LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM beschermt Uw gezin in moeilijke jaren. ROTTERDAMSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND i Slechts een a. U een juiste WAPEN GRAVURE m Uw Zegelring GARANDEEREN ! Vraagt gratis advies en prospect. C. aan ATELIER DAMSTRA GROENEKAN bij Utrecht HOTEL DE WITTE" Het beste ter plaatse Amersfoort * Telef. 22 N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.-op billijkeen wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. OUDERS laat Uw zoon liever Staatsexamen doen ratiöneele metbode, kleine klassen A O L, L- K D I O K opleiding INSTITUUT PROPYLAEËN Kal vers truat 32 boven firma C. SCHOOItL - Telef. 345SB8 l EEN MAN MET EEN MEENING is een betere vriend dan iemand *«. die altijd probeert, het iedereen naar den zin te maken. Ook als men het niet met hem eens is, is het vruchtbaar, eigen ? opvattingen aan de zijne te toetsen.. De Groene richt zich niet naar de stroomingen van den dag, maar heeft' een eigen, onafhankelijke en gezag hebbende meening. Hij schroomt niet, duidelijk te zeggen wat hij goed en verkeerd acht. Daarom is De Groene zulk een goede vriend voor velen. Ook voor U! Nieuwe abonnës ontvangen kosteloos 't groote Jubileumnummer, verschenen bij het 60-Jarig bestaan van De Groene; HET BLAD MET EEN MEENING HlerUnft i/knlppcn ON ADMINISTRATIE DE GROENE" 1 KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDAM Poitctro 72880 ? G«m««nt« Giro G 1000 - Ttbfoon 37964 e Meeren, 4at de 61ste jaargang nóg beter zal zijn dan de 60ste, eer ik (mlj op ,,De Groene". Ik zend U f 10.?en k U mij het Jubileumnummer kosteloos te zenden. Nr. ) tlaats: Handteekenlng: bonnwiMitttn kunntn M »ll«n tijd* Ingaan, doch slacht* bty h«t **n iaarranj na OPW^"* voor l Dacambar alndlftn /l KIE EENS DE TUIISIiCÏIE-Dr. DETEIOIIIt C. A. Klaasse IN verband met de beperkte plaats ruimte moest mijn artikel over dit onderwerp in het vottge nummer aanmerkelijk worden bekort, waardoor het hier en daar onduidelijk is gewor den. Ik geef daarom dit keer nog een kort resumévan de zaak waarom het gaat. In de eerste plaats zij dan geconsta teerd dat economisch de grootste beteekenis van het onderhavige project zou kunnen zijn, dat het den weg wees voor een toepassing op ruimere schaal. Dit zou natuurlijk alleen maar denk baar zijn wanneer men niet de trans actie als zoodanig als basis aanneemt, omdat immers het schenken van het provenu van de exporten aan de cen trale armenzorg in het bestemmingsland iets is dat wel n persoon om hem moveerende redenen kan doen, maar dat nimmer grondslag kan zijn voor een algemeene toepassing. Zou men aan zulk een meer algemeene tenuit voerlegging denken, dan moet dus de transactie haar commercieel karakter behouden. Aldus bezien is de vraag waarom het gaat: kan het wenschelijk en economisch raadzaam zijn goederen waarvan een land een overvloed pro duceert waarvoor het geen débouch heeft, te verkoopen naar een land met deviezenmoeilijkheden, zonder dat in den eerstkomenden tijd gerekend kan worden op transfer van de aldus ont stane vordering. Zulk een transactie zou dus, zooals ik in mijn beschouwing constateerde, neerkomen op het geven van een transfercrediet op langen ter mijn. Ik kwam tot de conclusie dat zulks economisch zeker te verantwoorden is, wanneer maar vaststaat dat men voor den overvloed geen beter emplooi heeft. En tevens kon daarbij gesteld worden dat men niet alleen hoefde te denken aan onverkoopbare voorraden, maar dat men diende te realiseeren dat braak liggende productiecapaciteit evenzeer voorraad is waarvoor geen afzet be staat. Voor die onbenutte productie capaciteit van arbeid en kapitaal geldt zelfs de conclusie a fortiori. Immers, het