rouwen en vrouwenleven EEN ENGELSCHE SCHOOL VOOR ACHTERLIJKE KINDEREN Ervaringen die weinig hoop geven, tenzij.... MISS Olive D. is de juf" van een klas van 36 achterlijke kinderen in een achterlijk" Eugelsch district. Het is een gemengde Has, jongens en meisjes van 10 en u jaar. Hoort haar ervaringen! ,,De meesten van mijn kinderen, vooral de meisjes, zijn klein en bleek en hebben ten minste nog drie klei nere broertjes en zusjes thuis. Daar is Cissie met haar holle oogjes, die al haar vrije uren ,,moedert" over acht kleintjes. Arme Cissie, ik zou niet graag in haar schoenen staan ! En dan Arthur, die opschept: Mijn moeder heeft twee en twintig kinderen gehad, juf, en elf zijn er van dood en liggen allemaal in hetzelfde graf." De andere kinderen luisteren daar met eerbied naar. Ik heb ook een Cedric, die zijn eigen naam nog steeds niet kan schrijven, ondanks jaren van zorg vuldig en geduldig pogen. Hij kan niet overschrijven wat er op het bord staat, hij kan het A B C ook niet vlot opzeggen en toch is Cedric elf jaar. Hij is het moeilijkste kind van mijn klas en mijn hart zinkt in mijn schoenen als ik bedenk dat hij nog acht broers heeft allemaal net als hijzelf. De voornaamste moeilijkheid tijdens het lesgeven is voor mij hun aandacht gespannen te houden. Hun oogen staren zonder uitdrukking over mij heen, naar het bord, op de bank, in de ruimte.... Ik heb meermalen het gevoel, dat ik iets dolzinnigs zou moeten doen, op m'n hoofd gaan staan, of vuurwerk afsteken of iets laten knallen, om een vonkje van belangstelling te wekken. £n dan zijn alle lessen nog maar heel kort, in den vorm van een verhaaltje, ter wijl bij alles plaatjes en afbeeldingen te pas komen. Enkelen kunnen aardig teekenen, de meerderheid doet het echter slecht. De vrij algemeen ver breide idee, dat achterlijke kinderen goed zouden zijn in teekenen en handenarbeid, is niet veel meer dan UITERLIJKHEDEN" /N Parijs komt m Januari bij de nieuwe hoedjes en de eerste uitloopers van de voorjaarsmode Ie blanc". In deze maand moet men zijn huishoudlinnen danvullen en de groote lange lakens bijkoopen, die de Fransche bedden zoo gunstig doen afsteken bij de Hollansche ledikanten met haar lapjes katoen van 2 el bij j / Maar ook de vrouw zelve moet opnieuw getooid worden, vandaar in alle collecties plots de négligés, pyamas, robes de nuit en wat al niét. Jean Patou ontwierp het sportieve ensemble, dat alterbekoorlijkst stond door de kleurencombinatie, de pyama van rose voile de laine, het koordje, het borduursel t je, en de drie kwart lakensche jas van een prachtige volle bordeaux kleur. Het teere bolérotje . van ingehaalde geplisseerde zijde, gedragen op een dito lief, maar onprdctisch nachthemd, berust meer op de traditioneele notie van vrouwelijke charrne. Het is rose, ton sur ton. yTicoffne een fabel. Goed zijn ze eigenlijk nergens in, zelfs niet in het doen van spelletjes. Komen ze bij het spelen ooit eens uit tegen een normale klas, dan leggen ze het altijd af. Mijn arme toughs", zooals de achterlijke kinderen bij ons genoemd worden, krijgen thuis als regel niet voldoende slaap en geen voldoende voedsel. Ze komen ook niet regel matig op school. De meisjes, en de jongens trouwens ook, worden thuis gehouden om op de kinderen te passen, om te helpen op waschdag, om bood schappen of andere karweitjes te