1 t. rouwen en vrouwenleven KOKEN met GEEST IK kook, gij kookt, wij koken! Zet een aantal Nederlandsche huismoeders op een rijtje en vervoegt met haar dit werkwoord. Allen zullen ze toe stemmend knikken. Allen koken ze, Maar hóe koken ze ? ! Ik heb" zoo vertrouwde me eens een jong collega toe ,,een grooten schrik voor invitatie bij goede vrienden en-famille." Ik weet, dat men daar genood wordt aan een disch, gedekt met een smetteloos wit tafellaken en een net servies, meestal met bloemetjes. Het menu bestaat uit degelijke, maar flauwe soep, uit groenten, aardappelen en vleesch en toe krijgen we pudding. Als het griesmeelpudding met bessen. sapsaus is, heb ik groote moeite om niet te gaan gillen ! Het is allemaal aller liefst lief bedoeld, maar het is doodvervelend! Is daar niets aan te doen?" Er is natuurlijk iets aan te doen ! En er is in de laatste tien jaren ook al wat aan gedaan ! Maar aangezien de uiter sten elkaar in dit leven plegen te raken, komt het heden ten dage ook voor dat men, ergens en-famille genood, niet meer de degelijke soep en zoo meer, zie boven, krijgt, doch een mixtum van de Amerikaansche keuken en grapjes uit een cafetaria! Menige jonge huisvrouw onzer dagen immers, heeft leeren zwe ren bij ,,slaadjes". Zij is de vrouw, van wie een verontwaardigd chef-kok eens zei, dat ze in haar keuken niet de func tie van kookster, doch die van blik opener vervulde. Het is nu zaak om den befaamden gulden middenweg te vinden tusschen het degelijke maal met soep-vooraf en pudding-toe en de slaadjes"-lawine. Wat te doen? Het remedie is een voudig: wij moeten koken met geest! Dat wil zeggen, dat wij om te begin nen, de mogelijkheden van hetgeen sla ger, groenteboer en bakker ons leveren kunnen tot het uiterste uitputten, met n oog daarbij gericht op onze wen schen en het ander op onze portemonnaie l Wonderlijk als het schijnen moge in deze wereld van niks-voorniks: op dit terrein dekken wenschen en mogelijkheden elkaar nog Wel eens! Zoo kunt ge een verrukkelijke gebakkenlever-schotel savoureeren, zonder dat het verder de heele week boonen en karnemelksche pap behoeft te wor den, want lever is goedkoop! Zoo kunt ge uw slager vermurwen om u dit deel des zwijns af te staan, dat gemeenlijk Recepten uit alle landen l TJTTIE er nog aan twijfelt of het W waar is, dat nu, juist nu de huisvrouw meer en meer gaat vinden, dat zij ook een taak in de maatschappij heef t te vervullen, zij meer belang stelling heeft dan ooit voor het koken, die volge maar eens met aandacht het aantal kookboeken en kookboekjes dat de laatste jaren is verschenen. Maar een echt wereldkookboek had den we hier in Holland nog niet mogen beleven. Nu is het er, het gezamen lijke en geslaagde product van een gravin, een chef-kok en een mevrouw, uitgegeven door Schellens en Giltay. Dit heusche wereldkookboek geeft een inleiding over de keuken in elk land, gevolgd door een aantal, naar mijn culinair instinct me zegt, zeer bruikbare recepten. Deze zijn niet zoo uitheemsch, dat ze hier te lande niet zijn na te maken. Aangenaam is het ook, dat al dat buitenlandsch correct is gespeld. Een kookboek voor de moderne en ambi tieuze huisvrouw l het varkenshaasje heet en dat zelden verkocht, maar vaak in den schoot der slagersfamilie geconsumeerd wordt l Zoo kunt ge uit malsche varkenslapjes oestertjes laten snijden, die bedriegelijk veel op de bevriende kalfsoestertjes gelijken, maar veel goedkooper zijn en veel pittiger smaken. Zoo kunt ge.... Neen, stop ! Dit is geen