staat vast dat onbenutte arbeids kracht per se teloor gaat. Kan men dus een kans krijgen, al is zij ook nog zoo klein, om te zijner tijd daarvóór iets terug te ontvangen, dan is dat econo misch. Bij voorraden, vooral bij houdbare artikelen, zit men altijd voqr de moei lijkheid dat men niet weet of binnen afzienbaren tijd de afzetmogelijkheden veel gunstiger zijn. Dat geldt niet alleen voor zichtbare voorraden, maar ook voor onzichtbare (ertsreserves, olie reserves enz.). Deze factor is natuurlijk van groote béteekenis. Is er een kans , dat binnen niet al te langen tijd de afzetkansen beter worden, dat men de betrokken producten in normalen han del, dus in ruil voor artikelen waaraan het exportland zelf behoefte heeft, kwijt kan, dan verdient dat de voor keur. Transacties als hier bedoeld zijn immers op langen adem ingeschoten, zij hebben met directen goederenruil niets gemeen. Men mag dan ook niet stellen dat door deze affaires de inter nationale goederenuitwisseling weer op gang wordt geholpen. Als die ruil mo gelijk was, waren de moeilijkheden er niet. IS met de genoemde restrictie de moge lijkheid voor deze transacties al aan merkelijk ingekrompen, daarbij komt nog een belangrijke factor. De artike len waarvan wij een overvloed hebben, hetzij werkelijk in tastbaren voorraad dan wel in productiecapaciteit, en waarvan men dien huidigen overvloed niet kan bewaren om betere tijden voor den afzet af te wachten, zijn meestal artikelen welke voor het economisch léven van de kooperslanden zoo weinig beteekenen, dat zij weinig lust zouden gevoelen daarvoor een schuld aan te gaan, ook al zou het transfer daarvan geruimen tijd kunnen worden opge schort. De telkens terugkeerende moei lijkheden bij de onderhandelingen over de vaststelling van de betalingscontin genten voor de Duitsche clearing voor dergelijke producten is daarvan het duidelijke bewijs. Grondstoffen zou men natuurlijk op grond van zulk een transactie gaarne aanvaarden, maar daar geldt als regel het bezwaar, dat men de voorraden liever aanhoudt tot dat er een direct loonend emplooi voor is. Tenslotte blijft er nog altijd dit groote bezwaar, dat het heel moeilijk is uit elkaar te houden wat normale afzet is, en wat men daarboven op de speciale condities zou kunnen leveren omdat het anders niet verkocht zou kunnen worden. In een statische maatschappij is dat eenvoudig, de normale afzet is een gegeven grootheid. Het economisch leven is echter dynamisch, voortdurend wisselen het aspect en de normale"afzet mogelijkheid. Onder die omstandighe den extra-afzet op lang crediet te gaan leveren is vrijwel ondoenlijk en het is zeker niet als algemeen systeem door te voeren. Zoo is dus de conclusie dat voor toe passing van de gedachte op eenigszins ruime schaal nauwelijks gelegenheid en aanleiding zal zijn. Alleen wanneer zich nog eens gevallen zullen voordoen dat bepaalde producten in overvloed aanwezig zijn, en dat men eigenlijk tot vernietiging zou overgaan, kan men aan de oplossing denken om afzet te zoeken ook al kan men niet dadelijk de opbrengst in guldens hier krijgen. Een kans'op guldens in de toekomst is altijd meer waard dan vernietiging. De Goudclausule en de Koninklijke OVEREENKOMSTIG de beslis sing van den Hoogen Raad in het bekende' goudclausuleproces heeft het Hof de Koninklijke ver oordeeld om de coupons op de dollarleening in goud te betalen. Nu de gul den is gedeprecieerd beteekent dat niet alleen dat de oude goudwaarde van den dollar ad rond ? 2.50 moet worden be taald, maar dat de dollar van deze cou pons op ongeveer ? 