\ l taire stelsel, wij zouden vertegenwoordiging van markante standpunten als door de heeren Wester man, Lingbeek, Sneevliet en Van Houten plaats vindt, toch niet graag in onze volksvertegenwoordi ging missen; en zij zijn waarlijk niet zoo groot in aantal, dat meerderheidsvorming door hen onmoge lijk wordt; de oorzaken daarvan liggen elders. Minister de Wilde's oorspronkelijk plan om het minimum-aantal zetels voor een partij op drie te stellen lijkt ons zeker te ver te gaan. Maar hierover moet nu een latere wet beslissen. Dan de bepalingen betreffende het weren van REVOLUTIONNAIRE VOLKSVERTEGENWOORDIGERS. Het is volkomen juist, dat een parlement er is om op legale wijze samen te werken en niet als tribune voor personen of groepen, die met geweld de wet willen ver zetten". Maar de moeilijkheid ligt in het bepalen van wat revolutionnair" is. Waar is de rechter die in deze materie volkomen objectief is ? Zelfs de Hooge Raad is voor deze taak niet geschikt, omdat het college de politieke ervaring mist, die in deze zaak ook een woordje meespreekt en fouten door haar gemaakt terug zouden slaan op het gezag van haar verdere rechtspleging. De Raad van State is ongeschikt, omdat het ongewenscht is dat er een tegenstelling tusschen dit lichaam en de regeering ontstaat en omdat men vreest dat leeftijd en het politiek verleden van het meerendeel der leden tot een te sterk conservatisme in dezen aanleiding zouden geven. De beslissing in handen te leggen van het vertegenwoordigend lichaam zelf biedt meer kans op beslissingen, te zeer onderhevig aan de politiek van den dag. Zoodat de oplossing van jhr. de Geer tot vaststelling van een afzonderlijk rechtsprekend college op voordracht van de Kamer te benoemen, nog maar het beste schijnt. Maar misschien zou het nog beter zijn de wering van het revolutionnaire element in de volksvertegenwoordi ging maar over te laten aan het zoozeer verscherpte Reglement van Orde, dat zelfs uitsluiting voor een geheele zitting reeds mogelijk maakt en aan een ge stadige opvoeding van het kiezerskorps. Zoo denken, naast onze revolutionnairen" van links en rechts, ook vrijzinnig- en sociaal-democraten er over. En het is niet onwaarschijnlijk dat deze met een aantal eenlingen na de verkiezingen ruimschoots de 34 zetels halen, welke voldoende zijn om het voorstel in tweede lezing te doen verwerpen. DE INKOMSTEN DER KAMERLEDEN BLIJVEN practisch gelijk. Bijna alle stonden reeds 10 pCt. van hun schadeloosstelling van ? 5000 af. Nu wordt het bedrag officieel ? 4500. De regeer'-- , -A ' ':., .honderd gulden minder rar * ?* hadfVIJf&v.»uiii<-'ii *». %r> . 'u»Twi gesteld en uit de Kerstënpartij had ritZR*J*g op een veel lager bedrag aangedrongen. Gelukkig is uit de kringen van nietbelanghebbenden verzet gekomen. Drie der hoogleeraren uit de staatscommissie en de heer Vliegen, hebben tegen een te laag bedrag gepleit. Het Kamer lidmaatschap mag den vollen mensch opeischen; alle terreinen waarop de afgevaardigden zich daar naast willen bewegen op zich zelf zeer wenschelijk moeten vrijwillig betreden en verlaten kunnen worden, zonder f inancieele gebondenheid. Aldus be zien, is de schadeloosstelling niet te hoog in verband met de eischen die het Kamerlidmaatschap ook aan studiemogelijkheid enz. stelt. Terecht zijn echter een aantal voorschriften ingelascht om cumulatie van rijkspensioenen en -salarissen te voorkomen. De politieke loopbaan moet niet aantrekkelijk worden om de financieele voordeelen. HET AMSTERDAMSCHE HOF HEEFT HET VBROORdeelend vonnis tegen den hoofdredacteur van Het Volk" vernietigd en de-verdachte vrijgesproken van de beleediging van een vreemd staatshoofd, in casu Hitler. Het blad had n.l. een jaar geleden een