De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 26 december pagina 4

26 december 1936 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

Dot doet hij nu a! sinds zijn vrouw bij hem wegge/oopen fs don hoeft hij thuis geen eten te koken." (II 420, Florence) 'A *, v IV J \ MJ Ba il Kerstman: Kon ik iets voor je doen, jongetje?" Het jongetje: Kunt u niet maken dat Vader bij die aardige juffrouw weggaat... ik heb al een spoortrein." (Humorist, Londen) Tandarts: 't Spijt me, mijnheer, moor o/s het met deze tang 6ók niet goot, zal ik mijn toevlucht moeten nemen tot dynamiet." (Mauïanne, Parijs) Majesteit, de voor/oopige regeering, ge vormd ter bescherming der heilige goederen van ons oud Vaderlandsch erf, heeft mij opgedragen U te verzoeken, den troon uwer vadeiyiïwederom te bestijgen..." l» ' ' ^ __ '~ " Jakkes, net nu ik naar de bioscoofTwou l" (U_Rlr«,J»trlji) HET GELE GEVAAR, ANNO 1936 (De uitdrukking het gele gevaar" Is afkom stig van keizerJNUhelm II.) (L« Sol r, Brussel) Miagreep DE GENERAAL Franco heeft een sappigen term uitge vonden om de Duitsche vrijwilligers" die onder zijn orders zijn komen vechten aan te duiden. Dit zijn", zoo schijnt hij gezegd te hebben, onze blonde MooFranco ren". Daarop is een Duitsche officieele. functionaris woedend geworden en heeft een langen brief aan den generaal gezonden, om te protes teeren tegen de ontoelaatbare gelijk stelling der arische Duitschers en de nikkers" uit Afrika. En generaal Franco heeft zijn excuses moeten aanbieden. (Marianne, Parijs) Spanje en Europa DE Duitsche en Italiaansche regee ringen hebben hun antwoorden gepubliceerd op het Fransch-Engelsche voorstel tot beëindiging der interven tie in den Spaanschen burgeroorlog en tot bevordering van den vrede, door middel van een wapenstilstand, die ge volgd zou moeten worden door een volks stemming. De fascistische mogendheden verklaren hun bereidheid om de non interventie-overeenkomst te versterken, op voorwaarde, dat de nieuwe voorstel len ook alle vormen van indirecte interventie omvatten, maar zij ver werpen de pogingen tot verzoening als onuitvoerbaar. Zij beschouwen het anarchistische element" onder de Spaansche Republikeinen als onhandelbaar en verklaren, dat de opstandige junta ,,in toenemende mate de meerderheid achter zich krijgt". Tegelijkertijd is het duidelijk, dat ondanks het doodloopen der militaire operaties (waarbij naar het schijnt generaal winter" aan de zijde der Republikeinsche regeering staat), geen van beide partijen in Spanje bereid is een wapenstilstand of een gecontroleerde volksstemming ook maar te overwegen. Van het begin af was het duidelijk, dat de Fransche en Engelsche regeering een buitengewoon moeilijke taak op hun schouders hadden genomen, om te trach ten tegenstanders te verzoenen, die verbitterd zijn door den buitengewoon wreeden strijd, verscherpt door den steun der fascistische landen, die zich moreel verplicht hebben tot de overwinning der rebellen. Bovendien heeft alleen reeds het voorstel tot verzoening, dat onuitge sproken beide partijen in Spanje min of meer gelijkwaardig verklaart, de Spaansche regeering en hen die haar steunen beleedigd, daar zij zich terecht beschou wen als een wettige regeering, die een misdadige door het buitenland gevoede samenzwering bestrijdt. Was het geen vergissing zooveel voorstellen tegelijk te .doen? Eén stap tegelijk lijkt ons beter. Laat eerst de non-interventie van kracht worden; daarna zijn de twee partijen misschien meer geneigd tot een wapen stilstand. (Manchester Guardian) Ierland neemt de kans waar DE monarchale crisis in Engeland was voor de regeering van De Valera tegelijk een moeilijkheid en een kans. Het was een moeilijkheid omdat het hem dwong te beslissen tusschen het zich geheel losmaken van het Britsche Rijk of de erkenning der souvereiniteit van de Britsche Kroon over Ierland. En het was een mooie kans. omdat deze zelfde moeilijkheid