3,1 o moet worden gewaardeerd. Het is bekend dat de Ko ninklijke nog voor kort heeft meege deeld, niet verder te zullen gaan dan waartoe het vonnis verplicht, n.l. be taling van de aangeboden 20 coupons van den betrokken vervaldag. Bij hand having van dat standpunt zouden dus de oyerige houders dezer obligatiën nog geen voordeel uit het vonnis heb ben, terwijl ook bij elke volgende cou pon de Koninklijke zich weer op het standpunt zou stellen, niet verplicht te zijn in goud te betalen. Hoe dit geval zal afloopen is dus nog moeilijk téover zien. De Vereeniging voor den Effec tenhandel kan allen houders verzoeken, hun coupons in te leveren en dan weer een proces beginnen, nu niet als test case maar als direct middel om de hou ders aan hun recht te helpen. De Ver eeniging kan ook de opneming van in de toekomst uit te geven aandeeleh Ko ninklijke in de officieele noteering wei geren, in analogie met den sanctier maatregel die destijds tegen de ge meente Rotterdam is genomen. De vraag is natuurlijk of de Konink(Slot op pag. 19, laatste kolom) PAG. 18 DE GROENE No. 3111 i ? ? 'l t-. 1 *, 3*6, Schaken Het duel Fine-AIjechin te Hastings HET jaarlijksche schaaktournooi te Hastings, heeft ditmaal zijn groote attractie door het medespelen van den ex-wereldkampioen dr. AJjechin, Fine, Prof, Vidmar en Eliskases. Het was wel te verwachten, dat het tusschen Aljechin en Fine zal gaan, maar dat zij reeds na de 6e ronde zouden uitloopen overtreft alle ver wachtingen. De race tusschen deze twee spelers is frappant. Fine won zes partijen achtereenvolgens, terwijl Alje chin een half punt heeft moeten afstaan aan Eliskases. In deze partij mag het een wonder heeten, dat Aljechin aan een nederlaag ontsnapt is. Typeerend is het verschil van stijl der grootmeesters. Fine wint zijn beide partijen door soliede positiespel en door volmaakte technische eindspelbehande ling, terwijl Aljechin het meer op combinatiespel aanlegt. Zijn partijen ma ken altijd een grootschen indruk. Het is zeer verheugend voor de schaakwe reld, dat hij zich in goeden vorm be vindt, wat de aanstaande match om het wereldkampioenschap aan interesse zal doen winnen. Hier volgt een partij van hem tegen Winter, welk in echt Aljechinschen stijl is gespeeld en het naspelen waard is. Caro-Kann verdediging Wit: Dr. Aljechin Zwart: Winter i. C2-C4 c7-c6 2. d2-d4 d-d 3. Pbi-c3 . 4. Pc3 x 64 S- Lf i-d3 Een door Mieses aanbevolen pion offer. Meer gebruikelijk is Pxfó-fof Pg3. Het is opvallend, dat de exwereldkampioen den laatsten tijd met voorkeur gambiet speeld. Wit krijgt voor den geofferden pion ontwikke lingsvoorsprong. S ....... Da8xd4 6. Pgi-f3 Dd4-d8 7. Ddi-ea Pb8-d7 8. o-o Pd7-cs 9. Tfi-di Dd8-c7 10. Pfs-eS ! Een sterke zet, welke mogelijk maakt Lf4 en zwart wordt in de ontwikkeling belemmerd. Natuurlijk mag de 'dame niet op 05 slaan wegens L x c6 410. ........ ? . Pc$ x e4 n. De2xe4 Lc8-e6 Op e7-e6 zou zwart te gedrukt staan en niet makkelijk tot de rochade komen Nu wordt na Lf4 het veld c8 voor de dame vrij gemaakt. 12. Lci-f4 Dc7-c8 13. Pe$-c4 ! ........ Zeer fijn gespeeld ! Zwart dreigde Lfs waarop nu Pd6+ zou volgen. '3 ......... g7-gS Zwart is totaal overspeeld en pro beert zich te bevrijden. Op L x 04 D x 04, e6 volgt Les en zwart kan zich niet ontwikkelen. Th8-g8 Le6xc4 Dc8-g4 14. 15. 1 6. Lg5-f4 17. 18. Een slechte zet, maar ook andere zetten verliezen. 19. Tdi-ei? ........ Hier heeft Aljechin den winnenden zet over het hoofd gezien. Met Db3 ! was het onmiddelijk uit. B.v. 19. Db3; esxf4, 20. Dxb7, Dc8; 21. Tei + en wint. Na den tekstzet duurt het langer. d e f Pg8-f 6 m a bc d e f g Stand na 18 «7-65 19 20. Tei x es 21, Dc4xf7 22. Df7-fs+ 23. Tesxfs 24. Tfsxf4 25. Ta i-c i 26. Tf4-f8 + 27. Tf8-f7+ 28. 29. 