caricatuur van den'Führer gegeven, toen hij na den moord op Gustloff verklaard had, dat de nat ionaalsocialisten nimmer politieke tegenstanders ver moord hadden. Het Hof meende dat een caricatuur, die critiek uitoefent op eenige onwaarheid, rech tens geoorloofd is en achtte ook de vorm waarin dit gedaan was niet beleedigend. Gelukkig heeft het Hof zich niet laten afleiden door de stelling van den advocaat-generaal, dat de plaat beleedigend was omdat de twee opgestoken vingers op de prent Hitler van meineed zouden betichten. Uit aller lei is n.l. gebleken, dat deze vervolging'heef t plaats gehad op aandrang van Duitschen kant en die aandrang ging allerminst om de vraag van al of niet eed, maar om het uitoefenen van critiek op het Duitsche staatshoofd tegen te gaan. Maar hiertoe geeft het systeem van de vereeniging van partijleider, rijkskanselier en staatshoofd zelf alle aanleiding. Anton M. Brouwer DE PROFETEIMEL Over de taak der kerk en het k burgerschap van deze wereld IN de aloude Nederlandsche Hervormde Kerk roert zich iets en beweegt zich iets. Wat men ook mag vinden van haar organisatie en de zoozeer gesmade praktische vrijheid van belijdenis, n voordeel blijft. Dit: het is mogelijk in deze kerk het vrije profetische Woord te doen hooren. Zonder dat men daarbij gebonden is aan altijd twijfelachtige meerderheidsuitspraken van besturende lichamen. Het is nog niet zoolang geleden dat Amsterdamsche predikanten den toejuichenswaardigen moed hadden te protesteeren tegen een verlaging van den steun aan werkloozen. Te protesteeren in naam van het Evangelie. Sindsdien is de profeet in de kerk weer ter ruste gegaan, misschien geschrokken van zijn eigen geluid? totdat de kwestie van de communistische predikanten Boers en Snethlage aan de orde kwam. Tegen beide predikanten toch zijn aanklachten ingediend bij de kerkelijke besturen. Van verschil lende zijden is toen geprotesteerd tegen de procedure tegen deze predikanten ontketend. Waarom zou men predikanten aanvallen op hun maatschappelijke overtuiging? Waarom oefent men geen critiek op zooveel anderen, die in hun godsdienstige opvat tingen even modern" zijn als eerstgenoemden? En bovendien: is er geen reden voor de kerk om ook op maatschappelijk terrein haar stem te doen hoo ren? Hoort de kerk niet te spreken over recht en onrecht? Het leven van staat en natie mede te be palen, wanneer althans staat en natie willen luis teren? En nu roert er zich iets in de aloude kerk. Aller wegen vindt men artikelen en brochures over de profetische taak van de kerk. Het is alsof er een schuchter ontwaken plaats heeft na ?*.:?- I-»n»»r l 11 - ?'' .1 .tt..«.Vll. eigengereiden droom. . Met bew"*^«rt«' . . ., .J».i ?:/...;-«V.i.g ziftt men naar een Anghcaansche kerk, die met het in vrijheid gesproken en het in vrijheid aanvaardbare woord zooveel bereikte in de tragische geschiedenis van den Hertog van Windsor. Wanneer onze kerk ook eens sprak ? Een van God ingegeven woord sprak temidden van de maatschappelijke en sociale ellende van dezen tijd? Wanneer zij eens profetisch" werd? ZOO gauw men de profetische taak van de kerk ernstig neemt en over de voorwaarden gaat nadenken, die dan vervuld moeten worden, komt men voor een afgrond van moeilijkheden. Wie zal de stem van de kerk tot uiting brengen? Wij hebben daarvoor geen organen. Wie heeft in de kerk ver stand van het huidige maatschappelijk gebeuren? De predikantsopleiding is in dit opzicht onvoldoende. Aparte studiekringen bestaan niet. Dat is schuld" van de kerk. Maar ook: hoe vastgeketend is de kerk in doorsnee niet aan een bepaalde z.g. Christelijke politiek. Vastgeketend aan een vanzelfsprekend con servatisme ! Dit haast onbewust en vanzelfsprekend gebonden zijn aan conservatieve politiek is het grootste strui kelblok voor een profetisch optreden van de kerk. Alle profetie toch veronderstelt een los staan van den al te wereldschen gedachtengang. Veronderstelt een spreken in den naam van God, die absoluut is en heilig. Zoo is het eerste dat noodig is om te komen tot de profetische taak: Het losmaken van de kerk van al te menschelijke en al te betrekkelijke vooroordeelen. Vooral onder invloed van de z.g. Barthiaansche of dialectische theologie is dit proces van zich los maken in vollen gang. Allerwegen treft men predi kanten aan, die onder geen voorwaarde meer de Heilige prediking Gods willen verwarren met een door historie, plaats, karakter en zonde gebonden menschelijk streven. Hoe goed ook deze critische instelling mag zijn en hoe noodzakelijk deze instelling is als doorgang naar een werkelijk profetisch optreden, deze instel ling beteekent ook de groote verzoeking voor kerk en predikant. Hoe gemakkelijk komt men niet tot een prediking, die geheel los staat van de werkelijk heid der wereld! Die alle aanraking met het streven van eindige menschen opgeeft. Tot een prediking, niet nergens meer richtinggevend en werkelijk oor deelend optreedt! Karl Barth antwoordde eens op de vraag wat een Duitsch Christen" was aldus: PAG. 4 DE GROENE No.3114 Het is o.a. iemand, die al de centrale waarheden" van het Christendom trouw verkondigt, maar weigert deze waarheden in toepassing te brengen op het leven van de menschen. Zoo protesteert een Duitsch Christen niet tegen Jodenvervolging, tegen sociaal onrecht. Hij trekt zich terug in de absoluutheid van het abstracte woord Gods". IN Nederland verscheen onlangs een boekje over de Burgerlijkheid der Kerk" (schrijver Ds. H. C. Touw). Een boekje, dat volledig bezweken is voor de verleiding, boven aangegeven. Na aan alle kanten het kerkelijk leven te hebben becritiseerd, komt de schrijver tot de oplossing. De kerk moet z. i. weer het Woord verkondigen; Woord geschreven niet met een kleine letter, maar met een Hoofdletter. En het Woord houdt in: de boodschap van het Rijk Gods. Omdat de kerk dit Woord moet brengen kar zij het burgerschap dezer wereld tenslotte niet ernstig nemen". Door de prediking van dit woordmet-een-hoofdjetter verwacht de schrijver dat de kerk uit haar burgerlijke zelfgenoegzaamheid, con servatisme en gemis aan onderscheidingsvermogen zal worden gewekt. Dit nu is volstrekt onjuist. Niets is burgerlijker, geruststellender, veiliger dan een kerk, die het Woord predikt los van iedere menschelijk een maatschappelijke werkelijkheid. Nietsslaapverwekkender dan een prediking, die het burgerschap dezer wereld niet ernstig neemt". Immers wanneer men den mensch los spreekt van het burgerschap dezer wereld (Karl Barth noemt dit de liberaal-critische houding"), dan blijft hij rustig staan op de plaats waar hij zich bevindt. Alles is toch immers betreki -v:i,»i KCllJtk . Maar zoo waar er een God in den hemel is, het is niet betrekkelijk of men werkloozen geestelijk of materieel laat omkomen, of men arbeiders onder drukt, of men boeren behandelt als maar boeren". God is een heilig God. Hij verlangt van een ieder een zeer bepaalde taak. In naastenliefde volbracht. Het burgerschap dezer wereld is zeer ernstig. Het is het eenige burgerschap dat wij menschen hebben. De kerk daarom spreke haar profetische woord onafhankelijk van welke partij dan ook. Maar in gaande op de werkelijkheid van deze wereld. Wan neer zij dat doet, ja, dan zal er onrust komen. Omdat zij dan niet alleen den geest van den mensch raakt, maar zijn heele zijn, geest en lichaam, innerlijke en uiterlijke omstandigheden onder het oordeel en het bevel van God stelt. ELIA was een groot profeet. Hij nam het burger schap dezer wereld zeer ernstig. Hij slingerde koning Achab zijn zonden zijn zeer concrete zonden midden in het gezicht. Hij vocht tegen den Baalsdienst. Niet ergens ver weg in het rijk des geestes".*Maar in de bloedige werkelijkheid van een oordeel. Toen hij zijn profetenmantel . het teeken zijner waardigheid wilde hangen over de schouders van zijn opvolger Elisa, huiverde de laatste terug. Hij wilde eerst zijn Vader en Moeder kussen. Dat is: hij had de veiligheid van familie en een verzekerd aardsch bestaan te lief. Hij wist dat een profeet ook zijn materieele bestaan moet kunnen opofferen. Juist omdat een profeet op dat materieele bestaan van zijn medemensch invloed moet uitoefenen. Wanneer een kerk of een enkeling in de kerk den profetenmantel omdoet, dan is zij of hij in zeer letter lijken zin een vreemdeling op aarde. Want dan wordt niet het woord-met-een-hoofdletter gebracht. Maar een woord van God gegeven, dat inwerkt ten verderve of ten goede, op het zeer ernstige, zeer verant woordelijke burgerschap van deze wereld. RESTAURANT DIKKER & THIJS GESOIGNEERD ? DINER-DANSAIXT F 1.75 LUNCH .... F 1.25 VEELZEGGENDE initialen : P. D. Pro bDeo. Hoeveel stukken, die door de handen van advocaten, deurwaarders en rechters gaan, dragen deze aanwijzing: P. D. Het voeren van procedures, zelfs het eenvoudig raadplegen van een advocaat, gaat tegenwoordig nog ver uit boven de draagkracht van vele recht zoekenden. Het zijn juist zoo vaak de onbemiddelden, de weerloozen, die gedupeerd en bedrogen zijn, of door onwetendheid in groote moeilijkheden zijn gekomen. En zoo trekken ze in lange rijen op naar het stad huis om het bewuste bewijs van onvermogen", oude tobbeis, die van hun kinderen ondersteuning moeten .hebben, mannen en vrouwen, die van den huwelijksband bevrijd , willen .wordtn.. arbeiders, die ten onrechte ontslag gekregen hebben, kleine eigen bazen", die ingewikkelde kwesties met compagnons of leveranciers hebben, jonge meisjes, die den vader van haar natuurlijk kind" voor een uitkeering willen aanspreken, gelegenheidsmisdadigers, die een dreigende dagvaarding hebben ontvangen wegens verduistering of diefstal, pootige, vischwijverige buurvrouwen, die óók zoo'n dag vaarding hebben gehad wegens mishandeling of beleediging van een collega,.... en de fantasten, die ergens een groote erfenis hebben liggen", en meenen dat een advocaat ze eensklaps rijk zal maken. Wachten .... LATER in de wachtkamers van de Consul tatiebureaü's en de Bureau's voor Rechtsbijstand zitten ze opgepropt bijeen, dikwijls uren lang te wachten. Elke wachtkamer heeft iets unheimisch, elk wachten irriteert de zenuwen van den bedaardsten mensch. Geen wonder dat men maar vast z'n hart uitstort en elkaar bezig houdt met uit voerige, smakelijke verhalen, de een al interessanter, pikanter of meelijwekkender dan déander. Het ras van de proceslustigen" voert het hoogste woord. In het ondenkbaar eentonige bestaan, waar het leven zoo doodelijk vervelend en onbelangrijk lijkt, wordt soms iedere gelegenheid aangegrepen wat kleur en afwisseling te brengen, wordt de kleinste ervaring tot een geweldige gebeurtenis, waarbij men een interessante rol kan spelen. Om een uitkeering: TIENTALLEN gevallen worden in enkele uren afgedaan. Het is als een bont staalboek van de zorgen, tragedies en struggle for life" van de prodeanen". Het aantal alimentatiezaken is de laatste jaren angstwekkend gegroeid. Een crisisverschijnsel. Een zielig oud vrouwtje heeft eindelijk de moei zame verre tocht naar het stadhuis ondernomen. Na een paar dagen terugkomen om het bewijs van onvermogen af te halen. Weer een verre wandeling. 