reeds een rem geweest was voor de nieuwe grondwet der lersche Vrijstaat, die er nu doorgejaagd kon worden als een spoedzaak, voordat de oppositie aan een van beide kanten van de regeeringspoliliek de kans kreeg zich te cristalliseeren. Hoewel het visioen van een vereenigd Ierland" nog niet geheel en al verstoord is door de uitroeping van de republiek der 26 graafschappen", is de staatsrechtelijke band tusschen den Vrijstaat en de Kroon radicaal gewijzigd door de twee maatregelen die het lersche parlement heeft aangenomen. In de eerste plaats wordt de functie van GouverneurGeneraal afgeschaft, en daarmee al die overblijfselen van macht en praerogatieven des Kouings, die in de Domini aan zijn vertegenwoordiger worden t gekend: het recht tot teekening < wetten, de bijeenroeping en ontbindt van de volksvertegenwoordiging ei Deze functies worden nu door andcn uitgeoefend, in het algemeen door d< voorzitter van de Dail (Kamer) of 4 voorzitter van den Uitvoerenden Ra» Deze verandering mag men misschii begroeten als de afschaffing van ei ongezonde schijnvertooning. Is het m beter voor de waardigheid van de Krog om uit de inmenging in de binnenla sche zaken van den Vrijstaat ontzet worden dan om gepersonifieerd te wo als een derderangs winkeliertje, dat handteekeningsstempel hanteert ? De tweede maatregel geeft den Kcni de macht om namens den lerschen V staat te handelen (door middel en advies van zijn ministers aldaar) op gebied der buitenlandsche betrekkit, zooals het teekenen van verdragen diplomatieke vertegenwoordiging. blijft evenwel een vraag in hoeverre Koninklijke macht hiermee omschre is; want de Grondwet van den Vrij si bevat nog steeds een passage, waarin omschreven wordt als een gelijkgerechtj lid van het Britsche gemeenebest, we' leden volgens de definitie van Balfi ,,vereenigd zijn door een gemeenscha lijke verbondenheid aan de Kro Dat zelfs De Valera op dit punt onz is, bleek uit zijn overhaastige indien van een amandement, dat duid" maakt dat Koning Edward's t r afstand niet alleen geldig was vo»r functie naar buiten, maar ook ,,alle andere functies van de K indien al aanwezig". Het is wel een m waardige formuleering, waarmee ct-n de fundamenteele tradities in de Ie geschiedenis wordt afgeschreven s hok, dien zijn gezondheid heeft onder gaan na drie jaar verblijf in concentratie kampen. Ook is in het geheel nog niet duidelijk wat er gedaan moet worden met let hem toegekende geld. In enkele /wcedsche bladen heeft de nationaalst>cialistische propaganda voorgesteld, (hit het geld bij de Duitsche regee,ring ..in bewaring" zou worden gegeven! In deze omstandigheden doet het ons genoegen te vernemen, dat twee EngelM hèdoctoren naar Duitschland ver11 ukken zijn om aan Ossietsky de beste \u-nschen van zijn vele Engelsche be wonderaars over te brengen, met hem te U-spreken, wat hijzelf wenscht, dat met /iin geld gedaan moet worden en om zoo n nodig een onderdak als vrij man voor h-'in te vinden in een of ander sanatorium. (New Statesman and Nation, Londen) De kortste oorlog IN Augustus 1896 verklaarde de sultan van Zanzibar den oorlog aan den koning va» Engeland. Zoodra deze oorlogsver klaring in Londen was overhandigd, ontving een Britsche kruiser, die in de buurt van Zanzibar op zee voer, het bevel on: het paleis van den sultan te beschieten. Deüe order werd onmiddellijk uitgevoerd en de kruiser bracht ook het eenige vijan delijke oorlogsschip, dat in de haven van Zanzibar voor anker lag, tot zinken. Precies 37 minuten na de oorlogsver klaring nam de sultan de vlucht en werd de \vitte vlag op het dak van het paleis gplu'schen. Hiermee eindigde de oorlog die zeker de kortste is geweest in de gch'-ele wereldgeschiedenis. (Pariscr Tagesseitung) |))e omzwervingen van een kogel r l \ Hongaarsch landarbeider, Ossdoor het volk van de kolonie met groote voldoening worden ontvangen. In den Volksraad heeft onlangs een hevig debat plaats gevonden over de op heffing van Boven-Digoel; aan den drang van hen, die opheffing van dit verban ningsoord hebben bepleit, is geen gevolg gegeven. Maar deze opheffing kan nog tot stand komen, niet als gevolg van den drang van Thamrin c.s. in den Volksraad, maar door een amnestie welke door het Koninklijk Huis in Nederland verleend zou kunnen worden. In vele landen wordt bij het verleenen van amnestie inderdaad ook in de eerste plaats gedacht aan de politieke gevange nen; en in deze kolonie zuchten nog vele politieke gevangenen in verschillende gevangenissen en in het verbannings oord van Boven-Digoel, zoodat indien ook in deze kolonie die algemeene amnes tie mocht worden verleend, die zoo geroemde theorieën over eenheid van het Kijk ook duidelijk zullen blijken voor de oogen van het volk van deze kolonie. (Pertja Selatan, Java) Fotografieën van de zon door opnaname uit de lucht GEDURENDE de totale zonsververduistering, die op 19 Juni Van dit jaar plaats vond, hebben twee Sowjetastromen-Papijantst en Stanjoekowitsj hun waarnemingen uit vliegmachines gedaan. Gedurende de oogenblikken van algehe?le verduistering van de zon bevond de e^nevliegmachinezich op een hoogte van 5000 M. en de andere op 5500 M, Op deze hoogte konden de beide geleer den acht fotografische opnamen maken. Na langdurige en zorgvuldige voor- j bereidingen zijn deze fotografieën nu geheel gereed. Zoo is de kring om de zon op deze foto's belangrijk grooter dan op de v,^ UGAC iut<j » LfciwiigrijK grooier aan optie f- Aald Janos uit Csaktornya, werd foto's, die van de aarde af zijn genomen. oi-11 hii in IQI4 aan het Russisrh*» frnnt r».-* .-.. *- '-' -J ? Hoarc Vliegtuigbommen en oorlog^sth pen HET meenigsverschil over de ver houding tusschen het marine- en het luchtwapen is nu beslo ten door een zeer vage conclusie van het rapport van de Britsche staatscom missie voor de ver dediging van het Em pire. Het ondersteunt min of meer het standpunt, ei at middel van afweermiddelen als pa ring, luchtdoelgeschut e.d. oorlog.-sch beschermd kunnen worden tegui i lottige aanvallen en dat Engdandj ieder geval, zoolang andere naties r schepen bezitten, er ook moet hr' om zijn zeeverbindingen te besihe De afstanden tusschen de plaats dergelijke schepen zouden oper:ere«j de vliegtuigbases, zouden de eerster kelijk grootendeels buiten de gt.vai'1 zones brengen, zoo betoogt het rap Dit alles is echter slechts ven» stelling. Alleen een oorlog kan be«jj« of de zee zichzelf als verdedigir.gsnr heeft overleefd. Ondertusschen sch verschillende landen van plan ie af\ 35000 tons forten op te laten * arenj 8 millioen pond sterling per stuk ko* in de hoop dat zij niet tot zinken ku worden gebracht, terwijl r\ t tegelijk bang zijn, dat de schcepv tot welker bescherming zij dienen. doemd zal zijn zich op volle zet- tel" ven, omdat de havens en dokken v lucht uit in gruizelementen gegooid* zijn. Dergelijke waanzin zou bel» zijn, ware er niet het sombere j'ors van uithongering op den achtergr de schoone kans die ligt in de lucht in dienst van een internationale' orde, die er op ligt te wachten om« pakt te worden door de vrcdelw volken. (New Comtnonwealtli. Von Ouletaky HOEWEL de Duitsche aut verklaard hadden, dat hij een man was, was Von Ossietsky toe aanwezig op de plechtigheid in waar hem de Nobelprijs voor den' zou worden uitgereikt. Zijn? afvfl schijnt niet toe te schrijven te zij hoen hij in 1914 aan het Russische front vor'it door een kogel in het hoofd genroffi n. Geen enkele chirurg had zich \vjllrn wagen aan de buitengewoon ge?iijke operatie, die het verwijderen ran den kogel vereischte. En Osswald Jan»-, die op wonderbaarlijke wijze zijn verwonding overleefde, werd uit den lien>t ontslagen en gepensioneerd als orlu-sverminkte wegens zijn chronische Eenige jaren later verdween de loof'pijn; daarentegen voelde Osswald achtereenvolgens stekende pijnen hals, in zijn rug en nog later in lijn linker dijbeen. Enkele dagen geleden ek Int hem of de pijn gelocaliseerd was i linker hak. Osswald Janos be de plek en voelde duidelijk een er tiurd vreemd voorwerp onder het HecM-h. Daar zijn ervaringen hem wat an t n ui wig tegenover doktoren hadden lema.ikt, besloot hij zich zelf te opereeren or .-net zijn scheermes een snede te laken. De lezer zal reeds geraden hebben, at liij uit zijn voet haalde: niets anders in «k- kogel, die de reis van zijn hoofd ar /jjn voet had gemaakt en die zoo na i verblijf van 22 jaar het lichaam van Janos verliet. (A£ Est, Boedapest) J ^ ^ .-. Dit is te verklaren door de grootere door zichtigheid van de atmosfeer op 5000 en 5500 M. hoogte. Bovendien is op deze hoogte het doordringen van het licht geringer dan op den aardbodem. De planeten Venus en Mercurius zijn zeer duidelijk op deze luchtfoto's te zien. Dit interessante experiment van foto's te nemen uit vliegmachines door astrono men werd bij deze gelegenheid voor den eersten keer gedaan News Service) dealderatum bij het PrinR huwelijk. 11' :s het geheele Volk van Nederland t<-n zeerste verheugd over de ver"K der Kroonprinses, en als straks het |wel.nk voltrokken zal worden zal deze l'.- nog grooter zijn. [Indachtig aan de traditie welke reeds TWOU geheele wereld is ingeburgerd, is het P bes t mogelijk en vertrouwen wij er op, t ook Nederland een of ander waardige zal schenken, welke vele menschen l verheugen. *at Xederland zelf betreft, dat staat ten het bestek onzer bespreking; maar ochotóve van zijn, deze kolonie in de "c. voelen wij ons gedrongen, om op P'aats de kwestie der amnestie te Preken, de kwestie der algemeene sning, welke niet zelden door 1 s'aat is doorgevoerd. In het donker zien DUITSCHE onderzoekingen hebben het vraagstuk van het zien in het donker opgelost. En wel met behulp van infra-roode stralen, die zelf niet te onder kennen zijn voor het menschelijk oog. De omzetting van deze onzichtbare stralen in zichtbare geschiedt door het activeeren van electronen met behulp van een speciaal geconstrueerde electrischc lens. De onderzoekingen in deze richting zijn in Duitschland begonnen, maar men is er thans ook in andere landen, met name in Amerika intensief mee bezig. De Duitsche onderzoekingen hebben geleid tot de vervolmaking van een toestel dat bekend is onder den naam , .beeldtransformator", een soort mechanisch oog waarmee men in een donker vertrek menschen kan waarnemen zonder dat zij er iets van merken. Hiertoe wórdt gebruik gemaakt van gewoon licht, afgeschermd met donker glas dat alleen dn onzichtbare infraroodc stralen doorlaat. Het mecha nische oog" werpt het opgevangen beeld op een scherm, waar het zichtbaar wordt. Met dit toestel kan men ook op een afstand door mist zien, echter niet door wolken. Het waarnemen van dieren bij nacht is eveneens mogelijk. Ook voor het geneeskundig onderzoek opent deze uitvinding belangrijke perspectieven. (Berliner Zeiinng am Mittag) Oxford» exces OP het oogenblik lees ik een boek met gegevens betreffende werkloosheid en . 8*T"01U> Bcgcveus oecreiienae werkloosheid en 'uonesia is het aantal der politieke ondervoeding in Engeland. Als ik niet het Stnen met gering, menschen die antwoord hierop in God's leiding had ge* luif' ?/? zitten in de gevangenis vonden, zou het beeld hier gegeven mij iwmtmg van hun straf. Indien aan hebben doen ontstellen. Wï^SSVfft ?± <°t»*- G?p*°'? <« * *««* ontstaan is uit het feit der ver- Weekly, Londen) der Kroon- De kleine caricaturen in de tekst zijn deze daad uit toarianne" PAG. 4 DE GROENE *?? l DE GROENE No, 3l« h* l (Bango Commercial, U.S.A.) In den Australischen Senaat is voorgesteld een wereldhulptaal in te voeren als middel om den vrede te bevorderen. In Spanje zou dit zeker te pas komen. (Glasgqw Record) ALGEMEENE VERONTRUSTING Wat i$ dat voor vreemde interventie ?" (MarJanne, ParljiJ U

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl