Historisch Archief 1877-1940
?A . .,*_-"
Jll
'rouwen en vrouwenleven
DE PRED1KANTE
De vrouw in de Indische Kerk
ZOOALS men zal weten is het
in Holland slechts bij een aan
tal van de kleinere kerkgenoot
schappen mogelijk, dat de vrouw tot
het volledige ambt van predikant wordt
toegelaten. In de Ne'derlandsche
Hervormde en de Gereformeerde kerken
bestaan bij de gezaghebbende lichamen
tegen deze positie van de vrouw nog
steeds groote bezwaren, bezwaren die
deels op de Heilige Schrift gegrond
zijn, deels ontstaan door een groote
gebondenheid aan de traditie.
In Nederlandsch-Indiëis de toestand
op 't oogenblik anders. Sinds 24
Januari j.l. heeft de Indische Kerk
haar eerste vrouwelijke predikant.
Dat deze mogelijkheid in Indiëbe
staat, komt, doordat de Indische Kerk
een geheel eigen organisatie heeft, los
van de kerken in Holland. De binding
aan het moederland ligt meer via den
Staat dan via de Kerk. De Staat be
taalt nog steeds een gedeelte der
predikantstractementen en
-pensioenenverder is de Indische Kerk vrij,
haar eigen aangelegenheden te regelen.
Zoo kon de Synode van de Indische
Kerk in Juni 1936 besluiten, de vrouw
tot het predikantsambt toe te laten.
Vergeleken bij de grootte van het
land was het aantal predikanten in
Indiëaltijd uiterst gering, en het res
sort waarover een predikant gesteld is,
is vaak vele malen grooter dan een
van onze Hollandsche provincies. Dit
houdt in, dat de predikant dikwijls vele
weken en maanden op reis moet zijn
om de menschen te kunnen bezoeken,
te kunnen preeken etc. Deze omstan
digheden maken het werk op de
buitenbezittingen voor een vrouw
physiek vrijwel tot een onmogelijk
heid.
De eerste vrouwelijke predikant,
mejuffrouw Stegeman, heeft haar
standplaats dan ook direct in een der
groote steden, n.l. Soerabaja gekregen.
Deze jonge pionierster, in 1910 te
Dedemsvaart geboren, werd in 1928
als theologisch studente aan de
Utrechtsche Universiteit ingeschreven. Daar
zij lidmaat van de Nederlandsen Her
vormde Kerk is, kon zij na het
candidaatsexamen alleen het z.g. Kerkelijk
Voorbereidend examen doen; tot het
houden van een Voorstel" (proef
preek) en tot het proponentsexamen
is de vrouw niet toegelaten. Na haar
studie zoover beëindigd te hebben werd
me j. Stegeman direct daarop benoemd
tot Evangeliste bij de Nederl. Her
vormde Stadszending te Utrecht, waar
zij in 1932 haar intrede deed.
In veiband met den grooten
predikantennood in de Indische Kerk en
den overvloed van vereenigingswerk
onder vrouwen en meisjes dat in Indi
gedaan moet worden, zocht zij twee
jaar later een werkkring in Indië,
waarop zij in November 1935 werd
verbonden aan de gemeente van Soera
baja als godsdienstleerares" met de
speciale opdracht te werken onder de
Hollandsen sprekende vrouwen en
meisjes.
Van het begin af aan werd zij echter
al tot den predikdienst toegelaten en in
dit opzicht volkomen gelijk gesteld
met de predikanten van Soerabaja.
Toen kwam in Juni 1936 het be
sluit van de Indische Synode de vrouw
tot het predikantsambt toe te laten.
Daar mej. Stegeman in Holland geen
proponentsexamen had kunnen afleg
gen, deed zij 15 Januari j.l. te Batavia
het ,,colloquium doctum" en 24
Januari werd zij te Soerabaja als
predikante bevestigd door Dr. E. de
Vreede, lid van het kerkbestuur. In
dienzelfden dienst hield zij haar
intreepreek, sprekende over: 2 Thess. 3:1
,,Bidt voor ons, opdat het Woord des
Heeren zijn loop hebbe". Bij den diet.st
waren vele collega's, allen in toga,
aanwezig, o.a. ook de voorzitter van
het kerkbestuur Dr. N. A. C. Slote
maker de Bruine. De dienst werd door
de N.I.R.O.M. op gramofoonplaten
opgenomen en zal waarschijnlijk spoe
dig door de N.C.R.V. opnieuw worden
uitgezonden.
