De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 16 januari pagina 4

16 januari 1937 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

BOTER OF KANONNEN ? ,Wot zal 't zijn, Hermonn : melk of koper ?' Inzending op de prijsvraag voor een nieuw Duitsch rijkswapen : als hoofdmotief de kangcroe, het dier, dat met een leegen buidel de grootste sprongen kan maken. (Escher Zeitung) De bijgeloovige aannemer heeft de dertien- Franco, mein Führer?" de verdieping overgeslagen. Neen Herman, onder rembours." (Passing Show, Londen) ' (Petit Bleu, Parijs) Il, Hoe vaak heb ik je niet gezegd dat je niet altijd met je mond open moet staan!" (Passing Show, Londen) heicca\de% tveiefd A Wat gebeurt er in Oostenrijk r LS men bij de huidige onder handelingen tusschen .Oostenrijk en Duitschland, de cischcn van het laat ste land beziet, wordt men getroffen door het feit, dat de Duitsschers millitaire over wegingen schijnen te Van Schuschntu laten voorgaan bij partijoverwegingen. De militaire deskun digen spelen bij deze onderhandelingen een overwegende rol. De wensch van Duitsch land om Oostenrijk met vier wei-uitge ruste legerkorpsen gelukkig te maken, heeft zoowel strategische als economische oorzaken. Gegeven, dat Duitschland te genover zijn aankoopen aan vee, m'elk, kaas en boter (natuurlijk bij nazi-pro ducenten in Oostenrijk!) van Oostenrijk, dat door contracten op langen termijn aan zijn huidige leveranciers gebonden is, geen grootekolenaankoopen kan venvach ten, wilde het Duitsche Rijk het bij voor keur vliegtuigen, tanks, geweren en chemi sche waren leveren en met instructeurs en al, hoewel de protocollen van Weenen, op iets dergelijks geen toespeling maken. En daar in Oostenrijk geen enkele neiging bestaat, die er toe zou kunnen leiden, dat het bezwaar zou maken tegen den inter nationalen invloed van Duitschland, zou een dergelijk leger, zoo niet in vredestijd, dan toch bij een Europeesch conflict, minder een nationaal Oostenrijksch dan wel een Duitsch leger zijn. Overigens gaat Duitschland voort op ideologisch gebied in Oostenrijk zich een bodem te verschaffen, die gunstig is voor zijn doel einden, door middel van een ,,koude" an tisemitische propaganda en een heftige campagne in intellectueele kringen, wier gelijkschakeling het bevordert door ver schillende concessies, vooral door hun auteursrechten in Oostenrijk uit te betalen. Het is duidelijk, dat de regeeringSchuschnigg met een en ander allerminst sympathie toont. Toch zijn zijn ministers zelf verdeeld over de aan te nemen hou ding. Sommigen staan een evenwichtspolitiek aan de zijde van Italiëvoor, anderen bepleiten een definitief verbond met Duitschland, Men moet vooral niet vergeten, dat de Oostenrijksch-Italiaansche vriendschap slechts een diplo matieke vriendschap is, die los staat van alle diepere gevoelens van het volk. Het verlies van Zuid-Tirol is in 'Oostenrijk niet vergeten. Dat is uit kreten bij het bezoek van Ciano ook duidelijk gebleken. ("m dezelfde reden kan Italiëook nooit een actieve rol spelen bij de herbewape ning van Oostenrijk en kan het er zeker niet als Duitschland officieren heen zenden. Men begrijpt, dat in deze. om standigheden aan de legeering Von Schuschnigg niets anders overblijft dan tusschen Scylla en Charibdis heen te sturen. Maar de invloed van Von Papen ,'n Oostenrijk neemt ? nog dagelijks toe. Ondertusschen is Italiëzeer verontrust over de militaire Oostenrijksch-Duitsche toenadering, en men weet, dat Mussolini slechts als uiterste noodzaak zal toe stemmen in aansluiting bij een nieuwen Driebond. Want niemand kan hem garandeeren, of niet ondanks alle vriend schap tusschen de bondgenooten bij het begin van een Europeesch conflict, inge val van een (overigens onwaarschijnlijke) overwinning de grens van Italiëaan de Brenner wel gehandhaafd zou blijven. (Natonal Zeitttng, Bazel) H Trekken de Duitscher» bij Madrid