doen. Eén moeder zei eens tegen me: Ach miss, voor mijn Gertrude is het immers zoo erg niet, als ze niet op school komt; ze hoort tóch niet tot de snuggersten !" Wrang misschien, maar daar tegenover staat dat er nog moeders van toughs" genoeg zijn, die haar arme uiltjes wel degelijk voor valken verslijten. Op een keer probeerde ik de klas een briefje te laten schrijven. Een heel eenvoudig briefje aan het school hoofd, waarin ze moesten uitleggen waarom ze op een keer niet op schoo gekomen waren. Eerst de voorbereidselen van schoone blaadjes, nieuwe pennen voor deze en gene, vloeitjes. Maar eindelijk scheen alles toch begonnen te zijn met het onderdrukte gemompel, dat ontstaat, wanneer een klas achterlijken zich tracht te concentreeren. Opeens ontdekte ik n jongen, die maar met zijn vinger zat te zwaaien om mijn aandacht te trekken. Wat is er, Herbert?" Ja, juf," zei Herbert toen, traag, ,,maar ik bén toch op school ge komen !".... EN dan te weten dat deze klas niet de eenige is. De heele school is er vol van en niet déze school alleen. Cedric, van elf, heeft een broertje in de klas der tienjarigen en nog eentje in die van negen jaar. En zoo gaat het met de meesten van mijn 36. Want het tragische is vooral, dat in Engeland het aantal achterlijke kinderen toeneemt. Het komt voor, dat de meisjes trouwen als ze 16 zijn, en een groot gezin stichten, waar weliswaar weinig regelrecht-zwakzinnigen, maar vrijwel altijd achter lijken uit voortkomen. In mijn klas is geen kind, dat minder dan vijf of zes broertjes en zusjes heeft." Is het een wonder dat een vrouw, die voor een dergelijke klas les staat te geven, de oogen wijd open gaan voor problemen van volksgezondheid en volkswelvaart ? ERICA VECHTEN TEGEN WINDMOLENS Meisjesstudenten en feminisme IN De Groene van 28 November 1936 verschenen de uitkomsten van een zeer bescheiden onderzoek naar de al of niet feministische gezindheid van meisjesstudenten. Naar aanleiding hier van bereikten mij verschillende monde linge protesten. Men vond, dat ik het nu werkelijk wat al te bont had ge maakt. Zoo heelemaal lauw stonden ze toch niet tegenover de vrouwenbe weging ! Voorts kwam nog uit Leiden een. vurig pleidooi, waarin mej. L. J.. Janssens in ruim twaalf kantjes een beter exposévan de situatie gaf, dan ik volgens haar op grond van de inge komen antwoorden kon doen. De schrijfster is vol waardeering voor de feministen van vroeger, de generatie der dapperen, met het bloed van den krijg nog bruisend in de ade ren", maar vindt, dat het tegenwoor dige geslacht ten opzichte van het femi nisme geen partij kan kiezen omdat het zich geplaatst voelt voor een di lemma dat op het oogenblik onoplos baar is". ,,Wij blijven neutraal, want wij voelen het op dit oogenblik als iets onmogelijks: wij hinken reeds van het moment af, dat wij de wereld van het intellect betreden, op twee gedachten, houden niet op ons af te vragen wat onze roeping is: het huwelijk of het beroep". Haar conclusie is, als ik goed begrepen heb, dat het feminisme van groot nut is en ook den steun kan krij gen van de meer bezadigden onder de jongeren, omdat veel meisjes niet trouwen. VECHTEN tegen windmolens, dacht ik na het lezen van dit stuk, dat nóg veel krijgshaftiger gesteld is, dan hier is weergegeven, vechten tegen windmolens is bepaald een sport, die bij de vrouwenbeweging