Historisch Archief 1877-1940
Hij krijgt de zenuwen.... B/um heeft in zi/'n rede niets over hém gezegd."
(Vendredi, Parijs)
" '
\
De"gevaarlijke tocht
(Western Mail, Cardiff)
i?5Bai -J,:V:.
'?"? --"?*"". ??
"J
?OVERSTROOMING
Maar dan had u hier vroeger moeten zijn, toen onze autobussen nog geen twee
verdiepingen hadden!" (Humorlst, Londen)
r
DE N.V. MOZES KNAP & ZOON
VERKOOPEN UIT LIQUIDATIE EN FAILLISSEMENT VAN GROOT
HANDELS-EN BANKIERSKANTOOR
2 Kapitale Brandkasten 2 M. hoog en 3 Braakvrije
LipsBrandkasten-Stalen Kantoor-en Opbergkaiten-Gr. partij
Bureaux Ministre voor 1,2 en 4 pers. - Telefooncellen enz.
MtöB OUDE HOOGSTR. 1 - AMSTERDAM
Bibliotheken wijlen Mr. L. A. N. DE BRUYN
(Kasteel de Bouvigne), Prof. Dr. J. S. THEISSEN
(bibliothecaris Univ. Bibl. Amsterdam) en
Kunstbibliotheek Huize GOUPIL & Cie.
Kijkdagen: 13-15Maart | Veiling: 16-18Maart
Voor Inzendingen voor onze volgende kunst
en boek veilingen wende men zich tot het
INTERNATIONAAL ANTIQUARIAAT
(Menno Hertzberger)
Keizersgracht 610 Amsterdam C. Tel. 34107
het
De Engelache bewapening: bluf r
DE Engelsche bewapening, die met
alle financieele middelen wordt op
gestuwd, zal tot niets anders leiden, dan
tot een verergering van de internationale
positie van het Engelsche economisch
leven. Zelfs al manoeuvreeren de reserves
waarover de geldmarkt te Londen en de
Engelsche volkshuishouding in het alge
meen beschikt met veel optimisme, toch
draagt de Ergelsche ,,bewapeningscon
junctuur" de kiem van haar eigen dood
in zich. Zoo heeft men zich in de kringen,
die meer dan alle andere in staat zijn den
polsslag van het Engelsche politieke
leven te controleeren, van het begin af
aan afgevraagd, of het bewapenings
program van de regeering Baldwin in
laatste instantie iets is dat men geheel
ernstig moet nemen en of het wel de
bedoeling is, het geheel uit te voeren.
Men gaat zelfs nog verder en heeft zich
zelfs afgevraagd, of dit geweldige program
niet alleen maar dient^ om voor het
oogenblik Engelands toekomstige onderhande
lingspositie te versterken. Hoe het ook zij,
het Engelsche belang eischt op het
oogenblik dat over dit alles en deszelfs geheime
bedoelingen niet in het openbaar wordt
gesproken. Bovendien zou de speculatieve
reactie, welke door het nieuwe bewape
ningsprogram op de Lonclcnsche Beurs is
ontketend, zijn pendant kunnen hebben
in de internationale diplomatie. De
wensch naar ontspanning zou dus tot een
verhooging van den prijs voor deze
ontspanning leiden; en dat op het zelfde
oogenblik, dat Engeland zich gereed
maakt geweldige bedragen te steken in
bewapening; juist om deze bedragen
met diplomatieke middelen zoo laag
mogelijk te maken.
(Berliner Börsenzeitung, officieus
orgaan van de Rijksweer)
Een onverwacht resultaat van de
bewapening
IX een rapport stelt de Vereeniging
van Engelsche voddenkooplieden vast,
dat de prijs der vodden in den loop van
twee'maanden met 1200 pCt. is gestegen.
Dit schijnt een gevolg van den bewape
ningswedloop te zijn. En werkelijk, hoe
vreemd het ook moge schijnen, de zware
industrie heeft behoefte aan een geweldige
hoeveelheid vodden voor... . het schoon
houden der machines. Bovendien dienen
deze vodden voor de fabricage van grof
soldatengoed en zelfs van tweederangs
uniformstof, waarvan de kleine landen
op het continent thans groote hoeveel
heden koopen.
(Daily Express. Londen)
Ras D est a
VAN de belang
rijkste menschen
onder de blanken en
zwarten, die den
Negus van Abessyni
in zijn yruehteloozen
strijd tegen den
Italiaanschen aanval
hielpen, zijn er op
het oogenblik nog'
maar weinigen in
leven en in vrijheid.
Sommigen werden n den oorlog zelf
gedood, maar nog meer zijn na dien tijd
gestorven als slachtoffers van den
veroveraars-vrede. Tekle Hawariate, die zoo
lang zijn land bij den Volkenbond ver
tegenwoordigde, en die aan ivaardigheid
goedmaakte wat hij aan diplomatieke
vaardigheid miste, stierf aan longontste*
king zonder twijfel veroorzaakt door
overwerking in een vreemd klimaat. Ras
Immeroe, de beste 'der Abessijnsche
legeraanvoerders en bijzonder trouw aan
den Negus, zit gevangen op een
Italiaansch eiland. De Detsjasmatsjen Gabre
Mariam en Beyeni Mered, de twee
bekwame leiders, die liever een
hopeloozeri strijd voortzetten dan zich over te
geven, werden beiden in de gevechten
varl de laatste maand gedood. Onlangs
kwam ook het bericht van, den dood van
den Amerikaan Colson, den . grootsten
van 's keizers blanke adviseurs, die zijn
gezondheid verwoestte door tijdens den
oorlog op zijn post te blijven. En thans
wordt uit Rome bericht, dat Ras Desta,
de schoonzoon van den Negus en de
laatste van alle legeraanvoerders, ge
vangen genomen en doodgeschoten is.
Gedurende den oorlog zelf was Ras Desta
de aanvoerder der legers in het
ZuidHailie Stlassie
Oosten en, gedeeltelijk door zijn eigen
fouten, gaf hij generaal Graziani de
gelegenheid de plotselingste en volledigste
overwinning van den geheelen oorlog te
behalen. Maar indien hij toen al faalde,
dan heeft hij dit toch later weer goed
gemaakt door zijn voortdurende operaties
na de vlucht van den Negus. Dat hij
dit gedaan heeft is des te opmerkelijker,
als men zich bedenkt dat hij door zijn
nederlaag zijn legercommando verloor
en in ongenade was gevallen. Toch
werden deze menschen voor de ver
overaars ,,barbaren" genoemd, terwijl
zij in leven waren en roovers" nu zij
dood zijn.
(Manchester Guardian)
De Bljkaweev weet wel beter
VAN tijd tot tijd leest men in de
dagbladen (bijna altijd dezelfde)
berichten over oneenigheden, die zouden
bestaan tusschen Stalin en de verant
woordelijke leiders van het Roode leger.
Zoo heeft men bij voorbeeld onlangs
kunnen lezen over spanningen tusschen
Stalin en Worosjillof-Tousjatsjefski. Men
heeft ook verteld, dat een aantal andere
aanvoerders van het Roode Leger ge
arresteerd zijn. Maar de loyaliteit van het
Roode Leger is boven allen twijfel ver
heven; men moet zelfs zeggen, dat der
gelijke berichten blijk geven van een
volkomen wanbegrip voor de situatie
alhier.... Het realisme der militairen
heeft gezorgd, dat zij na den dood van
Lenin heel goed begrepen hebben, dat
Stalin de sterkste man was en daarom
hebben zij zich achter hem geschaard.
Bovendien zijn velen hunner als
Woroschjilof, legorof enz. reeds sinds den
burgeroorlog vrienden van Stalin. De
trouw van Boedienny aan Stalin is
bekend. En hetzelfde geldt voor Blucher.
Toechatsjefsky en Karnenef hebben Lenin
gediend en hebben na zijn dood dezelfde
gevoelens van trouw op Stalin overge
bracht. Als deze aanvoerders van het
Roode leger zijn aan Stalin verbonden,
hetzij door een oude vriendschap, hetzij
door hun duidelijk inzicht. Het is een
volkomen miskenning der feiten om op
een oppositie van dezen kant te rekenen.
De oppositie bestaat niet. En als zij
bestond zou zij niets kunnen uitwerken.
Het is duidelijk, dat al deze berichten
over meeningsverschillen en arrestaties
fabeltjes zijn.
(De Moskoitsche correspondent in
de Deutsche Wchv, officieel orgaan
van de Rijksweer, met een bevesti
gend redactioneel bijschrift)
De studie van vreemde
talen In de Sowjet-Unie
Eén op iedere 70000 inwoners leert
per jaar een nieuwe taal
OVERAL in de Sowjet-Unie zijn er
talrijke cursussen en studieclubs vóór
het leeren van vreemde talen. Sinds eenigen
tijd worden er ook schriftelijke taalcur
sussen gegeven door het centraal instituut
voor vreemde talen. Op het oogenblik
studeeren in hun vrijen tijd door middel
van deze schriftelijke lessen 23000 per
sonen uit do meest verschillende deelen
van de Sowjet-Unie. Van deze 23000
personen'zijn 17278 uit de RSFSR (Russ.
Soc. Sowjet-Republiek), 3709 uit de
Oekraïne, 198 uit Kasakstan en 183 uit
Oesbekistan. Er is groote vraag naar
woordenboeken. Het vorige jaar werden
er zes dictionaires uitgegeven in een totale
oplage van 167 ooo exemplaren. Dit jaar
zullen er 13 woordenboeken worden uit
gegeven, daaronder een Engelsch-Russisch,
Chineesch-Russisch, Japansch-Russisch,
Duitse h- Russisch, Fransch- Russisch,
FinscH-Russisch. De totale oplage van
deze 13 dictionaires zal 1840000 exem
plaren bedragen.
(FSU News Servcee)
Oostenrijkaeb aartsbisschop en het
rassenonderzoek
DE Aartsbisschop van Salzburg heeft
onder verwijzing naar een vroegere
beschikking van het Bureau van den
Bondskanselier bepaald, dat de invulling,
resp. aanvulling van formulieren, die tot
doel hebben déArische afstamn.ing vast
te stellen, onder alle omstandigheden
ontoelaatbaar is en achterwege moet
blijven. Alle pastorieën zijn van deze
beschikking in kennis gesteld.
(Der Angriff, Berlijn)
PAG. 6 DEGROENE Ne. 3119
de*
DE STEMBUS EN HET BRITISH EMPIRE
De liondensche gemeenteraads
verkiezingen
MEN heeft in de dagbladpers maar
matig aandacht geschonken aan het
belang van de ..London County Council"
van de vorige week, Zij zijn een mooi
succes voor den Labour-burgemeester van
de grootste stad van Europa, Herbert
Morrisson, en voor Labour zelf. dat zijn
meerderheid nog met zes zetels vergroot
heeft, Op de politieke beteekenis van den
stembusuitslag heeft Morrison in de
volgende bewoordingen de aandacht ge
vestigd: ,,Een overwinning der demo
cratische beginselen.... De dictatoren
moeten hiervan maar goed nota nemen".
Herbert Morrison. een naam om te ont
houden. Want sommigen meenen dat hij
de premier van een toekomstige
Arbeidersregeering in Engeland zal zijn.
(Marianne. Parijs)
Merkwaardige prognose
EEN nieuwe socialistische overwinning
in Londen zou onvermijdelijk een
verwarrende uitwerking hebben op
buitenlandsche belangstellenden.
(Sunday Times, Londen)
Oxford wordt rose
HET resultaat van de tusschentijdsche
verkiezing voor de universiteit van
Oxford (welker gegradueerden, zooals
men weet, twee eigen afgevaardigden in
het Lagerhuis hebben) ten gevolge van
het bedanken van den conservatieven
Lord Hugh Cecil, is een welverdiende
hulde aan een der belangrijkste economen
en ambtenaren en aan het nieuwe
onafhankelijkheidsbesef van een kiezerscorps,
welks andere vertegenwoordiger A. F.
Herbert (eveneens onafhankelijk) is.
De vorige week verkreeg Sir Arthur Salter,
de vroegere chef der economische sectie
van den Volkenbond, als onafhankelijk
candidaat 7580 stemmen, d.w.z. 55 meer,
dan de twee conservatieven samen: de
door machtige groepen gesteunde pro
fessor Lindemann, ^n de door nog mach
tiger invloeden gesteunde Sir Farquhar
Buzzard, die beiden ongeveer de helft van
Salter's stemmencijfer behaalden. De
,,Times" koos op ostentatieve wijze partij
voor Sir Farquhar Buzzard. De Daily
Telegraph" en de ,,Morning Post" stelden
zich achter Professor Lindemann. Maar
het kiezerscorps, dat hoofdzakelijk uit
lezers van deze kranten bestaat, verkoos
Sir Arthur Salter. Afgezien van de
dagbladen, was de persoonlijke steun,
De Icvenskwestle voor de Fransche
pers
ONS blad geeft per maand thans niet
minder dan 257.000 francs meer uit
dan het vorig jaar. Een heele som, 275.000
francs ! En wij begrijpen heel goed dat
het papier evenals overal elders in de
wereld duurder wordt, dat de firma
Hachette juist nu de positie van haar'
personeel moest verbeteren en dat de
kranten daarvan ten slotte de kosten
moeten dragen, zooals zij het ook met de
loonsvfrrhoogingen van hun arbeiders
vandaag en van hun journalisten morgen
moeten doen.
Slechts de verkoopsprijs van de krant
blijft constant. Zij gaat niet als die van
de andere koopwaar, met de fluctuaties
van de algemeene kosten en van de
grondstoffen op en neer. Is dit een zuiver
commercieele kwestie ? Neen, niet alleen.
De onafhankelijkheid en zuiverheid van
de pers kunnen slechts onaantastbaar
zijn, wanneer de krant bestaan kan van
haar abonnementen en lossen verkoop,
en wanneer advertenties (in welken vorm
ook) voor haar slechts een aanvulling van
haar inkomsten zijn en niet een noodzake
lijke bron ervan.
Als men niet oppast zullen er binnen
kort nog maar twee soorten kranten
kunnen bestaan: de officieele organen
van groote politieke partijen, en door
deze geholpen, gesubsidieerd; en bladen
van trusts, kartellen of concerns, hori
zontale of verticale. (L'Oeuvre, Parijs)
Bothermere weder bij Hitler
DE Engelsche courantenmagnaat
Viscount Rothermere heeft begin Ja
nuari weder een bezoek gebracht aan
Hitler, voor wien hij een groote bewon
dering koestert en die hem ontving in
zijn woning te Obersalzburg.
(De Perswereld, A'dam)
G. 7 DE GROENE No. 3119
zoowel binnen als buiten den direct
universitairen kring, voor hem veel sterker
dan voor zijn beide tegenstanders en zij
omvatte een aantal conservatieven, leiden
de liberalen en leden der Labour Party.
Uit vroegere verkiezingen was gebleken,
dat er normaliter hoogstens een op 3500
van ,,vooruitstrevenden" te rekenen viel;
hieruit blijkt, dat van de conservatieve
Oxford-menschen, gesteld voor de keuze
van een ..diehard", een symbool van
vastheid in de leer, en een radicaal,
tenminste voor een derde den radicaal
verkozen. Dit is een zeker teeken, dat
een passende nationale regeering op het
oogenblik niet rechtsch maar gematigd
linksch zou moeten zijn.
(The Economist, Londen)
De verkiezingen in Britsch-Indl
HET succes van de nationalistische
Corgres-partij bij de eerste verkie
zingen voor de provinciale Raden onder
de nieuwe grondwet stelt Engeland voor
een vraagstuk, die niet gemakkelijk zal
zijn op te lossen. De congrespartij heeft
de absolute meerderheid in 6 provincies:
Bombay, United Provinces, Central
Provinces, Bihar, Orissa en Madras en is
de grootste partij in Bengalen, Assam en
de Grensdistricten. De gematigde Mo
hammedanen hebben de meerderheid m de
Pendjaab en in Sind. Dat wil dus zeggen
dat de congres-partij de macht heeft in
het geheele Zuiden en Centrum en een
overwegenden invloed in het Noord-Oos
ten. In al die gebieden kan zij de regee
ring vormen ofwel elke andere regeering
onmogelijk maken. Welke richting zal zij
inslaan? Pandit Jawaharlal Nehroe, haar
leider na het terugtreden van Gandhi, is
zelf een uitgesproken tegenstander van
regeeringsdeelname en heeft nu een
conferentie bijeen geroepen in de hoop
dat zij in dezen zin een bindend besluit
zal nemen. Maar de meeningsverschillen
hierover gaan zoo diep, dat dit wel moeite
zal kosten en het is zeker dat de ouderen
in den rechtervleugel persoonlijk wel in
een regeering zitting zullen willen nemen,
wat de meerderheid ook aal besluiten.
In ieder geval is het zeker, dat de
aanhangers van het Congres in
BritschIndiëde meerderheid vormen, en dat de
meerderheid zich dus tegen openlijk deze
nieuwe grondwet heeft verklaard, terwijl
de minderheid er meer passief en met
eenig voorbehoud tegen is.
(New Statesman and Nation, Londen)
De rust keert terug In Engeland
HET zekerste teeke.n van het herstel
van rechtschapenheid en
welvoegelijkheid. na wat de Britten als een te veel
aan natuur en satan in de hoogste kringen
achtten, is het winnen van een zwaar
horden-concours door paarden uit de
Koninklijke stallen. Zoo werd koning
George VI's besluit op den derden dag
na zijn opvolging om Sandringham en de
koninklijke stallen, die door zijn broer
Edward VIII waren verwaarloosd, weer
in eere te herstellen als een gelukkig
teeken beschouwd van den terugkeer tot
de oude, onexotische levensgewoonten
van zijn vader.
(Londènsche correspondent van de
Pekin en Tientsin Times)
Angst voor schijndood
EEN Amerikaan, die zeer beangst
was, dat hij levend begraven zou
\yorden, maakte bij testament de volgende
beschikkingen: De begrafenisonderncmer
moest in zijn graf een microfoon opstellen
en deze microfoon met een luidspreker
verbinden, die in het huis van den
bewaker van het kerkhof zou zijn opge
steld. Het apparaat zou gedurende een heel
jaar van voldoende electrische stroom
voorzien moeten worden. En de onderne
mer kreeg de opdracht van tijd tot tijd te
constateeren, of het toestel in het graf
nog steeds in orde was.
De Amerikaan is rustig gestorven,
want dfe begrafenisondernemer heeft
zich schriftelijk verbonden tegen
betaling van een behoorlijke som natuur
lijk om aan zijn wenschcn gehoor te
geven. Het apparaat is aangebracht en
de Amerikaan mag telefoneeren'.... als
hij kan. (Chumhuryet, Istambocl)
De kleine caricaturen in den tekst zijn
uit ,,Marianne".
Als Von Ribbentrop's voorbeeld navolging vindt
(Dagens Nyneter, Stockholm)
raeoSSS.
Het kleine mannetje (Engeland) kan óók wel wat i
(Glasgow Record)
II
Diplomatiek cordon om^Spanje
(Marianne, Parijs)
.v
VENUS IN DE SNEEUW
(Teekening voor De Groene van A. E. Wutcke)
Professor ? De rookwolken
slaan uit uw ramen!"
Kan niet. Ik rook nooit."
(Holite Humour, Londen)
.. i