Het werk van mej. Stegeman is dus
wel in alle opzichten pionierswerk, en
de reactie in Indië, zoowel op haar
proefjaar" als godsdienstleerares, als
op het feit van haar predikant-worden,
is onverdeeld gunstig; de menschen
komen veel en graag bij haar in de
kerk en beschouwen haar als vol
waardig predikant.
In Holland is op deze belangrijke be
slissing der Indische Kerk tot nu toe
helaas nog uiterst weinig gereageerd.
Toch mogen wij blij zijn, dat de
Indische Kerk de vrouw de gelegen
heid geeft te toonen dat zij als predi
kant, juist in een" groote stad, naast
den man, haar plaats waard is.
ITIE VAN SLOOTEN
UITERLIJKHEDEN"
TjET kan op het oogenblik een groot verschil
n uitmaken of men madame 's morgens ziet
uitgaan of 's avonds. Van de Engelsche konings
wisseling is nog iets van Oostenrijksche soberheid
en buitenleven in de lucht blijven zweven, hetgeen
de uiterst eenvoudige morgenkleeding verklaart,
zooals dit zwarte rokje met het grijs f lanetlen jasje.
Slechts de coupe verraadt de hand van den meester.
's Avjnds daarentegen doen de somptueuse stof
fen opgang, het zware Syrische brocaat of het
prachtige roode fluweel, dat Jean Patou op zoo
doeltreffende wijze weet te combineeren met den
gloed van het nertz-bont.
???»..? (jlicoline
IA, wat maakt eigenlijk indruk op
ons ? En.... hoe wéten we het of
iets indruk op ons maakt? Doordat
we er over tobben ? Of doordat we het
eigenlijk nooit meer echt en heelemaal
kunnen vergeten? En doordat het
plotseling opduikt, in malle onsamen
hangende droomen of terwijl we bezig
[zijn met breinaalden of naainaald en
eigenlijk aan heelemaal" niets
dachten? I
Daar was die ne keer, toen we
hadden afgesproken met een vriendin,
die we in geen jaren zagen en die ons
opeens schreef en inviteerde. Maar op
den dag dat we zouden gaan, kwam
er bericht van verhindering harerzijds.
'?ieelemaal geen dood wond, op dat
?«ogenblik en toch hinderde het even!
>iu duikt in een dwazen droom
voortturend dat beeld op van deze zelfde
rriendin, met wie we naar Brussel
?uilen reizen. Maar als we daar dan
omen, na eindeloos veel moeite, en
ds we ontdekt hebben, dat we eigenlijk
liet genoeg geld bij ons hebben, dan
tuwt iemand ons een groot stuk karton
n de hand, dat een telegram heet, en
Daarop staat, dat de vriendin toch maar
liever naar Londen ging. En we worden
moe en kregel wakken
Gewoonlijk zijn het de kleine spel
denprikken des levens, die zoo'n
ongemotiveerden indruk op ons, vrouwen,
maken, dat we er onevenredig-veel
gedachten aan wijden! ,,Moeder, zet
nou niet zoo'n jammerstem op", zegt
onze ongeJikte oudste dochter en we
vinden dat veel erger van 't kind dan
een aardrijkskunderepetitie met een
onvoldoende. Op onzen leeftijd moet
je dat soort dingen gaan laten", verze
kert argeloos een vriendin, die een tikje
ouder is dan wijzelf en wij voelen ons
overgeheveld in een stoffige atmosfeer
van pluche stoelen en anti-macassars.
Mevrouw, voor uw maat hebben we
die Amerikaansche japonnetjes niet,"
verzekert koel-beleefd de gelakte en
opgeverfde winkeljuffrouw uit een
confectie-paleis, nadat haar oogen eventjes
snel-onbeschaamd onze taillewijdte no
teerden. Och ja, er zijn vele kleine ver
drietelijkheden in het dagelijksche le
ven en wij vrouwen hebben nu eenmaal
de gewoonte juist deze dingen zwaar te
laten wegen! Als ons iets overkomt,
dat werkelijk tot de levensdrama's mag
worden gerekend, verstaan de meesten
onzer de kunst van kalm en
zelfbeheerscht te blijven en met een rustig
gelaat magnifieke staaltjes van op
offering te laten zien. Maar de vrouw,
die onbewogen haar eenig kind, dat
trouwen gaat, haar heele eigen inboedel
afstaat en zelf een gemeubelde kamer
gaat nemen, zal wellicht blaken van
verontwaardiging als zij, met die
verafgode dochter in de tram zittend, haar
eigen tramdubbeltje betalen moet l
Misschien schuilt hierin ook een
deel van de altijd moeilijke verhouding
tusschen de mevrouw en haar gedien
stige. De gemiddelde huisvrouw is
heusch wel op haar huishulp gesteld,
als die een beetje te waardeeren is. Ze
geeft haar cadeautjes op de geijkte
feestdagen en eens een extra avondje
of middagje vrij en als ze familiale
moeilijkheden heeft, wil ze ook best
helpen. Maar tegen een tikje vrijmoe
digheid van den anderen kant is ze niet
opgewassen en Mina's hoed en mantel
hooren niet aan mevrouws kapstok I
Dingen van buitenaf kunnen grooten
indruk op vrouwen maken I Nooit zal de
wollen winterdas, dien we net breiden,
toen de radio ons zoo droevig maakte,
kunnen worden gedragen, zonder dat
we voortaan zullen denken aan dien
grauwen Decemberdag toen Edward
VIII van Engeland van den troon
stapte en mr. Windsor werd. Nooit
kunnen we het met dien bonten Rus-,
sischen rand versierde theekleed zien,
zonder de geliefde stem te hooren, die
Hedda Gabler" voorlas. Een zekere
japon, een zekeren hoed minnen of
haten we, al naar we ons de opmer
kingen, die we ons daaromtrent van
anderen hoorden, herinneren l Kind,
in dit ding zie je er uit als een mon
nik " Of: Dat modelletje moest
je nu altijd kiezen, het flatteert je
bepaald.... l" ?
Indruk maken , dat doen de
kleine dingen van het leven, de wreede
en de lieve. Het zijn de groote dingen,
die ons vormen. Maar daar hadden we
het nu niet over. ERICA
PAG. 12 DE GROENE No. 3117
i
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
MEV.ROLW Jacquetine
Rogaards-Sandberg, Mr. N. 5.
Corry Tendeloo en Hermien v. d. Heide
hebben zich bereid verklaard mee te
werken aan het Internaat, dat door
de Ver. v. Vrouwenbetangen en Gelijk
Staatsburgerschap van 7 tot 14 Maart
op de Vonk" te Noordwijkerhout
wordt gehouden. Deze drie dames
geven ieder een serie van lessen;
mevr. Posthumus-van der Goot heef t
de functie van vraagbaak betreffen
de de vrouwenbeweging" op zich
genomen.
T? EN Armeniaansch meiske,
?E* voortvluchtig uit haar geteis
terde land, studente in de archeo
logie te Parijs, daarna professor
aan een Amerikaansche universi
teit, dat is de tevensloop van me j.
Sirarpie Der Nersessian, die dezer
dagen met lof aan de Sorbonne
promoveerde op een proefschrift be
treffende de Byzantijnsche
iconographie.
T JET is een ironie van het
nood** lot, dat de chef van het stem
bureau van het departement van de
Seine (Parijs) zelf niet mag stem
men, omdat zij een vrouw is!
MISSCHIEN komt er een glim
lach op onze lippen als we
lezen dat er in Shanghai veertig
vrouwelijke politie agenten zijn aan
gesteld, die voldeden aan de eischen
van een robuste gezondheid, een
zekere algemeene ontwikkeling en
een lengte bezaten van tenminste
i M. 34. Een lief klein agentje!