de l|jn? IET langzame aar zelende gevechts tempo aan den kant der rebellen leidt tot interessante gissin gen. Deskundige waarnemers ter plaatse zijn het er over eens, dat alle heldenmoed ten spijt, Madrid's befranco trekkeljjk slecht uit geruste, halfgeoefende verdedigers het niet zouden kunnen houden tegen een onafhankelijk van de verliezen doorgezetten aanval van n enkele divisie ge oefende infanterie, goed voorzien van machine-geweren en gesteund door artil lerievuur. Hoeveel generaal Franco ook in November ontbroken mag hebben, hij heeft nu toch alle noodzakelijke hulp middelen tot zijn beschikking in den vorm van ten minste twee divisies getrainde Duitsche en Italiaansche troepen. Mag hij die alleen zuinig gebruiken ? In het licht van de laatste krijgsverrichtingen schijnt het niet onwaarschijnlijk. In sommige kringen beweert men, dat Generaal Franco misschien niet zoo best samen werkt met de Duitsche stafofficieren, die hem steeds meer het bevel uit handen nemen. Bovendien is het geenszins zeker, dat Hitler wil, dat Franco al te snel wint. In dat geval zou een Spaansche dictatuur met sterken nationalistischen steun aan zijn vroegere buitenlandsche helpers een dankbaar maar niet mis te verstaan vaarwel kunnen toeroepen. En de vol ledige economische penetratie van het Iberische schiereiland en zijn Marokkaansche gebieden vraagt tijd. Onder tusschen kunnen de gemoederen bij de rebellen altijd op peil gehouden worden door kleine scheepsbombardemencjes op de onverdedigde havens van Valencia en Malaga: en de Duitsche S.S. deskundigen hebben ondertusschen gelegenheid om Franco's patriotten in de bezette pro vincies te trainen in de beproefde terro ristische methoden. (New Statesman and Nation, Londen) Queipo de Llano over Frankrijk ARM Frankrijk! De atmosfeer woidt er steeds donkerder. De strijd tusschen ka pitaal en arbeid, aan gestookt door Mos kou, volgt er pre cies denzelfdcn weg, als bij ons vóór de nationale bevrijdingsfront maakt zich op instigatie van Moskou (op dezelfde manier als onze marxistische regeeringen) op om ons te vernietigen, voordat wij Ue wapenen op namen om hen neer te slaan en te ver hinderen, dat zij ons ruïneerden. En als Frankrijk voortgaat hulp te bieden aan de roode horden van Valencia, dan wil ik het hier wel meedeelen, dat het nationale Spanje zich niet zal ge neeren alle voordeelen, die het kan aan bieden, voor die landen te bewaren, die van den eersten dag der beweging af hebben begiepen aan welken kant de verdedigers van de Westersche beschaving stonden. En het Frankrijk van het Volksfront moet daar zijn consequenties maar uit trekken. (Queipo de Llano in de Heraldo de Aragon, Saragossa) Wil de burgerbevolking niet uit Madrid weg? DE bevolking van Madrid wil graag blijven om Franco tékunnen ver welkomen. (Edinburgh Catholic Herald) Het land op de hand van Franco HET Lagerhuislid P. Dunne afge vaardigde voor Stalybridge en Hyde, vertelde gisteravond aan een vertegen* woordiger van ons blad, dat hij en vier conservatieve mede-afgevaardigden het deel van Spanje dat onder bewind staat van Franco, zoo rustig worden, dat het net was ,,of zij in Engeland reisden".... Wij ontmoetten Franco, Ik houd hem voor ?een alleraardigsten man. Hij is dol op golf, en in de handicapklasse 2. Overal waar' hij verschijnt, wordt hij met groot en thousiasme ontvangen. (Daily Dispatch, Londen) Royalty in Engeland M DE REDACTEUR. Ik heb een aan? tal namen zien voorstellen voor onze nieuwe prinses de dochter van den Hertog en Hertogin van Kent; Mary, Manna, Helena, Alice zijn voorgesteld. Naar mijn meening houdt geen van deze voldoende rekening met het buitengewone wonder van deze koninklijke geboorte in dezen tijd van groote nationale inspan ning. (Ingez. stuk in de Obsetver, Londen) PAG, 6 DE GROENE Ne. Hoe gaat het met OsaletakyT HOEWEL het ons niet mogelijk was Ossietsky te