hoort, vooral voor , nieuwelingen en outsiders. Na tuurlijk, iedere generatie en in dit opzicht duurt een generatie misschien tien jaar heeft recht op haar eigen ontdekkingen en het is ook wel een typisch Hollandsche eigenschap, zwaar wichtig en pessimistisch te redeneeren over theoretische bezwaren en weinig oog te hebben voor de zooveel opwekkender werkelijkheid! Maar toch, het blijft merkwaardig, dat zoo weinig menschen begrip hebben, dat de vrou wenbeweging iets veel diepers en veel indrukwekkenders is dan de kwestie: ,,Trouwen of werken", moet zij niet voorgaan" e.d., die veelal als de quintessence van het feminisme gezien worden. IS er onder de meisjesstudenten meer besef voor de grootere en meer reëele aspecten dan ik meende op te maken? Ik hoop het! Wij allen, die werken in de vrouwenbeweging, doen niet anders dan de veelzijdigheid en de tallooze schakeer ingen van het vraagstuk de vrouw in gezin en maatschappij" naar voren brengen. Het is niet mogelijk in dit bestek daar iets van beteekenis over te zeggen, maar tegenover de neiging om te blijven vechten tegen de blijkbaar onvergankelijke molenwieken van hu welijk of beroep, zou ik de aandacht willen vestigen op de eeuwenoude op lossing, die de boerin heeft gevonden en die haar in staat stelt?? door hard werken en veel overleg mét haar man, haar gezin en haar bedrijf een be nijdenswaardige eenheid te vormen, die het feministisch ideaal zeer nabij komt. W. H. POSTHUMUS-VAN DER GOOT U KOMT TOCH OOK IN DE TANZ KLAUSE? Marnixstraat b/h Leidscheplein Alatiné4-6.80 Avond 8-1 NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING TJET moet een voldoening zijn Chineeschen prins, die na den dood ** voor de gehuwde vrouwen, die van haar echtgenoot de civiele en bij ons door den wetgever zeer kort militaire administratie van zijn worden gehouden, te zien dat Koning provincie van hem overnam en daar Boris van Bulgarije haar nu juist orde en rust handhaaft. m het bizonder geschikt vindt om rechten te bezitten, die haar ongetrouwden zusters onthouden blijven. Gehuwde Bulgaarsche vrouwen ? mits tevens moeder mogen voort aan stemmen, ten minste zoodra er weer gestemd mag worden ! r\E oorlogstoestand met zijn ?U neerslaan van allen schijn en conventie heeft in de geschiedenis de vrouwen dikwijls de kans ge geven, haar moed en haar vinding rijkheid te bewijzen. Een modern voorbeeld is de jonge generaalsche, mevrouw Chi, weduwe van et n /N de Mouvement Feministe (Genève) wordt in een studie over de vrouw in overheidsdienst mee gedeeld, dat het principe gelijk loon voor gelijken arbeid" toegepast wordt in Brazilië, Canada, Dene marken, Finland, Italië, Neder land, Polen, Tsjechoslowakije, Rus land en de Vereenigde Staten. In de werkelijkheid beteekent het daarom nog niet gelijke kansen bij gelijke capaciteiten", evenmin als ,,groote achterstelling van de vrouw" in Engeland, Noorwegen en Zweden, waar het beginsel niet wordt erkend. ERWTJE 11 ER is nu al een Moederdag en een Vaderdag, de hemel weet komt er nog een honden- en kattendag; voor ons is er voortaan óók een Erwtjesdag. Iedereen, die Erwtje ook maar eenmaal gezien heeft weet dat dit niet zoo mal is als het wel klinkt. En die het niet doet wordt door ons, aanbidders van Erwtje, onherroepelijk en voor eeuwig ter zijde geschoven als zijnde een volkomen onwaardig individu. Erwtje is ons opstaan en naar bed gaan, onze nooit opdrogende bron van jolijt, angst, zorgen en dan nog meer jolijt. Als Erwtje pijn in haar buik heeft zijn we allemaal min of meer onder den indruk, want buikpijn van Erwtje is buikpijn; iets heel anders dan het kleine, miezerige gevoel dat wij daar gemeenlijk onder verstaan. Dit alles en nog veel meer is Erwtje. Ze heeft n rare spriet haar boven op haar hoofd en een aarzelend begin van kuiltjes in haar wangen. Ze heeft ook een prachtigen Engelschen naam, maar sinds we Popeye op de film met zijn spruit door leeuwen en apenkooien hebben zien ronddwalen heet ze Erwtje Erwtje ruikt nog naar het paradijs enze is precies negen maanden oud. Ze heeft een vader, drie pleegmoeders, een broer en een zuster en een heele hof houding van neefjes en nichtjes. Ze kan voornaam en hoofsch glimlachen als ze met haar witwollen olifant speelt en oorverscheurend brullen als haar bord pap vijf minuten over tijd komt. Er zijn menschen die zooiets kortweg een baby noemen. Dat zijn de kortzichtigen. Erwtje is duizendmaal meer dan zoo maar een baby, ze is de essence van alle babies, ze is.... enfin ze is Erwtje. En deze dag dan is voor ons allen een dag der dagen geworden. Eerst was het er een als alle andere. Niet beter en niet slechter. Buiten lag de wereld onder een stolp van grijzen mist. Maar omdat we hier met zooveel kinderen samen wonen en er altijd wel kousen zijn te stoppen of blouses zijn te wasschen en je ten slotte lang geen acht tien meer bent, aanvaardt je ook dat onder het motto: Dit zijn de donkere dagen na Kerstmis. Wij moeders en pleegmoeders hebben ook andere don kere dagen gekend en vele lichte, en ,,'t zal wel zoo moeten" denken we en kijken naar Erwtje en verlangen naar den middag, naar de thee, naar vier uur als de schooltasschen een voor een in de gang worden neergekwakt en ze weer allemaal thuis komen: Mary en Bob en Hans en Robby en Don en Elly; het heele rumoerige stel, dat mét Erwtje ons leven uitmaakt. Het was dan vier uur. Het lever" van Erwtje was met het gewone dagelijksche ritueel geschied en zooals PAC.UOE GROENE No, II19 iederen middag zat ze in de box en hield cour. Ze had iets peinzends over zich dat we geen van allen goed be grepen, maar ons zoo mogelijk nog meer tot haar toegewijde slaven en slavinnen maakte. We zaten allemaal om haar heen, dronken thee en vonden het goed zoo als het was. Een voor een hadden we het heele gamma onwaar schijnlijke geluiden afgewerkt dat nu eenmaal onvermijdelijk is om bij Erw tje in de gratie te komen en te blijven. Erwtje had een beetje afwezig maar goedkeurend geknikt en nu waren we stil. Allemaal. Erwtje zat in een hoek van de box. De witte olifant lag' naast haar en keek met n diep-rood oog (het andere heeft hij aan Erwtje's onderzoekingsgeest moeten offeren) trouw en eerlijk naar haar op. Toen gebeurde het. Erwtje kroop naar den rand van de box, heesch zich aan de spijlen op, klemde haar handjes om den rand en deed drie gedecideerde stappen. Drie eerste stappen ! De aller eerste stappen van Erwtje! Oogenblikkelijk daarna plofte ze neer en keek ons zegevierend aan. Een terwijl de hofhouding in gejuich uitbarstte en Erwtje verschrikt begon te gillen keken drie moeders met al of niet geverfde grijze haren elkaar aan. Twee kleine roze voeten hadden voor