kookboek l Dit is slechts een aanmaning om, al ko kende, den geest vaardig te laten wor den over u en om de grauwe spinnewebben van de sleur te breken. Er zijn menschen, die er, voor alle dagen van de week, een vast menu op nahouden. Als men daar weet dat het Dinsdag is, weet men ook: O, bloem kool met saucijsjes! Wie zóó de maaltijden gelijk maakt aan de regel matigheid waarmee eb en vloed elkaar afwisselen, of waarmee de jaargetijden na elkaar op aarde verschijnen, ver raadt een grenzenloos gebrek aan fan tasie I Geen wonder, dat kinderen uit deze families, die op hun verjaardagen een menu mogen samenstellen uit ge liefde gerechten, met de meest-wonderlijke combinaties voor den dag komen en niet schromen om aan te vangen met heete chocoladevla met room en te eindigen met toast met sar dientjes. Wie kookt met geest, kookt ook niet gelijk voor alle menschen en geeft geen standaardmenu aan alle gasten I De pikante macaronischotel met de daarin verborgen schatten aan blokjes ham, gesmolten parmezaansche kaas en kruidige brokjes tomaat, om van een enkel champignonnetje nog te zwijgen, is niet geschikt om een mild oordeel te verwerven bij den degelijken ouden oom, die opgevoed is bij mooi-doorregen roltades. Maar de schotel zal het hart van den jongen romanticus in ver voering brengen. Zoo zijn er dozijnen voorbeelden. Men vergete daarbij niet dat het oog óók wat wil! Het is wonderlijk maar waar, dat gesmoord vleesch in citroensaus veel lekkerder smaakt als een paar schijfjes van het gele vruchtje den schotel ga meeren en onze vriend de tomaat is altijd bereid een levendig kleurtje te geven aan alles wat men met hem verkiest te garneeren. Gebruikt in de keuken zoo goed als elders uw sprankelenden geest, o, kokende vrouwen. En hoedt u voor monotonie! ERICA b. ?*_* ???*&-> HET spreekwoord zegt: Een goede kok is de beste medicijnmeester; in vroeger tijden kon men het omdraaien en zeggen: Een goede medicijnmeester is de beste kok. Wij kunnen ons heden ten dage niet goed voorstellen, dat een arts op het denkbeeld zou komen een kookboek samen te stellen. Er was echter een tijd, dat een dokter zich niet enkel geroepen achtte om bedorven magen te cureeren, doch het ook tot zijn plicht rekende, ge zonde magen in gezondheid te behouden. Meyster Gêraert Vorselman van Grootsundert, Doctor inder Medicynen, heeft in het jaar 1599 Eenen Nieuwen Koockboeck, dat noch noyt in druck geweest en is" samengesteld. Het is gedrukt in Delft bij Bruyn Harmanssz Schinckel, en is het oudste oorspron kelijk in het Nederlandsch geschreven kookboek. Voor zoover bekend, zijn er, behalve het exemplaar dat schrijf ster dezes bezit, nog vier exemplaren van in Nederland aanwezig. In zijn voorwoord, die De wet der gezondheid" wordt genoemd, draagt Meester Vorselman zijn kookboek op aan degenen, die van zware ziekten beginnen te genezen tot gezondheid, en aan de zwaarmoediger! en melancholieken, die hun eetlust hebben verloren. Hij heeft dit werkje niet samengesteld als een Cock wesende"; maar gelijk de medicijnkunst er evengoed is om de gezonden in gezondheid te houden als om de zieken te genezen, zoo kan men, zegt hij, die kunst ook uitoefenen door te laten zien, hoe men de spijzen naar behooren moet klaarmaken. Hij begint met de vermaning, de tafel te bereiden des Winters in warme Plaetsen en gesloten en des Somers int coel ende opene Gameren". Er moet brood en zout op tafel staan. Voor het bakken van brood zal hij geen recepten geven, want dat moet men bij den bakker halen; wel zal hij vertellen, hoe men koek moet bakken. Het is niet zonder belang, wat men het eerst en het laatst zal eten. Hier te lande, zegt de dokter, begint men gewoonlijk met salade of fruit; maar hij raadt af, beide aan het begin van den maaltijd te nuttigen, omdat dit de vertering zal beletten. Salade lijkt hem wel het gezondste. Nadat hij een drietal bladzijden salade-recepten heeft gegeven, begint hij aan de Regulen van den Smaecke om wel teCokene". 'J Deze regelen handelen meestal over het kruiden der spijzen, en we krijgen den indruk, dat men daarmede in dien tijd niet zuinig omsprong. Kaneel strooit hij over alle spijzen heen, over gebraden visch, varkensvleesch, fazan ten, pauwen en hoenderen; in de erw tensoep wordt kaneel, gember en komijn gedaan, en als men daar niet genoeg aan had, kon men nog ander Cruyt van dies ghy liefst hebt" daaraan toe voegen ! Bovendien werd diezelfde erwtensoep met saffraan geverfd, en in den vastentijd deed men er ten over vloede rozijnen bij. Het verven der spijzen beslaat ook een apart hoofdstuk. Men verft de spijzen zwart met notenschil in wijn gekookt, groen met peterselie-nat, blauw met violen-bloemen op wijn getrokken, paars met moerbeien. De vleeschgerechten vullen een 20tal bladzijden van het boekje. Vleesch wordt aan het spit gebraden, doch moet vooraf gekookt worden; het nat giet men weg. De beste slachttijd is tüssche de oude Mane en die Nieuwe, te weten, als de Mane dry dagen gebroken is en dry dagen eer sy weder ontvangt". Behalve runds-, kal f s-, varkens- en schapenvleesch eet men ook hoenderen, fazanten, pauwen, kranen, konijn en ooievaars. Het gebraad dat twee voeten heeft, moet men van verre braden, het andere dicht aan het vuur. Er zijn in het boekje maar zeer weinig recepten, die ons in verleiding brengen ze te gaan beproeven. Want wat dunkt u van den smaak onzer voorouderen, die vleeschtaart aten, waarin bruine suiker, gember en saf fraan verwerkt waren, of vischtaart met appelschijven en rozijnen erin ? De gewone Fransche pot-au-feu, die door den medicijnmeester Potpastey opt Fransse" wordt genoemd, lijkt ons zeer appetijtelijk toe: vleesch, harde eieren,.... maar dan komt hij toch weer aandragen met zijn eeuwige ro zijnen, saffraan, gember en kaneelpoeder! Ten slotte nog het grappige recept van de eieren aan het spit dat ik liever in Meester Geraerts eigen taal weergeef: Maect den Spit wel heet, ende breect aen beyden eynden een cleyn gatken, ende steeckt den spit daer door, ende weyn se ende braetse ghelijck alsmen vleysch doet; het is sotternije van den Kocx." C. SMITS-DE WIT rfUL NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING OP een pagina, gewijd aan de kookkunst, is het bericht, dat de Amsterdamsche Hutspot een jaar oud is, volkomen op zijn plaats. Deze bloeiende vereeniging, opgericht door mevr, M. Boissevain?van Lennep en mevr. W. H. Posthumus?van der Goot brengt werkelijk op den eersten Maandag van de maand vrou wen van allerlei beroep en stand aan een vriendschappelijken, zij het ook eenvoudigen maaltijd bijeen. E Ataturk, feministisch dictator, strekt zijn goede zorgen niet uit tot de buitenlandsche vrouwen. Integendeel, de huwelijksmarkt wordt uitsluitend voor de Turkschen gere serveerd. Ambtenaren mogen niet meer met buitenlandschen huwen; voor hen die dat al gedaan hebben, geldt het als een nadeel bij het maken van promotie ! OP het recente internationale con gres van technische wetenschap pen te Rome was het punt vrouwen arbeid" aanleiding tot interessante discussies. De Italiaansche hoofd rapporteur was in zijn formuleering zeer ouderwetsch geweest en had betuigd, dat er in Italiëniet de minste twijfel bestond omtrent de beroepen, die voor de vrouwen geschikt waren en waartoe zij uitsluitend moesten worden opgeleid. Dank zij het mees terlijke presidium van Mme Brunschviq, de vrouwelijke Fransche minister, werd aan het huishoudonderwijs want daar ging het natuurlijk om / volledig recht gedaan, maar tevens nadrukkelijk vastgesteld, dat de daaromtrent uit gesproken wenschen in niets af breuk deden aan het belang van de andere domeinen van vrouwen arbeid. Voeding en Volkenbond Dn W. H. Posthumus~van der Goot DE meeste menschen zullen den ken, dat de Volkenbond niets met voeding te maken heeft of het moest zijn de banketten, die de heeren staatslieden en diplomaten el kaar plegen aan te bieden en die naar een ,,insidester" verzekerde, tegen woordig tot het armelijke toe zijn ver eenvoudigd. Maar dit is den Volken bond miskennen. Het voedingsvraag stuk heeft om verschillende redenen de aandacht van -de Volkenbondsver gadering getrokken. Het resultaat is geweest een zeer actief comité, dat in verschillende landen, voorloopig alleen in Europa, materiaal over dit probleem bij elkaar heeft gebracht. Het is misschien voor het eerst in de wetenschap, dat op zoo heldere wijze door deskundige mannen en vrouwen het verband wordt gelegd tusschen den medischen, den opvoed kundigen en den economischen kant van een vraagstuk, als hier voor de voeding wordt gedaan. ,,Hoe is de toe stand nu en hoe zouden wij hem uit het oogpunt van volksgezondheid wil len hebben?" Hoe kunnen wij dat aan de huisvrouwen want zij zijn de spil, waar dit heele vraagstuk om draait bijbrengen?" Hoeveel kost een verbeterde voeding, hoeveel spaart t dat uit en hoeveel winst levert het op ?" Het spreekt vanzelf, dat de defini? tieve oplossingen nog lang niet gevon den zijn, maar de eerste resultaten neergelegd in een rapport The proi blem of nutrition" (A. 12. 1936. II. B) zijn zoo interessant, dat het mij ver baast, dat er in Nederland niet veel meer over wordt gesproken. De deel neming van Nederland is trouwens tot nu toe zonder een ige geestdrift, zooals wel blijkt uit de uiterste korte mededeelingen uit óns land in rapport III: Nutrition in various countries". In Engeland is dat anders, misschien wel Omdat verschillende Engelsche geleer den hierbij op den voorgrond treden. Zij hebben daar een aardige propagan dafilm gemaakt, die op den leek meer indruk maakt dan het meest enthou', siaste artikel! : De onderzoekingen hebben aange toond, dat de verkwisting van men» schenmateriaal, dat het stichten van ' voorkoombaar menschelijk leed enorm i is, zelfs in landen, zocals Zweden en Finland, die v oor aanstaan op het gebied ' van de volkshygiëne. De lage sterfte cijfers, waarmee wij ons altijd gelukkig prijzen tot op zekere hoogte terecht natuurlijk vormen een onvoldoende maatstaf. Beter is bijvoorbeeld het percentage recruten, dat voor het leger wordt afgekeurd wegens lichamelijke gebreken. Dit loopt in Europa van 21 % tot 63 %; in Nederland is het 45%! De zuigelingenzorg is de laatste decennia veel verbeterd, maar de voe ding van de moeder vóórdat haar zuigelingetje er is, is nog vrijwel zonder toezicht. Het werk van het lichaam eener huisvrouw, die in dien tijd zelf haar huishouden moet doen, staat gelijk met de prestaties van een heel sterken man; zij moet naar rato worden gevoed! Op school wordt