bezoeken, spraken wij wel zijn arts, die ons vertelde, dat hij een chronische longtuberculose had, die on langs opnieuw acuut was geworden; hij is echter niet aan het bed gebonden en uit alles wat wij hoorden oordeelden wij, dat er geen medische reden is, waarom hij niet buiten Duitschland zou kunnen worden vervoerd. Toen hij uit het hospitaal der Staatspolizei vrijgelaten werd in November, was dat aan Goering en niet aan de Gestapo te danken en een paar weken lang scheen het, dat hij min of meer vrij was althans vrij om zijn hospitaal te kiezen en om vrienden te ontvangen. Sinds hij den Nobelprijs aanvaard had, werd zijn vrijheid weer aanmerkelijk inge kort, en hij mag nu alleen door zijn vrouw bezocht worden. Er zijn bovendien, buiten weten van Ossietsky, voortdurend twee leden van de Gestapo in het hospitaal en in een onderhoud, dat wij hadden, maakte de Gestapo het ons overduidelijk, dat zij ons, noch eenige andere buitenlandsche bezoekers bij hem zou toelaten. Het is dus duidelijk, dat de Gestapo, die Ossietzky gevangen houdt, vermoedelijk niet beïnvloed zal worden door de buitenlandsche openbare meening. Maar het is ook duidelijk, dat andere Duitsche autoriteiten op dit punt gevoelig zijn en, als zij willen, druk kunnen uitoefenen op de Gestapo. Daar het Goering was, die hem de vrijheid gaf, komen hiervoor in de eerste plaats Goering en Hitler zelf in aanmerking, tot wien verstandige vertoogen van onpolitieke strekking gericht zouden kunnen worden. (De twee doctoren uit Engeland, die getracht hebben Ossietzky te bezoeken, in een ingezonden stuk aan de New Statesman and Nation, Londen) Administratieve hervormingen In de V.8. EEN van de ma nieren, waarop President Roosevelt zijn uitgaven hoopt te beperken is begrepen in zijn lang toegezegd plan voor administra tieve hervorming, dat dezer dagen vorm heeft gekregen in een voor stel aan het Congres De formatie van de Uitvoerende Macht in Amerika, die reeds lang niet opgewas sen was tegen de eischen, die er aan ge steld werden, is nu geheel bezweken Onder de krachttoeren van de New Deal. Zij heeft zeer vele gebreken. De ministers bij voorbeeld worden veel te veel opge slorpt door hun departementszaken. Het kabinet als lichaam bestaat reeds lang niet meer en zijn zittingen zijn niets anders dan gevechtsterrein voor de de partementale oorlogen. De meeste nieu we bureaux der laatste vier jaren zijn buiten de departementen om ingesteld. Dientengevolge rust de geheele last der coördinatie rechtstreeks op den President. Het voorstel van Roosevelt is nu, dat alle takken van staatsdienst opnieuw verdeeld zullen worden over twaalf de'partementen: de tien bestaande en twee nieuwe, een voor Sociale Zorg en n voor Openbare Werken. Naast de twaalf départementshoofden bepleit e President de aanstelling van zes assistenten voor de Uitvoerende Macht, die onvermijdelijk het eigenlijke kabinet zullen gaan vormen. Bovendien zal het aantal ambtenaren (ten koste van hen die op arbeidscontract werken) sterk wórden uitgebreid. Of dit laatste voorstel echter den spitsroeden van het Congres, dat zeer naijverig is op zijn huidige macht, om relaties betrekkingen te bezorgen, zal overleven is nog tamelijk twijfelachtig. Dergelijke ver anderingen zouden de uitvoerende macht zeker efficiënter laten werken, hoewel de verlammende invloed van de dogmatische machtendeeling ?tusschen Wetgever, Rechtspraak en Uitvoerend Gezag zou blijven bestaan. Efficiency bij slechts n tak is van geringe waarde, zoolang de Vereenigde Staten vasthouden aan hun huidige grortdwet. Koosevttt Yaderlandsche geschieden!» door Engelvche oogen Koning Willem I regeerde igo jaar! P\E Prinsen van het huis van Oranje *~ zijn bijna altijd zonder directe erf genamen gestorven. Philibert van Oranje, de eerste die goederen in de Nederlanden had, werd opgevolgd door zijn neef René, die geen kinderen had en het vorstendom