3031. Ta7xh7 Een zeer fraaie Tci-fi partij. p-o-o Tg8-g6 Lf8-d6 Dg4 x is Le5 x f4 Td8-d2 Tg6-e6 Kc8-d7 Kd7-e6 Te6-e2 Td2 X C2 TC2 X b2 zw. geeft op LANDAU ZOO ZIJN ONZE MANIEREN Titulatuur TNDIENle Rot Charles VIIdoor / de straten van modern Parijs zou ? lanceren en een willekewling sprak hem aan om een beetje vuur i dan zou deze uorst stomverbaasd zijn dat hij, vijfhonderd jaren na zijn regeer ing, uit honderdduizenden werd herkend, want bedeeld met den hem competeerenden, zeer bijzonderen titel van .... Monsieur". En Koningen uit de Bijbelsche geschiedenis zouden eveneens ver baasd zijn indien zij een vreedzame vorst inne van dezen tijd hoorden aan spreken met den titel Majesteit", welke beduidt: Strijdknods". De zorgvuldige specificatie van titulatuur, opgenomen in onze kalen ders en almanakken, heeft evenveel waarde als de verdere inhoud; de door ons gebruikte titulatuur is, in, vergelijking met de geschiedenis der menschen, een n-dags-variatie. Maar de mode, het gebruik van den dag, is een strenger norm dan eeuwige waarden. Ze verslijt echter onder het veelvuldig gebruik, en 200 komt het, dat iedereen rechten doet gelden op den titel Monsieur en dat wij de hoogste vrouw in ons land aanspreken met Strijdknods. Het stelsel van ónze titulatuur is gebaseerd op de ruimschootsche dis tributie van certificaten van edele geboorte, overvleugeld door erkenning van gestrengheid, wederom overtrof fen door een combinatie tusschen edelaardigheid plus gestrengheid, door geleerdheden, achtbaarheden, edelaardigheden, met derzelver combie natiën en permutatiën, tot aan de treden der hoogere geboorte in divers variaties en modulaties. Evenals bij de Chineezen voert een wei-voleindigde studie tot steeds nobeler titulatuur en indien men de onderlinge waardeering der menschen zou afmeten naar den omslag op de brief-omslagen, dan leefden we in een wereld van onderlinge adoratie en diepe hoogachting* ' De inhoud der brieven zelf zou den aldus misleide echter diepe teleur stelling bezorgen. CONSERVATOR «l DE JUBILEUM-PUZZLE uit De Groene van 19 December 1936 Prijswinnaars: De twintig prijswinnaars der Jubi/eumpuzzle zijn : Mevrouw A. Werker, Prins Maurits/aan 89, Oen Hoog; Mevrouw M. Pet?Deinum, Societó per /'Industrie fta/iana def Petrofis, La Spezio, Italië; Prof. Ir. D. Oresden, Burgemeester Re/ gerstraat 89, Utrecht; Mejuffrouw Joon Dam, Bornsche weg 116, Almelo; Me vrouw Sanders?de Vries, Hengeloschestraat 524, Enschede; Ds. ft. Boe/ce, Ned. He/v. Predikant te Knollendam (N.H.) ; Mr. C. van /ta//ie, Vest 98, Dort/recht ; Mevrouw G. Kuipers?Jaski, Eikenplein 2, Amsterdam O.; Mevrouw A. van Nierop Hortogh, Breitnerstraat /.Amsterdam 2T. ; Ir. P. Both, Joh. Verhulststraat 161, Am sterdam Z.; Mejuffrouw Bel/oor Spruyt, Rozenburg/aan 88a, Rotterdam; Prof. Dr. J. M. Baart de (a Foil/e, Nassaustraat 4, Utrecht; Douair. B/oys van Treslong, van Boetze/oer/oon 52, Den Hoog; D. Levison, Cape//en/oan 18, Zutphen; Mr. J. A. Leerink, N/c. Moesstroot I33hs.. Amster dam Z.; Mevrouw Ko/e?Groen, Lieve Vrouwestroot 38. Bergen op Zoom; Mr. /. A. Spijksma, Schoterboschstraat 33, Haarlem; Mevrouw W. Tuinstra?Lin de ijer, Heistraat 51, Terwinselen (L.) ; Dr. van Balen Blanken, Bovenkarspel (N.H.) ; Mevrouw J. P. Bakker?Nollee, Hanenburgerlaan 134, Den Haag. De prijswinnaars zullen binnen eenige dagen den prijs, bestaande uit een repro ductie naar Vincent van Gogh, Het Korenveld, ontvangen. ? ?