tegenwoordig veel meer aandacht aan het lichamelijk welzijn van het kind besteed en met succes. Daarvoor liggen echter vier, vijf jaar, waarin geen autoriteit op de kinderen uit de volksklasse let, zoodat velen van hen in de woorden van het rapport al als ,,definitief beschadig de waar" op de school aankomen, om naderhand onze hospitalen en gestich ten te bevolken, of erger nog, de onge zonde ouders van het nieuwe geslacht te worden. ? Er is nog veel meer over dit onder werp te zeggen, over de tallooze moei lijkheden van geld, onwetendheid en onzekerheid. Maar voor wie oogen heeft om te zien opent zich een perspec tief van een nieuwen tijd, waarin de menschen, ook de armsten, zullen zijn recht van lijf en leden, met frissche kleur en glanzend oog. Zullen wij dat nog beleven ? Wie zal het zeggen. Er is nog eindeloos veel werk te doen. Maar als wij.vrouwen eenmaal goed meedoen, als ons niet alleen de oogen, maar ook het hart zijn opengegaan, dan zouden wij won deren kunnen verrichten! niEEN RECEPT VAN DE GROENE IIIMIIIIIIIIIIIIMII Uit de nalatenschap van Meyster Gêraert T717Z. met het wit van veel eieren * een kleine varkensblaas door middel van een trechtertje, dat men door een kleine opening van de blaas steekt. Kook dit tot dat twee derde van het wit hard is geworden, steek dan de trechter weer tot het midden van de varkensblaas, laat het vloeibare eiwit wegloopen en ver vang het door eigeel, waarop men het ei geheel hard laat koken. Voor het opdienen wordt de varkensblaas ver wijderd. Bij de herleefde nationale en his torische belangstelling van onze da gen meenen wij, dat dit wonderei, aangekondigd als oudt vaderlants eye" nog in menigen kring met succes zal kunnen worden geserveerd. Voorts nog op kinderpartijen ! PAO. II DE GROENE Na. 11N Een 'keukenstuk van A. C. Rijck (Rijksmuseum, Amsterdam) uit den tijd van Me/ster Gereart Vorstlman van Grootsundert. Velt Een traditioneele tractatiè! ... Droste Pastilles .. een lekkernij, die terecht in eere wordt ge houden. Zuivere, heel zuivere chocolade is het... en zoo lekker, alt alleen 'n DROSTE-Pastille kan zijn. Haal weer een doos in huis: U kunt er velen uit tracteerenl Verkrijgbaar in de smaken: dessert, melk, mocca, bitterzoet. Spaart plaatjes voor ons* albumi. ALTIJD WELKOM! DROSTE VERPLEEGSTER CACAO ZWITSERLAND voor opvoeding en onder wijs het ideale land ,Le Presbytere" Courtelary (Jura Zwitserland) Instituut voor Jonge dames. FranBcb, talen. Volledige opleiding voor de huishouding- Muziek. Sport. Zeer gezond klimaat. Dennebosschen. Hoogte 700 M. Prima referentlBn en prospectus. Ds. en Mevr. VOUMARO. -JOSGEMEISJES PENSIONAAT IN J>E BEHOENFrènes" Tal de Jonx, hoogte 1050.M. Grondig onderricht jn de Fransche taal en andere talen. Huishoud- en kookcursus. Muziek. Handels onderricht. Alle soorten sport. Eigen Chalet a/h Lac de Joux. Zwitsersche Skischool. Geïllustreerde prospectus. Billijke prijzen. Mr. & Mw. J. PIGUET t PEREZ PERZISCHE TAPIJTEN AMSTERDAM - SINGEL 480 b/h Koningsplein ROTTERDAM - 'B-GBAVEWHAGB Etaleert bijzondere Klein-Aziatische stukken UTRECHT HEERENKLEEDING VOOR VADER EN ZOON TOT REDEIUKI PRUZEN ADRIAAN SCHAKEL HllltCIWEG ? TELEFOON 97371 Een dame woonachtig In Assen Die wilde haar man eens verrassen ZU reisde per spoor Nur Qroot-Mokum daarvoor En kocht toen bU SCHAKEL «U" dassen VAN RIJN S SMOSTERD ? DMcsdaobcf Losse nummers van De Groene: 20 et Ouder dan 3 maanden: 60 et. Toezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag. N PAG. 13 Dl GROENE No.ll 14