Oranje ging weer over op zijn neef Willem, bekend als ,,De Zwijger". Willem II stierf aan de kinderpokken bij het begin van zijn intrede, en bij het Verdrag van Utrecht werd zijn titel losgemaakt van zijn gebied en ging over aan Johan Willem Friso, die later Willem IV werd. Als Willem l werd hij later Koning der Nederlanden als belooning voor zijn on vermoeiden strijd tegen Napoleon. In 1830 verloor de ongelukkige mo narch de provincie Belgiëen 10 jaar later deed hij afstand, om de onpopulaire katholieke gravin d'Oultrement te kun nen huwen. (News Review, Londen) Bekeerde communisten in Japan EEN groep, die uitsluitend uit be keerde communisten bestaat, wordt in Kobe opgeleid om in een schoenfabriek en reparatiewerkplaats voor machines te drijven, waarvan de arbeiders ook be keerde communisten zullen zijn. De firma begint met een kapitaal van 600.000 yen, welke fondsen verschaft zijn door een groep financiers, die zich interesseeren .voor bekeerde ..rooden". De firma staat onder leiding van een groep, die de,, Vereeniging tot onderlingen bijstand van bekeerde communisten" heet. (Asahi, Tohio.) Honing & discretie n JAMES F. Gwynn in Fairmont (West J Virginia) ontdekte dezer dagen in de muur van zijn keuken een soort honingreservoir, dat daar door bijen was ge bouwd. Gwynn heeft nu een buis in de muur geslagen en die tot zijn eettafel laten loopen. Hij hoeft nu maar een kraantje open te zetten om naar behoefte zuivere honing te hebben. (Saturday Evening Post, Boston) Ben nieuw Suez-kanaal? EEN gelijksoortig vraagstuk als dat, wat indertijd o.ver het Suez-kanaal zooveel stof heeft doen opwaaien, is bezig thans de wereld te veroveren en dreigt eveneens haast niet minder econo mische, politieke en strategische gevolgen met zich mede te sleepen: het probleem van een toekomstig kanaal door de landengte van Kra in Siameesch Malakka. Dit kanaal zou China, Japan en vooral Indo-China en Siam's hoofdstad, Bang kok, enkele dagen varens dichter bij het voor de genoemde landen belangrijke exportland Britsch-Indiëbrengen. De economische gevolgen hiervan zou den o.a. zijn, dat het Verre Oosten beter in en met Europa zal kunnen concurreeren, zoowel met zijn verschillende producten, als in zijn transport diensten. Verder bestaat de mogelijkheid, dat Siam zelfstandig of zonder den steeds toenemenden invloed van Japan aldaar een monopolie aan Siameesche of Japansche scheepvaartlijnen zou toestaan, zoodat de economische concurrentie van die landen zeer gevaarlijke afmetingen zou aannemen. Afgezien nog van de economische nadeelen voor Engeland, n.l. de uitscha keling van Singapore en de Straat Malakka voor het enorme transitoverkeer, <en den minder zekeren toegangsweg naar Hongkong en den Grooten Oceaan (o.a. naar Canada !), zijn de strategische ge volgen van een niet-Britsch Kra-kanaal misschien zóó ingrijpend, dat er van een volslagen verstoring van militair even wicht in het Oosten gesproken kan worden. Japansche (en. Chineesche) oorlogsschepen zouden zich dan vrijwel ongehinderd tot voor de Britsch-Ihdische kust kunnen begeven, zooclat de Straat Malakka met Engelahds machtige steun punt, Singapore, vrijwel waardeloos zou worden, hetgeen vermoedelijk ook Ned rlandsch-Indiëniet ten goede zou komen. De verbindingen van den Archipel met het moederland zouden door de ge noemde Oostersche staten gemakkelijk kunnen worden verbroken. (The Economist, Londen) (Tijdschrift voor Economische Geographie) PAG. 7 DE GROENE No, 3112 % Ben je vóór Nanking'?" Ben j; vóór Peking ?" ,,/k .... ben vóór het Rijk van het Midden." (Marianne, Parijs) l' EUROPA, 1937 (Sondagsnisse Strix, Stockholm) j HET DUBBEIETZWAARD' VANjDAMOaES (North China Daily[News, Sjanghai) i In Rusland (schrijft de pers) krijgen kinderen onderricht in het gebruik van het machine geweer. (Western Mail, Cardiff)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl