LUCHTVAART KLEINE .1 Op zoek naar een volksvliegtuig DE luchtvaart wordt onderschei den in de militaire luchtvaart, de marine-luchtvaart, de handelsluchtvaart, de sportvliegerij en .... de kleine luchtvaart. Ook een vorm van sportvliegerij, doch bedoeld voor kleine, of liever gezegd, normale beur zen. Nog zoo'n beetje het stiefkind, in ieder geval een nakomertje. Er is reeds veel over geschreven en nog meer over gepraat, maar heel veel verder is men nog niet gekomen. Want het geschikte toestel, waarmede die kleine luchtvaart kan worden beoefend, be staat nog niet. Een oogenblik leek het, of de Pou du Ciel de oplossing zou kunnen brengen, doch dit toestelletje, ontworpen door een leek en nagebouwd door leeken, vertoonde zooveel fouten, dat het moest worden afgekeurd. Men heeft geprobeerd zweefvliegtuigen te voor zien van een motortje, doch zoowel toestel als motor waren zoo licht ge bouwd, dat zij een normale behandeling zelfs niet konden verdragen. Men bouwde chte vliegtuigen van klein formaat, uitgerust met lichte, luchtgekoelde motoren, doch het meerendeel dezer machines bleek alleen maar gevlogen te kunnen worden door zeer geroutineerde piloten, en de amateur piloot is nimmer een geroutineerd vlieger. De vergissing, welke de construc teurs maken, is, dat zij den sportvlieger te hoog aanslaan, dat zij voor die goedkoope toestellen dezelfde normen aanleggen als die, welke voor beroeps vliegers gelden. Eenzelfde vergissing maakten de automobiel constructeurs jaren geleden, toen zij lichte wagentjes gingen bouwen, welke een groote rijvaardigheid eischten om er goed mee te kunnen omgaan. Die lichte karretjes hielden natuurlijk de onoor deelkundige behandeling der weinig geroutineerde l eekenrijders niet uit. Ford was de eerste, en langen tijd ook de eenige, die begreep, dat het automobilisme slechts populair kon worden indien men beschikte over een wagen, welke niet alleen laag in aanschaf fingsprijs was, doch welke ook goed kon worden gereden zonder dat het noodig was een langen en kostbaren cursus te volgen. Dat hij juist had gezien heeft de practijk bewezen. HET vliegtuig, dat de kleine lucht vaart noodig heeft, moet niet alleen laag in prijs, doch ook zeer gemakkelijk te vliegen zijn. De lage prijs is in hoofdzaak een kwestie van productie en van distri butie. Het is dus zaak om bij het ont werpen aan de onderdeden vormen te geven, welke gemakkelijk in de fabriek kunnen worden verwerkt en ook een materiaal te kiezen, dat zich zonder veel moeite laat bewerken. De montage moet eenvoudig zijn en de geheele fabricatie moet zijn uit te voeren met machines, bediend door ongeoefende, althans weinig geoefende menschen. Een opdracht, welke voor construc teurs, ervaren in de serie-fabricatie, geen moeilijkheden zou opleveren, doch welke de meeste vliegtuigcon structeurs met de handen in het haar doet zitten. Ook een betrouwbare en goedkoope motor levert de luchtvaartindustrie nog niet. In Amerika heeft men daarom proeven genomen met eenigszins ge wijzigde automobielmotoren. De Ford V 8 motor heeft een bewijs van lucht waardigheid gekregen en wordt thans in de tweepersoons ,,Arrow" gemon teerd. Volgens geruchten zou Ford zelf uit dezen motor een vliegtuig motor hebben ontwikkeld met een ver mogen van oo pk bij 4000 toeren per minuut en hem hebben gemonteerd in een tweepersoons staartloos toestel, dat zal worden verkocht vOor den prijs van 1000 dollar. Indien deze geruchten waar zijn, heeft Ford een enormen voorsprong bij andere vliegtuigfabri kanten, want hij beschikt over een organisatie van duizenden dealers, verspreid over de geheele wereld, die den verkoop van dat vliegtuigje ter hand zouden kunnen nemen. Voor den amateur-vlieger is het aanvliegen van een terrein en de Wotermon Arrowplane, een toestel dot het ideaal von een vo/ksvf/egtuig" aardig nabij komt. landing altijd het moeilijkste. De machine voor de kleine luchtvaart zal dan ook hulpmiddelen moeten hebben, waardoor een en ander ook voor den onhandigen leek een klein kunstje wordt. Het schijnt, dat een goede op lossing is gevonden in de montage van remkleppen aan den achterrand van den vleugel, waardoor de glijhoek naar wensch kan worden vergroot of ver kleind, zonder dat de voorwaartsche snelheid der machine verandert. Bij geringe snelheden en groote invals hoeken van den vleugel willen de ailerons nog wel eens oorzaak zijn, dat het toestel raar gaat doen en aangezien die situatie meestal optreedt gedurende de landing, dus als de machine vlak bij den grond is, kan het gebeuren, dat men te weinig hoogte heeft om de zaak te kunnen herstellen, zoodat men met een onprettigen smak neerkomt. Een nieuw type aileroh wordt op 't oogenblik beproefd, dat deze eigenschappen niet heeft. Verder is het afvangen, vlak voor de landing, ook nogal lastig. De meeste menschen brengen hun toestel te vroeg vlak en wij krijgen dan zoo'n mooie pannekoek-landing met gebro ken onderstel en kapotten romp. Ofwel ze vangen te laat af en het geval boort zich met den neus in den grond. Beide soorten ,, landingen" zijn niet bevordelijk voor iemands gezondheid. D remedie is het driewielige onderstel, dat het onnoodig maakt de machine af te vangen. Verder is het voorste wiel bestuurbaar, waardoor men met het vliegtuig over den grond kan rijden als ware het een automobiel. Een twee-persoons staartloos vlieg tuig, uitgerust met bijv. een Ford V 8 vliegtuigmotor en voorzien van remdraagkleppen, spleet-lip-ailerons en een driewielig onderstel, zou dus in prin cipe alleszins geschikt zijn voor de kleine luchtvaart. De bouw van een dergelijke machine kan echter slechts ter hand worden genomen door een zeer groote en goed geoutilleerde fa briek, die buitendien beschikt over een groot en goed georganiseerd distributie apparaat en . . . . die zich bovendien de luxe zal kunnen permitteeren om de eerste tijden met verlies' te werken. De meeste der bestaande vliegtuigfa brieken zijn noch groot,, noch geoutil leerd voor serieproductie, noch kunnen zij lang met verlies werken. Dit is dan ook de reden waarom de vliegtuig industrie tot nu toe zich zoo N weinig voor dat volksvliegtuig" heeft ge, ihteresseerd. Het heeft er allen schijn van, dat de kleine luchtvaart op haar vliegtuig zal moeten wachten tot de fabrieken, door gebrek aan bestellingen op militaire vliegtuigen, naar nieuwe afzetgebieden moeten gaan rondzien. C. VAN STEENDEREN J R. Campbell Monopfone met Ford V 8 motor Kunstzinnig l sportverslag ANTWOORDEN OP sportredacteur van een dagblad is plotseling verhinderd een voetbalmatch bij te wonen, waar hij tot eiken prijs een verslag van moet hebben. Hij vraagt of een der collega's van de kunstredactie er voor hem heen wil gaan, om een verslagje van 200 woorden te maken. Wat komt er in de krant te staan? Aldus was onze opgave, die het aan de fantasie onzer lezers over liet, te kiezen, welke collega van de kunstafdeeling ten slotte zijn vrijen middag op het voetbalterrein wilde doorbren gen; die van de muziek, de tooneelexpert, de schilderijenkijker of zelfs de filmrecensent. Die vrijheid bleek voor eenige inzenders een te groot lucht ledig te scheppen; ook voor een collega, den heer W. A. te Z., die aan het einde van zijn lesje in de toegepaste journa listiek, naar aanleiding van onze op gave nog opmerkt: Het lijkt mij niet goed gezien, bij de lezers de meening te laten bestaan of te doen post vatten, dat een kunstredacteur zoo weinig journalist is, dat, als hij over iets anders schrijft, er tastbare onzin komt te staan.'1 Dank, W. A. te Z., voor uw paedagogie; dank, dat gij het Beroep, dat wij hier zoo verguizen, weer de stralenkrans der onfeilbaar heid terug schonkt! En iets dergelijks zouden we Mr. M. C. G. in A. willen antwoorden, die met gelijke bezwaren komt. Maar laat ons liever nog wat in de oppositie blijven, en allereerst zien, wat men den tooneelrecensenten in de pen geeft. De tooneelrecensent DE tooneelcriticus (W. O. te A.) schrijft o.a.: ,,Gedurende beide bedrijven kregen wij meermalen gelegenheid te genieten , van subliem ensemblespel. Vooral de heeren Caldenhoven en Weber wisten door een psychologisch zeer verant woord en vaak treffend spel het publiek tot groote geestdrift te brengen, zoodot meermalen de ademlooze stilte door luide bijvalsbetuigingen van alle rangen ver broken werd". J. de R. te A. vermeldt: De scheids rechter was niet rolvast, speelde hinder lijk veel op de grensrechters." Ook nemen wij over, hetgeen Th. O. te L. aan het slot van zijn verslagje schrijft: Er valt veel te loten in dit openluchtspel. Deze kunst wordt tenminste gewaardeerd. Eén opmerking: Ik heb voortdurend hinder gehad van den sif*leur. En dan juist op die momenten, dat er zoo gevoelig gespeeld werd" R. K. te A. deelt naïef mede: Het stadion was verrassend goed bezet! Na een korte ouverture, gespeeld door het Harmonie orkest, waarin het koper wel wat al te fel domineerde, betraden ruim een twintigtal spelers, omgeven door cameramannen en regisseurs het too neel." Na de pauze blijkbaar herhaling van het eerste gedeelte, alteen heeft het spel veel van zijn dynamisch karakter verloren. Dan fluit de regisseur voor de laatste maal, het tooneel wordt ont ruimd, n de Zwaluwen blijken den wedstrijd gewonnen te hebben met n-nul, wat mijns inziens te weinig is voor de moeite, die spelers en regis seur zich gegeven hebben." Schilderijencriticus C. N. te A., die ter, onnoodige, ver ontschuldiging zijn nog jeugdigen leeftijd vermeldt, vangt aan: Het is druilerig weer, en de vormen van de grauwe arena vervloeien in het druppelend grijs der luchten. Op het smaragdgroene tapijt, dat zich hier voor mij ontrolt, bewegen zich welgeteld twee maal elf menschelijke wezens; de eene helft in een rijk cobalt-blauw, en de andere in zonnig oranje". En iets ver der: Wanneer dit voorwerp door de PAG. I4DEGROENE No. 31 DE PRIJSVRAAG strakke omlijsting van wit hout ver dwijnt in het futuristisch net daarach ter, verheft zich de mensch, en klinkt een volumineus, doch onmelodieus geluid door de ruimten. (De stand is 2?2, Red.)" Een heerlijk stukje krantenproza geeft L. R. K. in de hoofdstad weg: Deze ontmoeting was, behalve een sportieve prestatie, een triomf van het coloriet. De kleurengamma van de natio nale vlaggen trilde over op het groene veld, waar ons nationaal elftal zich opstelde in hunne oranje uniformen en werd, gedempt door het bruine teer, con sordino, overgenomen door de nevelen van de jongenstribune, waar de om slagen van chocoladereepen pétillant trilden in de jonge lentezon." J. v. B. te A. heeft een voortreffelijk begin, maar wordt later veel minder. Het begin luidt: Amsterdam,soFebr.: Gloria-Inculta was een wedstrijd, die een gemengden indruk achterliet. Wel verlichtte een wa terig zonnetje de sappige voetbalweide, borstelde Bakhuys met forsche vegen het glinsterend leder over de groene zoden, maar op de compositie van het geheel viel af te dingen ! Herhaaldelijk maakte het veld een rommeligen, ondoordachten indruk! Talent kan den spelers niet ontzegd worden, maar de wijze, waarop bijvoorbeeld het dertiende doelpunt ge plaatst werd, getuigt van een werk methode, die slordig en duidelijk in strijd was met den oorspronkelijken opzet!" De muziekrecensent HET makkelijkst bleek toch, zooals te voorzien was, het jargon van den muziekcriticus voor een lichte parodieering vatbaar te zijn. J. S. te 's G., heeft het aardige idee, toepasselijke namen te kiezen: Geanimeerd zette Mol in, speelde door naar Ce Groot, die con amore het motief overnam en het door gaf naar zijn verwant Ge Klein. Het trio werkte het thema brillant door, tot een scherp staccato van de fluit de harmonische samenwerking onderbrak." Mej E. N. uit B. schrijft in haar aardige inzending o.a.: De mid-half zette in met een snel loopje, en de bal huppelde in brillant staccato naar den keeper toe, die echter te laat inviel. 'Onder donderend applaus floot hierop' de scheidsrechter een onzuivere es.'1 Diversen HET spreekt vanzelf, dat ook de hier niet geproduceerde inzen dingen soms verdiensten hadden, soms zelf buiten den wil der auteurs, zooals die eener vriendelijke lezeres, die ons in een P. S. vertrouwelijk mededeelt: U kunt zooveel schrappen als u wilt, tot u de gevraagde 200 woorden ver kregen hebt" Als alles zoo eenvoudig was, had men ons beter den raad kun nen geven er zooveel aan te verbeteren, tot wij de inzending den eersten prijs waardig zouden keuren l De eerste prijs DE eerste prijs werd toegekend aan mej. J. W. in de hoofdstad. Een sfeerscheppend gebeuren opzichzelf, déze zoele, zondoorgoten tente middag. Het gras is van een adem benemend, teerdoorvoeld groen, met een ingetogen, geraffineerd verzorgde, minu tieus en precieus omlijnde structuur. En ook de spelers ontroerden ons door