ÉMttlMMMWM WlMMMMOMtMUMUHflniMIIIIMMMttHIMffm IMMII.MMM*».! Oplossing De cijfers rondom, de puzzle zijn zoodanig geplaatst, dat boven en onder de oneven getallen van i t/m 43 hori zontaal achter elkaar staan, terwijl de even getallen van 2 t/m 44 links en rechts verticaal boven elkaar gezet zijn. Men gaat van het cijfer i omlaag tot men ter hoogte van het cijfer 2 op de linker verticale komt. Hier zien we de teekening van Mussolini, waarmee dus de letter M gevonden is. Vervolgens zoeken we de teekening in het snijpunt van 3 en 4; dit blijkt Alfons te zijn, etc. We vinden dan achtereenvolgens: i- z Mussolini 23-24 Stalin 3- 4 Alfons 25-26 Colijn 5- 6 Abyssiniër 27-28 Hitler 7- 8 Roosevelt 29-30 Eden 9-10 JanKlaassen 11-12 Oom Sam 13-14 Negus 15-16 Ghandi 17-18 Fluit 19-20 Roodhuid 21-22 Itali 31-32 33-34 35-36 37-38 39-40 41-42 43-44 Napoleon Marianne Oor Nazi Trotski Eenhoorn RuitenaasOnder de woorden De Groene 60 jaar'' vinderf wij dus: Maar jong, frisch en monter vijf woorden in het geheel, gelijk de opgave luidde, waaruit volgt, dat alle andere teekeningen overbodig waren voor de oplossing van de puzzle. De nullen kwamen zoowel tusschen de even als de oneven getallen, en zelfs in sommige hoeken voor, waaruit op te maken viel, dat zij eveneens bij d«i oplossing niet in aanmerking kwamen. Puzzles MIIIUIimilllllilllNlllllllllllllllllllllllllllimiilllllllllllllltllllll | Prijswinnaars zijn deze week voor f = het letterraadsel Mejuffrouw A. de | | Raad, Ijsselmondschelaan 4l,Capelle f l a/d. IJssel; voor het visitekaartje | | W. S. J. Bes, Postweg //, Apel- l = doorn. Voor elke puzzle wordt een f | plastiek van Hildo Krop uitgeloofd. f f Inzendingen vóór Dinsdag op een = | BRIEFKAART; op de adreszijde LET- l l TERRAADSEL of OMZETRAADSEL | | vermelden. = iiiiiiiiiiiiiiiiimmtiiiUMiiiiiitiiiiMiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiT Oplossingen Letterraadsel Lang en gelukkig leve het vorstelijk paar! i. lyrisch 2. a z a l e a 3. n i agar a 4. g e p ar en teer d 5. erker 6. n a ij v e r 7. g e l uk 8. e x e 11 e n t i e 9. l o t e n 10. u r s u l a ii. k a r os 12. k r o n e n ' 13. i o v i vat 14. getrouwd 15. l i efde 16. ech tel i eden 17. v i e r i n g Visitekaartje ' Het beroep en de woonplaats van W. K. K. Baron de Chellestre et d'Austretenji is: landbouwersknecht te Tietjerksiteradeel. Nieuwe opgaven Letterraadsel i Van de onderstaande lettergrepen moeten 18 woorden gevormd worden, welker ie letters, gelezen van boven naar beneden, en 36 letters, gelezen van beneden naar boven, een vers vormen van Margot Vos. a - a - ap - ba - be - be - da - de - dede - den - di - dut - e - e - ein - gen - gen gie-goe-gree-i-in-ken-kij - la -Ie len - let - lis - me - mend - mi - mu na - na - nè-re-r n-ren-ro-se-tenie - tig - tu - wa - web - ij - ze - zie. Omschrijving: i. rijtuig, 2. voorkomend, 3. uit wijken, 4. suffen, 5. plantengeslacht, 6. talisman, 7. goedkeuring, 8. be zittingen, 9. kokertje, ip. schoonhisidsleer, n. onderzoeken, 12. koken. 13. haast hebben, 14. onachtzaam, 15. weefsel, 16. lyrische dichtsoort, 17. gewoonte, 18. zijn grens hebben. De goudclausule e;i de Koninklijke lijke het zoover zal laten komen. Dat zal er weer van af hangen of men denkt in een volgend proces op een anderen uitslag te kunnen rekenen. Als alle omstandigheden gelijk blijven is een gewijzigd inzicht bij den Hoogen Raad niet te verwachten. Nu is inmiddels door de regeering de gouddausulewet inge diend, die de strekking heeft ook bij ons deze clausule niet onder alle om standigheden te erkennen. Inderdaad vallen in het ontwerp alle obllgati& die aan de beurs genoteerd zijn in elk geval buiten de dispensatie. Maar het feit dat men in principe in bepaalde ge vallen de billijkheid boven de rechts zekerheid stelt, valt niet te ontkennen. En er is nog een kans dat de wet ge amendeerd wordt, waardoor ook geno teerde obligatiën op een of andere'ma nier ervan kunnen profiteeren. r v lijken deze kansen niet, maar ?* ninklijke zal ze misschien, ni .'?? maal willen wegwerpen. C. A v ?,-i 'l A l i f PAG. 19 DE GROENE No.3111