Amsterdam met zestien vrouwelijke
agenten maakt geen al te mooi figuur.
GRONDSLAGEN
WAARAAN ontbreekt het de
Nederlandsche vrouwenbewe
ging in de eerste plaats ? Aan
duidelijke richtlijnen en aan vastbera
den vrouwen J
Historisch is het zeer goed te ver
klaren, hoe dat komt. Zoowel de tijden
als de plaats van de vrouw in de maat
schappij zijn in de laatste vijf en twintig
jaar zoo grondig veranderd, dat oude
idealen en oude principes niet meer
passen, geen vat meer hebben. Opnieuw
en onbevangen moet worden onderzocht
of de vrouwenbeweging thans nog reden
van bestaan heeft.
Een verlangen om mee te helpen is,
nu als voorheen, levend onder de vrou
wen en ik geloof ook, dat de vastbera
denheid wel mee zou vallen, indien dui
delijk bleek, waarvoor die zou kunnen
dienen. Het is gebrek- aan doeleinden,
niet gebrek aan capaciteiten of gevoe
lens, dat de tegenwoordige generatie
karacteriseert.
Het doel van het internaat op ,,de
Vonk", Noordwijkerhout, dat begin
Maart door het Jongeren Werk Comit
van de ver. voor Vrouwenbelangen en
Gelijk Staatsburgerschap wordt geor
ganiseerd is dan ook uitsluitend, meer
klaarheid in deze materie te brengen.
Zij, die er komen, zullen door de
lessen en de besprekingen een beter
begrip kunnen krijgen van haar eigen
houding ten opzichte van de maat
schappij; uit de samenwerking van
allen zal verheldering kunnen komen
van wat vrouwen willen bereiken en
hoe zij dat kunnen.
'EEN RECEPT VAM DE GROENE"""" """"'
Visschen h la Carte
TT ET kan zijn, dat Holland een
.*<* waterland is, onzen visschenveel
eer aandoen» is geen nationale
deugd. Wij kennen slechts gekookt
of gebakken, en dan nog vaak hoef
Geeft U zich eens de moeite den
eenvoudigen schelvisch op de volgen
de wijze te behandelen en U zult zien
hoe aangenaam hij daarop reageert.
U legt hem in overlangsche helften
in een diepe koekepan, waarin U
eenige minuten eerder een
fijngehakte ui en twee eetlepe.ls olijfolie
of prima slaolie hebt gedeponeerd.
Voeg zout, wat peper en voor twee
pond visch n kopje water toe. Is
de visch op n klein vuur onder
een deksel gereed voor de consumptie
geworden, dan moet hij de pan ver
laten voor een verwarmde schaal,
waar hij onder een f linken eetlepel
gehakte peterselie wordt bedolven.
De saus wordt even opgekookt, een
theelepel citroen gaat erbij, waarop
dit mengsel van het vuur op een
goedgeklopt et en daarna op den
visch wordt gegoten.
Adam's vijfde rib
Adam's vijfde rib. Uilenreeks (BiKot
& van Itossnm, Amsterdam)
IK wacht met smart op den tijd, dat
niet alleen mannen gezegden over
vrouwen ten beste zullen geven, maar
vrouwen niet langer zullen zwijgen
en ook haar opmerkingen betreffende
de heeren der schepping publiceeren.
Eva's pink" zou dan tegenover de rib
ben vanAdam geplaatst kunnen worden.
Nu het nog zoo ver niet is, hebben
wij alleen deze unilaterale verklaringen
van Euripides tot Nietzsche. Opvallend
aan de vrouw schijnt door de eeuwen
heen geweest te zijn, dat zij verander
lijk, verkwistend en babbelzuchtig was.
Het meerendeel der opmerkingen is
aan den onvriendelijken kant. Het
schijnt dat de psychologen tegenwoor
dig kunnen verklaren, hoe dat komt.
Gelukkig zijn niet allen zoo drastisch
als Voltaire, die vindt dat de vrouw
een menschelijk wezen is, dat zich aan
kleedt, babbelt en zich uitkleedt."