devotie, intelligente aanbidding, bijna kleinburgerlijke, tot in harts tochtelijke vervolging verwordende toelegging op een f el, suggestief, volhardend achterna- en doorénloopen, een door zetten tegen eerlijkdoorvoelde tegenslagen, tegen bewuste, besefte fouten in. Want in deze jonge spelers vinden we de opkomende felheid, de argelooze doorzetting van beginners, maar van ,s pE GROENE No. 3117 DE NIEUWE OPGAVE Gemoderniseerd sprookje BEVRAAGD wordt m 550 woorv-J" d«n /ie/ sprookje van Blauw baard weer te geven, zooals dat in dezen tijd van wetenschappelijke en technische vindingen, en in het licht der moderne verhoudingen er uit zou zien. (Opgave A. v. d. H. te H.) Als eerste prijs loven wij wederom uit een Dunhill bureau-vulpen houder met artistiek uitgevoerden standaard ter waarde van ? 17.50; als tweeden prijs een plastiek van Hildo Krop. De redactie heeft het recht de inzendingen te publiceeren. Op de beslissing der redactie is geen beroep. Inzendingen uiterlijk Maandag 8 Maart. Verslag en prijstoekenning in het nummer van Zaterdag 13 Maart. belovende, in toekomst vruchtdragende en extatische beginners. Wanneer dan ook soms het spel wat vervloeide uit zijn uitbundigheid van geestige en* volmaakt gerealiseerde, directe aanvallen, trof ons dit Nederlandsche elftal door een zekere tevreden, doordachte terugtrekking van alle zoo juist nog in uiterst gepassionneerd bewe gen nschijnende spelers. Het andere elftal vertoonde bij de teere, subtiele, aesthetisch gevoelde aan vallen een doorbrekende, verwoestende kracht in het sobere overspelen van man op man, in het omloopende, misleidende beweeg van deze ranke, parelendlichte en snelle buitenlanders. Er was iets meesleepends, iets zóó geraffineerd doordachts in, dat het ons als een lichtend gebeuren voorkwam. Na afloop brachten de ontroerde aan wezigen den deelnemers een innige, langdoorjuichte ovatie. (Onze oranjehemden verloren dezen wedstrijd tegen Duitschland met 3?2." Red.) De tweede prijs DE tweede prijs werd verdiend door Tj. H. van R. V. te B., die, wie niet sterk is moet slim zijn, een recente critiek van een der prominente muziekverslaggevers op den voet volgde: Gisterenmiddag rentree van Meerum Terwogt als maestro al flauto in het Olympisch Stadion. Programma: Plaat selijke derby tusschen' Blauwwit en Ajax. De eerste helft kenmerkte zich door een statigen pompeuzen inzet: overrom pelend snelle aanval van het Zebraquintet, door aanmoedigende massakreten, luidruchtig ondersteund. Het werd tot een Dalcroze-feest van uitbundige, ver zadigde en rijk-genuanceerde klankschoonheidsverbeelding, rijk door plas tisch contrast tusschen de harmonisch gedifferentieerde dynamische schakee ringen. Terwogt leidde met vaste hand en meesleepend gebaar. Zoo werd het duel der plaatselijke rivalen door n van 's Meesters sterkste leidersprestaties, tot een indrukwekkende manifestatie van superieur, veelkleurig en gaaf, door' zichtig, expressief, virtuoos ensemblespel. Men kent trouwens van vroegere wedstrijden zijn magistrale visie opKing Soccer's oeuvre, doch steeds treft weer de weloverwogen verdeeling van out ball, corner en offside, waarmee hij bij dit uiterst heterogene, ongelijkmatige, in wezen analytische spel door een grondige synthese van de met quasi-wijsgeerige, litteraire en realistische elementen ver mengde zwaarbelaste spelregels dikwijls een intense spanning weet te bereiken. Geestdriftig succes na den vijfden gelijkmaker met een af zonderlijke'huldi ging voor het trio Andriessen-van Reenen-Wilders; opgetogen bijval, (ook voor den invaller-doelman); een bijvalt d? tenslotte speciaal voor Terwogt aanzwol tot een orkaan van langdurige, overweldigende ovaties. Ad int." F ' DE GEHEIMZIN \ 4IGE GETALLEN EN Wie Vrijdagavond om 9 uur naar RADIO LUXEMBURG luistert, krijgt vast een kijkje door het sleutelgat. ZATERDAG GAAN DE DEUREN OPEN! Dan komt U volledig te weten, wat de ge heimzinnige getallen voor U beteekenen! ZWITSERLAND voor opvoeding en onderws het ideale land Le Presbytere" Courtelary (Jura Zwltiar,.nd) l Instituut voor Jonge damei. Fransch, talen. Volledige opleiding vortr de l bniabondlliff. Muziek. Sport. Zeer gezond klimaat. Oennebouehen. Hoogt* 700 M. i Prima referentlin «n protpectut. Dt. en Mevr. VOUMARD.