'Dan op een avond naar het Bureau. Het vergt eigenlijk te veel van haar krachten, maar het kan niet anders. Ze zit in een klein kamertje met ? 3. kruq brut.... c?en, ?uorsf'eljjk.e cPiampa<jne/ ouderdomspensioen. Vroeger hielpen de kinderen goed, maar bij de een is het zevende kind gekomen hij kan werkelijk geen dubbeltje missen", de ander heeft loonsverlaging gehad en weet zelf niet hoe hij er komen moet", de derde is werkloos, de vierde is naar Indiëgegaan en laat niets meer van zich hooren, maar de vijfde, die zit er heusch goed bij meneer, hij heeft wel ? 40.?per week, en maar n kind" Waarom draagt hij dan niets bij vrouwtje?" Tranen, gesnuif: Het was mijn jongste meneer, altijd zoo goed, maar z'n vrouw, dat is een kwaje, en hij heeft niks in te brengen thuis." In orde, je krijgt een advocaat." Dan trippelt een heel jong meisje binnen met uit bundige krullen en een goedkoope chic-Hjkende mantel. Giebelend vertélt ze dat ze een kind heeft n den vader wil aanspreken. Wie is de vader?" Alstublieft menmr". Op *en kladpapiertje prijken drie namen. Dan kunt u ze niet aanspreken voor een uitkeering, juffrouw." Teleurstelling. Hoe oud bent u eigenlijk?" "Zestien". Een geval voor de kinderpolitie. Het meisje af, niet meer gichelend. De volgende." Het blijkt een boerenarbeider te zijn, het klassieke type: eerlijk, stug en hard. Hij komt met zijn doch ter, een manke stumper, een beetje achterlijk. Zwij gend, haast vijandig staat de man tegenover de vreemde meneer" achter de tafel. ,,En wat is er?" Zwijgen. Toe schiet een beetje op, wat is er aan de hand? Iets met je dochter?" Ja, ze heb een kind, enne, nu willen we ook wat cente zien van de fielt. Ik kan er alleen niet voor opdraaien." Haast onwillekeurig werpt de meneer achter de tafel" een verbaasde blik naar de stumper, die vol stomme angst naar de bonkige vader kijkt. Wat zou daar niet allemaal gebeurd zijn? Nog een teeken des tijd»" HET gaat ongelooflijk vlug. Deskundig, afdoend en zakelijk worden de gevallen verwezen naar een advocaat, of eerst een schikking geprobeerd: loonkwesties, afbetalingsmoeilijkheden, slachtoffers van woekeraars, huurkwesties, echtscheidingen en telkens weer opnieuw oude stakkers, die hun kinderen aanspreken voor een uitkeering, krachtige kerels, die hun ouders in rechte om een uitkeering moeten vragen. Dan ineens een ander soort teeken des tijds". Een dame en heer komen binnen, zenuwachtig, bleek en waardig. Mét eenige schaamte wordt het bewijs van onvermogen overgelegd. De man was artist, teekenaar. Hij had een heel goede betrekking gehad bij een bekende uitgevers maatschappij, maat was verleden jaar ontslagen. Sindsdien geen betrekking meer kunnen krijgen. Hij beweerde op de maatschappij nog een belang rijke vordering te hebben, die, zooals uit de corres pondentie bleek, betwist werd. Ten einde raad is hij dan tenslotte maar als prodeaan" gaan prócedeeren om te trachten zijn recht te krijgen. Meer dan een jaar had het geduurd, eer hij die zware stap deed. Het klassieke voorbeeld van fatsoen lijke armoede". De proceszlekte ER bestaat een zeker soort menschen, die voor hun pleizier procedeeren, zooals een ander PAG. 5 M GROENE N» SII4 N,!, tHIEIKIE imnilllVON NEDERLAND HYP. KAPITAAL beschikbaar tegen billijke voorwaarden D« Dlr. i Mr. ?. J. VAN IU*T . Mr. J. P. VIMSTECVEN met hartstocht kaart, of speculeert, of meedoet aan de Sweepstake. Heele families zijn soms door de procesziekte aangetast. Het is ook het soort dat meeprocedeert" en op eigen houtje wetsstudies maakt. Gelukkig hebben de leden van de Consultatiebureau's en Bureau's voor Rechtsbijstand meestal menschenkennis genoeg om ze te her kennen, maar af en toe slipt er eentje doorheen, en wordt dan voorloopig, soms wel jaren achtereen, een vaste bezoeker van het advocatenkantoor, waar hij lustig meeprocedeert en een ongelooflijke vindingrijkheid aan den dag legt in het opwerpen van telkens nieuwe problemen. Bijna even erg zijn de wantrouwenden, al is daarvoor een verontschuldiging aan te voeren. Het is bittere ervaring, die de menschen geleerd heeft, dat wat je voor niets krijgt ook slecht is. Elke tegen slag, zelfs elke gebeurtenis die ze niet begrijpen, wordt uitgelegd als knoeierij door deze verbitterden. Gelukkig zijn dit toch de uitzonderingen, de heel groote uitzonderingen. De prodeanen" als geheel behooren tot de bona fide rechtzoekenden en het is een van de primaire eischen van het recht, dat zij op precies dezelfde wijze als de bemiddelde recht zoekenden advies en bijstand kunnen krijgen. In elk beschaafd land is er voor iedereen, bemiddeld of niet, gelegenheid goede medische hulp en ver pleging te krijgen. Evenzeer spreekt het van zelf, dat iedereen gelegenheid heeft goede rechtshulp te krijgen. Be organisatie van het prodeurccht EN toch is de regeling van het prodeorecht zooveel gebrekkiger, dan de regeling van de geneeskundige hulp. De prodeanen worden via de consultatiebureau's over de advocaten gedistribueerd, en hun aantal neemt de laatste jaren onrustbarend toe. Natuurlijk zijn de advocaten verplicht deze prodeanen precies zoo te behandelen als hun betalende cliënten. Maar een mensch is maar een mensch.... Ook een advocaat. Op de groote kantoren, met de groote, gewich tige zaken, behooren de prodeanen tot het werk van den oudsten bediende of den jongsten mede werker. Maatschappelijk staan de menschetv-tr.tthtt-b«.wijs-van-onvermoger> ? ? ,. van de groote advocaten ai. O*», r»*?.en gevoelen zich, door de sfeer alleen al, zoo beklemd en beduusd, dat ze van de weeromstuit óf onhebbelijk worden, óf zich heelemaal niet uiten kunnen. En de kleinere kantoren hebben in sommige gemeenten tegenwoordig bij wijze van spreken haast meer toevoegingen dan betalende cliënten. De zoveel besproken moeilijkheden van de jongere avocaten werken deprimeerend. De dossiers van de betalende zaken nemen af, de dossiers van de toevoegingen nemen echter al maar toe. Dit komt de toewijding nu eenmaal niet ten goede. De gelukkigste toestand is bereikt in de bloei periode van de Bureau's voor Rechtsbijstand. Aan zoo'n bureau worden een aantal advocaten ver tonden, die niet alleen de noodigéjuridische kwaliteiten hebben, maar ook de noodigéeigen schappen die hen geschikt maken met menschen uit alle klassen en standen om te gaan. De prodeanei, komen nu op een kantoor, dat alleen voor hen werkt, en waar zij niet komen vragen om de gunst en de liefdadigheid van iemand, die eigenlijk geen tijd en geen begrip voor hen heeft. Naar vermogen dragen ze bij in de kosten, en de advocaten worden voor het werk betaald. Voor den advocaat, maar vooral voor den rechtzoekende, is de verhouding veel zuiverder. Natuurlijk blijft het massawerk". Wanneer we lezen in de jaarverslagen van het Rotterdamsch Bureau voor Rechtsbijstand, dat gemiddeld per zitting 70 menschen worden ontvangen, dan begrijpt men wel, hoe lang er gewacht moet worden, hoe kort de conferenties zijn. Zoo mogelijk wordt er een soort instructie" gehouden, en wanneer een vordering serieuze kans van slagen heeft, door een van de advocaten van het Bureau behandeld, die dan ook in de omstandigheden verkeert, dat hij de zaak wérkelijk op precies dezelfde wijze als een betalende zaak kan behandelen. . Het was lang niet ideaal, maar er was een zeer groote vooruitgang. Wanneer zal men weer gaan inzien dat een behoorlijke organisatie van het Pro Deorecht geen luxe, maar een rechtseisch van den eersten rang is? Mr. S. Z. PI» iM