Waardeering- mag de vrouw eigenlijk
slechts ontmoeten als het niet zoo zeer
haarzelf dan wel de liefde betreft. Dan
is het: Als een man zijn vrouw be
mint, dan is zij voor hem de mooiste
en liefste ter wereld". Maar o wee
als het uit is met de liefde. Dan heet
het: Zij die beminnen zijn hun ver
stand kwijt" en onze eigen Jacob Cats
doet ook een duit in het zakje door
tegen ,,hem" te zeggen:
Wat komt er van trouwen?
De Echo antwoordt: Berouwen l"
Ten siotte nog dit juweeltje van
Ludwig Börne: Het is moeilijk uit
te maken, wat een verdrietiger bezig
heid is: kaarsen snuiten of vrouwen
tot reden brengen. Elke twee minuten
moet het werk worden herhaald en
als men ongeduldig wordt, dan dooft
men het kleine licht geheel uit."
Ik krijg een traan in het oog en ben
inderdaad sprakeloos l
Handjeplak in Amsterdam
Nelly Bodenhelm. Van Beteren,
Amsterdam
EEN keurcollectie^ van Nelly
Bodenheim's onsterfelijke
kindsrboekjes, veel aquarellen en
teekeningen van haar hand zijn op het
oogenblik te bezichtigen bij den boek
handel van Heteren op het Rokm. In
onze jonge jaren behoorden deze boek
jes tot ons volkomen aanvaarde en van
zelfsprekende bezit; wat een geluk dat
wij ons op rijperen leeftijd heelemaal
niet voor deze liefde behoeven te scha
men, maar weer geheel bekoord de
rijmpjes, verhaaltjes en de geestige
figuurtjes kunnen bekijken.
Het origineele ontwerp van het
vruchtenboek, helaas verminkt in den
handel gebracht, geeft een prachtig
beeld van verbondenheid tusschen voor
stelling en tekst. PEGOY VLUG
IK GEBRUIK UITSLUITEND LUX TOILET
ZEEP OM DE ONO*i»mo*MN KWALITEIT OIE
HAAR STEMPELT TOI U* ONGEËVENAARD
SCHOONHEIOSMIODEL; HET OVER.
VLOEDlGC SCHUIM. DAT DE ? HUID
TERSTOND OPFLEURT EN HET VER
FRISSENDE, OPWEKKENDE PARFUM.
MEVR S ». H. t» NIJMEGEN
Deze gunstige opinie over Lux Toilet
Zeep bewijst opnieuw hoe schitterend
wij geslaagd zijn, toen wij kosten
noch moeite spaarden om een zeep
te maken die het gelaat fris en
jeugdig houdt en beschermt tegen
de gevaren van een vermoeide,
vroegtijdig verouderde huid. En ...
de prijs van Lux Toilet Zeep is binnen
ieders bereik! Doe als bovenstaande
verbruikster! Laat Lux- Toilet Zeep U
helpen om de bekoorlijke charme van
een jeugdig frisse teint te behouden.
LUX TOILET ZEEP
BOUWEND!
Het gebruik van Glazurol
heeft 'n verbluffend effect.
Dit tandmiddel BOUWT.
Bouwt nieuw glazuur op
zwakke plaatsen... waar
door ieder begin
van tandbederf
radicaal wordt
tegengegaan.
Per flacon 55 et.
Groote flacon (v.
3 maanden) f 1.-.,
BOLDOOT »
TOOF liet,
goed ver zorgde
Interieur
tapijten
N.V. KON. VER TAPIJTFABRIEKEN
R'DAM, A-DAM. DEVENTER. MOORDRECHT
TOONZALEN TE AMSTERDAMs
SINGEL 404
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
VERKRIJGBAAR BIJ DE VOORAAN.
STAANDE ZAKEN IN DEN LANDE.
3 DE GROENE Na, 311
Losse nummer» van De Groene 20 et
Ouder dan 3 maanden: 60 et. Toezending
uitsluitend na ontvangst van het bedrag.
FAF. SINEMUS
Leldicheseraat 20*22
AMSTERDAM C
UITGEBR. COLLECTIE
ULSTERS
VANÏF Fl. 55.50