het eerst hun weg alleen gevonden. En drie schikgodinnen wenschten haar vurig alles toe wat,het leven rijk en goed kan maken. Erwtje heeft geloopen! G. J. WERUMEUS BÜNING-ENSINK ,"EEH RECEPT VAN DE GROENE" miMiimimmii Recept van een onbekenden vriend en lekkerbek T^ENS logeerde ik in een land ?Et waar peren schaarsch zijn. Een viertal succulente peren werd mij toegestuurd door een oud vriend van een jongen boom op een oud kasteel. Twee offreerde ik er van aan m'n charmante gastvrouw, de twee andere beloofde ik te zullen verwerken tot een hoogelijk dessert. Ik nam bezit van de keuken voor een kwartier. En ontdeed een paar peren van hun opperste kleed, ver deelde ze in parten, legde ze terneer in wat niet te zoete custard, bedekte ze met een vocht van room geslagen met suiker. Een weinig gesneden geconfijte gember daarover gestrooid. Enkele druppels triple sec (wees spaarzaam met dezen edelen drank) daarover gesprenkeld. Een half uur met rust laten. Vous m'en disez des nouvelles, zoo is 't ook mij gedaan. llN GOURMET INCORRIGIBLB HEERENKLEEDING VOOR VADER EH ZOON TOT REDELIJKE PRUZEN ADRIAAN SCHAKEL . TELEFOON 9727} Er kwamen twee heeren uit het Noorden Toen ze eenmaal van SCHAKEL hoorden Kochten ze daar een jas Tegelijk ook een das En schoenen en hoeden en boorden S. Het vrijzinnig Christendom en onze tijd Wie daarover boeken wil lezen kan ze gratis en franco ter leen.bekomen uit gelijke biblio theken : van Mevr. LOMAN, Stadionkade 8H, Amsterdam; Mej. VAN ECK, Pomona, Leiden: Mevr. LANDSTRA, Middelburg: Ds. BARNOUW, Asscndelft. VAN RUN S BMOSTERD - 1850 m. zekerheid van sneeuw. Wintersport in volop zon. Makkelijke oefeningsheuvel direct voor het Hotel. Ongevaarlijke skihellingen tot 3000 m. Skischool onder leiding van J. Dahinden. Eigen ijsbaan met nieuwe curlingplaats. Voor Januari en Maart nieuwe extra arrange menten. Winterprogramma, prospectussen en prijzen door de : directie J. Willimann Seizoen van 1 December tot Paschen. > ? *s'Vj>' ,-x-'-- '? :-.'? v mfiflnvR«Mgrne .; \A/|O"1T l l dat U de kosten voor Ziekenhuisverpleging TT IOI \J en operatie kunt verzekeren bij de ~""""~?~"-?? Verg. voor Ziekenhuisverpleging in de Ned. Herv. Diaconessen Inrichting? Inlichtingen Kantoor der Vereeniging Overtoom 283 (Diaconessenhuis) Tel. 82002-80202 ZWITSERLAND IBB v°.9r opvoeding en onder en wijs het ideale land 99 Le Presbytei-e" Courtelary (Jura Zwitserland) Instituut voor jonge dames. Fransch, talen. Volledige opleiding voor de huishouding. Muziek. Sport. Zeer gezond klimaat. Dennebosschen. H ooft e 700 M. Prima referentiên en prospectus. Ds. en Mevr. VOUMARD. -JOXGEMEISJES PEXSIOXAAT IX DE BERGE\< ff f> \QttfTA ..Les Frênes" Val de Youx, 1500 M. Grondig onderricht in de AJI^«OO«W£? Fransche taal en andere talen. Huishoud- en kookcursus. Muziek. Han| dels onderricht. Alle soorten sport. Eigen Chalet a/h Lac de Youx. Zwitsersche Skischool. Geïllustreerde prospectus. Billijke prijzen. Mr. & Mw. J. PIQUET LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE: net nieuwe nummer . . . . . .20 cent nummers ouder dan een week. . . 30 cent nummers ouder dan 3 maanden . .60 cent (verhoogd met eventueele portokosten) Wilt U bij bestelling het verschuldigde bedrag meteen zenden? Anders kunnen wij Uw aanvraag niet in'behandeling nemen! DE ADMINISTRATIE PAG. 12 DE GROENE Ne. 3112