waarbij men moet bedenken, dat de telling zich om redenen van practischen aard moest beperken tot personen in den totalen leeftijd van 180?960 maanden. Ziet hier het verleden. Thans begint de toekomst. En wij gaan met volle kracht voor uit ! Met al onze abonnés en zij die het nog niet zijn, waarvoor een bon onder aan de pagina is aangebracht! ONGEZONDE STUKKEN Meneer de Redacteur Van harte! ABONNE Film DE KLEINE KRANT FILM Speciale Jubileum voorstelling GISTERENAVOND "werd in het Raspoetin Theater" voor een ge zelschap van genoodigden de première gedraaid van de film Geinige Fred" een zeer gevoelige analyse van het zieleleven van een Kleine Krant redacteur. Wat deze film tot een waar kunst werk heeft gemaakt, is het inzicht dat de Kleine-Krant-redacteur een tragische figuur is, als blijkt uit die onvergetelijke scène waar Geinige Fred", met op zijn linkerknie zijn stervende lievelingsaap en aan het oor de telefoon-hoorn waardoor hem het overlijden van zijn tante wordt mede gedeeld, op zijn rechterknie de kopy neerkrabbelt! Na afloop kregen de aanwezigen gelegenheid elkander te huldigen. Alles tezamen was het een avond van rijk cultureel leven, waarvan de luister voor ons nog aanmerkelijk werd verhoogd door het loopen in rok met verpaarlemoerde knoopen en het gekiekt worden bij magnesiumlicht. iiiiiiiuiiniinmnmnniiiiiiiiiiiiiii ONS JUBILEUM 705 DAGEN KLEINE KRANT 705 dagen zijn 16920 uur. 16920 uur zijn 1015200 minuten. 1015200 minuten zijn 60912000 seconden ! DE KLEINE KRANT IS HET EENIGE BLAD MET RUIM 60 MILLIOEN BETAALDE SECONDEN!!! (Anders dan alle andere dagbladen tezamen; vrij voor elk accountants onderzoek.) Zegt U dit niets? Meent U niet, dat een blad, dat met volledig succes meer dan 60 millioen seconden heeft kunnen vullen, ook U wekelijks eenige genoegelijke oogenblikken zal kunnen bezorgen? Om onzen abonné's de betaling te vergemakkelijken geven wij de gelegen heid het abonnementsgeld bij gedeelten te voldoen. U betaalt daartoe in 31536000 termijnen van r seconde, slechts 1/30000 cent per seconde! Voor dit geringe bedrag krijgt U bovendien wekelijks onze schitterende jubileum-premie-uitgave DE GROENE AMSTERDAMMER BON (Hierlangs afzagen) ' De Kleine Krant ?? - '??? < is het blad, dat altijd anders is dan het lijkt n.l. grappig. Ondergeteekende, ..die gaarne elke week een hoop prettige oogenblikken wil hebben, en goede humor en satyre waardeeren kan, abonneert zich voor het jear 1937 op C Kleine Krant. Hij ontvangt daarbij gratis de wekelijksche schitterende jub!l»?. premie-uitgave Oe Groene Amsterdammer. Hij wenscht te betalen in 31636000 termijnen van 1/30000 cent.') l Hij stort daartoe ? 10.?op postgirorek. 72880, van De Groene Amste dammer, Keizersgracht 355, Amsterdam C.') l) Doorhalen wat niet verlangd is. -j (Adres): .' '. -?... (Plaats): No.